ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႕ကို ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မႈ .....

ေဖေဖာ္၀ါရီ(၆)

ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႕ကို ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မႈ နွင့္ပက္သက္၍ အခ်ိဳ႕က ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ နတ္ကိုးကြယ္မႈနွင့္ စုန္း၊ တေစၦ၊ ကေ၀ စေသာ မိစၧာ အယူ၀ါဒ ထြန္းကားသည္ဟု လြဲမွားစြာ ေကာက္ယူခဲ့ၾကသည္။ အမွန္မွာ ဗုဒၥဘာသာကိုသာ ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္.။ ရွမ္းတို႕အိမ္တြင္ ဘုရားစင္သာရွိသည္။ နတ္စင္မရွိ။ ဗုဒၥဘာသာ၀င္ ရွမ္းအမ်ိဳးသား မွန္သမွ်ဗုဒၶဘာသာကိုသာ ကိုးကြယ္ၾကသည္။ တနွစ္တၾကိမ္က် ရြာေစာင့္နတ္၊ လယ္ေစာင့္နတ္၊ သမၼေဒ၀ါ နတ္မ်ားအား ပူေဇာ္မႈေလာက္သာ ရွိၾကသည္။ သို႕ေတာ္ ထုံးစံမွ်သာျဖစ္ျပီး.ၾကီးက်ယ္ ခမ္းနားစြာ. နတ္ပြဲၾကီးမ်ား က်င္းပျခင္းမ်ား မရွိေပ။ 
ရွမ္းလူမ်ိဳးနဲ႕ ဗုဒၥသာသနာ
ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားက မိမိတို႕သည္ ေဂါတမဘုရား လက္ထက္ကပင္ ဘုရားကို ကိုးကြယ္ ယုံၾကည္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ ဘုရားရွင္လက္ထက္က ေကာသမီၺဘုရင္ ဥေတနသည္ ရွမ္းဘုရင္တပါးျဖစ္သည္ဟု ေမာရွမ္းရာဇ၀င္နွင့္ သိႏၷီရာဇ၀င္တို႕က ဆိုသည္။ “မိုင္းေမာ၀္” ဟုေခၚေသာ ေမာရွမ္းျပည္သည္.. ေရႊလီျမစ္၀ွမ္း ေဒသျဖစ္သည္ ။ ထိုေဒသတြင္ သာသနာနဲ႕ ပက္သက္ေသာ သမိုင္း၀င္အေထာက္ထားမ်ားအေနျဖင့္

(၁) ေကာသမီၺသူေဌးၾကီး ေယာသက လွဴဒါန္းထားေသာ ေယာသိကာရုံေ က်ာင္းေဟာင္းေနရာ (ရွမ္းစကားအရ “လြယ္ေက်ာင္းဆိုင္” ဟုေခၚျပီး တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္ ေရႊလီျမစ္၏ တရုတ္ဘက္ကမ္းတြင္ တည္ရွိသည္။ ၁၂၊၅ ၊၂၀၀၁ တြင္က်မ္းျပဳသူ ထိုေနရာသို႕ေရာက္ခဲ့ျပီး ေစတီေဟာင္းတဆူတြင္ ေရွးေဟာင္း ေရႊေငြ ေၾကး ေျမ ဆင္းတုေတာ္ မ်ားစြာ တူေဖာ္ရရွိ၏)

(၂) ဥေတနမင္း၏ သခ်ိ ၤင္းအုတ္ဂူ။

(၃) ေယသက သူေဌးကုန္း။

(၄) ပန္ေဖဟို(ေခၚ) ေခါင္းျဖတ္ေတာင္ (မာဂဏမိဘုရားတို႕ ေခါင္းျဖတ္ခံရေသာေနရာ)

(၅) လြယ္ေက်ာင္းဆိုင္ ေတာင္ေျခရွီ ဥေတန မင္း၏ ဆင္ခ်ည္ေက်ာက္တိုင္။

(၆)ပလလဲေတာ ..... စသည္တို႕သည္ ယခုတိုင္ တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ ေရႊလီျမစ္ေဒသ (တရုတ္ျပည္) တြင္ တည္ရွိေနသည္ကိုေတြ႕ရသည္.။

ဤသီႏီၷရာဇ၀င္ အဆိုတို႕ကို ေထာက္ရႈ၍ ရွမ္းလူမ်ိဳးက မိမိတို႔သည္ ဘုရားရွင္လက္ထက္ကပင္ သာသနာေတာ္ကို ယုံၾကည္ ကိုးကြယ္လာခဲ့ၾကသူမ်ာ ျဖစ္သည္ဟု ယူဆၾကျခင္းပင္ ျဖစ္သည္...။

