သွ်မ္းလူမ်ိဳးႏွင့္ ျမတ္ဗုုဒၶဓမၼ

ေအာက္တိုဘာ(၁၇)

သွ်မ္းလူမ်ိဳးမ်ားက မိမိတို႔သည္ ေဂါတမဘုရား လက္ထက္ကပင္ ဘုရားကို ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္ဟုုဆုုိသည္။ ဗုုဒၶၥဘုုရားပြင့္ေတာ္မႈရာ အရပ္ႏွင့္ အႏွီးစပ္ဆုုံး သွ်မ္းေဒသတခုုျပရလွ်င္ BC- 800 ေဂါဓမ ဘုုရားမပြင့္မွီ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀၀) ေလာက္ကတည္းက ယခုုေသာင္သြပ္   ေဒသတြင္ လူေနအိမ္ေျခမ်ား ရွိေနေၾကာင္း။ မဇၩိမေဒသ ရာဇၿဂိဳဟ္တြင္ အဇတသ စုုိးစံစဥ္ သွ်မ္းေစာ္ဘြား သုုိဟုုိဘြား (သုုိငန္ဘြား) မွ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕အမည္ကုုိ သွ်မ္းဘာသာျဖင့္ စဲေကာ္ (စီးေကာ္)ဟုု ေခၚဆုုိခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုုိ႔ေနာက္ ေ၀သာလီျပည္ကုုိ အေသာကမင္း အုုပ္စုုိးခ်ိန္ (သာသနာႏွစ္ ၁၁၀) ႏွင့္ စီးေကာ္တြင္ စုုိးစံသည့္ သုုိခံဘြားက ၿမိဳ႕ကုုိ ေျမာက္ဘက္သုုိ႔ ေရြ႕ခဲ့ၿပီး (စဲဆာ) အမည္ျဖင့္ စုုိးစံခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ( ေဒါက္တာ တုုိးလွ မေကြးတကၠသုုိလ္ သမုုိင္းပါေမာကၡ )

ေရွးေခတ္ ေ၀ါဟာရအားျဖင့္ က်ဳိင္းဟုုန္ဟုု ေခၚေသာ မုုိးမိတ္ၿမိဳ႕ကုုိ ဗုုဒၶသာသနာ သကၠရာဇ္ မတိုုင္မွီ ၁၄၈ ခရစ္သကၠရာဇ္ မတုုိင္မွီ ၉၉၂ ခုုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ မုုိးမိတ္ၿမိဳ႕တည္ၿပီးလွ်င္ တႏွစ္စီျခား၍ မုုိးေကာင္း မုုိးညွင္း တုုိ႔ကုုိတည္ေလသည္။ ( ျမန္မာႏုုိင္ငံ သမုုိင္းအဖြဲ႕ ဒုုတိယ ဥကၠဌ (၂) ႏုုိင္ငံျခား ဘာသာ သိပၸံေကာလိပ္ ေက်ာင္းအုုပ္ေဟာင္း ဆရာႀကီး ေဒါက္တာ စုုိင္းေအာင္ထြန္း ေရးသားျပဳစုုေသာ တုုိင္းလူမ်ဳိးစုုမ်ား ျပန္႔ႏွံေနထုုိင္ပုုံ သမုုိင္း စာတမ္းတြင္ ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။)

ဘုရားရွင္လက္ထက္တြင္ တေကာင္းၿမိဳ႕တို႕ ေနာက္ဆုံးေရာက္ လာေသာသာကီ၀င္တို႕သည္. ဘုရားရွင္၏ ေဆြေတာ္ မ်ိဳးေတာ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္အျပင္ ဘုရားရွင္ကို ၾကည္ညိဳ ဆည္းကပ္ၾကေသာ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုသာကီ၀င္တို႕မွ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္မႈသည္ တေကာင္းရွိ သွ်မ္းလူမ်ဳိးတို႕ထံ ေရာက္ရွိလာမည္ ျဖစ္သည္။...

