18.12.2013
ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ တပ္ဆင္ႏိုင္ေသာ အတ္ကန္ဒါ ဒုံးက်ည္မ်ားကို ႐ုရွားႏိုင္ငံက ဥေရာပႏွင့္ ႐ုရွား နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနေသာ ေဒသသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ေနရာ ခ်ထားျခင္းေၾကာင့္ ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ေနေၾကာင္း BBC သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနေသာ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရးစနစ္ကို တုံ႔ျပန္သည့္အေနႏွင့္ အတ္ကန္ဒါ ဒုံးက်ည္မ်ားကို ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေနရာ ခ်ထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ႐ုရွားႏိုင္ငံက တနလၤာေန႔တြင္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားသြားသည္။
အတ္ကန္ဒါ ဒုံးက်ည္ အမ်ဳိးအစားမွာ ကီလိုမီတာ ၅၀၀ ( ၃၁၀ မိုင္) အထိ ပစ္ခတ္ႏိုင္ၿပီး ေျမျပင္ အေျခ စိုက္ ေရဒါစနစ္မ်ားႏွင့္ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႕၏ ဒုံးခြင္းဒုံးမ်ားကို ေခ်မႈန္းႏိုင္သည့္ ဒုံးပ်ံအမ်ဳိးအစား ျဖစ္သည္။
အက္စတိုးနီးယား၊ လစ္သူေရးနီးယား၊ လတ္ဗီးယား ႏိုင္ငံသုံးခုႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာ ႐ုရွားအေနာက္ဘက္ စစ္တိုင္းေဒသသို႔ အတ္ကန္ ဒါ ဒုံးက်ည္မ်ား ေစလႊတ္ထားေၾကာင္း ထိပ္တန္း ႐ုရွားကာကြယ္ေရး အရာရွိတစ္ဦးက အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ဒုံးက်ည္မ်ား ေစလႊတ္ထားမႈသည္ မည္သည့္ ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ စာခ်ဳပ္ကိုမွ် ခ်ဳိးေဖာက္မႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား အေနႏွင့္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပရန္ မလိုေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ဥေရာပတိုက္တြင္ ဒုံးက်ည္ ကာကြယ္ေရးစနစ္ လာေရာက္ တပ္ဆင္ပါက တာတို ပစ္ဒုံးက်ည္မ်ား တပ္စြဲခ်ထားျခင္းျဖင့္ တုံ႔ျပန္မည္ ဟု ႐ုရွားႏိုင္ငံက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ကတည္းက သတိေပးခဲ့သည္။
ဒုံးခြင္းဒုံးစနစ္မွာ ဆိုးသြမ္းႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေသာ ဒုံးက်ည္မ်ား အႏၲရာယ္ကို တန္ျပန္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ႐ုရွားကို ဦးတည္ျခင္း မဟုတ္ဟု အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ေျပာၾကားထားေသာ္လည္း ႐ုရွားက ယုံၾကည္ျခင္းမရွိဘဲ မိမိ၏ ဒုံးက်ည္တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ရည္႐ြယ္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ခံယူထားသည္။“ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ေျခလွမ္းေတြ မလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ႐ုရွားကို တိုက္တြန္းပါတယ္” ဟု အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ မာရီဟတ္က ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ႐ုရွား၏ အျပဳအမႈမွာ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစေသာ အျပဳအမႈ ျဖစ္သည္ဟု ပိုလန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေဝဖန္လိုက္သည္။
ထို႔အျပင္ ႐ုရွားႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနၿပီး ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံေဟာင္းမ်ားျဖစ္ေသာ အက္စတိုးနီးယား၊ လစ္သူေရးနီးယား၊ လတ္ဗီးယား ႏိုင္ငံတို႔ကလည္း ႐ုရွားႏိုင္ငံ၏ ဒုံးပ်ံမ်ား ေစလႊတ္ထားမႈကို စိုးရိမ္မိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား လိုက္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ႐ုရွားႏိုင္ငံတြင္ အတ္ကန္ဒါ ဒုံးက်ည္ အမ်ဳိးအစား ၆၀ ခန္႔သာ ရွိႏိုင္ၿပီး ယင္းအေရအတြက္ျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားကို ၿခိမ္းေျခာက္ႏိုင္မႈ မရွိေၾကာင္း ပိုလန္စသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားရွိ ျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထားအေပၚ လႊမ္းမိုးႏိုင္ရန္ အတ္ကန္ဒါ ဒုံးက်ည္မ်ား အသုံးျပဳ ႀကဳိးပမ္းေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း စစ္ဘက္ေလ့လာ သုံးသပ္သူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။“သူတို႔က ဝါဒျဖန္႔ခ်ိေရး တိုက္ပြဲတစ္ခု တိုက္ေနတာပါ။ ပိုလန္ေတြ ေၾကာက္လာၿပီး အေမရိကန္ဒုံးက်ည္ အစီအစဥ္ကို ကန္႔ကြက္လာေအာင္ ရည္႐ြယ္ လုပ္ေဆာင္တာပါ” ဟု စစ္ဘက္ေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူ ေပဗယ္က ေျပာၾကားသည္။
The Voice Weekly