ဘီစီ (၆) ရာစုတြင္ အိႏိၵယနိုင္ငံ၌ ဘုရားရွင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ ကာလတြင္ ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႕သည္ စူနိုင္ငံေတာ္ကို စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ကာလျဖစ္သည္။ စူနိုင္ငံေတာ္သည္ ဘုရင္ခံနိုင္ငံ (၁၂ )နိုင္ငံ ပါ၀င္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံေတာ္ျဖစ္သည္။ ထိုဘုရင္နိုင္ငံတို႕တြင္ သွ်င္ Tsen (ေခၚ) Tien နိုင္ငံသည္ ယခု ယူနန္နယ္ ျဖစ္သည္။ သွ်င္နိုင္ငံ၏ အနာက္ေတာင္ဘက္၌ သမိုင္းတြင္ ထင္ရွားေသာ တေကာင္းျမိဳ႕ရွိသည္။ တေကာင္းသည္ သက်သာကီ၀င္တို႕နွင့္ အဆက္အႏြယ္ရွိသျဖင့္ ယင္းနွင့္ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းအရာ မ်ားကို ခ်န္ထား၍ရမည္မဟုတ္ေပ။

တေကာင္းနွင့္ရွမ္းလူမ်ိဳးဆက္ႏြယ္ပုံ

မဟာရာဇ၀င္၌ တေကာင္းသည္ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား လက္ထက္ကပင္ တေကာင္း ဟု ေခၚတြင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ တေကာင္းကို စတင္တည္ေထာင့္သည့္အခ်ိန္က ျမန္မာနိုင္ငံအထက္ပိုင္းတြင္ အေရွ႕ဘက္၌ ပ်ဳလူမ်ိဳး၊ သက္လူမ်ိဳး၊ ဧရာ၀တီ ၊ စစ္ေတာင္း၊ သံလြင္ျမစ္၀ွမ္းတို႕တြင္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ားရွိနွင့္ၾကျပီ ဟု သမိုင္းဆရာတို႕ ယူဆထားၾကသည္။ ထိုအခါက ျပည္ျမိဳ႕သည္ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕ ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူၾကသည္။ တေကာင္းဟူေသာ အမည္သည္ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ စည့္ကူးတို႕ဟုအဓိပၸာယ္ရသည္..။

တေကာင္းသည္ ျမန္မာျမိဳ႕ေဟာင္းဟု ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ားက ယူဆခဲ့ေသာ္လည္း ေနွာင္းစာေရးဆရာ အဆိုအရ တေကာင္းျမိဳ႕သည္ အိႏိၷယေျမာက္ပိုင္းမွ က်ဳးေက်ာ္လာသူမ်ားက တည္ေထာင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ စိတ္၀င္စားဖြယ္ အခ်က္မွာ ရွမ္းသမိုင္းစာေပအရ တေကာင္းျမိဳ႕သည္ ရွမ္းလူမ်ိဳး၏ ျမိဳ႕ေတာင္ေဟာင္းျဖစ္၍ ၎အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ မင္းမ်ားသည္ အိႏိၷယနွင့္ အဆက္သြယ္ရွိခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ တေကာင္းျမိဳ႕၏ အမည္သည္ ရွမ္းစကားအရ “တာေကာင္” ဟုေခၚျပီး. “စည့္ကူးတို႕ျမိဳ႕” Drum Ferry ဟုအဓိပၸာယ္ရသည္။ ထိုအမည္မ်ိဳးကို “မိုးေကာင္း” ရွမ္းအေခၚ “မိန္းေကာင္” (အိုးစည္ျမိဳ႕)နွင့္ အျခားရွမ္းနာမည္မ်ားကို ႏိႈင္းယွဉ္ၾကည့္နိုင္သည္။ ခိုင္လုံေသာ သက္ေသ အေထာက္အထားျပရန္ တျခားနည္းလမ္းမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ နန္ခ်ိဳနိုင္ငံေတာ္၏ က်ယ္ျပန္႕မႈနွင့္ ယင္း၏နိုင္ငံေရး အေဆာက္အဦး စစ္တပ္အင္အားတို႕ကို ုၾကည့္ရႈျခင္းအားျဖင့္ တေကာင္းျမိဳ႕သည္ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္ရာေဒသ မဟုတ္ဟုျငင္းဆိုနိုင္စရာအေၾကာင္း မရွိေပ ။