အထက္ပါ ေဒသမ်ားသည္ ဗုုဒၶပြင့္ေတာ္မႈခ်ိန္တြင္ ဗုုဒၶသာသာနာ မလြဲမေတြ ေရာက္ရွိလာမည္ျဖစ္သည္။

ဘုရားရွင္လက္ထက္က ေကာသမီၺဘုရင္ ဥေတနသည္ သွ်မ္းဘုရင္တပါးျဖစ္သည္ဟု ေမာသွ်မ္းရာဇ၀င္နွင့္ သိႏၷီရာဇ၀င္တို႕က ဆိုသည္။ “မိုင္းေမာ၀္” ဟုေခၚေသာ ေမာသွ်မ္းျပည္သည္ ..   ေရႊလီျမစ္၀ွမ္း   ေဒသျဖစ္သည္ ။ ထိုေဒသတြင္ သာသနာနဲ႕ ပက္သက္ေသာ သမိုင္း၀င္အေထာက္ထားမ်ားအေနျဖင့္

(၁) ေကာသမီၺသူေဌးႀကီး ေယာသက လွဴဒါန္းထားေသာ ေယာသိကာရုံေ က်ာင္းေဟာင္းေနရာ (သွ်မ္းစကားအရ “လြယ္ေက်ာင္းဆိုင္” ဟုေခၚၿပီး တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္ ေရႊလီျမစ္၏ တရုတ္ဘက္ကမ္းတြင္ တည္ရွိသည္။ ၁၂၊၅ ၊၂၀၀၁ တြင္က်မ္းျပဳသူ ထိုေနရာသို႕ေရာက္ခဲ့ျပီး ေစတီေဟာင္း တဆူတြင္ ေရွးေဟာင္း ေရႊေငြ ေၾကး ေျမ ဆင္းတုေတာ္ မ်ားစြာ တူေဖာ္ရရွိသည္။)

(၂) ဥေတနမင္း၏ သခ်ိ ၤင္းအုတ္ဂူ။

(၃) ေယသက သူေဌးကုန္း။

(၄) ပန္ေဖဟို(ေခၚ) ေခါင္းျဖတ္ေတာင္ (မာဂဏမိဘုရားတို႕ ေခါင္းျဖတ္ခံရေသာေနရာ)

(၅) လြယ္ေက်ာင္းဆိုင္ ေတာင္ေျခရွီ ဥေတန မင္း၏ ဆင္ခ်ည္ေက်ာက္တိုင္။

(၆)ပလလဲေတာ ..... စသည္တို႕သည္ ယခုတိုင္ တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ ေရႊလီျမစ္ေဒသ (တရုတ္ျပည္) တြင္ တည္ရွိေနသည္ကိုေတြ႕ရသည္.။ အရွင္သုခမိႏၵ (စ၀္ဆုခမ္း၊ တန္႔ယန္း)

BC -244  သာသနာသကၠရာဇ္ (၃၀၀)၊ တြင္ မဇိၩမတုိင္း၊ ပါဋလိပုတ္ျပည့္ရွင္ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီး၏ ကု သုိလ္ေစတီေပါင္း (၈၄၀၀၀)တြင္ ပါ၀င္ေသာ  သွ်မ္းတုိ႔က ေကာင္းမႈအစုအပံု ေစတီႀကီးဟူေသာ အဓိပၸါယ္ျဖင့္ ေကာင္းမူးလံု (ဂြင္းမူးလူင္) ေစတီဟု အမည္တြင္ေသာ ေစတီေတာ္ကုုိ  အရွင္ယႆတိက မေထရ္ အမွဴးျပဳေသာ ရဟႏၲာသံုးပါးက ေဒသခံသွ်မ္းလူမ်ဳိးတုုိ႔ တည္ခဲ့သည္။ ယေန႔တုုိင္ အထက္မွာ ေကာင္းမႈးလုုံ ေအာက္မွာေရႊတိဂုံ ဟုုေၾကာ္ေဇာေလသည္။ (စုိင္းေဆးႏြမ္ -ဟုမၼလင္း)


BC -94  သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၄၅၀ ခုုႏွစ္တြင္ သွ်မ္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ “မူအန္ေမာ၀္” တုိင္းျပည္ကုိ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကျပန္သည္။ ထုိႏွစ္သည္ စတုတၳသဂၤါယနာ တင္ေသာ ႏွစ္လည္း ျဖစ္သည္။   ေသာဏမေထရ္သည္ သွ်မ္းေဒသသုိ႔ သာသနာျပဳ ၾကြေရာက္ေတာ္မူခဲ့ၿပီး မဇၥ်ႏိၱကမေထရ္တုိ႔က တရုတ္ျပည္တြင္ သာသနာျပဳၾကြေရာက္ေတာ္မူသည္။ မိန္းဆည္ဘုရင္၏ သားေတာ္ အိမ္ေရွ႕မင္းသား ခြန္ေဟာင္သည္ ေနာက္ပါတပည့္ ေလးဦးႏွင့္အတူ အေနာက္ႏုိင္ငံ (အိႏၵိယ)သုိ႔ ပိဋကတ္ေတာ္ မ်ားကုိ ေရးကူးၿပီး ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ ျပန္ေရာက္လာသည္။

