ေဖေဖာ္၀ါရီ(၂၂)
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ က်င္းပသည့္ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ပြဲသတင္းမ်ားပါေသာ ဟံသာဝတီ
သတင္းစာ ျဖတ္ပိုင္းပံု
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစားပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲေန႔မွာ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ဖို႔ အတြက္ ေရႊတံဆိပ္ရ အားကစား ေမာင္မယ္ေတြ ေလွ်ာက္ထား ႏိုင္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္လႊာေခၚသည့္ သတင္း တပုဒ္ အားကစား သတင္းစာထဲတြင္ ဖတ္လိုက္မိသည္။ ယင္း သတင္းႏွင့္ ႏႊယ္ကာ ကမၻာ့အိုလံပစ္ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ယူျခင္း၊ ဗဟို အားကစား ၿပိဳင္၀င္းႀကီး အတြင္းရွိ ပင္မ မီး႐ႉးတိုင္ႀကီးကို ဖြင့္ပြဲေန႔တြင္ ထြန္းညိႇၿပီး ပိတ္ပြဲေန႔တြင္ မီးၿငိႇမ္းလိုက္သည့္ အခမ္းအနား ကို ျပန္ေတြးမိသည္။
အိုလံပစ္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ျခင္း ထြန္းညိႇျခင္း စသည့္ အခမ္းအနားမ်ားမွာ ခရစ္ေတာ္ မေပၚမီ ၇၇၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္က်င္းပခဲ့ျခင္း မရွိပါ။ တဖန္ ျပင္သစ္ ပညာရွင္ ပါရီဒီကို ဘာ့ဇင့္ ဦးေဆာင္ၿပီး ၁၈၉၆ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ေခတ္သစ္ အိုလံပစ္ပြဲ အစတြင္လည္း မပါ၀င္ခဲ့ပါ။
ဟစ္တလာ
ထူးျခားစြာပင္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ အာဏာရွင္ အေဒါ့ဖ္ ဟစ္တလာ လက္ထက္တြင္ က်င္းပသည့္ ၁၁ ႀကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့အိုလံပစ္ အားကစား ပြဲေတာ္ ၁၉၃၆ ဘာလင္အိုလံပစ္ က်မွ စတင္ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဂရိႏိုင္ငံ အိုလံပီယာ ေတာင္ေျခတြင္ အပ်ဳိစင္ အမ်ိဳးသမီးေလးမ်ားက ေနေရာင္ျခည္မွ ရသည့္ အပူေငြ႕ျဖင့္ မီး႐ႉးတိုင္ကို ထြန္းညိႇၿပီး ဂ်ာမနီ ႏိုင္ငံ ဘာလင္သို႔ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ေဆာင္ခဲ့ၾကကာ ဘာလင္ အိုလံပစ္ အားကစား ၿပိဳင္၀င္းထဲရွိ ပင္မ မီး႐ႉးတိုင္ႀကီးကို ဖြင့္ပြဲေန႔တြင္ ထြန္းညိႇခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေနာက္တဖန္ ေဒသဆိုင္ရာ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႀကီးမ်ားတြင္လည္း မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ ထြန္းညိႇျခင္း အခမ္းအနားမ်ားကို ခမ္းနားစြာ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပသည့္ ဒုတိယ အႀကိမ္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားပြဲ ၁၉၆၁ တြင္ မီး႐ႉးတိုင္ကို ေနာက္ဆုံး အားကစား ၿပိဳင္၀င္းထဲမွ ယူေဆာင္လာသည္။ ပင္မ မီး႐ႉးတိုင္ကို ထြန္းညိႇသူမွာ ထိုစဥ္က အမ်ဳိးသား ကိုယ္လက္ ႀကံ့ခိုင္ေရး ေကာင္စီ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္၀ိတ္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ိဳးသား ကိုယ္လက္ႀကံ့ခိုင္ေရး ေကာင္စီ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံး မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ရျခင္း မဟုတ္ပါ။
၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ဘာလင္ အိုလံပစ္တြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည့္ ျမန္မာအေလးမ ခ်န္ပီယံ ဦးေဇာ္၀ိတ္ကို ဂုဏ္ျပဳေသာ အားျဖင့္ ေနာက္ဆုံးမီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ ရျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
အိုလံပစ္ အားကစားပြဲတြင္ ထြန္းညိႇမည့္ မီး႐ႉးတိုင္ကို အတိုင္းတိုင္း အျပည္ျပည္ ျဖတ္သန္း သယ္ေဆာင္ရာတြင္ ျဖတ္သန္း ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံတိုင္းမွ အားကစားသမား အေက်ာ္အေမာ္မ်ားကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ပြဲ အတြက္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ ရသည့္ ျမန္မာ့ ဂုဏ္ေဆာင္ အားကစား သမားႀကီးမ်ား၏ အမည္စာရင္းတြင္ ဦးေဇာ္၀ိတ္မွ လြဲ၍ ရွာမေတြ႕ေသးပါ။
၁၉၆၉ ကၽြန္းဆြယ္
၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ ရန္ကုန္တြင္ က်င္းပသည္။
ကၽြန္းဆြယ္မီးတိုင္ သယ္သည့္ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ အားကစားသမားမ်ား စာရင္းရသည္။ (ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ထံမွ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာမ်ားကို သားႀကီး ကိုသက္က ယူလာေပးျခင္းျဖစ္သည္) ဟံသာ၀တီ သတင္းစာတြင္ ပါသည့္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေသာ သတင္းအျပည့္အစုံကို ေႏွာင္းလူမ်ား သိေစရန္ အတြက္ အျပည့္အစုံ ကူးယူေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
“၃ နာရီ ၁၀ မိိနစ္တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ခန္းမမွ သယ္ေဆာင္လာေသာ မီး႐ႉးတိုင္ ကြင္းအတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး (ပင္မ) မီး႐ႉးတိုင္ႀကီးတြင္ မီးထြန္းညိႇလိုက္သည္။ ၃ နာရီ ၁၅ မိနစ္ တြင္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲ သီခ်င္းကို သံၿပိဳင္သီဆိုၾကသည္။
ေစာေစာပိုင္းက ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားပြဲ က်င္းပေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေမာင္ေက်ာ္၊ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေက်ာ္ထင္ႏွင့္ ဦးလွထြန္း၊ ၿပိဳင္ပြဲႀကီးၾကပ္ ခန္႔ထားေရး ေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မႉးႀကီး လွမိုး၊ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီး ေက်ာ္စိန္ထြန္းႏွင့္ ျမဴနီစပယ္ မင္းႀကီး ဗိုလ္မႉးႀကီး မ်ိဳးေအာင္တို႔ တက္ေရာက္ၾကသည္။
မီး႐ႉးတိုင္သည္ ေနေရာင္ျခည္မွ ကူးထားေသာ မီးျဖင့္ ထြန္းညိႇထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေမာင္ေက်ာ္က မီးထြန္းထားေသာ မီးခြက္ငယ္ထဲမွ မီး႐ႉးတိုင္သို႔ တဆင့္ပြားၿပီး ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ လက္ေ၀ွ႔ခ်န္ပီယံ တင္ထြန္းလက္သို႔ တဆင့္ ကမ္းေလသည္။ တင္ထြန္းႏွင့္ အတူ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား စိုးျမင့္၊ ဘတ္စကက္ေဘာ လက္ေရြးစင္ ညြန္႔ေမာင္၊ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား တင္ေအး၊ ၀ါးလုံးေထာက္ခုန္ ခ်န္ပီယံ စိုးမရ၊ အာရွခ်န္ပီယံ လက္ေ၀ွ႔ သမား သိန္းျမင့္၊ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား ေက်ာ္ေသာင္း၊ ဘတ္စကက္ေဘာ လက္ေရြးစင္ အုန္းလြင္၊ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား ဟန္သိန္း၊ လက္ေရြးစင္ ေဘာလလီေဘာ သမား ေက်ာ္ညြန္႔ႏွင့္ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမားေဟာင္း ေမာင္ေမာင္တို႔က ဆူးေလဘုရားလမ္း တံခါး၀ႀကီးမွ ထြက္၍ မဟာဗႏၶဳလ လမ္း၊ ထိုမွ တဆင့္ ဘားလမ္း၊ ဘားလမ္းမွ ကုန္သည္လမ္း၊ ကုန္သည္လမ္းမွ ျပန္ေကြ႕၍ အဆင့္ဆင့္ လက္ဆင့္ကမ္းကာ ဆူးေလဘုရားလမ္း ခုံးတံတားမွ ဆင္း၍ ေအာင္ဆန္း အားကစား ၿပိဳင္၀င္း ေတာင္ဘက္ ၀င္ေပါက္၌ အသင့္ ေစာင့္ေနေသာ ၁၁ ေယာက္ေျမာက္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္သူ ေမာင္ေမာင္ (ေရတပ္) လက္ထဲသို႔ လက္ဆင့္ ကမ္းသည္။ ေမာင္ေမာင္သည္ ေအာင္ဆန္း အားကစား ၿပိဳင္၀င္းကို ေျပးလမ္းအတုိင္း လက္၀ဲရစ္ တပတ္ ပတ္ၿပီး အေရွ႕ဘက္ ပြဲၾကည့္စင္ အလယ္ဗဟို သီးသန္႔ ေလွခါးမွ တက္ၿပီး စင္ျမင့္ေပၚတြင္ ရွိေသာ ပင္မ မီး႐ႉးတိုင္ ႀကီးတြင္ ထြန္းညိႇလိုက္သည္”
ဤသည္မွာ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာျပည္၌ က်င္းပခဲ့ေသာ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲ ဖြင့္ပြဲ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ယူထြန္းညိႇပုံကို ေရးသားထားသည့္ သတင္းျဖစ္သည္။
ဂုဏ္ျပဳ
ႏိုင္ငံတကာ အားကစားၿပိဳင္ပြဲႀကီးတိုင္းတြင္ မီး႐ႉးတိုင္ ထြန္းညိႇျခင္း စသည့္ အစီအစဥ္မ်ားကို ထည့္သြင္းေလ့ ရွိသည္။ ထိုသို႔ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံမ်ားက ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အားကစား သမားမ်ားကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ထည့္သြင္း အသုံးျပဳၾကသည္။ မီး႐ႉးငယ္မွ တဆင့္ ေနာက္ဆုံး မီး႐ႉးတိုင္ႀကီးကို ထြန္းညိႇသည့္ ေနရာတြင္လည္း သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ၏ အထူးထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ အားကစား သမားမ်ားကို အသုံးျပဳေလ့ရွိသည္။
ေလွ်ာက္ထားႏိုင္
ဤေဆာင္းပါး ေရးေနစဥ္မွာပင္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ၌ ေၾကာ္ျငာတပုဒ္ ပါလာသည္။ ယင္း ေၾကာ္ျငာကို ဦးစြာ မူရင္းအတိုင္း ေဖာ္ျပပါသည္။
“မီး႐ႉးတိုင္ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ယူရန္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အထက္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ရရွိေသာ အားကစား သမားမ်ား ဖိတ္ေခၚျခင္း။
၂၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲ ဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားတြင္ မီး႐ႉးတိုင္ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ယူရန္ အတြက္ ေရႊတံဆိပ္ ဆုရွင္ အားကစားသမား (ေစတနာ့၀န္ထမ္း) ၄၀ ဦး လိုအပ္ၿပီး ေအာက္ပါ သတ္မွတ္အရည္ အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စုံသူမ်ား ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္။
(၁) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ရမည္၊
(၂) (က်ား၊ မ) မေရြး၊ အသက္အရြယ္ မေရြး ကန္႔သတ္ခ်က္ မရွိ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္၊
