အာဏာျပန္သိမ္းမွာစိုးလို႔ ဖက္ဒရယ္ကိစၥမေျပာဘဲ ေနရမွာလား

“တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လက္ရွိအေနအထားမွာ စိုးရိမ္ရဆုံးအခ်က္ကို ေျပာပါ ဆိုရင္ေတာ့ ဖက္ဒရယ္ကိစၥ ေဆြးေႏြးမႈကို အေၾကာင္းျပၿပီး စစ္တပ္က ဖြဲ႕စည္းပုံအရ အာဏာျပန္သိမ္းႏိုင္ တယ္ဆိုတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈပါပဲ” လို႔ မင္းစိုးလင္းက ေျပာပါတယ္။ ၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့တဲ့ မြန္အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (MNDF) မွ အတြင္းေရးမွဴး အခုလို စကားေျပာေနတဲ့ ေနရာက ေနာ္ေဝႏိုင္ငံ ေအာ္စလိုၿမဳိ႕မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေလာက္ အေရးႀကီးတဲ့စကားကို ေနျပည္ေတာ္က လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ မေျပာဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ မိုင္ေပါင္း ေထာင္ခ်ီေဝးတဲ့အရပ္မွာ ဘာေၾကာင့္ သြားေျပာေနတာလဲ ဆိုၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္သူေတြ ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုပါ။ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ ေနာ္ေဝ ေ႐ြးေကာက္ ပြဲနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ေလ့လာဖို႔ ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ၁၃ ဦးကို ျမန္မာ့အေရး စိတ္ဝင္စားတဲ့ ေနာ္ေဝ ႏိုင္ငံသားေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သုေတသီေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ၊ NGO ဝန္ထမ္းေတြက ေမးျမန္းစဥ္ မင္းစိုးလင္းက အခုလို ေျပာသြားတာပါ။

ေနာ္ေဝနဲ႔ ျမန္မာဟာ မိုင္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ ေဝးတယ္ဆိုေပမယ့္ အခုေလာေလာဆယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရွိန္အေကာင္းဆုံး လႈပ္ရွားမႈ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ကိစၥေတြကို အဓိက အကူအညီ ေပးေနသူဟာ ေနာ္ေဝႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ Myanmar Peace Center (MPC) ျမန္မာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာကို အဓိက ကူညီေပးေနတာျဖစ္ၿပီး ဒီအကူအညီေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ဆက္တိုက္ လုပ္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ေဝဖန္သူ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေနာ္ေဝနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကေပးတဲ့ အကူအညီေတြဟာ MPC နဲ႔ အစိုးရ ဝန္ႀကီးဌာနေတြဆီပဲ ေရာက္ေနၿပီး ပဋိပကၡရဲ႕ အျခားတစ္ဖက္ျဖစ္တဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေတြဆီ မေရာက္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ MPC အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးကေတာ့ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕ေတြဆီကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ Nippon Foundation က ေထာက္ပံ့ေပးေနတာ ရွိပါတယ္လို႔ တုံ႔ျပန္ခ်က္ေပးပါတယ္။

တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ အရင္မဆလေခတ္၊ နဝတေခတ္ကလို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အရာရွိနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကား တီးတိုးစကား ေျပာတဲ့အဆင့္ မဟုတ္ေတာပါ့။
ျပည္တြင္းေရး ကိစၥသက္သက္ မဟုတ္ေတာ့ပဲ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းေတြကပါ ထဲထဲဝင္ဝင္ ဆက္စပ္လာေနၿပီ ဆိုတဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပိုမိုဆက္စပ္လာခ်ိန္မွာ၊ အစိုးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္တိုင္က ႏိုင္ငံေရး အျမင္ေတြကို လြတ္လပ္စြာ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဖိတ္ေခၚထားစဥ္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံကိုေတာင္ ျပန္ျပင္ဖို႔ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီ ဖြဲ႕ထားေပးစဥ္မွာ ဖက္ဒရယ္ကိစၥ သိပ္ေျပာရင္ စစ္တပ္က အာဏာျပန္သိမ္းႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ဘာေၾကာင့္ ေပၚထြက္လာတာလဲ။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံကို ျပန္ျပင္ေရး၊ သို႔မဟုတ္ အသစ္ျပန္ေရးဖို႔ လိုတယ္ဆိုၿပီး အဖြဲ႕အေတာ္မ်ားမ်ားက အထူးသျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြက ေျပာဆိုေဆြးေႏြးမႈေတြ အရွိန္အဟုန္ ေကာင္းလာတာေၾကာင့္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ဒီလိုေျပာဆိုမႈ အရွိန္ေကာင္းလာသလို အဓိက အတိုက္အခံ ပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကလည္း ၂၀၀၈ ကို ျပန္ျပင္ဖို႔ သို႔မဟုတ္ ျပန္ေရးဖို႔ လႈပ္ရွားမႈေတြ တိုးၿပီးေဆာင္႐ြက္လာတာ ေတြ႕ေနရပါတယ္။

