မတ္(၁၁)
ဖုန္ထူထူ မညီညာတဲ့ ေျမလမ္း၀ါ၀ါေပၚမွာ သစ္ခြဲသားေတြ တင္ထားတဲ့ ဆိုင္ကယ္၊ ေထာ္လာဂ်ီေတြ အသံစံုေပးၿပီး တ၀ုန္း၀ုန္း ေမာင္းႏွင္ေနၾကပါတယ္။ ဆိုင္ကယ္တစ္စီး ျဖတ္သြားတိုင္း ဂီယာခ်ိန္းသံ၊ လီဗာ ဆြဲတင္သံေတြက လႈိက္ၿပီး တုန္ခါေနတယ္။ ၃ ေပနဲ႔ ၄ ေပအၾကား အရွည္ရွိတဲ့ ငါးလက္မ ပတ္လည္ သစ္ခြဲသား တံုး ၂၀ ေလာက္ကို တင္ထားရတဲ့ ဒီတ႐ုတ္ႏိုင္ငံလုပ္ ဆိုင္ကယ္ေတြဟာ ဒီလို မညီမညာ လမ္းေတြေပၚမွာ ႐ုန္းဖို႔ ဒီေလာက္ေတာ့ အသံေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆာင္းတြင္းေပမယ့္ ေနပူပူေအာက္မွာ အိမ္ေျခ ၁ ေထာင္ေက်ာ္ရွိတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္ မန္စီ ၿမိဳ႕နယ္ေလးကေတာ့ သစ္ဆိုင္ကယ္၊ သစ္တင္ ေထာ္လာဂ်ီေတြရဲ႕ အသံကလြဲလို႔ တိတ္ဆိတ္ ေျခာက္ကပ္ေနပါတယ္။
ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္ဟာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ရဲ႕ တပ္မဟာ (၁၂) ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ေဒသ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ဟာလည္း အစိုးရတပ္ ဗ်ဴဟာမႉး ႐ံုးစိုက္ရာၿမိဳ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လက စတင္ၿပီး KIA နဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္ အၾကား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္သူ ၁ သိန္းနီးပါး ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရပါတယ္။ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္လို ၿမိဳ႕နယ္ေတြက ျပည္သူေတြကေတာ့ တိုက္ပြဲဒဏ္ အႀကီးအက်ယ္ မခံရေပမယ့္ KIA နဲ႔ အစိုးရတပ္မေတာ္ တပ္မေတာ္ ၂ ခု အၾကားမွာ အတိဒုကၡေရာက္ၾကပါတယ္။
“ေျပာလို႔က လြယ္တယ္။ ေျပာၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲေတြကို ရင္ဆိုင္ဖို႔က ခက္တာပါ။ က်ေနာ္တို႔ေဒသဟာ အကာအကြယ္ မဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ခံစားခ်က္ေတြကို ေျပာျပလိုက္တာဟာ တဖက္အဖြဲ႔အစည္းကို သိကၡာခ်ရာ ေရာက္သြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီအခါမွာ လက္နက္ရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္လို႔ လက္နက္နဲ႔ လာေျဖရွင္းခဲ့ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေရွာင္လႊဲႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး” လို႔ မန္စီေဒသခံ တဦးက ဧရာ၀တီကို ေျပာပါတယ္။
၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာနဲ႔ ၂၀၁၃ ဇန္န၀ါရီလေတြမွာ KIA နဲ႔ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၄ ရက္ေန႔မွာ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၄ ရက္ ေတြ႔ဆံုမႈအရ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ား ထားရွိေရး၊ စစ္ေရးတင္းမာမႈမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေရးႏွင့္ ေနာက္တႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေလ့လာသူမ်ားႏွင့္ သက္ေသမ်ားအျဖစ္ ပါဝင္ႏိုင္သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ဖိတ္ေခၚေရး စတာေတြကိုလည္း သေဘာတူညီခဲ့ၾကပါတယ္။ စားပြဲ၀ိုင္းေပၚမွာ ဒီလို သေဘာတူညီခ်က္ေတြနဲ႔ စကားေျပာခဲ့ၾကေပမဲ့ ႏွစ္ဖက္ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမေတြမွာေတာ့ တရားမ၀င္ ဆက္ေၾကး ေကာက္ယူတာ၊ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းတာ၊ ခရီးသြား ျပည္သူလူထုဆီကေန ေငြေတာင္းခံမႈ လုပ္တာေတြကို KIA ေရာ အစိုးရ တပ္မေတာ္ကပါ ဆက္လုပ္ေနဆဲပဲလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။
ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ ကုန္းတိမ္ေက်းရြာ ေဒသခံတဦးက “အစက က်ေနာ္တို႔ မူလတန္း ေက်ာင္းေဆာင္သစ္ ဖြင့္ပြဲအတြက္ဆိုၿပီး တအိမ္ကို ေငြ ၅ ေထာင္နဲ႔ ဆန္ ၂ ဗူး ေကာက္တယ္။ ေငြ ၅ ေထာင္ဆိုတာ အိမ္ေထာင္စုတစုအတြက္ အေတာ္မ်ားတဲ့ ပမာဏမို႔လို႔ ရြာသူရြာသားေတြက ေက်ာင္းဖြင့္ပြဲအတြက္ ဒီေလာက္ လိုသလားလို႔ ၀ိုင္းေျပာေတာ့မွ ဒီေငြ ၅ ေထာင္ဟာ ေက်ာင္းဖြင့္ပြဲအတြက္တင္မက ကခ်င္အစိုးရကို ဆက္ေၾကးေပးဖို႔ဆိုတာ သိရတယ္။ KIA က အဲဒီလို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ေတာင္းတယ္။ စစ္တပ္က လမ္းကို ဂိတ္ပိတ္ၿပီး လာသမွ် ကား၊ဆိုင္ကယ္ကို ေတာင္းေနတယ္” လို႔ ဧရာ၀တီကို ေျပာပါတယ္။
စစ္ျဖစ္ပြားေနခ်ိန္ ၁ ႏွစ္ခြဲေက်ာ္ ကာလမွာလည္း KIA နဲ႔ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ရဲ႕ ပဋိပကၡၾကားမွာ အေၾကာက္ တရားမ်ားနဲ႔သာ ရွင္သန္ခဲ့ၾကရတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ဆိုပါတယ္။ KIA ကို ဆက္ေၾကးေပးေနရတာကို အစိုးရတပ္မေတာ္က သိမွာလည္း ေၾကာက္၊ အစိုးရတပ္မေတာ္က လမ္းျပအျဖစ္ ေခၚခိုင္းမွာလည္း ေၾကာက္ စသျဖင့္ ႏွစ္ဖက္စလံုးကို ေၾကာက္ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ပါတီမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူတဦးက “ေၾကာက္တဲ့သူကို ကိုယ္ခ်င္းမစာလို႔ မရဘူး၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ခံခဲ့ရတာ။ သူတို႔ဟာ အစိုးရ ႏွစ္ရပ္ၾကားမွာ အေႏွာင့္အသြား လြတ္ေအာင္ ေနထိုင္ဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်င့္ႀကံခဲ့ရတာ။ စကားတခြန္းကို ေျပာလိုက္တာထက္ ေရငံု ႏႈတ္ပိတ္ေနတာဟာ သူတို႔အတြက္ ပိုစိတ္ခ်ရတယ္။ မတရားတာကို ဘယ္ကို တိုင္ရမလဲ၊ ဘယ္သူ႔ကို ေျပာရမလဲ။ ဘယ္ဌာန ဘယ္ေကာ္မရွင္ကမွ လာအေရးမလုပ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ အသက္ဉာဏ္ေစာင့္၊ ကိုယ့္အသက္ကိုယ္ ကိုယ့္ရြာကိုယ္ ျဖစ္တဲ့နည္းနဲ႔ ကာကြယ္ၾကရတာပါပဲ” လို႔ ေျပာပါတယ္။
မန္စီၿမိဳ႕နယ္ ေဒသခံ တဦးကလည္း “ဒီဇင္ဘာတုန္းက က်ေနာ္တို႔ မန္စီနယ္က လူငယ္ ၇၀ ေလာက္ လူသစ္ စုေဆာင္းခံရတယ္။ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီ တိုင္စာပို႔ေတာ့ သူတို႔ဘက္က ေမးျမန္းစစ္ေဆးတာ၊ အေရးတယူလုပ္တာ ဘာမွမရွိဘဲနဲ႔ KIA ကပဲ က်ေနာ္တို႔ကို ေခၚၿပီး သတိေပးတာ ခံလိုက္ရတယ္။ အဲဒီလိုဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔က တိုင္လား ေတာလား လုပ္လည္း ဘာမွမထူးဘူးဆိုတဲ့ သေဘာပဲေလ” လို႔ ဆိုပါတယ္။
KIA နဲ႔ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ရဲ႕ ဒီလို တရားမ၀င္ ေငြေတာင္းခံမႈ၊ လူစုေဆာင္းမႈေတြ အျပင္ ရပ္ကြက္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးမ်ားနဲ႔ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ ဘာေၾကး ညာေၾကး ေကာက္ခံမႈေတြကလည္း ေဒသခံေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္ဖိစီးေစတယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြဆီက သိရပါတယ္။ ေက်းရြာ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ကင္းေၾကး၊ ပညာေရး အမည္တပ္ၿပီး ေတာင္းယူတဲ့ ဆရာကန္ေတာ့ေၾကး၊ ေက်ာင္းပရိေဘာဂေၾကး စသျဖင့္ တံဆိပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတပ္ ေတာင္းယူမႈေတြက တႏွစ္ပတ္လံုး လက္မလည္ေအာင္ ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာကေန ေဒၚလာ သန္းဘယ္ေလာက္ လႉတယ္ဆိုတာလည္း ၾကားရတယ္။ ေနာက္ အစိုးရကလည္း ပညာေရးအတြက္ ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ တိုးျမင့္လိုက္မယ္ ဆိုတာေတြလည္း ၾကားရတယ္။ ဒါေတြ ၾကားရေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူလူထု အေပၚမွာ ေကာက္ခံေငြ ေလွ်ာ့မလားလို႔ ေမွ်ာ္ေနတာ။ တကယ္တမ္းက ဘာမွ ထူးျခားမလာဘူး။ မထူးဘူးဆိုေတာ့ ေျပာဖို႔ လိုတယ္၊ စြန္႔စားၿပီး ေျပာရမွာပဲ” လို႔ ကုန္းတိမ္ေက်းရြာ ေဒသခံတဦးက ဆိုပါတယ္။