(၃) အေရွ႕ေတာင္အာရွ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားႏွင့္ အထက္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ရရွိခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ရမည္၊
(၄) က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ၿပီး မီတာ ၄၀၀ ကို မနားတမ္း ေျခႂကြေျပးႏိုင္သူ ျဖစ္ရမည္၊
(၅) ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံရပါက အႀကိဳဇာတ္တိုက္ ေလ့က်င့္ျခင္း၊ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနား က်င္းပ ေဆာင္ရြက္စဥ္ ကာလအတြင္း ၀တ္စုံႏွင့္ စားေသာက္ေရး၊ ေနထိုင္ေရး၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး အစီအစဥ္မ်ားကို ပံ့ပိုးေဆာင္ရြက္ေပးမည္၊
(၆) ေလွ်ာက္ထားသူ၏ ေရာင္စုံပတ္စ္ပို႔ ဓာတ္ပုံ၊ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ လိပ္စာ အျပည့္အစုံ ကို ေဖာ္ျပၿပီး ေလွ်ာက္ထားရမည္၊
(၇) ေလွ်ာက္ထားမႈကို ၃၁. ၃. ၂၀၁၃ ရက္ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး ေအာက္ပါ ဌာနမ်ားတြင္ စုံစမ္း ေမးျမန္း ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္။
ဖြင့္ပြဲ ပိတ္ပြဲ အခမ္းအနား ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ရန္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ေလ့က်င့္ေရး ေကာ္မတီ႐ုံး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာန၊ ႐ုံးအမွတ္ ၃၅၊ ေနျပည္ေတာ္။ ဖုန္း ၀၆၇- ၄၀၈၄၅၄၊ ဦးအုန္းျမင့္ဦး၊ ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္၊ အားကစားႏွင့္ ကာယပညာ ဦးစီးဌာန၊ အားကစား၀န္ႀကီးဌာန၊ ဖုန္း ၀၉ ၈၃၁၄၀၇၆၊ ၀၆၇- ၄၀၆၁၈၃”
ေၾကာ္ျငာ အျပည့္အစုံကေတာ့ အထက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္။ အတိုခ်ဳံးၾကည့္လွ်င္ လာမည့္ ေနျပည္ေတာ္ ဆီးဂိမ္းဖြင့္ပြဲ ေန႔တြင္ မီး႐ႉးတိုင္ကို သယ္ေဆာင္ရာ၊ ထြန္းညိႇရာတြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အထက္ ေရႊတံဆိပ္ဆုရွင္ အားကစားသမား ၄၀ ကို အသုံးျပဳမည္၊ ေရႊတံဆိပ္ဆုရွင္မ်ားက ပါ၀င္လိုလွ်င္ ေလွ်ာက္ထားၾကရမည္။ အား/ ကာ (သို႔မဟုတ္) ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာနက ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားထဲမွ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီသူမ်ားကို ေရြးမည္၊ ကၽြန္းဆြယ္၊ ဆီးဂိမ္းႏွင့္ အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ရခဲ့သည့္ ျမန္မာ လက္ေရြးစင္ အားကစား သမားေကာင္းႀကီးမ်ား ေလွ်ာက္ထားၾကရန္ ေၾကာ္ျငာျခင္း ျဖစ္သည္။
ယေန႔ကာလ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း၌ အျမင့္ဆုံးေနရာတြင္ ရွိေနသည့္ ေရႊေခတ္မွ ေရႊတံဆိပ္ဆုရွင္ အားကစားသမားမ်ား၊အရပ္ဘက္၊ စစ္ဘက္တြင္ တာ၀န္ႀကီး အထိ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး အနားယူခဲ့ၾကသည့္ ေရႊ လက္ေရြးစင္ အားကစားသမား ေကာင္းႀကီးမ်ား၊ စီးပြားေရး ေလာကတြင္ က်င္လည္ၿပီး သန္းႂကြယ္သူေဌးဘ၀ ေရာက္ေနၾကသည့္ ကၽြန္းဆြယ္ႏွင့္ အာရွ အားကစားပြဲ တို႔တြင္ ေရႊတံဆိပ္ ဆြတ္ခူးခဲ့ၾကသည့္ ေရႊသူႂကြယ္ကေလးမ်ား၊ ယေန႔ထက္တိုင္ အားကစားေလာကတြင္ က်င္လည္ေနဆဲ ျဖစ္သည့္ ေရႊခ်န္ပီယံမ်ား အေနျဖင့္ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းေပး၊ ပတ္စ္ပို႔ ဓာတ္ပုံေပးၿပီး ေလွ်ာက္ မေလွ်ာက္ကိုမူ ေစာင့္နားေထာင္ ၾကရပါေတာ့မည္။
