ဧၿပီ(၁၂)
ဂ်ာမနီ၊ အဂၤလန္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု စသည္တို႔မွာ ပညာဆည္းကပ္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာမ်ားကို ႏိုင္ငံျခားသားေတြက ေမးတယ္။
“သင္တို႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာဘုရားက သင္တို႔ကို ကယ္တင္ေပးႏိုင္သလား” တဲ့။
“ဟာ … ဗုဒၶျမတ္စြာက မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ိုက္ေတြနဲ႔ ေကာင္းမႈ သုစ႐ိုက္ေတြကို ညႊန္ျပေပးတယ္၊ မေကာင္းမႈလုပ္ရင္ မေကာင္းမႈကံျဖစ္ၿပီး ေကာင္းမႈလုပ္ရင္ ေကာင္းမႈကံ ျဖစ္တယ္၊ အဲဒီေကာင္းကံ မေကာင္းကံေတြက ကိုယ္နဲ႔အတူ အၿမဲလိုက္ပါၿပီး အက်ိဳးေပးတတ္တယ္၊ ေကာင္းကံေတြက ေကာင္းက်ိဳးကိုေပးၿပီး မေကာင္းကံေတြက မေကာင္းက်ိဳးကို ေပးတယ္၊ သတၱ၀ါေတြဟာ ကိုယ္ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ကံေတြ စီရင္ထားတဲ့အတိုင္း သံသရာမွာ က်င္လည္ေနၾကရတယ္”
“အို … ဒီလိုဆိုရင္ သင္တုိ႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာဘုရားက သင္တို႔ကို မကယ္တင္ႏိုင္ဘူးေပါ့၊ သင္တို႔ဟာ သနားစရာပဲ၊ တို႔ကိုးကြယ္တဲ့ ဘုရားသခင္က သူ႔ကို ယံုၾကည္ၿပီး ကိုးကြယ္တဲ့လူေတြကို သူတို႔ က်ဴးလြန္ထားတဲ့ အျပစ္ေတြ ရိွရင္လည္း ခြင့္လႊတ္ၿပီး ေကာင္းကင္ဘံုေရာက္ေအာင္ ကယ္တင္ေပးတယ္”
အင္း … ဒီလိုဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ သနားစရာျဖစ္ေနၾကၿပီေပါ့။ ဘုရားသခင္ကပဲ ကယ္တင္ႏုိင္သလား၊ ကိုယ့္ကံကပဲ ကိုယ့္ၾကမၼာကို ဖန္တီးသလားဆိုတာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ေပါ့။
အဂၤလန္စာနယ္ဇင္း လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဂၽြန္ေ၀ၚလ္တာ (John Walters) က ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားမွာ သတင္းလိုက္ယူရင္း ဗုဒၶဘာသာကို ေလ့လာၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ The Essence of Buddhism (ဗုဒၶ၀ါဒ၏ အႏွစ္သာရ) အမည္ရိွတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ေရးတယ္။
အဲဒီစာအုပ္မွာ သူေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံကို ေရာက္သြားေတာ့ မဟာမိတ္ေလယာဥ္မ်ားက ဆီေအာၿမိဳ႕ေတာ္ကို အႀကီးအက်ယ္ ဗံုးႀကဲေနတယ္။ သာသနာျပဳမစ္ရွင္အဖြဲ႕ရဲ႕ မိဘမဲ့ ကေလးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွာ ဆရာမက ဦးေဆာင္ၿပီး ကေလးမ်ား အားလံုး “ဘုရားသခင္ ကယ္ေတာ္မူပါ” သီခ်င္းကို သံၿပိဳင္သီဆိုေနၾကတယ္။ ဗံုးတစ္လံုးက သူတို႔အေပၚ က်လာလို႔ အားလံုးေသကုန္ၾကေရာတဲ့။