ထုိအခ်ိန္သည္ သွ်မ္းလူမ်ဳိးမ်ား ႏွစ္သစ္ကူး ပဲြေတာ္အခ်ိန္ က်ေရာက္ေနသျဖင့္ အထက္ပါ အေၾကာင္းေၾကာင္းတုိ႔ေၾကာင့္ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၄၅၀ သည္ သွ်မ္းတုိ႔အတြက္ ထူးျမတ္ေသာ ႏွစ္ျဖစ္သျဖင့္ ထုိႏွစ္မွ စ၍ သွ်မ္းႏွစ္ကုိ စတင္ေရတြက္လာခဲ့သည္။ ထုိေၾကာင့္ သွ်စ္သည္ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၄၅၀ ေနာက္က်မွ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား ရရွိလာျခင္းသည္။ သွ်မ္းႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္သည္ ေရွးေခတ္ကာလမွ စ၍ ယေန႔တုိင္ သွ်မ္းလူမ်ဳိးမ်ား အျမတ္ႏုိးဆံုးပဲြေတာ္အျဖစ္ ဆက္လက္ ဆင္ႏႊဲက်င္းပလာခဲ့ၾကသည္။
အရွင္သုခမိႏၵ (စ၀္ဆုခမ္း၊ တန္႔ယန္း)

AD- 1044-1077 ျမန္မာသကၠရာဇ္ (၄၀၆-၄၃၉) ပုဂံမင္း ၅၅-ဆက္တြင္၊ ပထမ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ တည္ေထာင္သည္ဟုု အဆုုိရွိေသာ အနိရုဒ ေခၚ အေနာ္ရထာမင္းသည္။ ဗုဒၶဘုရားရွင္ ျမတ္စြယ္ေတာ္ သြားေရာက္ပင့္ေဆာင္စဥ္ အျပန္ခရီး ေမာျပည္တြင္ ခရီးတေထာက္ နားစဥ္      ေမာဘုုရင္ ခြန္ဟုုိမိန္းသည္ ႏွစ္တုုိင္းျပည္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးေစရန္ သမီးေတာ္ ေစာမြန္လွႏွင့္ လက္ဆက္  ေပးခဲ့ေလသည္။ သွ်မ္း မင္းသမီးေလး ေစာမြန္လွသည္ အေနာ္ရထာမင္း ေနာက္သုိ႔ လုိက္ပါလာရာတြင္ ယခု ေတာင္ၿပဳံး အရပ္တုိ႔ ေရာက္ေသာ္ ဆုေတာင္းျပည့္ ေစတီကုိ တည္ၾကေလသည္။ ေရႊဖ်ဥ္းညီေနာင္ တုိ႔လည္း အမႈထမ္းလစ္၍ အသတ္ခံရသည္။ ၎ဌာေန သွ်မ္းလူမ်ဳိးတုုိ႔သည္  ဗုုဒၶဘာသာကုုိ ကုုိးကြယ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ (ဦးဖုုိးက်ား ေခတ္မွီ ျမန္မာ့ရာဇာ၀င္)

AD- 1059 မွာ ေစာမြန္လွသည္ ဘုုရင္အေနာ္ရထာမင္းႏွင့္ ေရႊစည္းခုုံေစတီ တည္ခဲ့သည္။ မၿပီးေျမာက္ခင္ နန္းတြင္းမွ ႏွင္ခ်ခံခဲရသည္။ အျပန္လမ္းတြင္ ေစတီကုုိးဆူကုုိ တည္ခဲ့သည္ လူသိအမ်ားဆုုံးႏွင့္ နာမည္္ႀကီးဆုုံးမွာ ေရႊစာရံဘုုရား ႏွင့္ ေဘာ္ႀကိဳဘုုရားတုုိ႔ ျဖစ္သည္။ (သွ်မ္းသမုုိင္း သုုေတသီ မယ္ခူးေခးရဲန္)

