ေရးသားသူ- အိျဖဴလြင္၊ ေအာင္သူရ
၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္မည္ဟုဆိုေသာအခါ အသစ္ေရးဆဲြျခင္းႏွင့္ အေဟာင္းကိုျပန္လည္ျပင္ဆင္ျခင္း လမ္းေၾကာင္းႏွစ္မ်ဳိး ကဲြျပားထြက္ေပၚလာသည္။ ထိုလမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခုတြင္ မည္သည့္လမ္းေၾကာင္းသို႔ ဦးတည္သြားမည္၊ မည္သည့္လမ္းေၾကာင္းက ပိုမိုလြယ္ကူႏိုင္သည္ကို ေမးခြန္းထုတ္ျငင္းခံုၾကဆဲျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕အစည္းမ်ားၾကား အေက်အလည္ ညိႇႏႈိင္းေနရသည့္ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအေပၚတြင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး CNF ႏွင့္ ညီၫြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ကို တည္ေထာင္သူမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ေဒါက္တာဆလိုင္းငြန္က်ံဳးလန္ႏွင့္ 7Day News က ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။
ေဒါက္တာဆလိုင္းငြန္က်ံဳးလန္သည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ Indiana University မွ Doctor of Juridical Science ဘဲြ႕ကိုရရွိၿပီး ယခု ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးဗဟိုဌာန (MPC) တြင္ ဥပေဒအႀကံေပးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနသူျဖစ္သည္။
ေမး- လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရပန္းစားေနတဲ့ လမ္းႏွစ္လမ္းမွာ ဘယ္လမ္းေၾကာင္းက ပိုၿပီးလြယ္ကူမယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ- အေျခခံဥပေဒကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ဥပေဒေလာကအျမင္နဲ႔ ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ေျခာက္ခုပဲရွိတယ္။ နံပါတ္တစ္က ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကဲြေရး၊ ေနာက္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္မႈမၿပိဳကဲြေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရး၊ ေလာကပါလတရားထြန္းကားေရး၊ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီစနစ္ထြန္းကားေရး၊ ေနာက္ဆံုး အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရးမွာ တပ္မေတာ္က တစ္ဖက္တစ္လမ္းကေန ၀င္ပါေရး။ ဒီေျခာက္ခုက အေျခခံဥပေဒရဲ႕ အစနဲ႔အဆံုး။ ဒီမွာ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ျဖစ္တဲ့ တပ္မေတာ္က၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပါမယ္။ ပါေပါ့၊ ဘာျဖစ္လဲ။ အမ်ဳိးသမီးေတြကေတာင္ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ယူမယ္လို႔ ေျပာေနတာ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ေတြကို ေတာ္ေတာ္ေလးစဥ္းစားႏိုင္တယ္ဆိုရင္ ခုအခ်ိန္မွာ အေျခခံဥပေဒအသစ္ ေရးဖို႔ဆိုတာက ေတာ္ေတာ္ေလး ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္။
ေမး- NLD က ေျပာေနတယ္။ အေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဖို႔ ဒါမွမဟုတ္ အသစ္ဆဲြဖို႔ရာ ျပည္သူ႔သေဘာထား ရယူမယ္ဆိုတာက တကယ္ျဖစ္ႏိုင္မလား။
ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္က ဘယ္ပါတီကိုမွ ေထာက္ခံစရာလည္းမရွိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား၊ ျမန္မာျပည္မွာေမြးတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား။ ဒီေတာ့ ဘယ္ပါတီကိုမွ အားေပးစရာလည္းမရွိဘူး။ မဲေပးလို႔လည္းမရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ အခုေျပာတဲ့အခ်ိန္မွာ နံပါတ္တစ္အေရးႀကီးတာကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ျပည္သူကို Hijack မလုပ္ဖို႔ (အတင္းဆဲြသြင္းျခင္းမ်ဳိး) အေရးႀကီးတယ္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက။ ေကာင္းၿပီ၊ ျပည္သူက အသစ္ျပန္ေရးခ်င္တယ္ဆိုလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔က အေျခခံဥပေဒအသစ္ ေရးမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူက အေျခခံဥပေဒကို ဘယ္ေလာက္နားလည္လဲ။ ဒီမွာ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ဆိုၿပီး ျပည္သူကို ဆဲြေခၚတာမ်ဳိး၊ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္မွာ ဥပေဒပညာသင္လာတဲ့သူတစ္ေယာက္ အျမင္မွာေတာ့ ျပည္သူကို Hijack မလုပ္သင့္ဘူး။ ဒီအခ်ိန္က ႏိုင္ငံေရးစတန္႔ထြင္ဖို႔ အခ်ိန္မဟုတ္ဘူး။ ၁၉၆၂ ကေန ၂၀၀၈ အထိ ၄၉ ႏွစ္လံုး ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ အေျခခံဥပေဒမရွိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယဥ္ေက်းမႈထဲမွာ ဒီမိုကေရစီကို နားလည္သူမရွိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္လည္း နားမလည္ဘူး။
ေမး- တကယ္တမ္းမွာ အေျခခံဥပေဒ အသစ္ျပန္လည္ေရးဆဲြျခင္း ဆိုတာမ်ဳိးကေရာ ျဖစ္လာႏိုင္မယ့္ အလားအလာရွိလား။
ေျဖ- အခုက မသံုးခင္မွာကိုက ျပင္ခ်င္တယ္။ မျပင္ခင္မွာ လႊင့္ပစ္ခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ သံုးၾကည့္ပါ။ သံုးလို႔မရရင္ ျပင္ခြင့္ေပးထားတာပဲ။ ျပင္လို႔မွမရရင္လည္း လႊင့္ပစ္လိုက္။ ကမၻာမွာ အေျခခံဥပေဒဆိုတာ အမႈိက္ပံုးထဲေရာက္တာ အမ်ားႀကီးပဲ။
ေမး- အေျခခံဥပေဒအသစ္ကိုသာ တကယ္ေရးႏိုင္ခဲ့ရင္ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းက ၿပီးဆံုးသြားႏိုင္မွာလား။
ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္တို႔က အေျခခံဥပေဒအသစ္တစ္ခု ထြက္လာတာနဲ႔ ေရးၿပီးသြားတာနဲ႔ ျပႆနာအားလံုး ေျပလည္သြားမယ္လို႔ ထင္တာ။ အဲဒါမဟုတ္ဘူး။ ဒုတိယအခ်က္က ကၽြန္ေတာ္တို႔တုိင္းျပည္မွာ ဥပေဒကိစၥကို နားလည္တာ အရမ္းအားနည္းတယ္။ အေျခခံဥပေဒ ေကာင္းသာရွိရင္ အားလံုးၿပီးျပည့္စံုၿပီလို႔ ထင္ေနတာမဟုတ္ဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၄၇ ဥပေဒကို ငါးေခါက္လား၊ ေျခာက္ေခါက္လား ျပင္ရတယ္။ ျပင္ရင္းနဲ႔ ေကာင္းလာမယ့္အေနအထား ေရာက္တဲ့အခါမွာ နည္းနည္းမွားသြားခဲ့တာ။ ဒါက တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေရးသမား ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြ ဆႏၵေစာသြားတာေၾကာင့္ပဲ။ ၇၄ ဥပေဒကိုလည္း တစ္ေခါက္ျပင္ထားတယ္။ အခု ၂၀၀၈ ေပၚလာတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မျပင္ရေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ အသစ္ေရးခ်င္တဲ့သူ ေပၚလာတယ္။ စက္တင္ဘာလလယ္ေလာက္က ဘန္ေကာက္မွာ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့တယ္။ သူတို႔က ၂၀၀၈ က ဘယ္ေတာ့မွ ဒီမိုကေရစီကို မေဖာ္ေဆာင္ဘူး၊ ဖက္ဒရယ္ကို မေဖာ္ေဆာင္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ အသစ္ေရးမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာလိုက္တယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ေရး၊ ႀကိဳက္သလိုေရး ကမၻာမွာ အေကာင္းဆံုးအေျခခံဥပေဒကို ေရးႏုိင္ရင္ေတာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တပ္မေတာ္က လက္မခံရင္ အဲဒီအေျခခံဥပေဒက အမႈိက္ပံုးထဲေရာက္မွာပဲ။ ဒီေတာ့ အမႈိက္ပံုးထဲေရာက္မယ့္ အေျခခံဥပေဒကို ဘာလို႔အခ်ိန္အကုန္ခံၿပီး ေရးေနမလဲ။ ဒီမွာရွိတဲ့ ဥပေဒနားမလည္တဲ့သူေတြကို နားလည္ေအာင္သင္ေပး။ ဇယား ၂ ထဲမွာ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳစာရင္း ၄၄ ခ်က္ ရွိတယ္။ အမ်ားဆံုးသံုးႏိုင္တာေတာင္ ၁၅ ခုပဲရွိတယ္။ သံုးဖို႔က်န္ေသးတယ္။