ဧရာ၀တီ
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစားပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲေန႔မွာ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ဖို႔ အတြက္ ေရႊတံဆိပ္ရ အားကစား ေမာင္မယ္ေတြ ေလွ်ာက္ထား ႏိုင္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္လႊာေခၚသည့္ သတင္း တပုဒ္ အားကစား သတင္းစာထဲတြင္ ဖတ္လိုက္မိသည္။ ယင္း သတင္းႏွင့္ ႏႊယ္ကာ ကမၻာ့အိုလံပစ္ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ယူျခင္း၊ ဗဟို အားကစား ၿပိဳင္၀င္းႀကီး အတြင္းရွိ ပင္မ မီး႐ႉးတိုင္ႀကီးကို ဖြင့္ပြဲေန႔တြင္ ထြန္းညိႇၿပီး ပိတ္ပြဲေန႔တြင္ မီးၿငိႇမ္းလိုက္သည့္ အခမ္းအနား ကို ျပန္ေတြးမိသည္။
အိုလံပစ္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ျခင္း ထြန္းညိႇျခင္း စသည့္ အခမ္းအနားမ်ားမွာ ခရစ္ေတာ္ မေပၚမီ ၇၇၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္က်င္းပခဲ့ျခင္း မရွိပါ။ တဖန္ ျပင္သစ္ ပညာရွင္ ပါရီဒီကို ဘာ့ဇင့္ ဦးေဆာင္ၿပီး ၁၈၉၆ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ေခတ္သစ္ အိုလံပစ္ပြဲ အစတြင္လည္း မပါ၀င္ခဲ့ပါ။
ဟစ္တလာ
ထူးျခားစြာပင္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ အာဏာရွင္ အေဒါ့ဖ္ ဟစ္တလာ လက္ထက္တြင္ က်င္းပသည့္ ၁၁ ႀကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့အိုလံပစ္ အားကစား ပြဲေတာ္ ၁၉၃၆ ဘာလင္အိုလံပစ္ က်မွ စတင္ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဂရိႏိုင္ငံ အိုလံပီယာ ေတာင္ေျခတြင္ အပ်ဳိစင္ အမ်ိဳးသမီးေလးမ်ားက ေနေရာင္ျခည္မွ ရသည့္ အပူေငြ႕ျဖင့္ မီး႐ႉးတိုင္ကို ထြန္းညိႇၿပီး ဂ်ာမနီ ႏိုင္ငံ ဘာလင္သို႔ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ေဆာင္ခဲ့ၾကကာ ဘာလင္ အိုလံပစ္ အားကစား ၿပိဳင္၀င္းထဲရွိ ပင္မ မီး႐ႉးတိုင္ႀကီးကို ဖြင့္ပြဲေန႔တြင္ ထြန္းညိႇခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေနာက္တဖန္ ေဒသဆိုင္ရာ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႀကီးမ်ားတြင္လည္း မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ ထြန္းညိႇျခင္း အခမ္းအနားမ်ားကို ခမ္းနားစြာ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပသည့္ ဒုတိယ အႀကိမ္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားပြဲ ၁၉၆၁ တြင္ မီး႐ႉးတိုင္ကို ေနာက္ဆုံး အားကစား ၿပိဳင္၀င္းထဲမွ ယူေဆာင္လာသည္။ ပင္မ မီး႐ႉးတိုင္ကို ထြန္းညိႇသူမွာ ထိုစဥ္က အမ်ဳိးသား ကိုယ္လက္ ႀကံ့ခိုင္ေရး ေကာင္စီ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္၀ိတ္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ိဳးသား ကိုယ္လက္ႀကံ့ခိုင္ေရး ေကာင္စီ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံး မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ရျခင္း မဟုတ္ပါ။
၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ဘာလင္ အိုလံပစ္တြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည့္ ျမန္မာအေလးမ ခ်န္ပီယံ ဦးေဇာ္၀ိတ္ကို ဂုဏ္ျပဳေသာ အားျဖင့္ ေနာက္ဆုံးမီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ ရျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