အဲဒီေတာ့ ‘ဘုရားသခင္ ကယ္တင္တယ္’ ဆိုတာ အေျခအျမစ္ မရွိဘူး။ အသက္ရွင္ေနတဲ့အခိုက္မွာေတာင္ မကယ္တင္ႏိုင္ရင္ ေသတဲ့အခါ ဘယ္လိုကယ္တင္ႏုိင္မွာလည္းလို႔ သူမွတ္ခ်က္ ေရးထားပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာအရ ေကာင္းကင္မွာ နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္နဲ႔ ျဗဟၼာ့ဘံု ၂၀ ေတာင္ရွိတယ္။ သူတို႔ေျပာတဲ့ ‘ေကာင္းကင္ဘံု’ ဆိုတာ ဘယ္ဘံုလဲ။ အျခားသီးသန္႔တစ္ဘံုမ်ား ျဖစ္ႏိုင္သလား။ ႐ုပ္နာမ္ရွိတဲ့ဘံုလား၊ ႐ုပ္နာမ္မရွိတဲ့ဘံုလား။ ႐ုပ္နာမ္ရွိတဲ့ ဘံုဆုိရင္ ထာ၀ရ မတည္ၿမဲႏိုင္ဘူး။ ႐ုပ္နာမ္တရားေတြက ပ်က္တတ္တဲ့ တရားေတြကိုး။
ဗုဒၶဘာသာက သိထားတဲ့ ဘံုေတြဆိုတာ ဗုဒၶျမတ္စြာတစ္ဆူတည္း ျမင္သိတာ မဟုတ္ဘူး။ အရွင္သာရိပုတၱရာ၊ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္ စတဲ့ အဘိညာဥ္ကိုရတဲ့ သာ၀ကမ်ားလည္း ျမင္သိၾကတာ၊ အရွင္ျမတ္ေတြကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ၾကေသးတာ။
ၿပီးေတာ့ ကံ ကံ ရဲ႕အက်ိဳးရွိတာကို ျမတ္စြာဘုရားသာမက ဒိဗၺစကၡဳ အဘိညာဥ္၊ ယထာကမၼဴပဂ အဘိညာဥ္ ရၾကတဲ့ လူမ်ားလည္း သိျမင္ၾကတာ။ ကံအက်ိဳးေပးတာရွိလို႔ အတိတ္ဘ၀၊ ေနာက္ဘ၀ ဆုိတာရွိတယ္။ သံသရာ ဆိုတာရွိတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ ‘ေရွးဘ၀ ေနာက္ဘ၀ သိပံၸနည္းက် အေထာက္အထားမ်ား’ စာအုပ္မွာ ခိုင္ခိုင္လံုလံု တင္ျပထားတယ္။ ဒါကို အားမရ မေက်နပ္ေသးရင္ ဖားေအာက္ေတာရ စၾကၤ`ံေက်ာင္းမွာ တရားအားထုတ္ၾကည့္ပါ။ ကိုယ္တိုင္ ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး သိရွိသြားေစရမယ္။
ကယ္တင္ရွင္ ရွိသလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမတ္ဗုဒၶကိုယ္တိုင္ ေျဖဆိုခဲ့ဖူးတယ္။
အခါတစ္ပါးမွာ ျမတ္စြာဘုရားဟာ နာဠႏၵၿမိဳ႕ ပါ၀ါရိက သူေ႒းရဲ႕ သရက္ဥယ်ာဥ္မွာ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူတယ္။ အဲဒီအခါ အဘိဗႏၶကရဲ႕သား ႐ြာသူႀကီးက ဘုရားရွင္ထံ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး ေလွ်ာက္ထားတယ္။
