ဧၿပီ(၁၂)
ခ်င္းတုိင္းရင္းသား ဘာသာစကားျဖင့္ ထုတ္ေဝသည့္ The Chinland Post သတင္းစာ (ဓာတ္ပံု – The Chinland Post facebook မွ)
တုိင္းရင္းသား ဘာသာစကားျဖင့္ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းႏွင့္
စာအုပ္စာေပမ်ားကို အစိုးရက ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳ လုိက္ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း
၀ယ္လုိအားမရွိျခင္း၊ စာဖတ္ႏႈန္း နည္းပါးျခင္းႏွင့္ ထုတ္ေ၀မႈဆုိင္ရာ
ျပႆနာမ်ားရွိေနျခင္း အပါအ၀င္ အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ထုတ္ေ၀သူမ်ား
အရႈံးေပၚေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။တိုင္းရင္းသား၊ ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ ဂ်ာနယ္မ်ား ပိုမ်ားလာေၾကာင္း၊ အဓိက အေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ ဂ်ာနယ္မ်ား အရႈံးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေၾကာင္း၊ အဆုိပါ ဂ်ာနယ္မ်ားအား ဘာသာေရးအဖြဲ႔ အစည္းမ်ား၊ လူမႈေရး အသင္းအဖြဲ႔မ်ားက ေထာက္ပံမႈ ေပးေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
“မြန္မွာဆိုရင္ ပုံႏွိပ္စက္ေတြ မရွိဘူး။ ဒီေတာ့ ရန္ကုန္ကိုတက္ၿပီး ပုံႏွိပ္ရတဲ့ ကုန္က်စရိတ္နဲ႔ ဂ်ာနယ္ကို ၀ယ္ဖတ္သူနည္းလို႔ ရႈံးတာနဲ႔တင္ ရတဲ့ေငြက မကာမိဘူး ေန႔စဥ္ထုတ္ ဆုိတာေ၀းေရာ” ဟု သံလြင္တိုင္းမ္ သတင္းဌာမွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အယ္ဒီတာ ဦးမင္းမင္းက ဆိုသည္။
ဆက္လက္၍ တိုင္းရင္းသား သတင္းဂ်ာနယ္မ်ား အရႈံးေပၚေနရသည့္ အဓိကအခ်က္မွာ လြတ္လပ္စြာ စာေပေရးသား ထုတ္ေ၀ခြင့္ မ်ားအား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပိတ္ပင္ျခင္းခံခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ဂ်ာနယ္မ်ားထုတ္ေ၀ခြင့္ ရသည့္အခ်ိန္၌ နည္းပညာ လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ရန္ စီမံခန္႔ခြဲမႈပညာရပ္မ်ားႏွင့္ အရည္အခ်င္း ျပည့္၀ေသာ သတင္းေထာက္ လုိအပ္ခ်က္မ်ား အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ျမန္္မာစာေပတတ္ေျမာက္မႈ၊ မိခင္ဘာသာစကားကို ဖတ္ရႈရန္ စိတ္၀င္စားမႈ နည္းပါးျခင္း စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု သူက ေျပာသည္။
သံလြင္တိုင္းမ္ သတင္းဂ်ာနယ္သည္ ဂ်ာနယ္ေစာင္ေရ ၃၅၀၀ ျဖင့္ မြန္ျပည္နယ္၊ တနသၤာရီတိုင္း၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ပအုိဝ္း လူမ်ိဳးမ်ား အတြက္ အဓိကဦးတည္ၿပီး မြန္-ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ျဖန္႔ေ၀ေနေသာ ဂ်ာနယ္ျဖစ္သည္။