ေမး- UNFC က အသစ္ေရးေနၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီအေပၚကို ဘယ္လိုသံုးသပ္ပါသလဲ။
ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္ UNFC ဥကၠ႒ ခြန္ဥကၠာနဲ႔ အေျခခံဥပေဒႏွစ္ခု ေရးဖူးတယ္။ တစ္ခုက ဦးစိန္၀င္းတို႔အတြက္ေရးတာ။ ေနာက္တစ္ခုလည္းရွိေသးတယ္။ ႏွစ္ခုစလံုး အမႈိက္ပံုးထဲမွာပဲ။ ဘယ္သူကမွ လက္မခံတာ။ ဒါေၾကာင့္ လက္ခံမယ့္ သံုးမယ့္သူမရွိရင္ ဘယ္ႏွခုပဲေရးေရး အသံုးမ၀င္ဘူး။ ပုဒ္မ ၂၀ (စ)မွာ တပ္မေတာ္သည္ အေျခခံဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရာတြင္ အဓိကတာ၀န္ရွိသည္ဆိုၿပီး ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသစ္ေရးမယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က တပ္မေတာ္ကိုသြားၿပီး ျပႆနာရွာတာနဲ႔ အတူတူပဲ။
ေမး- တပ္မေတာ္ကိုသြားၿပီး ျပႆနာရွာတယ္ဆိုတဲ့ စကားကို ေသခ်ာရွင္းျပေပးပါဦး။
ေျဖ- တခ်ဳိ႕ကေျပာတယ္။ ကာလံုရွိေနလို႔ အာဏာသိမ္းႏုိင္တယ္တို႔၊ ဒီမိုကေရစီလည္း မရႏိုင္ဘူး၊ ဖက္ဒရယ္လည္းမရႏိုင္ဘူးတို႔ဆိုတာ မယံုဘူး။ ယိုးဒယားမွာ အာဏာသိမ္းတာ ဘယ္ႏွေခါက္ရွိေနၿပီလဲ။ တုိင္းျပည္မွာ ကာလံုရွိေနလို႔ လုိအပ္တဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို အခိုက္အတန္႔သိမ္းႏိုင္တယ္။ ဥပေဒမွာ မေပးထားရင္လည္း သိမ္းခ်င္ရင္သိမ္းမွာပဲ။ ဘာလို႔လဲ။ အေျခခံဥပေဒဆိုတာ စာအုပ္တစ္အုပ္ပဲ။ အဲဒီစာအုပ္နဲ႔ ဂ်ီသရီး ဘယ္ဟာပိုျပင္းလဲ။ စာအုပ္ျပင္းမလား။ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ တစ္ခ်က္ ေဖာင္းဆိုပစ္လိုက္ရင္ စာအုပ္က ေပါက္သြားမွာပဲ။ လုပ္ခ်င္ရင္ လုပ္လို႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ မလုပ္ဖို႔က ပိုအေရးႀကီးတယ္။ မလုပ္ဖို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က တပ္နဲ႔အတူတူ လက္တဲြရမယ္။
ေမး- ဒီအေျခအေနက တကယ့္ႏိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ထင္လား။
ေျဖ- ၂၀၀၈ ကို လႊင့္ပစ္လိုက္ၿပီး အသစ္ေရးၾကည့္။ ဒီၾကားထဲမွာ တည္ဆဲဥပေဒ ေလးရာေက်ာ္နဲ႔ သြားရမွာ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔က လမ္းေပ်ာက္ၿပီ။ ၂၀၀၈ ေၾကာင့္ မရဖူးတဲ့ ႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ ေပ်ာက္သြားတဲ့ ဒီမိုကေရစီယဥ္ေက်းမႈေတြ ျပန္ရလာတယ္။ ဒါကို ဆက္သြားခ်င္လား။ ဒါမွမဟုတ္ ႏုိင္ငံေရးစတန္႔ထြင္ခ်င္ေသးလား။ စဥ္းစားရမွာ။
ေမး- ဒီေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးနဲ႔ အခ်င္းခ်င္း မညီၫြတ္တာမ်ဳိး ျဖစ္လာႏိုင္လား။
ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီလုိခ်င္တယ္ဆိုရင္ အယူအဆကဲြတာကို လက္ခံႏိုင္ရမယ္။ အာဏာရွင္လက္ေအာက္မွာ ေနလာတာၾကာေတာ့ အက်င့္ပါေနတယ္။ ခ်င္းထဲမွာဆိုရင္ CPP နဲ႔ CNP ရွိတယ္။ သူတို႔ေပါင္းဖို႔ေျပာေနတယ္။ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတစ္ပါတီပဲ ရွိရမယ္တဲ့။ အဲဒါ အာဏာရွင္စနစ္ပဲ။ ဒီမိုကေရစီက အသြင္ကဲြျပားျခင္းကို လက္ခံရမယ္။ ေနာက္ ညႇိႏႈိင္းႏိုင္ရမယ္။ ဒါမွဒီမိုကေရစီ။