မုိင္းခြန္းဆရာေတာ္ အရွင္နရိႏၵသည္ ဟူးေကာင္းေဒသ၏ သာသနာ့အာဇာနည္ ရဟန္းတစ္ပါးျဖစ္ သည္။ ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၁၂၃၀)တြင္ ဆရာေတာ္အား ပဥၥမသဂၤါယနာတင္ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးက အဘိ ဓဇမဟာဓမၼ၀ံသ ယလႅနာဗလ ဓမၼရာဇာဓိရာဇာဂုရု ဘဲြ႕တံဆိပ္ေတာ္ ဆက္ကပ္ခ်ီးျမင့္ခဲ့သည္။
၁၂၄၂ ခုႏွစ္တြင္ သီးေပါမင္းက အဘိဓဇ သာသနာ့ေဇာတိက သီရိပ၀ရ မဟာဓမၼရာဇာဓိရာဇာ ဂုရုဘဲြ႕ တံဆိပ္ေတာ္ ဆက္ကပ္ခ်ီးျမင့္ျပန္သည္။

ပယင္းရတနာ ထြက္ရာအရပ္တြင္ သီတင္းသံုးေတာ္မူေသာေၾကာင့္ ပယင္းတြင္းဆရာေတာ္ ဟုလည္း ထင္ရွားသည္။သကၠရာဇ္ ၁၂၅၃ တြင္ ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားလမ္းမွ အာသံ ေ၀သာလီသုိ႔ ၾကြေတာ္မူၿပီး ဆာဒိယ နယ္၊ ေက်ာင္းခမ္းရြာတြင္ ေခတၱသီတင္းသံုးေတာ္မူသည္။

ထုိေနာက္ အာသံျပည္၊ မာဂီရီတာနယ္၊ ဖာက်ယ္ရြာတြင္ အာေဗာဓာရာမေက်ာင္းတုိက္ ေဆာက္လုပ္ ၍ အသက္ထက္ဆံုး သာသနာျပဳေတာ္မူသည္။
ဆရာေတာ္၏ ေထရုပၸတိၱ ေရးထုိးထားေသာ ေက်ာက္စာကုိ ဖာက်ယ္ရြာ သိမ္ေတာ္ႀကီးတြင္ ယေန႔တုိင္ ဖူးျမင္ႏုိင္သည္။ စုိင္းေဆးႏြမ္ (ဟုမၼလင္း)

ဤရာဇ၀င္ အဆိုတို႕ကို ေထာက္ရႈ၍ သွ်မ္းလူမ်ိဳးက မိမိတို႔သည္ ဘုရားရွင္လက္ထက္မွ၍ ယေန႔ခ်ိန္ထိ ကိုးကြယ္လာခဲ့ ၾကသူမ်ာ  ျဖစ္ေၾကာင္းထင္ရွားသည္...။

ေလာ၀္သမိုင္း အရ 

ေလာ၀္သမိုင္း တစ္ေစာင္၌  သွ်မ္းလူမ်ိဳးတို႕သည္ သာသနာေတာ္ ၆၁၂ (ေအဒီ၆၉)ခုနွစ္ အိုက္ေလာ၀္ မင္းဆက္ျဖစ္ေသာ ေနာင္ခ်ယ္ (ေခၚ) နန္ေခ်ာင္ဘုရင္ ခြန္လိေမာ၀္ လက္ထက္တြက္ ဗုဒၥဘာသနာေတာ္ကို စတင္ သက္၀င္ယုံၾကည္သည္ဟု ဆိုသည္..။ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ၿပီး တရုတ္ဟန္မင္းဆက္ ဘုရင္ ေခမင္တီထံမွ ရရွိလာသည္ ဟုဆိုသည္။

သမုုိင္းအထင္ကရ သွ်မ္း စာဆုုိပညာရွင္ သံဃာေတာ္မ်ားမွာ -

(၁) သကၠရာဇ္ ၅၃၆ ခုနွစ္တြင္ မင္းျပဳေသာ နရပတိစည္သူ မင္းလက္ထက္ သီဟိုဠ္ကြ်န္းမွ “ဆပဒမေထရ္” ပုဂံ ျပည္သို႔ ၾကြလာရာတြင္ လိုက္ပါလာေသာ အာဂႏၲဳရဟန္းေလးပါး အနက္ တစ္ပါးမွာ ကေမၻာဇတိုင္း၏ ဘုရင့္သားေတာ္ (သွ်မ္းလူမ်ဳိး) ျဖစ္ေၾကာင္း။