“အရွင္ဘုရား … ပစာၦဘူမိမွာေနတဲ့ ပုဏၰားေတြဟာ လူေသရင္ နတ္ျပည္ကုိ ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္၊ အရွင္ဘုရားေကာ လူေသရင္ နတ္ျပည္ကို ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေပးႏိုင္ပါသလား”
ဒီေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားက “႐ြာသူႀကီး … သင့္ကိုပဲ ျပန္ေမးပါရေစ၊ သင္ႀကိဳက္သလို ေျဖပါ၊ လူတစ္ေယာက္ဟာ ေက်ာက္တံုးႀကီးတစ္ခုကို ေရတြင္းထဲ ပစ္ခ်လိုက္တယ္၊ အဲဒီေနာက္ ‘ေဟ့ ေက်ာက္တံုး … ေပၚပါေလာ့၊ ေဟ့ … ေက်ာက္တံုး ကုန္းေပၚသို႔ တက္ခဲ့ပါေလာ့’ လို႔ လူအမ်ားက ၀ိုင္းၿပီး ေတာင္းပန္တယ္၊ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆုေတာင္းတယ္၊ ဒီလို ဆုေတာင္းတဲ့ အတြက္ ေက်ာက္တံုးက ေရထဲက ေပၚလာမည္လား၊ ကုန္းေပၚကုိ တက္လာမည္လား”
“မေပၚလာႏိုင္ပါ၊ မတက္လာႏိုင္ပါ ဘုရား”
“႐ြာသူႀကီး … လူတစ္ေယာက္ဟာ ေထာပတ္အိုးတစ္လံုးကို ေရကန္ထဲမွာ ႏွစ္ျမဳပ္ၿပီး ႐ိုက္ခြဲလိုက္တယ္ ဆုိပါေတာ့၊ အဲဒီအခါ အိုးျခမ္းကြဲေတြက ေအာက္ကိုက်လာၿပီး ေထာပတ္ေတြက ေရေပၚတက္လာၾကမယ္ မဟုတ္လား၊ အဲဒီအခါ လူေတြ စုေ၀းၿပီး ‘ဒီေထာပတ္ေတြ ေရေအာက္က်သြားပါေစ၊ နစ္ျမဳပ္သြားပါေစ’ လို႔ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ဆုေတာင္းၾကမယ္၊ ဒီလို ဆုေတာင္းတဲ့အတြက္ ေထာပတ္ေတြက ေရေအာက္ကို နစ္ျမဳပ္သြားပါမည္လား”
“မနစ္ျမဳပ္ႏိုင္ပါ ဘုရား”
“႐ြာသူႀကီး … ဒီဥပမာလိုပဲ လူတစ္ေယာက္က ကုသိုလ္ေတြကို မျပဳပဲ ဒုစ႐ိုက္ေတြကိုသာ က်ဴးလြန္ေနမယ္ဆိုရင္ ဒီလူ ေသတဲ့အခါ နတ္ျပည္ေရာက္ပါေစလို႔ ဘယ္သူေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ၀ိုင္းၿပီး ဆုေတာင္းေတာင္း ဒီလူ ငရဲက်မွာပဲ၊ အျခားလူ တစ္ေယာက္ကေတာ့ ဒါန သီလ ဘာ၀နာ ေကာင္းမႈေတြကိုပဲ အမ်ားႀကီးလုပ္ထားရင္ ဒီလူေသတဲ့အခါ ဒီလူ ငရဲ က်ပါေစလို႔ ဘယ္သူေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ၀ိုင္းၿပီး ဆုေတာင္းေတာင္း ဒီလူ နတ္ျပည္ေရာက္ေတာ့မွာပဲ”
“ကဲ … ျမတ္စြာဘုရားေပးတဲ့ ဥပမာက သဘာ၀မက်ဘူးလား၊ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးလား၊ မေကာင္းမႈ လုပ္ထားတဲ့လူက နတ္ျပည္ေရာက္ၿပီး ေကာင္းမႈလုပ္ထားတဲ့လူက ဘုရားသခင္ကို ရွိမခိုးတဲ့အတြက္ ငရဲက်ရင္ ဒီဘုရားသခင္ဟာ တရားမွ်တပါဦးမလား”
စိေတၱန နိယေတ ေလာေကာ။
