ျပည္မ႐ွိ အင္အားႀကီး ပါတီမ်ားအေနျဖင့္ လူနည္းစု
တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ေရာက္မယွဥ္ၿပိဳင္ ၾကရန္ညီေနာင္
တိုင္းရင္းသားမ်ား ပါတီ ဖက္ဒေရး႐ွင္း (NPS) က သေဘာထား
ထုတ္ျပန္တိုက္တြန္းလိုက္ေၾကာင္း ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳး
တိုးတက္ေရးပါတီမွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက ဧရာ၀တီသို႔
ေျပာသည္။
အၿမဲတန္းအဖြဲ႔၀င္ ၆ ပါတီ႐ွိေသာ NPS က မတ္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေ၀း တရပ္ျပဳလုပ္၍ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခ်က္ ၅ ခ်က္ပါ၀င္သည့္ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္တရပ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ယင္းသေဘာထား ေၾကညာခ်က္တြင္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညႊတ္ေရးကို အမွန္တကယ္လိုလားပါလွ်င္ ေနာင္က်င္းပမည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ား၌ အင္အားႀကီးပါတီမ်ားက လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံျခင္းကို လံုး၀ေ႐ွာင္႐ွားရန္ တိုက္တြန္းသည္ဟု ဆိုေသာအခ်က္ တခ်က္ပါ၀င္သည္။
ျပည္တြင္း အင္အားႀကီး အတုိက္အခံ ပါတီတခုျဖစ္ေသာ အမ်ဳိသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) က ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗဟိုညီလာခံ တရပ္ ျပဳလုပ္၍ ေ႐ွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္မည့္ မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္ရန္ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္တြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ အထက္ပါ ေၾကညာခ်က္ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ ေဒသခံ ပါတီအခ်င္းခ်င္း မဲၿပိဳင္ရမည့္ အေျခအေန႐ွိသကဲ့သို႔ အင္းအားႀကီး ပါတီတခုျဖစ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ႀကံခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး (ျပည္ခုိင္ၿဖိဳး) ပါတီကိုလည္း အႀကိတ္အနယ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမည့္ သေဘာ႐ွိေနေၾကာင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသား အမတ္ ဦးေဖသန္းက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“NLD ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ ပါတီလို႔ ယူဆတဲ့အတြက္ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း မယွဥ္ၿပိဳင္ခ်င္ဘူး။ ၿပိဳင္ရရင္ မဲကြဲသြားလိမ့္မယ္။ ၂၀၁၅ ကို တုိင္းရင္းသားပါတီေတြနဲ႔ NLDပါတီ လက္တြဲလုပ္ရမယ့္ ပြဲလို႔ျမင္တယ္။ သူတို႔က ငါတို႔ဆီမွာ လာမၿပိဳင္ဘူးဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္မွာ က်ေနာ္တို႔က ၀ိုင္းရံ ေပးမွာေပါ့။ ျပည္မမွာ႐ွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကိုလည္း NLDကိုမဲေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေပးမယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
NLD ကမူ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွ ၁၀ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပမည့္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗဟို ညီလာခံၿပီးမွသာ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ NLDပါတီ၏ ၀င္ေရာက္ေဆာင္႐ြက္မႈကို ေျပာဆိုႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ပါတီ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ဦးအုန္းႀကိဳင္က ေျပာသည္။
“သေဘာထားေတြ ဘာေတြ အခုအခ်ိန္မွာဘာမွ ေျပာစရာမ႐ွိေသးဘူး။ ပါတီညီလာခံလုပ္ဖို႔ ဆိုင္းျပင္း ေနတုန္းပဲ ႐ွိေသးတယ္။၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္ က်ေနာ္တို႔ပါတီမွာ ဘယ္လို၀င္ၿပိဳင္မလဲ ဆိုတာကို ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဗ်ဴဟာ မ႐ွိေသးဘူး” ဟု
၎က ဆိုသည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ကိုယ့္ေဒသတြင္ ၎တုိ႔ဘာသာ ဥပေဒႏွင့္အညီ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခြင့္ကို သေဘာတူ လက္ခံေၾကာင္း သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ယခုလ ၂ ရက္ေန႔ကUMFCCIတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အခမ္းအနား တခုတြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
NPS ၏ သေဘာထားေၾကညာခ်က္တြင္ စစ္မွန္၍ တည္တံ့ ခိုင္ၿမဲေသာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဆက္လက္ လွ်င္ျမန္စြာ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ သမာသမတ္က်ေသာ အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးက ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ အဘက္ဘက္မွ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္သည့္ သမာသမတ္က်ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖင့္ လြတ္လပ္ေသာ ၾကားခံအဖြဲ႕အစည္း တခု၏ ႀကီးၾကပ္မႈျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ရန္လိုေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ား၌ ပို၍ပို၍ ျပင္းထန္လာေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပသနာကို ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္အတူ ပူးေပါင္းတိုက္ဖ်က္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္မွ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပထားေသာ အမွန္တကယ္မ႐ွိသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု စာရင္း ၁၃၅ မ်ိဳး႐ွိသည္ဟု ေျပာဆိုသံုးႏႈန္းျခင္းသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ပို၍ ေသြးကြဲေစသည့္ အခ်က္ျဖစ္သျဖင့္ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္မ႐ွိ၍ ကန္႔ကြက္ ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ စာရင္းကို ျပန္လည္စိစစ္ ေဆာင္႐ြက္သင့္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ခ်င္းျပည္နယ္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္၍ ကရင္႐ိုင္း၊ ခ်င္း႐ိုင္းဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းပါသည့္ စာေရးဆရာႀကီး ပီမိုနင္း၏ ကႏိုင္ေက်ာ့ ၀တၳဳအား ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ ရက္မွ ၁၉ ရက္ေန႔အထိ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ားတြင္ ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိ႐ွိျဖင့္ ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္းသည္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစေသာ ႏိွမ့္ခ်ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္သျဖင့္ ျပင္းထန္စြာ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။
NPS တြင္ပါဝင္ေသာ ပါတီ ၆ ခုမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ၊ ႐ွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၊ခ်င္းအမ်ိဳးသား ပါတီ၊ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ၊ ကယန္းပါတီ၊ ဖလံု-စေ၀ၚ ပါတီႏွင့္ အင္းအမ်ဳိးသား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီတို႔ ျဖစ္ၿပီး တျခားတိုင္းရင္းသားပါတီ ၇ ခုမွာ ေလ့လာသူအျဖစ္ ပါ၀င္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအၿပီး အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရ၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။
ဧရာ၀တီ
အၿမဲတန္းအဖြဲ႔၀င္ ၆ ပါတီ႐ွိေသာ NPS က မတ္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေ၀း တရပ္ျပဳလုပ္၍ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခ်က္ ၅ ခ်က္ပါ၀င္သည့္ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္တရပ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ယင္းသေဘာထား ေၾကညာခ်က္တြင္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညႊတ္ေရးကို အမွန္တကယ္လိုလားပါလွ်င္ ေနာင္က်င္းပမည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ား၌ အင္အားႀကီးပါတီမ်ားက လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံျခင္းကို လံုး၀ေ႐ွာင္႐ွားရန္ တိုက္တြန္းသည္ဟု ဆိုေသာအခ်က္ တခ်က္ပါ၀င္သည္။
ျပည္တြင္း အင္အားႀကီး အတုိက္အခံ ပါတီတခုျဖစ္ေသာ အမ်ဳိသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) က ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗဟိုညီလာခံ တရပ္ ျပဳလုပ္၍ ေ႐ွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္မည့္ မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္ရန္ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္တြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ အထက္ပါ ေၾကညာခ်က္ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ ေဒသခံ ပါတီအခ်င္းခ်င္း မဲၿပိဳင္ရမည့္ အေျခအေန႐ွိသကဲ့သို႔ အင္းအားႀကီး ပါတီတခုျဖစ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ႀကံခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး (ျပည္ခုိင္ၿဖိဳး) ပါတီကိုလည္း အႀကိတ္အနယ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမည့္ သေဘာ႐ွိေနေၾကာင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသား အမတ္ ဦးေဖသန္းက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“NLD ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ ပါတီလို႔ ယူဆတဲ့အတြက္ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း မယွဥ္ၿပိဳင္ခ်င္ဘူး။ ၿပိဳင္ရရင္ မဲကြဲသြားလိမ့္မယ္။ ၂၀၁၅ ကို တုိင္းရင္းသားပါတီေတြနဲ႔ NLDပါတီ လက္တြဲလုပ္ရမယ့္ ပြဲလို႔ျမင္တယ္။ သူတို႔က ငါတို႔ဆီမွာ လာမၿပိဳင္ဘူးဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္မွာ က်ေနာ္တို႔က ၀ိုင္းရံ ေပးမွာေပါ့။ ျပည္မမွာ႐ွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကိုလည္း NLDကိုမဲေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေပးမယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
