မတ္(၂၆)
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔အေနျဖင့္ တေပါင္းလျပည့္ေန႔ႏွင့္ ပက္သက္၍ သာသနာသမိုင္းဆုိင္ရာ အျဖစ္အပ်က္မ်ား၊ ဗုဒၶ၀င္ အေၾကာင္းအရာမ်ား မ်ားျပားစြာ ရွိခဲ့သလို ယေန႔အခ်ိန္အထိလည္း ရွိေနဆဲဟုပင္ ဆုိရပါမည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ ျမန္မာျပည္ အထက္ပိုင္း ေအာက္ပိုင္း အပါအ၀င္ တနိုင္ငံလုံးတြင္ မေအးလြန္း မပူလြန္းေသာ တေပါင္းလျပည့္ ေန႔၌ ဘုရားပြဲ၊ အလွဴပြဲ၊ ထီးေတာ္တင္ပြဲ၊ ပ႒ာန္းရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ပြဲ၊ ဓမၼပူဇာတရားပြဲ၊ ၀ိပႆနာ ဆယ္ရက္တရားစခန္းပြဲ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးေပါင္းစုံလင္ေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈပြဲေတာ္မ်ားကို ဘုိးေဘးဘီဘင္ လက္ထက္မ်ားကတည္းက ေနရာ အႏွံ႔ က်င္းပေလ့ရွိခဲ့ၾကၿပီး ယေန႔အထိတိုင္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ား ႀကိဳးစားေနၾကသည္ကို ေတြ႔ျမင္ရသည္မွာၾကည္ႏူး စရာအတိ ျဖစ္ပါသည္။
တေပါင္းလျပည့္ႏွင့္ ပက္သက္၍ သိသင့္ဖြယ္မ်ား
၁။ တေပါင္းလျပည့္ေန႔ကို ဗုဒၶျပည္ေတာ္၀င္ အခါေတာ္ေန႔အျဖစ္ က်င္းပရျခင္းမွာ ထိုေန႔တြင္ ကာဠဳဒါယီမေထရ္က ကပိလ၀တ္ေနျပည္ေတာ္သို႔ ၾကြေရာက္ေတာ္မူရန္ ေလွ်ာက္ထားသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ က်င္းပရျခင္း ျဖစ္သည္။
၂။ ထိုအခ်ိန္က ျမတ္စြာဘုရားသည္ ရာဇျဂိဳဟ္ျပည္ ေ၀ဠဳ၀န္ေက်ာင္းေတာ္၌ သီတင္းသံုးေနထိုင္ကာ အဂၤတိုင္းသားႏွင့္ မဂဓတိုင္းသားမ်ားကို တရားေရေအး တိုက္ေကၽြးလ်က္ရွိၿပီး ၀ါတြင္းသုံးလအတြင္း ဥရုေ၀လကႆပညီေနာင္ ၃- ေယာက္ ႏွင့္ ေနာက္ပါအၿခံအရံ ရေသ့ပုရဗိုဇ္ေပါင္း ( ၁၀၀၀ ) ကို ဧဟိဘိကၡဳ ရဟႏၱာမ်ား ျဖစ္ေစကာ သာသနာ႔ေဘာင္သို႔ သြတ္သြင္းၿပီးခ်ိန္ျဖစ္သည္။
၃။ ထိုၾကည္ညိဳဖြယ္ ၀မ္းသာဖြယ္သတင္းစကားမ်ားကို ခမည္းေတာ္ သုေဒၶါဒနမင္းႀကီး ၾကားသိရာ ေခါင္းေဆာင္အမတ္ ၁၀-ဦးတို႔ကို ေနာက္ပါအျခံ အရံ တေထာင္စီျဖင့္ ၁၀-ႀကိမ္ခြဲကာ ျမတ္စြာဘုရားကိုပင့္ရန္ ရာဇျဂိဳဟ္သို႔ ေစလႊတ္လိုက္ သည္။ ေနာက္ဆံုးအသုတ္ကို ဖြားဖက္ေတာ္ကာဠဳဒါယီအမတ္ႀကီးကို ေခါင္းေဆာင္ေစကာ လႊတ္လိုက္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရား ႏွင့္ေတြ႔၍ တရားနာရေသာအခါ ကပိလ၀တ္သို႔ မျပန္ၾကေတာ့ဘဲ ဘုရားပင့္သြားသူအားလံုး တေယာက္မက်န္ သာသနာ့ ေဘာင္သို႔ ၀င္ေရာက္ျပီးဧဟိဘိကၡဳရဟႏၱာေတြခ်ည္းျဖစ္ကုန္ၾကသည္။