အေစာပိုင္းကာလ၌ ျမန္မာျပည္ကို ရွမ္းမ်ားၾကီးစိုးခ်ိန္နွင့္ ပက္သက္၍ မစၥေတာ္ခိုစိန္ အဆိုအရ အေနာ္ရထာမင္း အုပ္စိုးသည့္အခ်ိန္ ေအဒီ ၁၁ ရာစု အထိ ဧရာ၀တီ အေရွ႕ဘက္ကမ္းေဒသ နွင့္ ၎ျမစ္ကမ္းပါးတို႕သည္ ရွမ္းတို႕၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိသည္.။ အထက္ပါေဖာ္ျပခ်က္တို႕ကို ေထာက္ရႈ၍ တေကာင္းသည္ ဗမာလူမ်ဳိး(သို႕) အိႏိၵလူမ်ိဳး (သို႕) အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ား. တည္ေထာင္သည္ထက္ ရွမ္းမ်ားတ ည္ေထာင္သည္ဟု ဆိုလွ်င္ ပိုျပီးျဖစ္နိုင္သည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ “တာေကာင္ =စည့္ကူးျမိဳ႕” ဟု ရွမ္းစကားျဖင့္ ေခၚေ၀ၚ ေနျခင္းျဖစ္သည္။ တေကာင္း ျမိဳ႕သည္ရွမ္းတို႕ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ျမိဳ႕ဟုတ္မဟုတ္ ထည့္တြက္စရာ မလိုေတာ့ေပ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ရွမ္းမ်ာအခ်င္းခ်င္း စစ္ခင္းေသာ ေနရာေဒသ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္တည္း။

ဘုရားရွင္လက္ထက္တြင္ တေကာင္းျမိဳ႕တို႕ ေနာက္ဆုံးေရာက္ လာေသာသာကီ၀င္တို႕သည္. ဘုရားရွင္၏ ေဆြေတာ္ မ်ိဳးေတာ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္အျပင္ ဘုရားရွင္ကို ၾကည္ညိဳဆည္းကပ္ၾကေသာ ဗုဒၥဘာသာ ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုသာကီ၀င္တို႕မွ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္မႈသည္. တေကာင္းရွိ ရွမ္းလူမ်ဳိးတို႕ထံ ေရာက္ရွိလာသည္ဟု ဆိုရေပမည္...။


ေလာ၀္သမိုင္းမွ သာဓက

ေလာ၀္သမိုင္း တစ္ေစာင္၌ ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႕သည္ သာသနာေတာ္ ၆၁၂ (ေအဒီ၆၉)ခုနွစ္ အိုက္ေလာ၀္ မင္းဆက္ျဖစ္ေသာ ေနာင္ခ်ယ္ (ေခၚ) နန္ေခ်ာင္ဘုရင္ ခြန္လိေမာ၀္ လက္ထက္တြက္ ဗုဒၥဘာသနာေတာ္ကို စတင္ သက္၀င္ယုံၾကည္သည္ဟု ဆိုသည္..။ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ျပီးတရုတ္ဟန္မင္းဆက္ ဘုရင္ ေခမင္တီထံမွ ရရွိလာသည္ ဟုဆိုသည္။

စာေပမ်ားျဖင့္ သုံးသပ္ဆုံးျဖတ္ျခင္း

နန္ေခ်ာင္နိုင္ငံေတာ္ကို ၀ိေဒဟရာဇ္တိုင္း၊ ေမာျပည္ကို ေမာရိယတိုင္း၊ သိႏီၷကို သီ၀ိတိုင္း၊ က်ိဳင္းတုံကို ေခမရဌ တိုင္း ၊ လန္႕နားကို ေယာနတိုင္း စသည္တို႕ကို ပါဠိျဖစ္ ေခၚေ၀ၚသုံးစြဲသည္မွာ အဒီ ၁၅-၁၆ ရာစုေနာက္ ပိုင္းမွ ေခၚေ၀ၚျခင္းျဖစ္သည္။ ဤအခ်ိန္တြင္ ေထရ၀ါဒဗုဒၥဘာသာသည္လည္းေျမာက္ပိုင္းနိုင္ငံသို႕ ေရာက္ရွိေနျပီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္မည္။

ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႕သည္ ေအဒီ ၁၄ ရာစုမွစ၍ ေထရ၀ါဒဗုဒၶ ဘာသာကို စတင္ကိုးကြယ္ခဲ့ရာ မင္းနွင့္ျပည္သူ တရပ္လုံးက ဗုဒၥဘာသာ ၀င္မ်ားအျဖစ္တို႕ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကျပီး သာသနာေတာ္ကို လြန္စြာ ၾကည့္ညိဳေလးစား ျမတ္ႏိုး တြယ္တ ာလာခဲ့ၾကသည္။ သဒၵါတရားမ်ားသည္လည္း သူမတူေအာင ္ထူးကဲလြန္ျမတ္သျဖင့္ “တမူးရိွလို႕ တပဲလွဴ ဒို႕ရွမ္းေတာင္သူ တူနိုင္ရိုးလား” ဟုဆိုရိုးစကားပင္ အထင္ရွားရွိခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္တန္ခိုးၾကီး ဘုရားျဖစ္ေသာ မႏၲေလး မဟာျမတ္မုနိ ဘုရားၾကီး သမုိင္းတစိတ္တေဒသကို ၾကည့္ရႈ႕ျခင္းအားျဖစ္ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား၏ သဒၵါတရား မ်ားကို ျမင္ေတြ႕နိုင္ေပသည္။

သကၠရာဇ္ ၁၂၆၀ ျပည့္နွစ္တြင္ မႏၲေလး မဟာျမတ္မုနိဘုရားၾကီး၏ ျပသာဒ္ေတာ္ၾကီး အထက္နားတြင္ ထားရွိေတာ့ မူလထီးေတာ္ၾကီးသည္ ၁၂၇၈ ခုနွစ္တြင္ ေလခ၍ ေျမသို႕က်ရာ ရပ္ေစာက္ေစာ္ဘြားၾကီးက အသစ္တဖန္ ျပန္လည္ လွဴဒါန္းျပန္သည္။ ငွက္ျမက္နားေတာင္နွင့္ စိန္ဖူးေတာ္တို႕ကိုကား ေညာင္ေရႊ ေစာ္ဘြားၾကီးက ၁၂၈၀ ျပည့္နွစ္တြင္ လွဴဒါန္းေတာ္မူသည္။

ရွမ္းေတာင္ပိုင္းရွိ မိုးနဲျမိဳ႕တြင္ သမိုင္း၀င္ေရွးေဟာင္း ေစတီေတာ္မ်ား၊ ေရွးေဟာင္းေက်ာင္းေတာ္ မ်ားစြာရွိသျဖင့္ “ဒုတိယပုဂံ” ဟူ၍လည္းေကာင္း “ရွမ္းပုဂံ” ဟူ၍လည္းေကာင္း တင္စား ေခၚေ၀ၚၾကေလသည္။

ယခုလက္ရွိ အေျခအေနအရ ကမၻာေပၚတြင္ ေထရ၀ါဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္ေသာ လူမ်ိဳးတို႕တြင္ ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႕သည္ လူဦးေရ အမ်ားဆုံးျဖစ္သည္ဟု ဆိုရေပမည္..။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကမၻာေပၚ၌ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူ လူဦးေရသည္ သန္း၅၀၀ ေက်ာ္ရွိေလသည္. ထိုအထဲတြင္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္ေသာနိုင္ငံမ်ားမွာ ထိုင္းနိုင္ငံ၊ ေလာနိုင္ငံ၊ ျမန္မာနိုင္ငံ၊ ကေမၻာဒီးယားနိုင္ငံ၊ သီရိလကၤာနိုင္ငံ တို႕သာျဖစ္ၾကသည္။

အဆိုပါနိုင္ငံတို႕တြင္ လူဦးေရ အမ်ားဆုံးနိုင္ငံမွာ ထိုင္းနိုင္ငံျဖစ္၍ ခရစ္နွစ္ ၁၉၉၉ ခုနွစ္တြင္ လူဦးေရ (၆၂)သန္းေက်ာ္ ရွိသည္ဟု သိရပါသည္။ ေလာနိုင္ငံသည္လည္း လူဦးေရ (၄) သန္းေက်ာ္ ရွိေလသည္။ ထိုင္ႏိုင္ငံ ႏွစ္ႏိုင္ငံသည္ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ လြတ္လပ္ေသာ နိုင္ငံျဖစ္ၾကေလသည္။ ထို႔အျပင္ ျပည္ေထာင္စ ုျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ အတြင္းရွိ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား (၃)သန္းေက်ာ္တို႔သည္ လည္းေကာင္း။ တရုတ္ျပည္အတြင္းရွိ ရွမ္းလူမ်ိဳး သန္းေပါင္းမ်ားစြာသည္လည္းေကာင္း ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္ေသာသူမ်ားပင္ ျဖစ္ၾကသည္။ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဘာသာေရးကံၾကမၼာ ေကာင္းလွသျဖင့္ ဘုရားရွင္၏ စစ္မွန္ေသာ တရားေတာ္ကို လိုက္နာက်င့္သုံးရေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္လာခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုရမယ္ ျဖစ္သည္။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္တြင္ ျပည္နယ္ခုနွစ္ခု ရွမ္းျပည္နယ္သည္ ဗုဒၥဘာသာ အထြန္းကားဆုံး ျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႕ အုပ္စိုးစဥ္ကာလက ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားအား ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ ျဖစ္ေအာင္ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ စည္းရုံးသိမ္းသြင္းေသာ္လည္း ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႕သည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၏ တရားေတာ္ကိုသာ အားထားရာ အစစ္အမွန္အျဖစ္ ခံယူၾကသည္။ မဆိုစေလာက္ေသာ ရွမ္းလူမ်ိဳး အနည္းငယ္သာလွ်င္ ခရစ္ယာန္ဘာသာသို႕ကူးေျပာင္းသြားၾကသည္။