NLD ကမူ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွ ၁၀ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပမည့္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗဟို ညီလာခံၿပီးမွသာ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ NLDပါတီ၏ ၀င္ေရာက္ေဆာင္႐ြက္မႈကို ေျပာဆိုႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ပါတီ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ဦးအုန္းႀကိဳင္က ေျပာသည္။
“သေဘာထားေတြ ဘာေတြ အခုအခ်ိန္မွာဘာမွ ေျပာစရာမ႐ွိေသးဘူး။ ပါတီညီလာခံလုပ္ဖို႔ ဆိုင္းျပင္း ေနတုန္းပဲ ႐ွိေသးတယ္။၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္ က်ေနာ္တို႔ပါတီမွာ ဘယ္လို၀င္ၿပိဳင္မလဲ ဆိုတာကို ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဗ်ဴဟာ မ႐ွိေသးဘူး” ဟု
၎က ဆိုသည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ကိုယ့္ေဒသတြင္ ၎တုိ႔ဘာသာ ဥပေဒႏွင့္အညီ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခြင့္ကို သေဘာတူ လက္ခံေၾကာင္း သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ယခုလ ၂ ရက္ေန႔ကUMFCCIတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အခမ္းအနား တခုတြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
NPS ၏ သေဘာထားေၾကညာခ်က္တြင္ စစ္မွန္၍ တည္တံ့ ခိုင္ၿမဲေသာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဆက္လက္ လွ်င္ျမန္စြာ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ သမာသမတ္က်ေသာ အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးက ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ အဘက္ဘက္မွ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္သည့္ သမာသမတ္က်ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖင့္ လြတ္လပ္ေသာ ၾကားခံအဖြဲ႕အစည္း တခု၏ ႀကီးၾကပ္မႈျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ရန္လိုေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ား၌ ပို၍ပို၍ ျပင္းထန္လာေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပသနာကို ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္အတူ ပူးေပါင္းတိုက္ဖ်က္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္မွ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပထားေသာ အမွန္တကယ္မ႐ွိသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု စာရင္း ၁၃၅ မ်ိဳး႐ွိသည္ဟု ေျပာဆိုသံုးႏႈန္းျခင္းသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ပို၍ ေသြးကြဲေစသည့္ အခ်က္ျဖစ္သျဖင့္ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္မ႐ွိ၍ ကန္႔ကြက္ ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ စာရင္းကို ျပန္လည္စိစစ္ ေဆာင္႐ြက္သင့္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ခ်င္းျပည္နယ္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္၍ ကရင္႐ိုင္း၊ ခ်င္း႐ိုင္းဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းပါသည့္ စာေရးဆရာႀကီး ပီမိုနင္း၏ ကႏိုင္ေက်ာ့ ၀တၳဳအား ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ ရက္မွ ၁၉ ရက္ေန႔အထိ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ားတြင္ ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိ႐ွိျဖင့္ ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္းသည္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစေသာ ႏိွမ့္ခ်ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္သျဖင့္ ျပင္းထန္စြာ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။
NPS တြင္ပါဝင္ေသာ ပါတီ ၆ ခုမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ၊ ႐ွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၊ခ်င္းအမ်ိဳးသား ပါတီ၊ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ၊ ကယန္းပါတီ၊ ဖလံု-စေ၀ၚ ပါတီႏွင့္ အင္းအမ်ဳိးသား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီတို႔ ျဖစ္ၿပီး တျခားတိုင္းရင္းသားပါတီ ၇ ခုမွာ ေလ့လာသူအျဖစ္ ပါ၀င္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအၿပီး အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရ၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။
ဧရာ၀တီ