စိတ္က ေလာကကို ဦးေဆာင္ေနတာတဲ့။ စိတ္က ေလာကကို ဖန္တီးေနတယ္။ ကုသိုလ္စိတ္က ကုသိုလ္ကံမ်ိဳးေစ့ကို ျဖစ္ေစၿပီး ေကာင္းက်ိဳးကိုေပးမယ္။ အကုသိုလ္စိတ္က အကုသိုလ္ကံမ်ိဳးေစ့ကို ျဖစ္ေစၿပီး မေကာင္းက်ိဳးကိုေပးမယ္။
ျမတ္စြာဘုရားက ဒီလို ကံသေဘာ - ကမၼနိယာမ ရွိတာကို ရွင္းျပၿပီး ကုသိုလ္တရား၊ အကုသိုလ္တရားေတြကို ခြဲျခားျပထားေပးတယ္။ လူတိုင္း လူတိုင္း ေကာင္းတာလုပ္ဖို႔နဲ႔ မေကာင္းတာကို လုပ္ဖို႔အတြက္ ကိုယ္တိုင္ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ္လုပ္တဲ့ ကံကို ကိုယ္အေမြခံရမယ္။ ကံရဲ႕ အစြမ္းသတၱိကို ဘယ္ဘုရားသခင္မွ မေျပာင္းလဲႏိုင္ဘူး။
ဒီလို ကံသေဘာေတြကို အမွန္အတိုင္း ညႊန္ျပၿပီးေတာ့ သံသရာ ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းကိုလည္း ညႊန္ျပကာ တကယ္ ထာ၀ရခ်မ္းသာရာ နိဗၺာန္ေ႐ႊျပည္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားသည္သာ တကယ့္ ကယ္တင္ရွင္အစစ္ မဟုတ္ပါလား။
(ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ ေရးသားေသာ ျမတ္စြာဘုရားကိုဘာေၾကာင့္ကိုးကြယ္ထိုက္သလဲ စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၈၉ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
ဂ်ာမနီ၊ အဂၤလန္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု စသည္တို႔မွာ ပညာဆည္းကပ္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာမ်ားကို ႏိုင္ငံျခားသားေတြက ေမးတယ္။
“သင္တို႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာဘုရားက သင္တို႔ကို ကယ္တင္ေပးႏိုင္သလား” တဲ့။
“ဟာ … ဗုဒၶျမတ္စြာက မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ိုက္ေတြနဲ႔ ေကာင္းမႈ သုစ႐ိုက္ေတြကို ညႊန္ျပေပးတယ္၊ မေကာင္းမႈလုပ္ရင္ မေကာင္းမႈကံျဖစ္ၿပီး ေကာင္းမႈလုပ္ရင္ ေကာင္းမႈကံ ျဖစ္တယ္၊ အဲဒီေကာင္းကံ မေကာင္းကံေတြက ကိုယ္နဲ႔အတူ အၿမဲလိုက္ပါၿပီး အက်ိဳးေပးတတ္တယ္၊ ေကာင္းကံေတြက ေကာင္းက်ိဳးကိုေပးၿပီး မေကာင္းကံေတြက မေကာင္းက်ိဳးကို ေပးတယ္၊ သတၱ၀ါေတြဟာ ကိုယ္ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ကံေတြ စီရင္ထားတဲ့အတိုင္း သံသရာမွာ က်င္လည္ေနၾကရတယ္”
“အို … ဒီလိုဆိုရင္ သင္တုိ႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာဘုရားက သင္တို႔ကို မကယ္တင္ႏိုင္ဘူးေပါ့၊ သင္တို႔ဟာ သနားစရာပဲ၊ တို႔ကိုးကြယ္တဲ့ ဘုရားသခင္က သူ႔ကို ယံုၾကည္ၿပီး ကိုးကြယ္တဲ့လူေတြကို သူတို႔ က်ဴးလြန္ထားတဲ့ အျပစ္ေတြ ရိွရင္လည္း ခြင့္လႊတ္ၿပီး ေကာင္းကင္ဘံုေရာက္ေအာင္ ကယ္တင္ေပးတယ္”