၄။ ရဟႏၲာျဖစ္ျပီးေနာက္ ကာဠဳဒါယီမေထရ္က ကတိေပးခဲ့ေသာ တာ၀န္ကို ေက်ပြန္ေစရန္ တေပါင္းလ၏ သာယာပံုကို ဂါထာေပါင္း ၆၄- ဂါထာသီကံုး၍ ခမည္းေတာ္၏ေက်းဇူးကို ဆပ္ေသာအားျဖင့္ ဖြားရာဇာတိ ကပိလ၀တ္ေနျပည္ေတာ္သို႔ ၾကြခ်ိန္ တန္ျ ပီျ ဖ စ္ေ ၾကာင္းေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။
၅။ ကာဠဳဒါယီမေထရ္၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္အရ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ( ရေသ့ညီေနာင္မွ ရဟႏၱာ ၁ ေသာင္း၊ ကပိလ၀တ္မွ ဘုရားပင့္လာေသာ ရဟႏၱာ ၁ ေသာင္း အားျဖင့္ ) စုစုေပါင္း ရဟႏၲာေပါင္း ၂ -ေသာင္း ) ျခံရံလ်က္ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခု တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁-ရက္ေန႔တြင္ ရာဇျဂိဳဟ္ျမိဳ႔မွ ယူဇနာ ၆၀-ေ၀းကြာေသာ ကပိလ၀တ္ျပည္ေတာ္သို႔ တေန႔လွ်င္ ၁-ယူဇနာခရီးျဖင့္ ရက္ေပါင္း ၆၀- (၂-လၾကာ) အတုရိတေဒသစာရီ- မေႏွးမျမန္လြန္းေသာ ၾကြခ်ီနည္းျဖင့္ ၾကြခ်ီေတာ္မူ ခဲ့ သည္။
ကပိလ၀တ္ေရႊနန္းေတာ္မွ ဘုရားရွင္ႀကိဳဆုိပြဲ
၁။ ကပိလ၀တ္ၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ေရာက္ခါစမွာပင္ မာနေထာင္လႊားေနၾကေသာ သာကီ၀င္ေဆြ မ်ိဳးအေပါင္း တုိ႔အား မာန က် ေစရန္အလို႔ငွါ ဘုရားဆိုသည္မွာ ဘယ္လို ပုံသ႑ာန္ရွိသည္၊ အဘယ္ကဲ့သုိ႔ ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းသည္၊ အဘယ္သုိ႔ ေသာ အစြမ္း အစ အရည္အခ်င္းမ်ိဳး၊ တန္ခိုးမ်ိဳးတုိ႔ႏွင့္ ျပည့္စုံသည္ကို သိရွိေစရန္ အထက္အာကာသ ေကာင္းကင္ယံတြင္ ရတနာ စႀကၤ ံေတာ္ကို ဖန္ဆင္းေတာ္မူကာ ၾသဒါတကသိုဏ္းလ်င္ အာရုံရွိေသာ စတုတၳစ်ာန္သမာပတ္ ကုိ ၀င္စားေတာ္ မူၿပီး တေလာကလုံး အျဖဴေရာင္ အလင္းေရာင္မ်ား ျဖစ္ေစသ တည္း ဟု အဓိ႒ာန္ေတာ္ မူကာ ေရမီးအစုံ အစုံေသာ တန္ခုိးျပာဋိဟာတို႔ကို ျပေတာ္မူသည္။
၂။ စၾကာ၀ဠာ တိုက္အေပါင္းမွ နဂါး ဂဠဳန္ ဂုမၻာန္ ယကၡ ဂႏၶဗၺမ်ားႏွင့္တကြ နတ္ျဗဟၼာမ်ားကလည္း မႏၵာရ၀ နတ္ပန္း၊ ပဒုမၼာၾကာပန္း၊ ပင္လယ္ကသစ္ပန္း တို႔ျဖင့္ ပူေဇာ္ၾကကာ“ ျမတ္စြာဘုရားသည္ တေလာကလုံးအတြက္ အက်ိဳးစီးပြား ကို ေဆာင္ ရြက္ေတာ္မူပါေပသည္၊ အလြန္ၾကည္ညိဳဖြယ္ အံ့ၾသဖြယ္ ေကာင္းပါေပစြ ” ဟု ၾသဘာသံဘ၀ဂ္ညံေ အာင္ ေကာင္းခ်ီး ေထာမနာျပဳၾကသည္။
