တ႐ုတ္နိုင္ငံမွလက္ခံဝယ္ယူမွုေၾကာင့္ သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းလားရွိုးၿမိဳ႕ရွိ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ားက ေဒသခံလူထုထံ မၽွစ္မ်ား တရက္ပိႆာခ်ိန္ ရာခ်ီဝယ္ယူေနသျဖင့္ ဝါးမ်ိဳးသုဥ္းမည့္အေရး ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားေတြးပူေနေၾကာင္း သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း သတင္းရပ္ကြက္ကဆိုပါသည္။
“လူေတြက ေရွ႕ေရး သစ္ေတာျပဳန္းေရး၊ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဘာညာ ဘာမွမေတြးဘူး။ မသိၾကဘူး။ တပိႆာ ၁၅၀ ထဲရယ္။ မက္စရာလဲမရွိ။ ဘာလို႔ယူလာေရာင္းေပးေနၾကတာလဲမသိဘူး။ ေနာက္ ၄ - ၅ ႏွစ္ဆိုရင္ ဝါးမ်ိဳးေတြ သုဥ္းမွာေသခ်ာတယ္။ တ႐ုတ္က ဝယ္သမၽွ သူတို႔ေကာက္ေရာင္း ေနရင္ေတာ့ အနာဂတ္သဘာ၀ အရင္းအျမစ္ေတြအတြက္ ရင္ေလးတယ္ဗ်ာ” ဟု လားရွိုး ၿမိဳ႕ေန ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ တဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အားေျပာျပသည္။
မၽွစ္ေျခာက္လုပ္၍ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေရာင္းခ်ရန္ လားရွိုးၿမိဳ႕ေန တ႐ုတ္မ်ားက မၽွစ္မ်ားကိုလက္ခံဝယ္ယူ ေနျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း၊ နမၼတူေခ်ာင္းတေလၽွာက္၊ နမ့္ေယာ္ေခ်ာင္းတေလၽွာက္၊ မန္စံေဒသ၊ လြယ္ေတာက္ေဒသ၊ သိႏၷီ ၿမိဳ႕ မိုင္းလီေဒသ တို႔မွ လားရွိုးသို႔ ဆိုင္ကယ္ျဖင့္ လာေရာက္ေရာင္းခ်ၾကေၾကာင္းေဒသခံလူငယ္တဦးကလည္းေျပာသည္။
“ဆိုင္ကယ္တစီးဆိုရင္ ေႁမြေရခြံအိတ္ႀကီး ၃-၄ အိတ္တင္ၿပီး ၿမိဳ႕ထဲဆင္းၾကတာ။ တေန႔တေန႔ ဆိုင္ကယ္ အစီးေရမနည္းဘူး။ မၽွင္ဝါး၊ ဝါးပိုးဝါးမၽွစ္ေတြေပါ့။ တရက္တရက္ကို ခန႔္မွန္း ပိႆာခ်ိန္ ၆၀၀ နဲ႔အထက္ ေလာက္ ဝယ္ယူေနရတယ္လို႔ တ႐ုတ္ ေတြနဲ႔ သိတဲ့လူေတြကေျပာတယ္။ ကန႔္ေရနဲ႔ဇိမ္ၿပီးအေျခာက္လွမ္းတယ္။ ဓါတုေဆးဆိုးၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မႀကီးပို႔တာတဲ့။ သူမ်ား နိုင္ငံက သစ္ေတာျပဳန္းမွာစိုးလို႔ ဝါးမၽွစ္ေတြေပးမယူဘူး။ က်မတို႔ဆီကေတာ့ ရွိသမၽွထုတ္ေရာင္းတယ္။ သစ္ေတာျပဳန္းလား ဘာလား ဘာမွမစဥ္းစားဘူး။ေရာင္းရဖို႔ဘဲ သိတယ္။အခုလို ေရာင္းဝယ္ေနၾကတာ ၂ လေလာက္ရွိၿပီ။” ဟု ေခတ္ပညာတတ္ အဆိုပါ လူငယ္ကဆက္လက္ေျပာျပသည္။
ယခုကဲ့သို႔ မၽွစ္စိမ္းေရာင္းဝယ္မွုကို နမၼတူမွ က်ားျဖဴပါတီလႊတ္ေတာ္အမတ္ နန္းခမ္းေအးက လႊတ္ေတာ္အတြင္း တင္ျပမွု ေၾကာင့္ ယမန္ႏွစ္က အာဏာပိုင္မ်ားက ပိတ္ပင္ခဲ့ဖူးသည္ဟု လားရွိုးၿမိဳ႕ခံမ်ားကေျပာ၏။ တႏွစ္ခန႔္ေရာင္း ဝယ္မွုရပ္တန႔္ သြား ၿပီး ယခုႏွစ္မၽွစ္ေပၚခ်ိန္ ျပန္လည္ေရာင္းဝယ္လာၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုခ်ိန္မထိမည္သည့္အာဏာပိုင္မွ တားျမစ္ျခင္း မျပၾကေသးေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္ျမတ္နိုးသည့္ ဘုရားဒကာတဦးက လည္းေျပာျပသည္။