(၂)သကၠရာဇ္ ၈၄၂ ခုနွစ္တြင္ မင္းျပဳေသာ ဒုတိယ မင္းေခါင္လက္ထက္၌ ေက်ာ္ေဇာထင္ရွားေသာ “သွ်င္မဟာရဌသာရ” သည္ (တိုင္း) သွ်မ္းအႏြယ္ျဖစ္ေၾကာင္း။

(၃) က်မ္းျပဳအေက်ာ္ က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးသည္လည္း  သွ်မ္းလူမ်ိဳးျဖစ္ ေၾကာင္းကို ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး၏ ေထရုပၸတိၲတြင္-“၎ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးကို ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕၊ က်ီးသဲရြာ၊ သွ်မ္းတန္းကေလးရပ္၌ သကၠရာဇ္ ၁၁၇၉ ခုနွစ္ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္ရွစ္ရက္ ၊ၾကာသာပေတးေန႕တြင္ ဖြားျမင္ေတာ္မႈသည္။ ခမည္းေတာ္ မယ္ေတာ္ တို႕၏အမည္တို႕ကိုမသိရေပ သွ်မ္းလူမ်ိဳးတည္း” ဟုေဖာ္ျပထားသည္။

(၄) မယေဒ၀လကၤာသစ္ က်မ္းျပဳအေက်ာ္ မန္လည္ဆရာေတာ္သည္လည္း သွ်မ္းလူမ်ိဳး ျဖစ္ေလသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၂၇၄ ခုနွစ္တြင္ သီေပါေစာ္ဘြားႀကီး၏ ရဟန္းခံပြဲဲသို႕ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ကိုယ္တိုင္ ၾကြေရာက္ ခ်ီးေျမာက္ေတာ္မခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က မန္လည္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးသည္ သီေပါေစာ္ဘြား ႀကီးအား မိမိသည္ သွ်မ္းဘာသာျဖစ္ ပိ႗ကတ္ေတာ္မ်ားကို ျပန္ဆိုရန္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း မိန္႕ၾကားခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။ ယေန႔တုုိင္ စစ္ကုုိင္းတုုိင္း ဆယ္ရြာ မန္လည္တြင္ ဆရာေတာ္ဘုုရားႀကီး ရုုပ္ကလာဒ္ ေတာ္ကုုိ ဖူးေျမာ္ႏုုိင္သည္။

(၅) ျမန္မာျပည္တြင္ လူသိမ်ားၿပီး ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ ရဟန္း စာဆိုေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္သည့္ ထီးခ်ိဳင့္တည္ေသာဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး ဘဒၵႏၲေဒ၀ိႏၵသည္လည္း သွ်မ္းမ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္သည္..။

ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈနွင့္ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား စာအုပ္ထဲမွ ေကာက္နွဳတ္ခ်က္.၊ အရွင္သုခမိႏၵ (တန္႕ယန္း)

ပုုိင္ယီကၽြမ္ တရုုတ္က်မ္းအရ မင္းဆင္းးရဲသားမေရြး ၀ါးပတ္ခေမာက္ေဆာင္း၏ ခေမာက္အထြက္မွာ ေစတီငယ္ႏွင့္ တူကာရတနာ ေက်ာက္မ်က္ ျခယ္လွယ္ ထားသည္။ ေက်ာက္စိမ္း ဆြဲသည္  ။ ငွက္ေမႊး ငွက္ေတာင္လည္း စုုိက္သည္။ စုုိးသား မင္းသားတုုိ႔က ဆင္ျမင္းစီး၍ ေျခြရံသင္းပင္း မ်ားစြာႏွင့္ ခရီးသြား၏ လွပေသာ ေရႊျခည္ထုုိး ေငြျခည္ထုုိး ကႀကိဳးတန္ဆာတြင္ ျခဴခေလာက္မ်ားစြာ ဆြဲထားသည္။ အခ်င္းခ်င္းေတြ႔လွ်င္ လက္ယွက္၍ ႏႈတ္ဆက္သည္။ ရုုိေသေလးျမတ္ထုုိက္သူကုုိ ပုုဆစ္ဒူးခ်၍ ကန္ေတာ့သည္။ ( ေဒါက္တာသန္းထြန္း )