အိုလံပစ္ အားကစားပြဲတြင္ ထြန္းညိႇမည့္ မီး႐ႉးတိုင္ကို အတိုင္းတိုင္း အျပည္ျပည္ ျဖတ္သန္း သယ္ေဆာင္ရာတြင္ ျဖတ္သန္း ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံတိုင္းမွ အားကစားသမား အေက်ာ္အေမာ္မ်ားကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ပြဲ အတြက္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ ရသည့္ ျမန္မာ့ ဂုဏ္ေဆာင္ အားကစား သမားႀကီးမ်ား၏ အမည္စာရင္းတြင္ ဦးေဇာ္၀ိတ္မွ လြဲ၍ ရွာမေတြ႕ေသးပါ။
၁၉၆၉ ကၽြန္းဆြယ္
၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ ရန္ကုန္တြင္ က်င္းပသည္။
ကၽြန္းဆြယ္မီးတိုင္ သယ္သည့္ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ အားကစားသမားမ်ား စာရင္းရသည္။ (ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ထံမွ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာမ်ားကို သားႀကီး ကိုသက္က ယူလာေပးျခင္းျဖစ္သည္) ဟံသာ၀တီ သတင္းစာတြင္ ပါသည့္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေသာ သတင္းအျပည့္အစုံကို ေႏွာင္းလူမ်ား သိေစရန္ အတြက္ အျပည့္အစုံ ကူးယူေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
“၃ နာရီ ၁၀ မိိနစ္တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ခန္းမမွ သယ္ေဆာင္လာေသာ မီး႐ႉးတိုင္ ကြင္းအတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး (ပင္မ) မီး႐ႉးတိုင္ႀကီးတြင္ မီးထြန္းညိႇလိုက္သည္။ ၃ နာရီ ၁၅ မိနစ္ တြင္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲ သီခ်င္းကို သံၿပိဳင္သီဆိုၾကသည္။
ေစာေစာပိုင္းက ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားပြဲ က်င္းပေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေမာင္ေက်ာ္၊ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေက်ာ္ထင္ႏွင့္ ဦးလွထြန္း၊ ၿပိဳင္ပြဲႀကီးၾကပ္ ခန္႔ထားေရး ေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မႉးႀကီး လွမိုး၊ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီး ေက်ာ္စိန္ထြန္းႏွင့္ ျမဴနီစပယ္ မင္းႀကီး ဗိုလ္မႉးႀကီး မ်ိဳးေအာင္တို႔ တက္ေရာက္ၾကသည္။
မီး႐ႉးတိုင္သည္ ေနေရာင္ျခည္မွ ကူးထားေသာ မီးျဖင့္ ထြန္းညိႇထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေမာင္ေက်ာ္က မီးထြန္းထားေသာ မီးခြက္ငယ္ထဲမွ မီး႐ႉးတိုင္သို႔ တဆင့္ပြားၿပီး ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ လက္ေ၀ွ႔ခ်န္ပီယံ တင္ထြန္းလက္သို႔ တဆင့္ ကမ္းေလသည္။ တင္ထြန္းႏွင့္ အတူ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား စိုးျမင့္၊ ဘတ္စကက္ေဘာ လက္ေရြးစင္ ညြန္႔ေမာင္၊ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား တင္ေအး၊ ၀ါးလုံးေထာက္ခုန္ ခ်န္ပီယံ စိုးမရ၊ အာရွခ်န္ပီယံ လက္ေ၀ွ႔ သမား သိန္းျမင့္၊ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား ေက်ာ္ေသာင္း၊ ဘတ္စကက္ေဘာ လက္ေရြးစင္ အုန္းလြင္၊ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား ဟန္သိန္း၊ လက္ေရြးစင္ ေဘာလလီေဘာ သမား ေက်ာ္ညြန္႔ႏွင့္ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမားေဟာင္း ေမာင္ေမာင္တို႔က ဆူးေလဘုရားလမ္း တံခါး၀ႀကီးမွ ထြက္၍ မဟာဗႏၶဳလ လမ္း၊ ထိုမွ တဆင့္ ဘားလမ္း၊ ဘားလမ္းမွ ကုန္သည္လမ္း၊ ကုန္သည္လမ္းမွ ျပန္ေကြ႕၍ အဆင့္ဆင့္ လက္ဆင့္ကမ္းကာ ဆူးေလဘုရားလမ္း ခုံးတံတားမွ ဆင္း၍ ေအာင္ဆန္း အားကစား ၿပိဳင္၀င္း ေတာင္ဘက္ ၀င္ေပါက္၌ အသင့္ ေစာင့္ေနေသာ ၁၁ ေယာက္ေျမာက္ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္သူ ေမာင္ေမာင္ (ေရတပ္) လက္ထဲသို႔ လက္ဆင့္ ကမ္းသည္။ ေမာင္ေမာင္သည္ ေအာင္ဆန္း အားကစား ၿပိဳင္၀င္းကို ေျပးလမ္းအတုိင္း လက္၀ဲရစ္ တပတ္ ပတ္ၿပီး အေရွ႕ဘက္ ပြဲၾကည့္စင္ အလယ္ဗဟို သီးသန္႔ ေလွခါးမွ တက္ၿပီး စင္ျမင့္ေပၚတြင္ ရွိေသာ ပင္မ မီး႐ႉးတိုင္ ႀကီးတြင္ ထြန္းညိႇလိုက္သည္”
ဤသည္မွာ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာျပည္၌ က်င္းပခဲ့ေသာ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲ ဖြင့္ပြဲ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ယူထြန္းညိႇပုံကို ေရးသားထားသည့္ သတင္းျဖစ္သည္။
ဂုဏ္ျပဳ
ႏိုင္ငံတကာ အားကစားၿပိဳင္ပြဲႀကီးတိုင္းတြင္ မီး႐ႉးတိုင္ ထြန္းညိႇျခင္း စသည့္ အစီအစဥ္မ်ားကို ထည့္သြင္းေလ့ ရွိသည္။ ထိုသို႔ မီး႐ႉးတိုင္ သယ္ေဆာင္ရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံမ်ားက ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အားကစား သမားမ်ားကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ထည့္သြင္း အသုံးျပဳၾကသည္။ မီး႐ႉးငယ္မွ တဆင့္ ေနာက္ဆုံး မီး႐ႉးတိုင္ႀကီးကို ထြန္းညိႇသည့္ ေနရာတြင္လည္း သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ၏ အထူးထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ အားကစား သမားမ်ားကို အသုံးျပဳေလ့ရွိသည္။
ေလွ်ာက္ထားႏိုင္
ဤေဆာင္းပါး ေရးေနစဥ္မွာပင္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ၌ ေၾကာ္ျငာတပုဒ္ ပါလာသည္။ ယင္း ေၾကာ္ျငာကို ဦးစြာ မူရင္းအတိုင္း ေဖာ္ျပပါသည္။
“မီး႐ႉးတိုင္ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ယူရန္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အထက္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ရရွိေသာ အားကစား သမားမ်ား ဖိတ္ေခၚျခင္း။
၂၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲ ဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားတြင္ မီး႐ႉးတိုင္ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ယူရန္ အတြက္ ေရႊတံဆိပ္ ဆုရွင္ အားကစားသမား (ေစတနာ့၀န္ထမ္း) ၄၀ ဦး လိုအပ္ၿပီး ေအာက္ပါ သတ္မွတ္အရည္ အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စုံသူမ်ား ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္။
(၁) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ရမည္၊
(၂) (က်ား၊ မ) မေရြး၊ အသက္အရြယ္ မေရြး ကန္႔သတ္ခ်က္ မရွိ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္၊
(၃) အေရွ႕ေတာင္အာရွ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားႏွင့္ အထက္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ရရွိခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ရမည္၊