ဘာသာေရးနွင့္ပတ္သက္၍ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ မိမိတို႕၏ ရွမ္းဘာသာမ်ားကိုသာမက ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ ျမန္မာက်မ္းျပဳ ရွမ္းဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။။

၎တို႕အနက္ အခ်ိဳ႕မွာ -
(၁) သကၠရာဇ္ ၅၃၆ ခုနွစ္တြင္ မင္းျပဳေသာ နရပတိစည္သူ မင္းလက္ထက္ သီဟိုဠ္ကြ်န္းမွ “ဆပဒမေထရ္” ပုဂံ ျပည္သို႔ ၾကြလာရာတြင္ လိုက္ပါလာေသာ အာဂႏၲဳရဟန္းေလးပါး အနက္ တစ္ပါးမွာ ကေမၻာဇတိုင္း၏ ဘုရင့္သားေတာ္ (ရွမ္းလူမ်ဳိး) ျဖစ္ေၾကာင္း။

(၂)သကၠရာဇ္ ၈၄၂ ခုနွစ္တြင္ မင္းျပဳေသာ ဒုတိယ မင္းေခါင္လက္ထက္၌ ေက်ာ္ေဇာထင္ရွားေသာ “ရွင္မဟာရဌသာရ” သည္ (တိုင္း) ရွမ္းအႏြယ္ျဖစ္ေၾကာင္း။

(၃) က်မ္းျပဳအေက်ာ္ က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီးသည္လည္း ရွမ္းလူမ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္းကို ဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီး၏ ေထရုပၸတိၲတြင္-“၎ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးကို ေရႊေတာင္ျမိဳ႕၊ က်ီးသဲရြာ၊ သွ်မ္းတန္းကေလးရပ္၌ သကၠရာဇ္ ၁၁၇၉ ခုနွစ္ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္ရွစ္ရက္ ၊ၾကာသာပေတးေန႕တြင္ ဖြားျမင္ေတာ္မႈသည္။ ခမည္းေတာ္ မယ္ေတာ္ တို႕၏အမည္တို႕ကိုမသိရေပ ရွမ္းလူမ်ိဳးတည္း” ဟုေဖာ္ျပထားသည္။

(၄) မယေဒ၀လကၤာသစ္ က်မ္းျပဳအေက်ာ္ မန္လည္ဆရာေတာ္သည္လည္း ရွမ္းလူမ်ိဳး ျဖစ္ေလသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၂၇၄ ခုနွစ္တြင္ သီေပါေစာ္ဘြားၾကီး၏ ရဟန္းခံပြဲဲသို႕ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ကိုယ္တိုင္ ၾကြေရာက္ ခ်ီးေျမာက္ေတာ္မခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က မန္လည္ဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီးသည္ သီေပါေစာ္ဘြား ၾကီးအား မိမိသည္ရွမ္းဘာသာျဖစ္ ပိ႗ကတ္ေတာ္မ်ားကို ျပန္ဆိုရန္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း မိန္႕ၾကားခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။

(၅) ျမန္မာျပည္တြင္ လူသိမ်ားျပီး ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ ရဟန္း စာဆိုေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္သည့္ ထီးခ်ိဳင့္တည္ေသာဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီး ဘဒၵႏၲေဒ၀ိႏၵသည္လည္း ရွမ္းမ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္သည္..။

ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈနွင့္ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား စာအုပ္ထဲမွ ေကာက္နွဳတ္ခ်က္.၊ အရွင္သုခမိႏၵ (တန္႕ယန္း)
Mokkham Sai


ဧဒင္အခ်စ္ပံုျပင္