စီးပြားေရးပါ၀ါနဲ႔ စစ္ေရးပါ၀ါဘယ္ဟာက ပိုၿပီးအေရးႀကီးသလဲ

9.10.2013

စစ္ေအးတုိက္ပြဲ ၿပီးဆံုးသြားေတာ့ ပထ၀ီ ႏိုင္ငံေရး၏ေနရာကို ပထ၀ီစီးပြားေရးက အစားထိုးေတာ့ မည္ ဟု လူေတြက ထင္ၾကသည္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုတြင္ စီးပြားေရး အင္အားက ေအာင္ျမင္ေရး အတြက္ အဓိ ကအခ်က္ဟုေျပာလာၾကသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး ႂကြယ္ပိုးႂကြယ္၀ ျဖစ္လာေသာ ဂ်ပန္ႏွင့္ဂ်ာမနီက ကမၻာ့စီးပြားေရးကို လႊမ္းမိုးေတာ့မည္ဟု ပညာရွင္မ်ားကခန္႔မွန္းၾကသည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္လည္း တ႐ုတ္ ႏုိးထလာမႈက ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး တြင္ အင္အားခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ေျပာင္းလဲေတာ့ မည့္အခ်က္ဟုဆိုၾကသည္။ ယခုကဲ့သို႔ ေျပာေနၾကေသာလူမ်ားက စီးပြားေရး အင္အားတစ္ခုတည္းကို ေျပာဆိုခဲ့တာျဖစ္ၿပီး စစ္အင္ အားကိုေတာ့ ထည့္သြင္းေျပာၾကားျခင္းမရွိေပ။ စီးပြားေရး အင္အား ႀကီးလာလွ်င္ မၾကာမီစစ္ေရး အင္အား ႀကီးမားလာမည္ ထင္ၾကသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၇၀ က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္အေမရိကန္သည္ စီးပြားေရးအရ အင္အားႀကီးထြားခဲ့ၿပီး စစ္ေရးအရေတာ့ ကမၻာ့အဆင့္ေရာက္ရွိမလာခဲ့ေပ။

ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္အခ်ဳိ႕က စီးပြားေရးႏွင့္ စစ္ေရးအင္အားသည္ အဓိကအခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္မွာ သံမဏိရွည္ၾကာေနၿပီျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား၏ အစဥ္အလာ ယံုၾကည္ခ်က္ အရပင္ စီးပြားေရးသည္ အေျခခံ အက်ဆံုးအခ်က္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးသည္ စီးပြားေရးအေပၚ တည္ေဆာက္ထားသည့္ အေပၚထပ္ အေဆာက္အအံု ျဖစ္သည္ ဆို၏။ ၁၉ ရာစု လစ္ဘရယ္ မ်ားကလည္း ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ဘ႑ာေရး အျပန္အလွန္ မီွခိုလာလွ်င္ စစ္ပြဲမ်ား ကင္းစင္သြားမည္ ဆိုခဲ့သည္။ ေသခ်ာစဥ္း စားၾကည့္လွ်င္္ ၁၉၁၄ ခုႏွစ္က ၿဗိ တိန္ႏွင့္ ဂ်ာမနီတို႔သည္ ပခုံးဖက္ ခဲ့ၾကေသာ ကုန္သြယ္ဖက္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ကမၻာ့စီးပြားေရးကိုရာ စု၀က္ေလာက္ ေခတ္ေနာက္က် သြားေစခဲ့ေသာ စစ္ပြဲႀကီးမ်ားကို မေရွာင္ႏိုင္ခဲ့ေပ။

ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ စစ္ေရးအင္အား ေကာင္းဖို႔ဆိုလွ်င္ အၿမဲရွင္သန္ေနေသာ စီးပြားေရးလုိအပ္ သည္ပင္။ စီးပြားေရးနဲ႔ စစ္ေရးအင္အား မည္သည္ကပိုၿပီး အစြမ္းထက္ ျမက္သည္ဆိုတာကေတာ့ အေျခအေနေပၚမူ တည္သည္။ လား တစ္ေကာင္ကို ေရရွိရာေခၚသြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တုတ္ထက္ ဆုလာဘ္က ပိုထိေရာက္ ႏုိင္သလိုပင္၊ ေခါင္းမာေနေသာ ဆန္႔က်င္ဘက္တစ္ေယာက္ ကို ေျပာဖို႔ ဆိုလွ်င္ ေသနတ္ကလည္း အသံုး က်ႏုိင္ပါသည္။ ဘ႑ာေရးေစ်းကြက္ တည္ၿငိမ္ဖို႔၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ရေသာ ကိစၥမ်ဳိးမ်ားတြင္ေတာ့ စစ္ေရးအင္အားသံုးလုိ႔ မရပါႏိုင္ေပ။

ယေန႔ေခတ္တြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္အေမရိကန္ က အျပန္အလွန္ စီးပြားေရးအရ မွီခိုေနရ သည္။ ဒါကိုပင္ အခ်ဳိ႕က နားလည္မႈလြဲၿပီး အဓိပၸာယ္တစ္ လြဲေကာက္ေနၾကသည္။ အကယ္၍ တ႐ုတ္ကသူ၏ အရန္ေငြျဖစ္ေသာ ထရီယံႏွင့္ ခ်ီသည့္ အေမရိကန္ေဒၚလာမ်ား ထုတ္ေရာင္းလုိက္လွ်င္ အေမရိကန္ေတာ့ ဒူးေထာက္ရေတာ့မည္ဆိုၾကသည္။ ယခုလို ထုတ္ေရာင္းလုိက္ျခင္းျဖင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာမ်ား တန္ဖိုးက်ၿပီး တ႐ုတ္သိမ္း ထားေသာ အရန္ေငြမ်ားလည္း ဘီလီယံႏွင့္ ခ်ီၿပီး ဆံုး႐ႈံး သြားမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ လုိက္ပါက အေမရိကန္၏ တ႐ုတ္ ကုန္စည္ မ်ား အေပၚ ၀ယ္လိုအားနည္းသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ တ႐ုတ္မွာလည္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဆံုး႐ႈံးၿပီး ႏိုင္ငံ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္လာႏုိင္ပါသည္။

အေမရိကန္ကို တ႐ုတ္က ဒူးေထာက္ေအာင္ လုပ္လွ်င္ တ႐ုတ္ကိုယ္တုိင္ လည္းေမွာက္လ်က္လဲမယ့္ကိန္းျဖစ္သည္။ စစ္ေအးကာလ က အေမရိ ကန္ႏွင့္ ဆိုဗီယက္တုိ႔ အျပန္အလွန္ တစ္ဦးကို တစ္ဦး ႏ်ဴကလီးစစ္ပြဲျဖင့္ အမႈန္႔ေျခဖို႔ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္က အေမရိကန္က ထိုင္၀မ္ကို လက္နက္ေတြေရာင္းေသာအခါ ေဒါသ ထြက္ေနေသာ တ႐ုတ္ထိပ္တန္း စစ္အရာရွိမ်ားက အေမရိကန္ ဘြန္းစာခ်ဳပ္မ်ား ထုတ္ေရာင္းဖို႔ တ႐ုတ္အစိုး ရကို အႀကံေပးခဲ့သည္။ အႀကံေပးခ်က္မွာ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ အေမရိကန္ႏွင့္ တ႐ုတ္စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈ ပုိမုိမ်ားျပားလာျခင္းေၾကာင့္ “ဘ႑ာေရး အၾကမ္းဖက္ မႈတြင္ မွ်ေျချဖစ္ေနျခင္း” လို႔ ေျပာလို႔ရမည္ ထင္သည္။

စီးပြားေရးရင္းျမစ္မ်ားက ပါ၀ါေပ်ာ့ေရာ၊ ပါ၀ါမာပါ ေမြးထုတ္ႏိုင္ ပါသည္။ ေအာင္ျမင္ေသာ စီးပြားေရးပံုစံက စစ္ေရး အတြက္ လိုအပ္ေသာ ေငြေၾကးမ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပး ႏိုင္႐ံုမက၊ သူ၏ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကိုလည္း တျခားႏိုင္ငံမ်ား လုိ္က္ပါေအာင္ ဆြဲေဆာင္ ႏိုင္ေသာ ပါ၀ါေပ်ာ့ အင္အားလည္း ရွိသည္။ တ႐ုတ္၏ စီးပြားေရးေမာ္ဒယ္က ယေန႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ေနသလိုပင္ျဖစ္သည္။