အင္း … ဒီလိုဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ သနားစရာျဖစ္ေနၾကၿပီေပါ့။ ဘုရားသခင္ကပဲ ကယ္တင္ႏုိင္သလား၊ ကိုယ့္ကံကပဲ ကိုယ့္ၾကမၼာကို ဖန္တီးသလားဆိုတာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ေပါ့။
အဂၤလန္စာနယ္ဇင္း လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဂၽြန္ေ၀ၚလ္တာ (John Walters) က ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားမွာ သတင္းလိုက္ယူရင္း ဗုဒၶဘာသာကို ေလ့လာၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ The Essence of Buddhism (ဗုဒၶ၀ါဒ၏ အႏွစ္သာရ) အမည္ရိွတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ေရးတယ္။
အဲဒီစာအုပ္မွာ သူေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံကို ေရာက္သြားေတာ့ မဟာမိတ္ေလယာဥ္မ်ားက ဆီေအာၿမိဳ႕ေတာ္ကို အႀကီးအက်ယ္ ဗံုးႀကဲေနတယ္။ သာသနာျပဳမစ္ရွင္အဖြဲ႕ရဲ႕ မိဘမဲ့ ကေလးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွာ ဆရာမက ဦးေဆာင္ၿပီး ကေလးမ်ား အားလံုး “ဘုရားသခင္ ကယ္ေတာ္မူပါ” သီခ်င္းကို သံၿပိဳင္သီဆိုေနၾကတယ္။ ဗံုးတစ္လံုးက သူတို႔အေပၚ က်လာလို႔ အားလံုးေသကုန္ၾကေရာတဲ့။
အဲဒီေတာ့ ‘ဘုရားသခင္ ကယ္တင္တယ္’ ဆိုတာ အေျခအျမစ္ မရွိဘူး။ အသက္ရွင္ေနတဲ့အခိုက္မွာေတာင္ မကယ္တင္ႏိုင္ရင္ ေသတဲ့အခါ ဘယ္လိုကယ္တင္ႏုိင္မွာလည္းလို႔ သူမွတ္ခ်က္ ေရးထားပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာအရ ေကာင္းကင္မွာ နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္နဲ႔ ျဗဟၼာ့ဘံု ၂၀ ေတာင္ရွိတယ္။ သူတို႔ေျပာတဲ့ ‘ေကာင္းကင္ဘံု’ ဆိုတာ ဘယ္ဘံုလဲ။ အျခားသီးသန္႔တစ္ဘံုမ်ား ျဖစ္ႏိုင္သလား။ ႐ုပ္နာမ္ရွိတဲ့ဘံုလား၊ ႐ုပ္နာမ္မရွိတဲ့ဘံုလား။ ႐ုပ္နာမ္ရွိတဲ့ ဘံုဆုိရင္ ထာ၀ရ မတည္ၿမဲႏိုင္ဘူး။ ႐ုပ္နာမ္တရားေတြက ပ်က္တတ္တဲ့ တရားေတြကိုး။
ဗုဒၶဘာသာက သိထားတဲ့ ဘံုေတြဆိုတာ ဗုဒၶျမတ္စြာတစ္ဆူတည္း ျမင္သိတာ မဟုတ္ဘူး။ အရွင္သာရိပုတၱရာ၊ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္ စတဲ့ အဘိညာဥ္ကိုရတဲ့ သာ၀ကမ်ားလည္း ျမင္သိၾကတာ၊ အရွင္ျမတ္ေတြကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ၾကေသးတာ။
