ရခိုင္ကမ္းလြန္မွဂက္စ္ႏွင့္ေရနံစိမ္းမ်ားကို ေမလ ၁ ရက္ေန႔ တ႐ုတ္ျပည္သို႔စတင္လႊတ္ေပးမည္ဟု သတင္းမ်ားထြက္ေပၚေန သည့္ အေပၚ ျမန္မာ- တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ မွ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္းျဖတ္သန္းသည့္ၿမိဳ႕ရြာမွ ေဒသခံမ်ားထံ မွ စစ္တမ္းေကာက္ယူကာ သၽွမ္းျပည္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ စာတင္ကန႔္ကြက္မည္ဟု ဆိုပါသည္။
သီေပါၿမိဳ႕နယ္အတြင္းျဖတ္သန္းေသာ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း (ဓါတ္ပုံ- သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္)
ဂက္စ္ႏွင့္ေရနံပိုက္လိုင္းျဖတ္သန္းခံရသည့္ ေဒသခံ လယ္ယာေျမပိုင္ရွင္မ်ားထံမွဆႏၵမ်ားေကာက္ယူကာ အဆိုပါ ျမန္မာ တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရး ေကာ္မတီမွ ေၾကျငာခ်က္တေစာင္ထုတ္ျပန္ထားသည္ဟုလည္း လွုပ္ရွားသူ လူငယ္တဦးက ေျပာပါသည္။
“ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီမွာ အဖြဲ႕ ၁၂ ဖြဲ႕ေတာင္ရွိတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ထဲက ေၾကျငာခ်က္ ၇ ခ်က္ ထုတ္ျပန္တယ္။ ေမလ ၁ ရက္မတိုင္ခင္ ဂက္စ္၊ ေရနံ မလႊတ္ခင္မွာ သၽွမ္းျပည္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီကို စာတင္ၾကမယ္လို႔ ေျပာတယ္” ဟု သၽွမ္းျပည္အတြင္း စစ္တမ္းေကာက္ေရးတြင္ပါ၀င္လွုပ္ရွားသည့္ နမၼတူလူငယ္တဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ေျပာျပသည္။
အဆိုပါ ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီတြင္ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႕ ၁၂ ဖြဲ႕မွာ Arakan Ray Youth ၊ Green Network sustainable Development Group မေကြး၊ Ayarwady west development Organization (မင္းဘူး၊စကု၊ ပြင့္ျဖဴ၊ ငဖဲ) ၊ Green Future (ေရနံေခ်ာင္း)၊ ပုပၸါးေတာင္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕(ေက်ာက္ပန္းေတာင္း)၊ Green For All(ေတာင္သာ၊ျမင္းၿခံ၊ႏြားထိုးႀကီး) ၊စိမ္းေရာင္စို(တံတားဦး)၊ စိမ္းေရာင္စို Activities မႏၲေလး၊စိမ္းလန္းျပင္ဦးလြင္ (ျပင္ဦးလြင္)၊ စိမ္းေရာင္စို(ေက်ာက္မဲ)၊ သၽွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းဖြံၿဖိဳးေရးတိုးတက္ေရးအသင္း (လားရွိုး၊သီေပါ၊နမၼတူ၊ ေနာင္ခ်ိဳ၊နမ့္ခမ္း) စသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။
၄င္းတို႔၏ေၾကျငာခ်က္ ၇ ခ်က္မွာ
(၁) ျမန္မာတ႐ုတ္ေရႊ သဘာဝဓါတ္ေငြ႕ႏွင့္ေရနံပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းအေပၚ စီမံကိန္းအေျခခံအခ်က္အလက္မ်ားကို လည္း ေကာင္း နိုင္ငံေရးႏွင့္ပါတ္သတ္သည့္သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ပိုက္လိုင္းလုံျခဳံေဘးကင္းေရးစံႏွုန္းမ်ားကို လည္းေကာင္း၊ ေငြေရးေၾကးေရးႏွင့္ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာအခ်က္အလက္မ်ားကို လည္းေကာင္း၊ ေနာက္ဆက္တြဲ အေကာင္ အထည္ေဖာ္မည့္အစီစဥ္မ်ားကို ျမန္မာျပည္သူလူထုအေနျဖင့္သိရွိခြင့္မရရွိခဲ့ပါ။