စီးပြားေရးသည္ သည္ရာစု၏ အေရး ႀကီးဆံုးရင္းျမစ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္အင္ အား၏အခန္းက႑ကို ဖယ္ထား ရင္ေတာ့ မွားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ႏို ဘယ္ဆုလက္ခံသည့္ အခမ္းအနား တစ္ခုတြင္သမၼ တအိုဘားမားက ယခုကဲ့သို႔ ေျပာခဲ့ဖူးသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဘ၀သက္တမ္း ကာလမွာ အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြကို အျမစ္ျဖဳတ္မဖယ္ရွားႏိုင္ ပါဘူး။ ဒါက အမွန္တရားပါ။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ တစ္ကိုယ္ေတာ္ ျဖစ္ေစ၊ တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ျဖစ္ေစ လက္တြဲၿပီး လိုအပ္လို႔ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္က်င့္တ ရားအရျဖစ္ေစ၊ စစ္အင္အား အသံုး ျပဳၿပီး အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ႏွိမ္နင္းရဦးမွာပါ” လို႔ေျပာခဲ့ ဖူးသည္။

ယခင္ေခတ္ႏွင့္စာလွ်င္္ ႏိုင္ငံေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာလည္း စစ္တပ္အသံုးျပဳၿပီး တုိက္ခုိက္ဖို႔က အလားအလာ အလြန္နည္းသြားၿပီျဖစ္သည္။

အကယ္၍ ရွိလာလွ်င္လည္း စစ္အင္အားေတြတိုးခ်ဲ႕ဖို႔၊ စစ္လက္နက္ေတြ ၀ယ္ယူဖို႔ ျဖစ္လာပါလိမ့္ မည္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ တ႐ုတ္က သူ႕အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကို ၿခိမ္းေျခာက္ မယ္ဆိုလွ်င္ သူတို႔က လည္း လံုၿခံဳေရးအ စီအမံမ်ားကို ရွာေဖြ ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ေပၚလာပါက အေမရိက ကလည္း သူတို႔ကိုစစ္ေရးအကူညီေတြ ေပးလာမည္ျဖစ္သည္။

ယခုကဲ့သို႔ျဖစ္လာပါက စစ္တပ္၏ အခန္းက႑ကို ခ်ဲ႕ထြင္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

ေစ်းကြက္ႏွင့္ စီးပြားေရးအင္အားသည္ ႏုိင္ငံေရး အေဆာက္အအံုေပၚမူတည္သည္၊ ႏုိင္ငံေရး အေဆာက္အအံု ဆိုတာကလည္း စံမ်ား၊ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား၊ အျပန္အလွန္ မွီခိုမႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနၿပီး၊ အာဏာကို စီမံခန္႔ခြဲျခင္း တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ေနသည္။ ေခတ္ မီႏိုင္ငံေတာ္တစ္ခု ဆိုသည္ကလည္း စစ္တပ္ကိုဥပေဒ ေၾကာင္းအရ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီး၊ေစ်းကြက္ကိုလည္း ေကာင္းစြာ လည္ပတ္ႏိုင္သည့္ ႏုိင္ငံမ်ဳိးျဖစ္သည္။

တကယ္ဆို စစ္ေရးအင္အားကလည္း အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ႏိုင္ငံကိုလံုၿခံဳမႈကိုေပးသည္။ ႏွစ္ဆယ့္ တစ္ရာစုမွာေတာ့ စစ္အင္အားဟာ ဆယ့္ကိုးရာစုတုန္းက အသံုး၀င္ခဲ့သလို အလံုးစံု အင္အား မဟုတ္ေတာ့ေပ။ သို႔ေသာ္ အတုိင္းအတာ တစ္ခုထိ ထိေရာက္ေသာအင္အားအျဖစ္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ အသံုး၀င္ေနဦး မည္ျဖစ္သည္။

Ref: Has Economic Power Replaced Military Might?

Mizzima - News in Burmese Facebook စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္

ေနယြန္းအိမ္

ၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေဆာင္းပါးမ်ား