လူထုက်န္းမာေရး ့(HIVပိုး...ရွိမွန္းသိနိုင္သည့္...လကၡဏာမ်ား)-

ႏို၀င္ဘာ(၃)

ခႏၶာကိုယ္ထဲကို HIV ပိုး ဝင္ေရာက္ခံရသူေတြရဲ႕ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ တစ္လမွ ႏွစ္လအတြင္း Acute retroviral syndrome လုိ႔ေခၚတဲ့ တုပ္ေကြးေရာဂါလုိမ်ဳိး လကၡဏာ ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ HIV ေရာဂါပုိးဝင္တဲ့ လကၡဏာဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဒါမွမဟုတ္ ဆယ္စုႏွစ္ထိေတာင္ မေပၚေပါက္ပဲ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ HIV ေရာဂါပုိးရွိသူ ငါးေယာက္မွာ တစ္ေယာက္ႏႈန္းဟာ သူတုိ႔မွာ ပိုးရွိမွန္း မသိရွိၾကပါဘူး။ ပိုးရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးဖုိ႔က အေရးႀကီးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မိမိအိမ္ေထာင္ဖက္အေပၚ သစၥာမရွိဘဲ တျခားသူေတြနဲ႔ အကာအကြယ္မ့ဲ လိင္ဆက္ဆံမႈ ျပဳလုပ္သူေတြနဲ႔ မူးယစ္ေဆးကို အေၾကာေဆးအျဖစ္ ထုိးသြင္းသူေတြ အေနနဲ႔ HIV ပိုးအတြက္ စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ေအာက္ပါတုိ႔ဟာ HIV ပိုးရွိေနမွန္း သိႏိုင္တဲ့ လကၡဏာတခ်ဳိ႕ပါ။


 ၁။ အဖ်ားရွိျခင္း HIV ပုိး ဝင္ေရာက္တဲ့ ပထမဆံုး လကၡဏာ အေနနဲ႔ အဖ်ားရွိတာပါ။ ၁၀၂ ဒီဂရီေလာက္ထိ ရွိတတ္ပါတယ္။ ေမာပန္းတာ၊ အက်ိတ္ေရာင္တာနဲ႔ လည္ေခ်ာင္းနာတာေတြပါ တြဲၿပီး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဗုိင္းရပ္စ္ပုိးဟာ ေသြးအတြင္း ေရြ႕လ်ားေနၿပီး အမ်ားအျပား ေပါက္ဖြားလာတဲ့ အခါမွာ ခုခံအားစနစ္က တုံ႔ျပန္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ လကၡဏာပါ။

၂။ ေမာပန္းျခင္း ခုခံအားစနစ္ရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈေၾကာင့္ ေမာပန္းတဲ့ ေဝဒနာ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ေမာပန္းတာဟာ HIV ပုိးရွိတဲ့ ပထမနဲ႔ ေနာက္ဆံုး လကၡဏာလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

 ၃။ ႂကြက္သားနဲ႔ အဆစ္ေတြ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း HIV ပုိးဝင္ေရာက္တဲ့ လကၡဏာဟာ တုပ္ေကြးနဲ႔ မွားယြင္းတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ကာလသားေရာဂါ ဒါမွမဟုတ္ အသည္းေရာင္ေရာဂါနဲ႔လည္း မွားယြင္းတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေရာဂါေတြ အားလံုးမွာ အဆစ္နဲ႔ ႂကြက္သားကိုက္ခဲ နာက်င္တာ၊ အက်ိတ္ေတြ ေရာင္တာေတြ ျဖစ္ေပၚတတ္လုိ႔ပါ။ ခႏၶာကိုယ္တြင္း ပိုးဝင္ေရာက္တာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ခုခံအားစနစ္ရဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈေၾကာင့္ အက်ိတ္ေရာင္တာျဖစ္ၿပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ လည္ပင္း၊ ခ်ဳိင္းနဲ႔ ေပါင္ၿခံေနရာေတြက အက်ိတ္ေတြမွာ ေရာင္ရမ္းေနတတ္ပါတယ္။

 ၄။ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း လည္ေခ်ာင္းနာတာနဲ႔ ေခါင္းကိုက္တာဟာလည္း အက်ိတ္ေရာင္တာလိုပဲ HIV ပိုးဝင္ေရာက္တဲ့ တျခားလကၡဏာေတြပါ။

 ၅။ အေရျပားတြင္ အဖုအပိမ့္ ေပါက္ျခင္း အေရျပားမွာ အဖုအပိမ့္ ေပါက္တာဟာလည္း HIV ပိုးဝင္ေရာက္တဲ့ ေစာေစာစီးစီး လကၡဏာ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္က်တဲ့ လကၡဏာေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ျပည္တည္နာလုိမ်ဳိး အနာေတြဟာ လက္ေမာင္းနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ေပါက္ေနတတ္ပါတယ္။

၆။ ပ်ဳိ႕ျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ဝမ္းသြားျခင္း HIV ပုိး ဝင္ေရာက္သူ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ ပ်ဳိ႕တာ၊ အန္တာ ဒါမွမဟုတ္ ဝမ္းပ်က္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

 ၇။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ဆင္းျခင္း HIV ပုိး ဝင္ေရာက္တာေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ AIDS ေရာဂါရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္သလုိ ဆုိးဆိုးရြားရြား ဝမ္းပ်က္တာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ဆင္းေနတာဟာ ခုခံအားစနစ္ က်ဆင္းေနတယ္လုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။မိမိခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ရဲ႕ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ဒါမွမဟုတ္ ဒါထက္ပိုၿပီး က်ဆင္းကာ ဝမ္းပ်က္ေနၿပီး ရက္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ထိ အဖ်ားရွိေနမယ္ဆုိရင္ HIV ပိုး ဝင္ေရာက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ သံသယရွိရပါမယ္။