(၂) စီမံကိန္းမစတင္မီကပင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မွုစစ္တမ္းႏွင့္လူမွုေရးအေပၚ သက္ေရာက္မည့္ ထိခိုက္မွုစစ္တမ္း မ်ား EIA,SIAေကာက္ယူစီစစ္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ အမွန္အားျဖင့္ EIA , SIA စစ္တမ္းအရသာစီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္သင့္မသင့္ ဆုံးျဖတ္ရမည္ျဖစ္သည္။
(၃) ပိုက္လိုင္းျဖတ္သန္းရာေဒသတေလၽွာက္ ေျမယာ ပိုင္ရွင္မ်ားကို အသိေပးထားသည့္ မူလေျမပမာထက္ပိုမိုသုံးစြဲျခင္း ေျမယာ ေလ်ာ္ေၾကးမ်ားကိုထိုက္တန္စြာေပးေလ်ာ္ မွုမရွိျခင္း ။
(၄) ေဒသခံမ်ား ဘဝရပ္တည္ေရးႏွင့္လူမွု ဘဝဖြံ့ၿဖိဳးေရးက႑မ်ိဳးစုံကိုလည္း အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစျခင္းမ်ားေတြ႕ရွိသည္။
(၅) မိမိနိုင္ငံအတြက္မဟာဗ်ဴဟာက်ေသာစီးပြားေရးစီမံကိန္းႀကီးမ်ားကို တိုင္းတစ္ပါးလက္ပုံအပ္ျခင္းမွာ နိုင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ႏွင့္လုံျခဳံေရးအတြက္ စိုးရိမ္ဖြယ္ ျဖစ္သည္။
(၆) ေဒသခံဌာေန တိုင္းရင္းသားမ်ား သိရွိခြင့္ရမည့္ မူလအခြင့္အေရး မ်ားကို ေလးစားလိုက္နာမွု မရွိျခင္း၊ စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည့္အဆင့္တိုင္းတြင္ေဒသခံမ်ားပါ၀င္ေဆြးေႏြးဆုံးခြင့္ လုံးဝမရရွိခဲ့ျခင္းတို႔ကိုလည္းေတြ႕ရပါသည္။
(၇) ျမန္မာ့ေျမေပၚမွ ျဖတ္သန္းတည္ေဆာက္ထားေသာ ပိုက္လိုင္း၏ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ႏွင့္ စီမံခန႔္ ခြဲပိုင္ခြင့္သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ လက္တြင္ ရွိသင့္ေသာ္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားတြင္ အဆိုပါအခြင့္အေရးမရွိေပ။
ထို႔ေၾကာင့္နိုင္ငံေတာ္အစိုးရသက္ဆိုင္ရာကုမၸဏီမ်ား၊တာဝန္ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ အထက္ပါ အေျခအေနမ်ားကို ေျဖရွင္းေပး ရန္ လိုအပ္သည္။ အထက္ပါအခ်က္မ်ားမေျဖရွင္းနိုင္ခင္ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းကိုလုံးဝရပ္ဆိုင္းထားေစလိုေၾကာင္း ျမန္မာျပည္ သူမ်ားမွ လက္မွတ္ေရးထိုး၍ေတာင္းဆိုလိုက္ပါသည္ - ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ သီေပါ၊ နမ့္တူဘက္၌ပိုက္လိုင္းသြယ္တန္းမွု ၿပီးသေလာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေဒသခံမ်ား ကေျပာပါသည္။
ဆားထြက္သည့္နယ္ေျမအတြင္းဂက္စ္ပိုက္လိုင္းျဖတ္သန္းမွုေၾကာင့္ အခ်ိန္မေရြးေပါက္ကြဲနိုင္သည့္ အေရးေတြးပူကာ သၽွမ္း ျပည္ေျမာက္ပိုင္း သီေပါၿမိဳ႕ေဒသခံမ်ား “ ေဘးကင္းရန္ကင္းဆုေတာင္းပြဲႏွင့္ ပရိတ္ရြတ္ဖတ္ပြဲ” လွုပ္ရွားမွုကိုလည္း ၿပီးခဲ့ သည့္ ဒီဇင္ဘာလက ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ရခိုင္ကမ္းလြန္ေဒသထြက္ ေရနံႏွင့္သဘာဝ ဓါတ္ေငြ႕မ်ား သယ္ယူရန္ ျမန္မာအစိုးရက တ႐ုတ္အစိုးရထံ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၉ ဘီလီယံျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ကန္ထရိုက္ေပးထားခဲ့သည္။ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ ကမ္းလြန္မွတဆင့္ ရခိုင္ျပည္၊ ဗမာျပည္ အလယ္ပိုင္း၊ သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေဒသမ်ား စုစုေပါင္း ၿမိဳ႕နယ္ ၂၀ ေက်ာ္ျဖတ္ သန္း ကာ တ႐ုတ္နယ္စပ္ ေရႊလီ မွ တဆင့္ တ႐ုတ္ျပည္ ယူနန္ျပည္နယ္ ကူမင္းၿမိဳ႕သို႔ ၂၀၁၃ အတြင္း အၿပီး သြယ္တန္းပို႔ေဆာင္မည္ဟုဆိုပါသည္။
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္