“ခ်င္းျပည္နယ္မွာဆိုရင္ ေဒသ ဘာသာ စကားေတြက မ်ားေတာ့ စာဖတ္အား ပိုနည္းတယ္။ ဥပမာ – ဖလမ္းဘာသာနဲ႔ ထုတ္မယ္ဆိုရင္ ဖလမ္းမ်ိဳးႏြယ္စုေတြ ေလာက္ပဲ ဖတ္ႏိုင္တယ္” ဟု ခ်င္းသတင္းဌာန တခုျဖစ္ေသာ ခုိႏုမ္းထုန္မွ အယ္ဒီတာ ကိုဇလပ္ထက္နီက ေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ဖလမ္း – ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေနေသာ The Chinland Post ဂ်ာနယ္ႏွင့္ ျမန္မာ-အဂၤလိပ္ ဘာသာ ႏွစ္မ်ိဳးျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ ခိုႏုမ္းထုန္ သတင္းဌာန ႏွစ္ခုသာ တရား၀င္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ရရွိထားၿပီး လူမ်ိဳးစု ဘာသာ စကားမ်ားျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေနေသာ သတင္းဂ်ာနယ္ ၁၀ ခုခန္႔ ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
ကယားျပည္နယ္၌ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေနသည့္ တခုတည္းေသာ ဂ်ာနယ္ျဖစ္သည့္ ကႏၱရ ၀တီ သတင္းဌာနမွ အယ္ဒီတာ ေဒၚကယားထဲက ကယားလူမ်ိဳးတြင္ မိခင္ဘာသာစကား မရွိသည့္ အတြက္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ ျခင္းေၾကာင့္ ခက္ခဲမႈ အလြန္အမင္း မရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ား ထုတ္ေ၀ေနေသာ ဂ်ာနယ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တူညီေသာ အခ်က္မွာ အရႈံးမ်ားျခင္းေၾကာင့္ တိုက္ပိုင္ သတင္းေထာက္မ်ား ခန္႔ထားႏိုင္ျခင္း နည္းပါးေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အလြတ္တန္း သတင္းေထာက္မ်ားမွ ပို႔ေပးေသာ သတင္းမ်ားကိုသာလွ်င္ အဓိက ထည့္သြင္းေဖာ္ျပေနရေၾကာင္း၊ ထုိက္သင့္ေသာ စာမူခမ်ား ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဂ်ာနယ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ အထိ ရရွိခဲ့ၾကေသာ္လည္း ထုတ္ေ၀သူမ်ား အေနျဖင့္ လက္ရွိအေနအထား မ်ားေၾကာင့္ ဂ်ာနယ္ကို တလလွ်င္ အမ်ားဆုံး ၂ ႀကိမ္သာ ထုတ္ေ၀ႏိုင္ရုံ ရွိေနေသးေၾကာင္းႏွင့္ အမ်ားစုက တလလွ်င္ ၁ ႀကိမ္၊ ၃ လ တႀကိမ္ ခန္႔သာ ထုတ္ေ၀ၾကသည္။
မြန္ဘာသာ သီးသန္႔ျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေနေသာ စေနာင္းတိုင္းမ္ ဂ်ာနယ္ (Guiding Star) မွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအယ္ဒီတာ ဦးျမင့္ႏိုင္ ကလည္း တိုင္းရင္းသားမ်ားအား စာဖတ္ျခင္း အေလ့အက်င့္ ရွိရန္ မိခင္ဘာသာစကားျဖင့္ ဂ်ာနယ္မ်ား ထုတ္ေ၀၍ အစပ်ိဳးေနဆဲ ကာလသာ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ အရႈံးခံၿပီး ထုတ္ေ၀ရန္သာ ရွိေၾကာင္း၊ လက္ရွိ အေနအထားတြင္ မ်ားမ်ားထုတ္ ပါက ပိုမိုအရႈံးေပၚသည့္အတြက္ ခ်င့္ခ်ိန္၍သာ ထုတ္ေ၀ၾကရေၾကာင္း ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားျဖင့္ ဂ်ာနယ္၊ သတင္းစာ၊ မဂၢဇင္းႏွင့္ စာအုပ္စာေပမ်ား ထုတ္ေ၀ျခင္းကို အစိုးရက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အတြင္း ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဧရာ၀တီ