၃။ ထုိအခ်ိန္မွာပင္ အရွင္သာရိပုတၱရာ အရွင္ေမာဂၢလာန္တို႔သည္လည္း ေကာင္းကင္ယံမွ ၾကြခ်ီလာကာ Biography Of The Buddha ဘုရားရွင္တပါး၏ အေၾကာင္းအတၳဳပၸတ္ကို ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တုိင္ ေဟာျပမွသာလ်င္ ျပည့္စုံစြာ သိရွိနုိင္ မွာ ျဖစ္ေ သာေ ၾကာင့္ ေဟာၾကားေတာ္မူပါရန္ ေလ်ာက္ထားေသာအခါ သာကီ၀င္မင္းမ်ိဳးအားလုံးတုိ႔ ၾကည္ညိဳေနစဥ္ ကပိလ၀တ္ေ နျပည္ ေတာ္၏ ေကာင္းကင္ယံ၌ပင္ ဘုရားျဖစ္ေတာ္စဥ္ မဟာဗုဒၶ၀င္အေၾကာင္းကို ေဟာၾကားေတာ္မူ သည္။
၄။ ဗုဒၶ၀င္ ဟူသည္ ဗုဒၶ၀ံသ ပါဠိစကားျဖစ္ၿပီး ( ဗုဒၶ - ဘုရားရွင္တုိ႔၏၊ ၀ံသ - အႏြယ္ေတာ္၊ မ်ိဳးရိုး ) ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ တို႔၏ ဘ၀၊ အႏြယ္ ေတာ္အေၾကာင္း၊ မ်ိဳးရုိးအေၾကာင္းတုိ႔ကို ေဖာ္ျပထားျခင္းကုိ ဗုဒၶ၀င္ ဟု ေခၚဆိုရသည္။ ဤေနရာ၌ ေဂါတမ ဘုရားရွင္၏ ဘ၀အေၾကာင္းကို ေဂါတမဗုဒၶ၀င္ ဟု ေခၚဆိုနုိင္ပါသည္။ ဂါထာေပါင္း ( ၉၅၁ ) ဂါထာတို႔ျဖင့္ တန္ဆာ ဆင္အပ္ေသာ ( အ႒ကထာဆရာ၊ ဋီကာဆရာ၊ ရဟႏၱာမေထရ္တို႔ သီကုံးအပ္ေသာ ဂါထာတို႔ႏွင့္ေပါင္းလ်င္ ဂါထာေပါင္း ( ၁၀၇၀ ) တို႔ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားေသာ ေဂါတမဘုရားရွင္၏ အတၳဳပၸတ္ကို ထုိအခါ ဗုဒၶျမတ္စြာကုိယ္တုိင္ ေဟာၾကားေတာ္မူ ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယခုအခါ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီး ေရးသားထားေသာ မဟာဗုဒၶ၀င္ စာအုပ္ႀကီးမ်ားကို ေဂါတမဗုဒၶ၀င္ ဟု မွတ္သားရပါမည္။
၅။ ဗုဒၶျဖစ္ေတာ္စဥ္ ဗုဒၶ၀င္အေၾကာင္းကို ေဟာၾကားေတာ္မူစဥ္ပင္ နတ္ျဗဟၼာမ်ားက ေပါကၡရ၀ႆမိုး ရြာသြန္းၿဖိဳးေစ ေသာေၾကာင့္ သာကီ၀င္မ်ားမွာ အံ့ၾသဘနန္းျဖစ္ၿပီး မာနမ်ားခ်ကာ ရွိခိုး ကန္ေတာ့ၾကေတာ့သည္၊ ( ေပါကၡရ၀ႆမိုး ဟူသည္ ေကာင္းကင္ယံတြင္ ၾကာရြက္ပမာဏ တိမ္တုိက္မ်ား တက္လာၿပီး ပရိသတ္တြင္းမွ ေရစိုလုိသူကို စိုေစၿပီး မစိုစြတ္လိုသူကို မစိုေစေသာ ကြက္ၾကား ကြက္ၾကား ရြာေသာ မိုး ျဖစ္သည္ )
၆။ ထုိမုိးအေၾကာင္းႏွင့္ စပ္၍ ယခုအခါသာ မဟုတ္ေသး၊ ပါရမီျဖည့္စဥ္ကာလ ေ၀ႆႏၱရာမင္းႀကီး ဘ၀ကလည္း ရြာခဲ့ ဖူးေၾကာင္း ေဟာလိုရကား ဂါထာေပါင္း ( ၁၀၀၀ ) တုိ႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္အပ္ေသာ ေ၀ႆႏၱရာဇာတ္ေ တာ္ႀကီးကို ေဟာ ေတာ္မူျပန္သည္။ ဤသည္တို႔ကား ဘုရားရွင္ ကပိလ၀တ္နန္းေတာ္ ၾကြေရာက္စဥ္က အေျခအေနျမင္ကြင္းမ်ား ျဖစ္ပါ သည္။