ယေန႔ခ်ိန္ထိ သွ်မ္းလူမ်ဳိးတုုိ႔ တဦးႏွင့္တဦးေတြ႔လွ်င္ လက္ယွက္၍ မဂၤလာပါ ဟူေသာအဓိပၺါယ္ကုုိ ထုုိင္း၊ ေလာ၊ သွ်မ္း၊  ဆစ္ေဆာင္ပါးနား စသည့္ သွ်မ္းအႏြယ္၀င္တုုိင္း ျပဳလုုပ္ေနသည္ကုုိ ေတြ႔ျမင္ရေပသည္။
သွ်မ္းေတာင္ပိုင္းရွိ မိုးနဲၿမိဳ႕တြင္  တမႈးရွိလုုိ႔တပဲလူ ဒုုိ႔သွ်မ္းေတာင္သူ လူႏုုိင္ရုုိးလားဟုု ဆုုိရုုိးစကားအတုုိင္း သမိုင္း၀င္ေရွးေဟာင္း   ေစတီေတာ္မ်ား၊ ေရွးေဟာင္းေက်ာင္းေတာ္ မ်ားစြာရွိသျဖင့္ “ဒုတိယပုဂံ” ဟူ၍လည္းေကာင္း “သွ်မ္းပုဂံ” ဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚေ၀ၚၾကေလသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ အႏံွ႔အျပားရွိ ေဒသေ၀ါဟာရမ်ား၊ အမည္မ်ားသည္ပင္ လူမ်ဳိးဆင္းသက္လာမႈႏွင့္   ေရာက္ရွိ ေနထုိင္မႈကုိ ေဖာ္ျပလ်က္ရွိေပသည္။ စတင္ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းရာ အရပ္ကုိ စကု (r၀ဳ.ႏူ) (r၀ဳ.ႏူ;) ဟုလည္း ေကာင္း၊ စတင္ရွင္းလင္းရာ ေနရာ အစကုိ စလင္း (r၀ဳ.လၤင္း)ဟုလည္းေကာင္း ယေန႔တုိင္ အမည္တြင္ခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအရပ္ရပ္တြင္ သွ်မ္းတုိ႔ ေရာက္ရွိေနထုိင္ခဲ့ရာ ေဒသ (၁၄) ခုကုိ ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ရွိရ သည္။

(၁) မတၱရာ      အုတ္ဖုိေဒသရွိ ေဂြ႕သွ်မ္းမ်ား
(၂) မေကြးၿမိဳ႕   (မူိင္းဂီြ;) (မိန္းေဂြ႔) ေဂြ႕သွ်မ္းၿမိဳ႕
(၃) ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕          (ပ၊င္းမ၊ဂ့္ခေဳ.) (ပ၊င္မ၊ဂ္,ခေဳ.) ဖန္ဖါးပင္စခန္း
(၄) မင္းဘူး (မူိင္းပူ;) (မိန္းပုု) ကြမ္းရြက္ၿမိဳ႕
(၅) ပခုကၠဴ (ပ၊င္းႏူပ့္ဂူ;) (ပန္းႏုုပ္ကူ) ျမစ္ႏွစ္ခု ဆံုရာအရပ္စခန္း
(၆) မႏၲေလး (မူိင္းတဳ,လူိ၀္;) (မန္႔တာလိ) အပန္းေျဖရာ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕
(၇) လက္ပံတန္း (လဂ္;ပ၊ခေ္,တ၊င္) (လပ္ပန္႔တန္း) နတ္စင္တုိင္
(၈) အင္း၀ (ကဳ,၀ဳး) (အာ၀)
(၉) ပင္းယ (ပ၊င္းယဳ;) (ပင္းယ)
(၁၀) စစ္ကုိင္း (ေr၀ဂ၊င္း) (စကုုိင္း) မန္က်ည္းေတာၿမိဳ႕၊ အလယ္ဗဟုိၿမိဳ႕
(၁၁) မံုရြာ(မူိင္းယဲြ;) (မိန္းယြိဳင့္) စုိျပည္သာယာေသာၿမိဳ႕
(၁၂) မုဆုိးဘုိ    (မုဂ္;သူိ၀္ဎေူိဂ္;) (မုတ္ေဆဖိတ္) က်ားျဖဴမင္း ခုိခဲ့ေသာေနရာ
(၁၃) ျမင္းၿခံ      (ပ၊င္းမဳ.) (ပန္းမ) ျမင္းေမြးရာအရပ္
(၁၄) ေက်ာက္ဆည္ (ဎေ၊ဲ၈ွိခေ္;) (ဖုုိင္ဟင္)  ေက်ာက္တုုံးျဖင့္ တည္ေဆာက္ေသာဆည္ တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။
စုိင္းေဆးႏြမ္ (ဟုမၼလင္း)
အထက္ပါ သွ်မ္းတုုိ႔ေရာက္ရွိ ၿမိဳ႕ရြာတည္ခဲ့ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ယေန႔တုုိင္ မုုိးညွင္း သံဗုေဒၶေစတီေတာ္ႏွင့္ သံဗုေဒၶဂါထာေတာ္သည္ ျမန္မာႏုုိင္ငံတြင္ ထင္ေပၚေၾကာ္ၾကားဆုုံး ျဖစ္ေလသည္။
--မုုိးးညွင္း သံဗုေဒၶေစတီေတာ္
သွ်မ္းလူမ်ဳိးတုုိ႔သည္ မဟာရဏဗုုဒၶဘာသာမွ ေထရဝါဒ ဗုုဒၶဘာသာ တုုိ႔ေျပာင္းလည္း လာျခင္းျဖစ္သည္။ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားတြင္ ယေန႔တုုိင္ မဟာရဏ ဆန္ဆန္ ဗုုဒၶဘာသာကုုိ ကုုိယ္းကြယ္ေန ေၾကာင္းေတြ႕သည္။