“လူေတြက ေရွ႕ေရး သစ္ေတာျပဳန္းေရး၊ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဘာညာ ဘာမွမေတြးဘူး။ မသိၾကဘူး။ တပိႆာ ၁၅၀ ထဲရယ္။ မက္စရာလဲမရွိ။ ဘာလို႔ယူလာေရာင္းေပးေနၾကတာလဲမသိဘူး။ ေနာက္ ၄ - ၅ ႏွစ္ဆိုရင္ ဝါးမ်ိဳးေတြ သုဥ္းမွာေသခ်ာတယ္။ တ႐ုတ္က ဝယ္သမၽွ သူတို႔ေကာက္ေရာင္း ေနရင္ေတာ့ အနာဂတ္သဘာ၀ အရင္းအျမစ္ေတြအတြက္ ရင္ေလးတယ္ဗ်ာ” ဟု လားရွိုး ၿမိဳ႕ေန ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ တဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အားေျပာျပသည္။
မၽွစ္ေျခာက္လုပ္၍ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေရာင္းခ်ရန္ လားရွိုးၿမိဳ႕ေန တ႐ုတ္မ်ားက မၽွစ္မ်ားကိုလက္ခံဝယ္ယူ ေနျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း၊ နမၼတူေခ်ာင္းတေလၽွာက္၊ နမ့္ေယာ္ေခ်ာင္းတေလၽွာက္၊ မန္စံေဒသ၊ လြယ္ေတာက္ေဒသ၊ သိႏၷီ ၿမိဳ႕ မိုင္းလီေဒသ တို႔မွ လားရွိုးသို႔ ဆိုင္ကယ္ျဖင့္ လာေရာက္ေရာင္းခ်ၾကေၾကာင္းေဒသခံလူငယ္တဦးကလည္းေျပာသည္။
“ဆိုင္ကယ္တစီးဆိုရင္ ေႁမြေရခြံအိတ္ႀကီး ၃-၄ အိတ္တင္ၿပီး ၿမိဳ႕ထဲဆင္းၾကတာ။ တေန႔တေန႔ ဆိုင္ကယ္ အစီးေရမနည္းဘူး။ မၽွင္ဝါး၊ ဝါးပိုးဝါးမၽွစ္ေတြေပါ့။ တရက္တရက္ကို ခန႔္မွန္း ပိႆာခ်ိန္ ၆၀၀ နဲ႔အထက္ ေလာက္ ဝယ္ယူေနရတယ္လို႔ တ႐ုတ္ ေတြနဲ႔ သိတဲ့လူေတြကေျပာတယ္။ ကန႔္ေရနဲ႔ဇိမ္ၿပီးအေျခာက္လွမ္းတယ္။ ဓါတုေဆးဆိုးၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မႀကီးပို႔တာတဲ့။ သူမ်ား နိုင္ငံက သစ္ေတာျပဳန္းမွာစိုးလို႔ ဝါးမၽွစ္ေတြေပးမယူဘူး။ က်မတို႔ဆီကေတာ့ ရွိသမၽွထုတ္ေရာင္းတယ္။ သစ္ေတာျပဳန္းလား ဘာလား ဘာမွမစဥ္းစားဘူး။ေရာင္းရဖို႔ဘဲ သိတယ္။အခုလို ေရာင္းဝယ္ေနၾကတာ ၂ လေလာက္ရွိၿပီ။” ဟု ေခတ္ပညာတတ္ အဆိုပါ လူငယ္ကဆက္လက္ေျပာျပသည္။
ယခုကဲ့သို႔ မၽွစ္စိမ္းေရာင္းဝယ္မွုကို နမၼတူမွ က်ားျဖဴပါတီလႊတ္ေတာ္အမတ္ နန္းခမ္းေအးက လႊတ္ေတာ္အတြင္း တင္ျပမွု ေၾကာင့္ ယမန္ႏွစ္က အာဏာပိုင္မ်ားက ပိတ္ပင္ခဲ့ဖူးသည္ဟု လားရွိုးၿမိဳ႕ခံမ်ားကေျပာ၏။ တႏွစ္ခန႔္ေရာင္း ဝယ္မွုရပ္တန႔္ သြား ၿပီး ယခုႏွစ္မၽွစ္ေပၚခ်ိန္ ျပန္လည္ေရာင္းဝယ္လာၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုခ်ိန္မထိမည္သည့္အာဏာပိုင္မွ တားျမစ္ျခင္း မျပၾကေသးေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္ျမတ္နိုးသည့္ ဘုရားဒကာတဦးက လည္းေျပာျပသည္။