ကပိလ၀တ္ႏွင့္ ပက္သက္၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အက်ိဳးဆက္မ်ား
၁။ ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ ကပိလ၀တ္ၿမိဳ႕အတြင္း ဆြမ္းခံ၀င္ေတာ္မူစဥ္ “ဥတိၱေ႒ န ပမေဇၨယ် ”စေသာ ဂါထာကို ၾကားနာရ၍ ဖခင္ သုေဒၶါဒန မင္းႀကီး ေသာတာပန္ တည္ခဲ့သည္။
၂။ ေနာက္တႀကိမ္တြင္ “ ဓမၼံ စေရ သုစရိတံ၊ န နံ ဒုစၥရိတံ စေရ” စေသာ ဂါထာတပုဒ္တည္းျဖင့္ ဖခင္ဘုရင္ႀကီးကို သကဒါဂါမ္ ျဖစ္ေစၿပီး မိေထြးေတာ္ မဟာပဇာပတိေဂါတမီ ကို ေသာတာပန္ တည္ေစကာ နိေျဂာဓာရုံ ေက်ာင္းတုိက္ ႀကီးလဲ ေပၚထြန္း လာခဲ့သည္။
၃။ ေနာင္အခါတြင္ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီသည္ အမ်ိဳးသမီးထုအားလုံး၏ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပ အျဖစ္ ဘိကၡဳနီသာသနာကို ခက္ခက္ခဲခဲ ပင္ပင္ ပန္းပန္း တည္ေထာင္ခဲ့ကာ သာသနာျပဳခဲ့သည္။
၄။ “ တရားျပည့္၀ေနပါက ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ႏွင့္ ေသရိုးထုံးစံ မရွိ” ဟူေသာ စကားႏွင့္ စပ္၍ ဖခင္ဘုရင္ႀကီးအား မဟာ ဓမၼပါလဇာတ္ေတာ္ႀကီးကို ေဟာၾကားကာ တတိယမဂ္ဖိုလ္အဆင့္ အနာဂါမ္တည္ေစခဲ့ျပန္သည္၊ ေနာက္ပုိင္း လူ၀တ္ ေၾကာင္ ျဖင့္ပင္ ရဟႏၱာျဖစ္ကာ (၇) ရက္အတြင္း ပရိနိဗၺာန္စံခဲ့ရသည္။
၅။ ပါရမီျဖည့္ဖက္ ယေသာ္ဓရာသည္ ဘုရားရွင္အထံ ဖူးေမွ်ာ္ရန္ မလာေသာေၾကာင့္ အဂၢသာ၀ကႏွစ္ပါးကို ေနာက္လိုက္ အျဖစ္ေခၚေဆာင္ကာ ကုိယ္ေတာ္တုိင္ တိုက္ခန္းအထိ ၾကြေတာ္မူၿပီး မယ္ယေသာ္ ၏ မိမိလင္သားအေပၚ သစၥာေစာင့္ စည္းပုံႏွင့္ စပ္၍ စႏၵကိႏၷရီ ဇာတ္ေတာ္ႀကီးကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။
၆။ ေနာင္အခါ ဇနပဒကလ်ာဏီ၊ နႏၵမင္းသား၊ သားေတာ္ရာဟုလာ၊ ယေသာ္ဓရာႏွင့္ မဟာနာမ္မင္းသား၊ အႏုရုဒၶါမင္းသား၊ ကိမိလမင္းသားစေသာ နန္းညြန္႔နန္းလ်ာအားလုံး သာသနာ့ေဘာင္ ၀င္ေရာက္ကာ ရဟႏၱာျဖစ္ၾကသည္။
၇။ သာကီ၀င္တစ္မ်ိဳးလုံး နန္းေတာ္တြင္ ဆိတ္သုဥ္းေျခာက္ကပ္သြားၿပီး လူသူကင္းမဲ့ေသာ အေျခအေနထိ ျဖစ္ခဲ့ရသည္၊ ဘုရားရွင္သည္ မယ္ေတာ္မာယာေဒ၀ီအေပၚ၌လည္း ေမြးေက်းဇူး ေပးဆပ္လိုေသာေၾကာင့္ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္ အထိ တက္ကာ အဘိဓမၼာပ႒ာန္းတရားကို ေဟာၾကားၿပီး မယ္ေတာ္နတ္သားကို ေသာတာပန္တည္ေစခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေမြးေက်း ဇူးေက်ေအာင္ ေပးဆပ္ခဲ့သည္ ဟု ဆိုရပါမည္။