ၿပီးေတာ့ ကံ ကံ ရဲ႕အက်ိဳးရွိတာကို ျမတ္စြာဘုရားသာမက ဒိဗၺစကၡဳ အဘိညာဥ္၊ ယထာကမၼဴပဂ အဘိညာဥ္ ရၾကတဲ့ လူမ်ားလည္း သိျမင္ၾကတာ။ ကံအက်ိဳးေပးတာရွိလို႔ အတိတ္ဘ၀၊ ေနာက္ဘ၀ ဆုိတာရွိတယ္။ သံသရာ ဆိုတာရွိတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ ‘ေရွးဘ၀ ေနာက္ဘ၀ သိပံၸနည္းက် အေထာက္အထားမ်ား’ စာအုပ္မွာ ခိုင္ခိုင္လံုလံု တင္ျပထားတယ္။ ဒါကို အားမရ မေက်နပ္ေသးရင္ ဖားေအာက္ေတာရ စၾကၤ`ံေက်ာင္းမွာ တရားအားထုတ္ၾကည့္ပါ။ ကိုယ္တိုင္ ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး သိရွိသြားေစရမယ္။
ကယ္တင္ရွင္ ရွိသလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမတ္ဗုဒၶကိုယ္တိုင္ ေျဖဆိုခဲ့ဖူးတယ္။
အခါတစ္ပါးမွာ ျမတ္စြာဘုရားဟာ နာဠႏၵၿမိဳ႕ ပါ၀ါရိက သူေ႒းရဲ႕ သရက္ဥယ်ာဥ္မွာ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူတယ္။ အဲဒီအခါ အဘိဗႏၶကရဲ႕သား ႐ြာသူႀကီးက ဘုရားရွင္ထံ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး ေလွ်ာက္ထားတယ္။
“အရွင္ဘုရား … ပစာၦဘူမိမွာေနတဲ့ ပုဏၰားေတြဟာ လူေသရင္ နတ္ျပည္ကုိ ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္၊ အရွင္ဘုရားေကာ လူေသရင္ နတ္ျပည္ကို ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေပးႏိုင္ပါသလား”
ဒီေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားက “႐ြာသူႀကီး … သင့္ကိုပဲ ျပန္ေမးပါရေစ၊ သင္ႀကိဳက္သလို ေျဖပါ၊ လူတစ္ေယာက္ဟာ ေက်ာက္တံုးႀကီးတစ္ခုကို ေရတြင္းထဲ ပစ္ခ်လိုက္တယ္၊ အဲဒီေနာက္ ‘ေဟ့ ေက်ာက္တံုး … ေပၚပါေလာ့၊ ေဟ့ … ေက်ာက္တံုး ကုန္းေပၚသို႔ တက္ခဲ့ပါေလာ့’ လို႔ လူအမ်ားက ၀ိုင္းၿပီး ေတာင္းပန္တယ္၊ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆုေတာင္းတယ္၊ ဒီလို ဆုေတာင္းတဲ့ အတြက္ ေက်ာက္တံုးက ေရထဲက ေပၚလာမည္လား၊ ကုန္းေပၚကုိ တက္လာမည္လား”
“မေပၚလာႏိုင္ပါ၊ မတက္လာႏိုင္ပါ ဘုရား”
“႐ြာသူႀကီး … လူတစ္ေယာက္ဟာ ေထာပတ္အိုးတစ္လံုးကို ေရကန္ထဲမွာ ႏွစ္ျမဳပ္ၿပီး ႐ိုက္ခြဲလိုက္တယ္ ဆုိပါေတာ့၊ အဲဒီအခါ အိုးျခမ္းကြဲေတြက ေအာက္ကိုက်လာၿပီး ေထာပတ္ေတြက ေရေပၚတက္လာၾကမယ္ မဟုတ္လား၊ အဲဒီအခါ လူေတြ စုေ၀းၿပီး ‘ဒီေထာပတ္ေတြ ေရေအာက္က်သြားပါေစ၊ နစ္ျမဳပ္သြားပါေစ’ လို႔ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ဆုေတာင္းၾကမယ္၊ ဒီလို ဆုေတာင္းတဲ့အတြက္ ေထာပတ္ေတြက ေရေအာက္ကို နစ္ျမဳပ္သြားပါမည္လား”