“လက္ရွိအေနအထားမွာ အစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္လဲေရး တကယ္လုပ္ေနၿပီလို႔ မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဘက္ကို မ်က္ႏွာမူထားတဲ့ အဆင့္မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္” လို႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေရးရာ တာဝန္ခံ ကိုျမေအးက ေျပာပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တကယ္လုပ္ၿပီဆိုရင္ လတ္တေလာ လုပ္ေနတဲ့ တင္းက်ပ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္အျပင္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ေရးကအစ ႏိုင္ငံေရးအရ အေရးႀကီးတဲ့ ျပဳျပင္မႈေတြကို အစိုးရဘက္ က ေဆာင္႐ြက္ေပး ဖို႔ လိုတယ္လို႔ သူကေထာက္ျပပါတယ္။

ဒါက လက္ရွိသြားေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုတဲ့ စကားလုံးသက္သက္ကို အားမရဘဲ တကယ့္ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးဆီ သြားခ်င္ေနတဲ့ လူေတြရဲ႕ဆႏၵပါ။ ဒါေပမဲ့ လက္ရွိအေျခအေနမွာ စစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရက ေပးထားသေလာက္ကိုပဲ ယူၿပီး အဲဒီထက္ ပိုမေတာင္းသင့္ေသးဘူး၊ ပိုေတာင္းရင္ စစ္တပ္နဲ႔ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက အာဏာျပန္သိမ္းသြားႏိုင္တယ္။ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ သြားႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး စိုးရိမ္ေနသူေတြလည္း အေတာ္မ်ားလာေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ စိုးရိမ္သူေတြဘက္က မမွားသလို ဖက္ဒရယ္ေတာင္းသူေတြ ဘက္ကလည္း မမွားပါဘူး။ ဒါျဖင့္ ဘာမွားေနတာလဲ။ မွားေနတာက ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေဟာင္း လက္က်န္နဲ႔ သမား႐ိုးက် စဥ္းစားပုံေတြသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ တပ္မေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ သို႔မဟုတ္ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ေနလာရသူေတြဆိုေတာ့ စစ္တပ္ျပန္လာမွာကို အၿမဲတမ္း စိုးရိမ္ေနတာ သဘာဝက်ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အဲဒီစစ္တပ္က တစ္ခ်ိန္လုံး အႏိုင္က်င့္ထားလို႔ ဘာမွမေျပာႏိုင္၊ မဆိုႏိုင္ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ ဘက္ကလည္း သူတို႔ရဲ႕ဆႏၵကို ဒီလိုပြင့္လင္းလာခ်ိန္မွာမွ ထုတ္မေျပာရင္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ သြားေျပာရမွာလဲ။

အေရးႀကီးတာက တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ေနသူေတြၾကားမွာ ဒီထက္မက ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ ရွိဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးဟာ ေခါင္းနဲ႔ပန္းလို တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္ေနတယ္။ တစ္ခုမရွိရင္ တျခားတစ္ခုလည္း ရွင္သန္ဖို႔ မလြယ္ဘူး ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ တည့္တည့္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြ ေျပာေနတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး သို႔မဟုတ္ အသစ္ေရးဆြဲေရး ဆိုတာနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြ ေျပာေနတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပန္ျပင္ေရး ဆိုတာေတြဟာ တစ္ထပ္တည္း မက်ေသးလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလ့လာဆန္းစစ္သူေတြရဲ႕အေျပာအတိုင္းဆိုရင္ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ ဦးေဆာင္တဲ့ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ထဲက လူအမ်ားစု ေျပာေနတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး သို႔မဟုတ္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ ဆိုတာဟာ ဗဟိုအစိုးရရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို နည္းနည္းေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ျပည္နယ္-တိုင္းအစိုးရေတြရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို နည္းနည္း တိုးေပးလိုက္ဖို႔ေလာက္သာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ NLD နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုတခ်ဳိ႕ ေျပာေနတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပုံျပင္ေရး ဆိုတာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ခြင့္ရွိေရးနဲ႔ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ အာမခံခ်က္ရေရး ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႕အားလုံးနီးပါး တင္ျပေနတာကေတာ့ လူမ်ဳိးကို အေျခခံတဲ့၊ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ဗမာကလည္း ျပည္နယ္တစ္ခုအျဖစ္ ပါဝင္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ စနစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေန တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလို မူကြဲသံုးခု ျဖစ္ေနတာကိုၾကည့္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးသမားေတြၾကား အခ်င္းခ်င္း သေဘာထား ကြဲေနၾကၿပီ၊ ဒါကိုညႇိရင္းနဲ႔ စစ္တပ္က ၾကားကဝင္လာၿပီး အာဏာသိမ္းသြားႏိုင္တယ္။ ၁၉၆၂ အာဏာသိမ္းတုန္းကလည္း ဒီလို ဖက္ဒရယ္မူ ေဆြးေႏြးမႈကိုပဲ အေၾကာင္းျပၿပီး သိမ္းသြားတာ မဟုတ္လား ဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈေတြ လြန္ကဲလာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဒီလိုအျမင္မတူတာကိုက ဒီမိုကေရစီရဲ႕သဘာဝပဲ ဆိုတာကို မ်ဳိးဆက္သစ္ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ လက္ခံဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီလိုမတူတဲ့ အျမင္ေတြကို ေဆြးေႏြးျငင္းခုံဖို႔ လႊတ္ေတာ္ဆိုတာ ေပၚလာ တာေပါ့။ စီမီနာေတြ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြဆိုတာ ဒါေတြကို ျငင္းခုံဖို႔ေပါ့။ အခုေတာ့ ကိုယ့္အျမင္၊ ကိုယ့္ယုံၾကည္ခ်က္ကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ေဆြးေႏြးတာကိုပဲ စစ္တပ္ျပန္လာမွာကို ဖိတ္ေခၚေနသူေတြ အျဖစ္ ျမင္လာတာမ်ဳိးကေတာ့ ‘စစ္တပ္ေပးသေလာက္နဲ႔ပဲ ေက်နပ္ပါေတာ့’ ဆိုတဲ့ အယူအဆ မ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။