၈။ ကာဠဳဒါယီမေထရ္သည္ ရဟႏၱာျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဘုရားရွင္ တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁ရက္ေန႔တြင္ ရာဇၿဂိဳလ္မွထြက္ ကာ ကပိလ၀တ္သို႔ ၾကြေနဆဲ (၂) အတြင္းမွာ ဘုရင္သုေဒၶါဒန မင္းႀကီးအား “ ဘုရားရွင္ ကပိလ၀တ္ေရႊနန္းေတာ္သို႔ ၾကြလာၿပီျဖ စ္ေၾကာင္း၊ ယေန႔ ဘယ္အရပ္ေဒသ၊ ဘယ္တုိင္းျပည္၊ ဘယ္ၿမိဳ႕ရြာ သို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းစကား ျပန္ၾကားေပးရန္ စ်ာန္အဘိညာဥ္တန္ခုိးျဖင့္ ကပိလ၀တ္ျပည္ သုိ႔ ၾကြလာကာ ဆြမ္းဘုန္းေပးေတာ္မူသည္၊ ျပန္ၾကြလ်င္ လည္း ဘုရားရွင္သုံးေ ဆာင္ေတာ္မူရန္ ဆြမ္းသပိတ္ျဖင့္ လူအမ်ားျမင္စဥ္ပင္ ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ သယ္ေဆာင္ကာ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း ႏွစ္လတိတိ ေဆြေတာ္မ်ိဳးေတာ္သာကီ၀င္တုိ႔အား ခ်ီးေျမွာက္ေပးခဲ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ေနာင္အခါ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ရဟန္းေတာ္တို႔အား ဧတဒဂ္ဘြဲ႔ထူး ခ်ီးေျမွာက္ေတာ္မူေသာအခါ ေဆြမ်ိဳးဒကာ ဒါယိကာမတို႔အား ၾကည္ညိဳေစရန္ စည္းရုံးနုိင္သူတို႔တြင္ ဖြားဖက္ေတာ္ ကာဠဳဒါယီမေထရ္သည္ အျမတ္ဆုံး အသာဆုံး ျဖစ္ပါေပ သည္ ဟု ကုလပၸသာဒ ( ကုလ - ေဆြမ်ိဳးတို႔အား၊ ပသာဒ - ၾကည္ညိဳေစျခင္း ) အရာတြင္ ဧတဒဂ္ဘြဲ႕ထူးျဖင့္ ခ်ီးေျမာက္ေတာ္ မူခဲ့သည္။
အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ တေပါင္းလျပည့္ တြင္ ရဟႏၱာမေထရ္ ကာဠဳဒါယီ၏ ေက်းဇူးျဖင့္ စခဲ့ေသာ ကပိလ၀တ္ဇာတ္လမ္းသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးအားလုံးအတြက္ အားက်ဖြယ္၊ အတုယူဖြယ္၊ ၾကည္ညိဳဖြယ္၊ ပီတိျဖစ္ဖြယ္ တို႔ျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေသာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္အခါသမယ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းေန႔ကိုပင္ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ကပိလ၀တ္ေရႊနန္းေတာ္သို႔ ၀င္ေတာ္မူေသာေန႔ ဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါသည္။
အရွင္သုနႏၵာလကၤာရ M.A ( ပန္းကမၻာ )
Date. 6.Mar.2012
( ၁၃၇၃ ခု၊ တေပါင္းလဆန္း ၁၄ ရက္ )
(တေပါင္းလျပည့္ ကပိလ၀တ္ ျပည္ေတာ္၀င္အခါေတာ္ေန႔
ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပပါသည္)
News of Myanmar