သွ်မ္းတုုိ႔၏ နတ္ကုုိးကြယ္မႈ

သွ်မ္းလူမ်ိဳးတို႔သည္ နတ္ကို မယံုၾကည္ မကုုိးကြယ္ျခင္းမဟုတ္ပါ။ စ၀္ဖီ၊ ခြန္ဖီ၊ နန္းဖီ ဆုုိေသာအေခၚသည္ နတ္သမီးနတ္သား တုုိ႔ကုုိေခၚဆုုိျခင္းျဖစ္သည္။ ဗမာမ်ားကဲ့သို႔လို.. နတ္ဝင္ျခင္း ၊ နတ္ကနားေပးျခင္း နတ္ပြဲေပးျခင္းမ်ားမရွိပါ အခ်ဳိ႕ေဒသတြင္ နတ္ေမးျခင္းမ်ား ရွိသည္။  ေရွးဘုုိးေဘး ၿမိဳ႕ရြာတည္ခဲ့ေသာ အႀကီးအကဲမ်ားသည္ သမလြန္တြင္ နတ္ျဖစ္သည္ဟုု ယုုံၾက၍ တႏွစ္တႀကိမ္က် ၿမိဳ႕ အရွင္ႀကီးဟုုေခၚေသာ ၿမိဳ႕တည္မင္းကုုိ ပူေဇာ္ပသၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ ကိုးၿမိဳ႕ရွင္ ဟုေခၚေသာ “စ၀္မိုင္း” ကုုိပူေဇာ္ေလ့ ရွိေပသည္။ သို႔ေသာ္ တစ္ႏွစ္တစ္ခါ ပူေဇာ္ျခင္းမွလြဲ၍ အျခားအခ်ိန္မ်ားတြင္ ပူေဇာ္ျခင္းမရွိပဲ နတ္ကြန္းတြင္ လူသူကင္းမဲ့ေလ့ရွိသည္။ သွ်မ္းၾကာဗမာျဖစ္ဆုုိသလုုိ ဗမာျဖစ္သြားရရွာေသာ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားတြင္ သွ်မ္းစကားမေျပာၾကေတာ့ေပမဲ့ ကုုိးၿမိဳ႕ရွင္ႏွင့္ ပုုလဲယဥ္ နတ္တုုိ႔ကုုိ ပူေဇာ္ပသ ေနေၾကာင္းေတြ႔ရသည္။ ယင္းတုုိ႔၏ ဘုုိးေဘးမ်ားသည္ တခ်ိန္က သွ်မ္းမ်ားျဖစ္ေၾကင္း ထင္ရွားသည္။

 

 

ရွမ္းနီလူငယ္