 ၈။ ေခ်ာင္းေျခာက္ဆုိးျခင္း ေခ်ာင္းေျခာက္ဆုိးေနၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးနဲ႔ တျခားေဆးဝါးေတြ အသံုးျပဳရင္ေတာင္ မေပ်ာက္ကင္းခဲ့ရင္ HIV ေရာဂါပိုးရွိတယ္လုိ႔ သံသယဝင္ရပါမယ္။

 ၉။ နမိုးနီးယား အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါ ေခ်ာင္းဆုိးတာနဲ႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်တာဟာ HIV ပုိး ဆုိးရြားစြာ ဝင္ေရာက္တဲ့ လကၡဏာ ျဖစ္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ခုခံအားစနစ္ကလည္း ေကာင္းေကာင္း အလုပ္မလုပ္ႏုိင္လုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ ခုခံအားစနစ္ က်ဆင္းတာေၾကာင့္ ဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ေရာဂါပုိးမ်ားစြာ ဝင္ေရာက္ႏုိင္ပါတယ္။ နမုိးနီးယားအျပင္ ေရယုန္နဲ႔ မိႈပုိးေတြပါ ဝင္ေရာက္ႏုိင္ပါတယ္။

၁၀။ ညဘက္ ေခၽြးထြက္ျခင္း HIV ပိုး ဝင္ေရာက္သူ ထက္ဝက္ခန္႔ဟာ ညဘက္မွာ ေခၽြးထြက္တတ္ပါတယ္။ မီးယပ္ေသြးဆံုးၿပီးသူ အမ်ဳိးသမီးေတြ ခံစားရတဲ့ ေဝဒနာလုိမ်ဳိးပါ။ အခန္းအပူခ်ိန္ ဒါမွမဟုတ္ ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္တာနဲ႔ မသက္ဆုိင္ပါဘူး။

၁၁။ လက္သည္း ေျခသည္း ေျပာင္းလဲျခင္း HIV ပိုးဝင္ေရာက္တဲ့ လကၡဏာဟာ လက္သည္းေျခသည္းေတြ တင္းပုတ္ပံုသဏၭာန္ ေျပာင္းလဲတာ၊ လက္သည္းကြဲတာ ဒါမွမဟုတ္ လက္သည္းအေရာင္ ေျပာင္းလဲတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မိႈပိုးကူးစက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ၿပီး ခုခံအားက်ဆင္းေနတဲ့အတြက္ ပုိးမႊားေတြ အလြယ္တကူ ဝင္ေရာက္ႏုိင္လုိ႔႔ပါ။

၁၂။ မႈိေရာဂါပုိး ဝင္ေရာက္ျခင္း မွကၡ႐ုေပါက္တာဟာ HIV ပိုးရွိသူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ကန္ဒိတာ မိႈပုိးေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ပါးစပ္ ဒါမွမဟုတ္ အစာမ်ဳိႁပြန္မွာ ျဖစ္တတ္တာမို႔ အစာမ်ဳိရတာ ခက္ခဲတတ္ပါတယ္။

 ၁၃။ အာ႐ံုစူးစိုက္ႏိုင္ရန္ ခက္ခဲျခင္း မွတ္ဉာဏ္ျပႆနာ၊ အာ႐ံုစူးစုိက္ရ ခက္ခဲတဲ့ျပႆနာ၊ စိတ္တုိလြယ္တာ ဒါမွမဟုတ္ စိတ္ဆတ္တာဟာ HIV ပုိး ဝင္ေရာက္ခံရတဲ့ လကၡဏာပါ။ စာေရးတာလုိမ်ဳိး ေန႔စဥ္ အလြယ္တကူ ျပဳလုပ္ရတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔လည္း ခက္ခဲတတ္ပါတယ္။

 ၁၄။ ေရယုန္ေပါက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ လိင္အဂၤါ ေရယုန္ေပါက္ျခင္း ပါးစပ္ေရယုန္နဲ႔ လိင္အဂၤါမွာ ေရယုန္ေပါက္တာဟာ HIV ပုိးရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ လကၡဏာေတြပါ။ ဒါ့အျပင္ ေရယုန္ေပါက္တာေၾကာင့္လည္း HIV ပုိး ကူးစက္ဖုိ႔ ပုိလြယ္သြားပါတယ္။ ေရယုန္ေပါက္တာေၾကာင့္ အနာျဖစ္ရာမွ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္အတြင္း HIV ပိုးဟာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အလြယ္တကူ ဝင္ေရာက္ႏုိင္လု႔ိပါ။

၁၅။ ထံုက်ဥ္ျခင္း၊ အားနည္းျခင္း HIV ပိုး ရွိေနရင္ ေျခေထာက္နဲ႔ လက္မွာ ထံုတာေတြ က်ဥ္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အာ႐ံုေၾကာပ်က္စီးတာေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ဆီးခ်ဳိေရာဂါကို မထိန္းႏုိင္သူေတြမွာ ျဖစ္တတ္တာနဲ႔ တူပါတယ္။

 ၁၆။ ဓမၼတာမမွန္ျခင္း HIV ပုိးရွိသူေတြ အေနနဲ႔ ရာသီေသြးနည္းတာ၊ ေသြးက်ဲတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အခ်ိန္မတုိင္ခင္ မီးယပ္ေသြးဆံုးတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ၄၉ ႏွစ္မွ ၅၃ ႏွစ္အရြယ္မွာ ေသြးဆံုးတတ္ေပမယ့္ HIV ပိုး ကူးစက္ခံရသူေတြမွာ ၄၇ ႏွစ္မွ ၄၈ ႏွစ္ အရြယ္မွာ ေသြးဆံုးတတ္ပါတယ္။

Title Unknown