အႏွစ္ျပန္ခ်ဳပ္ ရရင္ေတာ့ အခုလို ႏိုင္ငံေရး ပြင့္လင္းစကာလဟာ ကိုယ့္အျမင္၊ ကိုယ့္ယုံၾကည္ခ်က္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေျပာရမယ့္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီလိုထုတ္ေျပာတာဟာ နည္းလမ္းတက် ျဖစ္ဖို႔လိုၿပီး အေျဖတစ္ခုခု ရတဲ့ဘက္ဆီ ဦးတည္ဖို႔ လိုပါတယ္။ တစ္ဖြဲ႕နဲ႔တစ္ဖြဲ႕ၾကား မတူတဲ့ သေဘာထားေတြကိုညီေအာင္ အတင္းညႇိတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ မတူကြဲျပားတာေတြကို အျပန္အလွန္ အသိအမွတ္ျပဳဖို႔၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားနားလည္မႈ ရဖို႔ဆီ ဦးတည္သင့္ပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးခ်က္ေတြ အေပၚ တပ္မေတာ္ဘက္က စိုးရိမ္တယ္ဆိုရင္လည္း ဘာေၾကာင့္ စိုးရိမ္တယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းတပ္မေတာ္ဘက္ကလူေတြကိုယ္တိုင္ဝင္ေရာက္ ေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္ရွိ 
 ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကေန ျပည္နယ္-တိုင္းလႊတ္ေတာ္ အသီးသီးအထိ ရွိေနတဲ့ တပ္မေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက တပ္ရဲ႕အျမင္ကို ပြင့္လင္းစြာ ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုပါတယ္။ အရပ္ဘက္က လူေတြ ေဆြးေႏြးေနစဥ္ တပ္မေတာ္ဘက္က ဘာမွဝင္မေျပာဘဲနဲ႔ (ေဘာလုံးစကားနဲ႔ ေျပာရရင္) လူကြၽံေဘာ ေထာင္ဖမ္းၿပီး ျပစ္ဒဏ္ေဘာရေအာင္ လုပ္တာမ်ဳိး။ အာဏာျပန္သိမ္းႏိုင္ဖို႔ က်ားေခ်ာင္းသလို အကြက္ေခ်ာင္းေနတာမ်ဳိးကေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ အဲဒီလိုေခ်ာင္းတဲ့ ေခတ္လည္း ကုန္သြားၿပီလို႔ ထင္ပါတယ္။

ေသခ်ာတာကေတာ့ ၂၀၁၃ ဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ၂၀၁၃ ရဲ႕ ဇာတ္ေကာင္ေတြဟာ ၁၉၆၂ က ဇာတ္ေကာင္ေတြ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ၂၀၁၃ ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဟာ ၁၉၆၂ က ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ မဟုတ္ေတာ့သလို ၂၀၁၃ စစ္သားေတြဟာလဲ ၁၉၆၂ တပ္မေတာ္သားေတြ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ အတိတ္ကို သင္ခန္းစာယူရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ အတိတ္မွာ တစ္ခါျဖစ္ခဲ့ဖူးတာနဲ႔ အၿမဲတမ္း အဲဒီလို ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ဆြဲၿပီး ဖက္ဒရယ္ကိစၥ ေဆြးေႏြးဖို႔ ေၾကာက္ေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ‘စစ္တပ္က ေပးသေလာက္နဲ႔ပဲ ေက်နပ္ပါေတာ့’ ဆိုတဲ့ အဆင့္ကိုေက်ာ္ဖို႔ ခက္ခဲေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ထက္ေအာင္ေက်ာ္

The Voice Weekly