ေမး- NLD က ျပင္ဆင္ေရးကို USDP နဲ႔ တဲြလုပ္မယ့္ပံုစံမ်ဳိး ခုခ်ိန္မွာျဖစ္ေနေပမယ့္ တကယ္လို႔မ်ား တဲြမလုပ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ တပ္က ဘယ္ေလာက္ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ပါ၀င္လာႏိုင္မလဲ။
ေျဖ- တပ္က ဘာလုပ္မလဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္မွာေတာ့ တပ္က လံုး၀ေလွ်ာ့မွာမဟုတ္ဘူး။ ဘာလို႔ဆုိေတာ့ သူေလွ်ာ့ရင္ တပ္ကအားနည္းၿပီ။ ဒီ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကေန တုိင္းျပည္ႀကီးရဲ႕ တည္ၿငိမ္မႈကို ေကာင္းေကာင္းကိုင္ထားမွာ။ ဟိုတစ္ေလာက တပ္ခ်ဳပ္ႀကီး ထိုင္းမွာ ေျပာထားတဲ့စကားရွိတယ္။ သူတို႔က တျဖည္းျဖည္းေတာ့ ေလွ်ာ့ေပးမွာလို႔။ ဒါေပမဲ့ မနက္ျဖန္မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္ႏွစ္မဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ေလးဆယ္ေက်ာ္ ေစာင့္လာခဲ့ၿပီးမွ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ေလးဆယ္ေက်ာ္ ေစာင့္ဖို႔၀န္မေလးပါဘူး။ ဒီမွာေစာင့္ေနရင္း ပညာသင္မယ္။ ဒီမိုကေရစီယဥ္ေက်းမႈဆိုတာကို သင္ယူရမယ္။
ေမး- တုိင္းရင္းသားေတြကေရာ အသစ္မေရးဘဲ ျပင္ဆင္မယ္ဆိုတာကို လက္ခံႏိုင္ပါ့မလား။
ေျဖ- က်န္တဲ့တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါမွာ သူတို႔ကေတာ့ မေျပာပါဘူး။ တိုင္းရင္းသားလို႔ေျပာရင္ UNFC ကို အားလံုးက ဆိုလုိၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ဦးခြန္ဥကၠာနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ သူက အသစ္ေရးဆဲြေရးကို ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ သူေျပာခ်င္တာက အေျခခံဥပေဒကို ေျပာင္းလဲၿပီးေတာ့ ဖက္ဒရယ္စနစ္၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္၊ တန္းတူညီမွ်ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္မယ့္ဟာကို သြားခ်င္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားတို႔ statement ျပင္ဖို႔လိုတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နားလည္တာက UNFC က အသစ္ေရးမယ္လို႔ပဲ နားလည္ခဲ့တယ္။ UNFC ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအစည္းအေ၀းမွာ ၂၀၀၈ ကတည္းက အာဏာခဲြေ၀မႈဇယား ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၅ ေနာက္ သယံဇာတခဲြေ၀ေရး ဒါေတြကို ျပင္ခ်င္တယ္။ ဒီလိုပဲေျပာခဲ့တယ္။
ေမး- တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ အၿမဲလုိက္ပါေနတဲ့အတြက္ MPC ဒါ႐ိုက္တာအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕သေဘာထားကေရာ ဘယ္လိုရွိႏိုင္ပါသလဲ။
ေျဖ- ခုခ်ိန္ထိေတာ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ပစ္ပစ္ခါခါ မႀကိဳက္ဘူးဆိုတဲ့အဖဲြ႕ ကၽြန္ေတာ္ မေတြ႕ေသးပါဘူး။
ေမး- ၂၀၁၅ မတုိင္ခင္မွာေရာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကိစၥက ေအာင္ျမင္ႏိုင္မယ္လို႔ တြက္ႏိုင္ပါသလား။
ေျဖ- ကၽြန္ေတာ့္အသက္က ၅၀ နားကပ္ေနၿပီ။ ကၽြန္ေတာ့္အသက္မွာေတာ့ ျပင္ႏိုင္လိမ့္မယ္မထင္ဘူး။ မျပင္ေသးဘဲ သံုးၾကည့္တာကမွ ပိုၿပီးအဓိပၸာယ္ရွိေသးတယ္။ တကယ္တမ္းေတာ့ ဥပေဒျပင္ဖို႔အတြက္က လူတစ္ေယာက္ပဲလိုပါတယ္။ အဲဒါဘယ္သူလဲဆိုေတာ့ တပ္မေတာ္သားတစ္ေယာက္ပဲ။ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကသာ ညီမယ္။ အားလံုးက သေဘာတူမယ္ဆိုရင္ တပ္မေတာ္သားတစ္ေယာက္ကို ေရြးလိုက္။ ဒါဆိုရင္ ျပင္လို႔ရမယ္။
7Day News Journal
ဓာတ္ပုံ- ေအာင္သူရ