အမ်ားျပည္သူ အသံုးျပဳတဲ့ လမ္းေတြကို အဆင့္ဆင့္ ပိတ္ၿပီး အၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပ ေငြေၾကး ေကာက္ခံမႈေတြေၾကာင့္ ေဒသခံ ျပည္သူလူထု ၀ယ္ယူသံုးစြဲရမယ့္ ကုန္ပစၥည္းေတြသာ ေစ်းႏႈန္းထပ္ဆင့္ ျမင့္လာတယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားေနခ်ိန္ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ ကာလအတြင္းမွာလည္း လူေနထိုင္တဲ့ ေက်းရြာေတြအနီးမွာ ေျမျမွဳပ္မိုင္း ေထာင္မႈေတြေၾကာင့္ ကၽြဲႏြား ေသဆံုးမႈနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ ေသဆံုးဒဏ္ရာရမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ အစိုးရ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းက ေျမျမွဳပ္မိုင္း နင္းမိလို႔ ေပါက္ကြဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရင္ အနီးဆံုးရြာကို ၀င္ေရာက္ ဖ်က္စီးတတ္တဲ့အတြက္ ေက်းရြာသားမ်ားဟာ အစိုးရ စစ္ေၾကာင္းထိုးလာရင္ ေက်းရြာေတြကေန ေခတၱပုန္းေရွာင္ေပးရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“KIA က ေျမျမွဳပ္မိုင္းကို ရြာနားမွာ လာေထာင္တယ္။ စစ္ေၾကာင္းက နင္းမိလို႔ ေပါက္ကြဲရင္ ရြာကို ၀င္ၾကမ္းတယ္။ မီး႐ိႈ႕တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ရြာသားေတြကို လမ္းျပဆိုၿပီး ေခ်ာဆြဲတယ္။ မိုင္းနင္းမိလို႔ ေသတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြကို ရြာထဲမွာပဲ ျဖစ္သလို ေျမျမွဳပ္တာေတြ လုပ္ေတာ့ ရြာကလူေတြက မေနရဲေတာ့ဘူး” လို႔ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ တိုင္းလိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ပါတီက ဧရာ၀တီကို ေျပာပါတယ္။
မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) နဲ႔ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီတို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေရႊလီၿမိဳ႕မွာ ထပ္မံေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ အခုတႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုမႈဟာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၃ ႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႔ဆံုမႈ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ အလြတ္သေဘာ ၁၀ ႀကိမ္ခန္႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ စားပြဲ၀ိုင္းေပၚမွာ ဒီလို ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါ စစ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို အမွန္တကယ္ ခံစားရမယ့္ ေဒသခံ ျပည္သူလူထုေတြကို ေသခ်ာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားၾကရဲ႕လားလို႔ ေဒသခံမ်ားက သံသယျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
“က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာက ပင္လံုစာခ်ဳပ္အတြက္ သူတို႔ စစ္တိုက္ေနၾကတာဆိုရင္ အဲဒီ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ယူၿပီး သူတို႔ ေနရာ၊ သူတို႔ ဌာနခ်ဳပ္မွာပဲ သြားတိုက္ပါ။ က်ေနာ္တို႔ ရြာအနီးအနားမွာ လာမတိုက္ၾကပါနဲ႔လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္” လို႔ ကုန္းတိမ္ေက်းရြာ ေဒသခံတဦးက ဆိုပါတယ္။
ဧရာ၀တီ