(၄) က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ၿပီး မီတာ ၄၀၀ ကို မနားတမ္း ေျခႂကြေျပးႏိုင္သူ ျဖစ္ရမည္၊
(၅) ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံရပါက အႀကိဳဇာတ္တိုက္ ေလ့က်င့္ျခင္း၊ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနား က်င္းပ ေဆာင္ရြက္စဥ္ ကာလအတြင္း ၀တ္စုံႏွင့္ စားေသာက္ေရး၊ ေနထိုင္ေရး၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး အစီအစဥ္မ်ားကို ပံ့ပိုးေဆာင္ရြက္ေပးမည္၊
(၆) ေလွ်ာက္ထားသူ၏ ေရာင္စုံပတ္စ္ပို႔ ဓာတ္ပုံ၊ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ လိပ္စာ အျပည့္အစုံ ကို ေဖာ္ျပၿပီး ေလွ်ာက္ထားရမည္၊
(၇) ေလွ်ာက္ထားမႈကို ၃၁. ၃. ၂၀၁၃ ရက္ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး ေအာက္ပါ ဌာနမ်ားတြင္ စုံစမ္း ေမးျမန္း ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္။
ဖြင့္ပြဲ ပိတ္ပြဲ အခမ္းအနား ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ရန္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ေလ့က်င့္ေရး ေကာ္မတီ႐ုံး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာန၊ ႐ုံးအမွတ္ ၃၅၊ ေနျပည္ေတာ္။ ဖုန္း ၀၆၇- ၄၀၈၄၅၄၊ ဦးအုန္းျမင့္ဦး၊ ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္၊ အားကစားႏွင့္ ကာယပညာ ဦးစီးဌာန၊ အားကစား၀န္ႀကီးဌာန၊ ဖုန္း ၀၉ ၈၃၁၄၀၇၆၊ ၀၆၇- ၄၀၆၁၈၃”
ေၾကာ္ျငာ အျပည့္အစုံကေတာ့ အထက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္။ အတိုခ်ဳံးၾကည့္လွ်င္ လာမည့္ ေနျပည္ေတာ္ ဆီးဂိမ္းဖြင့္ပြဲ ေန႔တြင္ မီး႐ႉးတိုင္ကို သယ္ေဆာင္ရာ၊ ထြန္းညိႇရာတြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အထက္ ေရႊတံဆိပ္ဆုရွင္ အားကစားသမား ၄၀ ကို အသုံးျပဳမည္၊ ေရႊတံဆိပ္ဆုရွင္မ်ားက ပါ၀င္လိုလွ်င္ ေလွ်ာက္ထားၾကရမည္။ အား/ ကာ (သို႔မဟုတ္) ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာနက ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားထဲမွ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီသူမ်ားကို ေရြးမည္၊ ကၽြန္းဆြယ္၊ ဆီးဂိမ္းႏွင့္ အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ရခဲ့သည့္ ျမန္မာ လက္ေရြးစင္ အားကစား သမားေကာင္းႀကီးမ်ား ေလွ်ာက္ထားၾကရန္ ေၾကာ္ျငာျခင္း ျဖစ္သည္။
ယေန႔ကာလ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း၌ အျမင့္ဆုံးေနရာတြင္ ရွိေနသည့္ ေရႊေခတ္မွ ေရႊတံဆိပ္ဆုရွင္ အားကစားသမားမ်ား၊အရပ္ဘက္၊ စစ္ဘက္တြင္ တာ၀န္ႀကီး အထိ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး အနားယူခဲ့ၾကသည့္ ေရႊ လက္ေရြးစင္ အားကစားသမား ေကာင္းႀကီးမ်ား၊ စီးပြားေရး ေလာကတြင္ က်င္လည္ၿပီး သန္းႂကြယ္သူေဌးဘ၀ ေရာက္ေနၾကသည့္ ကၽြန္းဆြယ္ႏွင့္ အာရွ အားကစားပြဲ တို႔တြင္ ေရႊတံဆိပ္ ဆြတ္ခူးခဲ့ၾကသည့္ ေရႊသူႂကြယ္ကေလးမ်ား၊ ယေန႔ထက္တိုင္ အားကစားေလာကတြင္ က်င္လည္ေနဆဲ ျဖစ္သည့္ ေရႊခ်န္ပီယံမ်ား အေနျဖင့္ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းေပး၊ ပတ္စ္ပို႔ ဓာတ္ပုံေပးၿပီး ေလွ်ာက္ မေလွ်ာက္ကိုမူ ေစာင့္နားေထာင္ ၾကရပါေတာ့မည္။
ဧရာ၀တီ