“မနစ္ျမဳပ္ႏိုင္ပါ ဘုရား”
“႐ြာသူႀကီး … ဒီဥပမာလိုပဲ လူတစ္ေယာက္က ကုသိုလ္ေတြကို မျပဳပဲ ဒုစ႐ိုက္ေတြကိုသာ က်ဴးလြန္ေနမယ္ဆိုရင္ ဒီလူ ေသတဲ့အခါ နတ္ျပည္ေရာက္ပါေစလို႔ ဘယ္သူေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ၀ိုင္းၿပီး ဆုေတာင္းေတာင္း ဒီလူ ငရဲက်မွာပဲ၊ အျခားလူ တစ္ေယာက္ကေတာ့ ဒါန သီလ ဘာ၀နာ ေကာင္းမႈေတြကိုပဲ အမ်ားႀကီးလုပ္ထားရင္ ဒီလူေသတဲ့အခါ ဒီလူ ငရဲ က်ပါေစလို႔ ဘယ္သူေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ၀ိုင္းၿပီး ဆုေတာင္းေတာင္း ဒီလူ နတ္ျပည္ေရာက္ေတာ့မွာပဲ”
“ကဲ … ျမတ္စြာဘုရားေပးတဲ့ ဥပမာက သဘာ၀မက်ဘူးလား၊ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးလား၊ မေကာင္းမႈ လုပ္ထားတဲ့လူက နတ္ျပည္ေရာက္ၿပီး ေကာင္းမႈလုပ္ထားတဲ့လူက ဘုရားသခင္ကို ရွိမခိုးတဲ့အတြက္ ငရဲက်ရင္ ဒီဘုရားသခင္ဟာ တရားမွ်တပါဦးမလား”
စိေတၱန နိယေတ ေလာေကာ။
စိတ္က ေလာကကို ဦးေဆာင္ေနတာတဲ့။ စိတ္က ေလာကကို ဖန္တီးေနတယ္။ ကုသိုလ္စိတ္က ကုသိုလ္ကံမ်ိဳးေစ့ကို ျဖစ္ေစၿပီး ေကာင္းက်ိဳးကိုေပးမယ္။ အကုသိုလ္စိတ္က အကုသိုလ္ကံမ်ိဳးေစ့ကို ျဖစ္ေစၿပီး မေကာင္းက်ိဳးကိုေပးမယ္။
ျမတ္စြာဘုရားက ဒီလို ကံသေဘာ - ကမၼနိယာမ ရွိတာကို ရွင္းျပၿပီး ကုသိုလ္တရား၊ အကုသိုလ္တရားေတြကို ခြဲျခားျပထားေပးတယ္။ လူတိုင္း လူတိုင္း ေကာင္းတာလုပ္ဖို႔နဲ႔ မေကာင္းတာကို လုပ္ဖို႔အတြက္ ကိုယ္တိုင္ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ္လုပ္တဲ့ ကံကို ကိုယ္အေမြခံရမယ္။ ကံရဲ႕ အစြမ္းသတၱိကို ဘယ္ဘုရားသခင္မွ မေျပာင္းလဲႏိုင္ဘူး။
ဒီလို ကံသေဘာေတြကို အမွန္အတိုင္း ညႊန္ျပၿပီးေတာ့ သံသရာ ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းကိုလည္း ညႊန္ျပကာ တကယ္ ထာ၀ရခ်မ္းသာရာ နိဗၺာန္ေ႐ႊျပည္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားသည္သာ တကယ့္ ကယ္တင္ရွင္အစစ္ မဟုတ္ပါလား။
(ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ ေရးသားေသာ ျမတ္စြာဘုရားကိုဘာေၾကာင့္ကိုးကြယ္ထိုက္သလဲ စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၈၉ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
