ေဘးအႏၱရာယ္ ေလွ်ာ့ခ်ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ပုိမုိ က်ယ္ျပန္႔လာေစေရးအတြက္ အေမရိကန္ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္းတုိ႔ လုပ္ငန္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ သေဘာတူညီမႈ လက္မွတ္ထုိးပဲြကုိ ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္း႐ုံးခြဲမွာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ အခုမွ လက္မွတ္ထုိးၿပီး တရား၀င္သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္လာေပမဲ့လည္း ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကစၿပီး ႏွစ္ဘက္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ လက္မွတ္ေရးထုိးပြဲ အခမ္းအနားကုိ ကုိယ္တုိင္ သတင္းသြားယူခဲ့တဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ဒီမုိကေရစီအေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ စတင္ ေဖာ္ေဆာင္လာ ၿပီးေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံတကာ အသင္းအဖြဲ႔ေတြ၊ NGO အဖြဲ႔အစည္းေတြ တဖြဲဖြဲ ေရာက္လာၾကတာမွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္းနဲ႔ တခု အပါအ၀င္ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ၾကက္ေျခနီအသင္းနဲ႔ အခုမွ လက္မွတ္ထုိးၿပီး တရား၀င္ သေဘာ မ်ဳိးျဖစ္လာေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေခတ္သစ္သမုိင္းမွာ အဆုိးရြားဆုံးနဲ႔ လူအေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆုံး သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရႏုိင္တဲ့ ဆုိင္ကလုန္း နာဂစ္ မတုိက္ခတ္ခင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကတည္းက ႏွစ္ဘက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္း ဥကၠဌ ေဒါက္တာ သာလွေရႊ က ဗီြအုိေအကုိ ရွင္းျပပါတယ္။
“၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကတည္းကစၿပီးေတာ့ ၀က္သက္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး တုိက္ေကၽြးတဲ့ေနရာမွာ သူတုိ႔ အကူအညီ စၿပီး ေပးလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီၾကားထဲမွာလည္း လုိရင္လိုသလိုေတာ့ အကူအညီေလးေတြ သူတုိ႔ဘက္က ေပးတာေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ၾကက္ေျခနီအသင္း ႏွစ္ခုအေနနဲ႔ ဆက္သြယ္တယ္ဆုိေပမဲ့ အခုလို တရား၀င္ လူသိရွင္ၾကား လက္မွတ္ေတြ ဘာေတြ ထုိးၿပီးေတာ့ လုပ္တယ္ဆုိတဲ့ဟာမ်ိဳးက မေပၚခဲ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ နာဂစ္တုန္းကေတာ့ သူတုိ႔ဆီကေန ဆရာတုိ႔ကို ကူပါတယ္။ အမ်ားႀကီးကို ကူခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ဆီက ကိုယ္စားလွယ္လႊတ္ေပးတယ္။ ကိုယ္စားလွယ္ကေန သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ေရာ၊ ဘာေရာ လုပ္ဖို႔အတြက္ တံု႔ျပန္ဖုိ႔အတြက္ ဘာေတြလုပ္သင့္တယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္။ ဆရာတုိ႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၿပီးေတာ့ ဆရာတုိ႔ လုပ္ခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ကာကြယ္ေဆးထုိးတဲ့ဟာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပိုလီယိုကာကြယ္ေဆး တုိက္ေကၽြးတာ ကူပါတယ္။”
အရင္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္တုန္းကေတာ့ နာဂစ္မုန္တုိင္း တုိက္ခတ္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာင္ ႏုိင္ငံတကာက အကူအညီေတြကုိ အာဏာပုိင္ေတြဘက္က ခ်က္ခ်င္း လက္မခံခဲ့တဲ့အတြက္ မလုိအပ္တဲ့ ဆုံး႐ႈံး နစ္နာမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္ဆုိၿပီး ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိမႈေတြ ထြက္ေပၚခဲ့တာပါ။
အခုခ်ိန္မွာေတာ့ အသစ္ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အစုိးရအဖြဲ႔အစည္းနဲ႔အညီ လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္မႈေတြမွာလည္း ပုိၿပီး ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေနသလုိ ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီ အဖြဲ႔အစည္းေတြ လည္း ျမန္မာၾကက္ေျခနီအသင္းနဲ႔အတူ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရး၊ ေရာဂါ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ေရးစတဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ တုိးခ်ဲ႕ၿပီး ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္လာေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာင္မွာ နာဂစ္လုိ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္အပါအ၀င္ တျခား မေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ရတဲ့အခါ အဆင္သင့္ျဖစ္ေအာင္ ျမန္မာၾကက္ေျခနီ အသင္းအေနနဲ႔ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ထားတယ္ ဆုိတာကုိလည္း ေဒါက္တာ သာလွေရႊက ရွင္းျပပါတယ္။
“သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ႀကံဳေတြ႔လာရင္ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ အျမန္ဆံုး တံု႔ျပန္ႏုိင္ေအာင္ဆုိၿပီးေတာ့ သိုေလွာင္႐ံု ၂၃ ႐ံု ျမန္မာတျပည္လံုးအႏွံ႔ ျပည္နယ္/တုိင္း အကုန္လံုးမွာ ဆရာတုိ႔ ဖြင့္ထားတာေတြရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာလည္း ဆရာတုိ႔အေနနဲ႔က အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔ေတြ ဘာေတြက လွဴဒါန္းတဲ့ေငြနဲ႔ Emergency Management Fund ဆိုတာ ဘဏ္စာရင္းဖြင့္ထားတာ ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီဘဏ္စာရင္းဟာ ေငြစုဘဏ္အေနနဲ႔ ဖြင့္ထားၿပီး အဲ့ဒီကရတဲ့ အတိုးအျမတ္ကို အသံုးျပဳၿပီးေတာ့ Capital ကိုေတာ့ ထိလို႔မရဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီကေန ရတဲ့ အတိုးအျမတ္ကို အသံုးျပဳၿပီး ဆရာတုိ႔က ပစၥည္းေတြ ၀ယ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ ဗမာတျပည္လံုးမွာရွိေနတဲ့ သိုေလွာင္႐ံုေတြကို ျဖန္႔ထားပါတယ္။ မိသာစုသံုးပစၥည္းေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးသံုး ပစၥည္းေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြသံုးဖို႔ ပစၥည္းေတြ၊ ေဆာက္လုပ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သံုးႏုိင္ဖုိ႔ ကစ္ေတြ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြ အကုန္လံုးကို ျဖန္႔ၿပီးေတာ့ ထားပါတယ္။ အခ်ိန္အခါမေရြး တႀကိမ္တည္းမွာ ဆရာတုိ႔က မိသားစု ၅ ေထာင္ ၁ ေသာင္းေလာက္ကို တံု႔ျပန္ႏုိင္ေအာင္ ကူညီႏုိင္ေအာင္ ပစၥည္းေတြ ျဖန္႔ထားတာပါ။”
အေမရိကန္ ၾကက္ေျခနီအသင္းအေနနဲ႔ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္း အတြက္ ေငြေၾကးအရ ေထာက္ပံ့ေပးတာအျပင္ သူတုိ႔ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ေနရာေဒသေတြမွာ ပ့ံပုိး ကူညီေပးသြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အာရွ၊ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းနဲ႔ ဥေရာပေဒသဆုိင္ရာ အေမရိကန္ ၾကက္ေျခနီအသင္း ညြန္ၾကားေရးမွဴး Mark Preslan က ေျပာပါတယ္။
"အေမရိကန္ ၾကက္ေျခနီ အသင္းအေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ေနရာေတြဟာ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ေရးနဲ႔ အစီအစဥ္ ခ်မွတ္ေရးဆြဲေရးေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ လုပ္ငန္းအရ က်ေနာ္တုိ႔ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အဲဒီ ေနရာေတြကုိ အာရုံစုိက္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြအတြက္ ပုိၿပီး အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေအာင္ အဲဒီလုိ ေနရာေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အထူးျပဳ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။"
ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္းအေနနဲ႔ အေမရိကန္ ၾကက္ေျခနီအသင္းအပါအ၀င္ တျခား လျခမ္းနီအဖြဲ႔၊ ICRC ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ စတဲ့အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဘးအႏၱရာယ္ ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ ေဘးဒုကၡ စီမံခန္႔ခြဲေရး၊ အေရးေပၚ တံု႔ျပန္ေရးလုပ္ငန္းေတြအျပင္ အသင္းဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးတုိ႔အတြက္ ေရွ႕တုိး လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ေဘးဒုကၡက်ေရာက္ႏုိင္ေသာ ရပ္ရြာ လူထုမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္တင္ျခင္းျဖင့္ ေဘးအႏၱရာယ္ ပုိမုိ ကင္းရွင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္တဲ့အေနနဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔တုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဆုိင္ကလုန္း နာဂစ္ တုိက္ခတ္တုန္းက အထိနာခဲ့တဲ့ ဧရာ၀တီတုိင္း ေဒသႀကီး ဖ်ာပုံခ႐ုိင္၊ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက ေနရာ ၅ ေနရာက ေက်ာင္း ၅ ေက်ာင္းနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္း ၅ ေက်ာင္းတုိ႔ကုိ အထူးေဒသအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္း အေနနဲ႔ကေတာ့ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ က်ေရာက္တဲ့ေနရာ ေဒသေတြတင္သာမကပဲ တျခား ေဘးဒုကၡ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနၾကရတဲ့ IDP ေနရပ္ ေရြ႕ေျပာင္းခံရသူေတြအတြက္လည္း ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးသြားဖို႔ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္းဥကၠဌ ေဒါက္တာ သာလွေရႊက ေျပာပါတယ္။
VOA
