Written by - သစ္ထြဋ္
ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပုိင္းက ေကာ့ေသာင္း အက်ဥ္းေထာင္က အက်ဥ္းသားေတြကုိ ေထာင္တာ၀န္ ရႇိသူေတြရဲ႕ ျပဳမႈေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အက်ဥ္းေထာင္အုပ္ခ်ဳပ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈေတြကုိ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။
ႏႇစ္ဦးေသ ေျခာက္ဦးဒဏ္ရာ ရရႇိခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္
အဲဒီျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပုဂၢလိက မီဒီယာေတြမႇာ ေဖာ္ျပထားတာကေတာ့ ေကာ့ေသာင္း အက်ဥ္းေထာင္ ေထာင္တာ၀န္ရႇိသူမ်ားရဲ႕ ညႇဥ္းပန္းႏႇိပ္စက္မႈမ်ား၊ ဖိႏႇိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားကုိ မေက်နပ္လုိ႔ ဆူပူအံုႂကြခဲ့တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြကုိ ေသနတ္နဲ႔ ေျခာက္လႇန္႔ ပစ္ခတ္ခဲ့ရာက ႏႇစ္ဦးေသဆံုးၿပီး ေျခာက္ဦး ဒဏ္ရာရရႇိ ခဲ့တယ္လုိ႔ ပါရႇိခဲ့ပါတယ္။ ေထာင္ပိတ္ခ်ိန္မႇာ အက်ဥ္းသား ညီအစ္ကိုႏႇစ္ဦး အခ်င္းမ်ားတာကို အရက္မူးေနတဲ့ ေထာင္ပိုင္ အပါအ၀င္ ၀န္ထမ္းသုံးဦးက ညႇဥ္းပန္းႏႇိပ္စက္ရာက က်န္တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြက ညႇဥ္းပန္းမႏႇိပ္စက္ဖို႔ ေျပာရာ ဆက္လက္မေျပာဖုိ႔ တားျမစ္ခဲ့ရာ တားမရတဲ့အဆုံး ေသနတ္နဲ႔ ေျခာက္လႇန္႔ ပစ္ခတ္ခဲ့တာလုိ႔ သတင္းေတြမႇာ ပါရႇိပါတယ္။ ျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စုံခုံဖြဲ႕ စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတယ္လုိ႔ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ေတြက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ေထာင္ပိုင္ႀကီးကုိလည္း တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရက ေခၚယူသြားတယ္လုိ႔လည္း သတင္းေတြမႇာ ပါရႇိခဲ့ပါတယ္။ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ဘယ္လုိပဲ ရႇိေနပါေစ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္ထိန္းသိမ္း ခဲ့ရတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္ ဆုိကတည္းက ေထာင္တာ၀န္ ရႇိသူေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႔ခြဲမႈ ညံ့ဖ်င္းတယ္ဆုိတာ လယ္ျပင္မႇာ ဆင္သြားသလုိ ထင္ရႇားလႇပါတယ္။
ေျဖရႇင္းရမယ့္ ျပႆနာေတြ ရႇိေနဆဲ
ေထာင္တာ၀န္ ရႇိသူေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႔ခြဲမႈလုိ႔ ဆုိလုိက္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ ေခတ္အဆက္ဆက္ နာမည္ဆုိးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ ေထာင္ေတြမႇာ ညံ့ဖ်င္းလြန္းလႇတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႕ခြဲမႈ ေတြအေၾကာင္း ေရးၾကသားၾက တာေတြ အမႇတ္ရမိပါတယ္။ ကုိလုိနီခတ္မႇာ နာမည္ဆုိးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ သာယာ၀တီ ေထာင္ကစၿပီး ဒီေန႔နာမည္ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ အင္းစိန္ေထာင္အဆုံး ေထာင္တာ၀န္ရႇိသူေတြရဲ႕ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ၊ အက်ဥ္းသားေတြကုိ အႏုိင္အထက္ ျပဳက်င့္မႈ၊ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ ညႊန္ၾကားလာတာေတြကုိ ဥပေဒနဲ႔မညီ ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈေတြကုိ ေထာင္အမ်ားအျပားမႇာ အႏုိင္က်င့္ ခံခဲ့ရသူေတြက ေရးသားေဖာ္ထုတ္ တာေတြကုိ ဒီေန႔ေခတ္မႇာ ေဖာေဖာသီသီ ဖတ္လာခဲ့ၾကရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအရ ေထာင္က်ခဲ့ရသူေတြဆုိရင္ အကန္႕အသတ္မ်ဳိးစုံနဲ႔ ေထာင္ထဲမႇာ ေနလာခဲ့ၾကရတာပါ။ လက္ရႇိေထာင္ေတြမႇာ ယခင္တင္းက်ပ္မႈေတြကုိ ေျဖေလ်ာ့မႈေတြ ရႇိလာခဲ့ေပမယ့္ ေျဖရႇင္းရမယ့္ ျပႆနာေတြ ရႇိေနဆဲဆုိတာ ေကာ့ေသာင္းေထာင္ရဲ႕ ျဖစ္ရပ္က သက္ေသျပေနပါတယ္။
လူမုိက္ကုိေျမႇာက္ေပး အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈအလြဲ
အဓိက ျပႆနာကေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ အက်ဥ္းသားေတြအေပၚ အျမင္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အလြဲေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေထာင္ကုိေရာက္လာတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြကုိ အက်ဥ္းေထာင္ ၀န္ထမ္းေတြက ငါတုိ႕လုပ္သမွ် ငံု႕ခံရမယ့္လူေတြ၊ ငါတုိ႕ႏုိင္သမွ် ခံရမယ့္လူေတြလုိ႔ ထင္ျမင္္ေနတာက စၿပီးလြဲပါတယ္။ ဘယ္လုိအေၾကာင္းေၾကာင့္ ေထာင္ထဲကုိ ေရာက္လာသူျဖစ္ေစ ေထာင္၀န္ထမ္းေတြ လုိက္နာက်င့္သုံးရမႇာက ေရာက္လာသူေတြကုိ သတ္မႇတ္ထားတဲ့ ေထာင္စည္းကမ္းနဲ႔အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ၾကရမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေၾကး (လုိင္းေၾကး) ေပးႏုိင္တဲ့သူ က်ေတာ့ ေရာဂါမရႇိဘဲ ေထာင္ေဆး႐ုံမႇာ သက္သက္သာသာေန၊ မေပးႏုိင္တဲ့ သူက်ေတာ့ ေသေကာင္ေပါင္းလဲ ျဖစ္ေတာ့မႇ ေဆး႐ုံေရာက္ရ ဆုိတာမ်ဳိးေတြဟာ ဒီေန႔လုိ ဒီမုိကေရစီကုိ သြားေနတဲ့ေခတ္မႇာ မရႇိသင့္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါအျပင္ ကုိလုိနီေခတ္ကတည္းက အိမ္ၾကက္ျခင္း အုိးမဲသုတ္ခုိင္းတဲ့ အစီအစဥ္ျဖစ္ေသာ ေထာင္သားေတြထဲက ႏႇစ္ႀကီးသမား မုိက္အားႀကီးတဲ့သူကုိ ေနရာေပးၿပီး က်န္သူေတြကုိ ျပန္လည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေစတဲ့ စနစ္ကုိလည္း ဒီထက္ေကာင္းမြန္တဲ့ စနစ္နဲ႔ အစားထုိး သင့္ပါတယ္။ တန္းစီးေနရာ ေပးထားတဲ့သူက က်န္ေထာင္သားေတြထံက လုိင္းေၾကးေတာင္းခံျခင္း၊ မေပးႏုိင္ပါက ႏႇိပ္စက္ကာ ရလာတာေတြကုိ တန္းစီးေတြက ေထာင္တာ၀န ္ရႇိသူေတြကုိ ျပန္ေပးဆုိတဲ့ အရင္ကတည္းက ၾကားေနဖတ္ေနရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြဟာလည္း လူမုိက္ကုိ ေျမႇာက္ေပးအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အလြဲေတြပါပဲ။
ျမင့္တင္ရမည့္ အက်ဥ္းေထာင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အက်ဥ္းေထာင္ေတြမႇာ အသုံးျပဳေနတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ လက္စြဲဆုိၿပီး သတ္မႇတ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြမႇာ ဘယ္လုိအခ်က္အလက္ေတြ ပါသလဲ မသိေပမယ့္ အက်ဥ္းေထာင္ေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စြမ္းေဆာင္ရည္ကုိ တုိင္းတာေလ့ ရႇိရာမႇာေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္က ထြက္လာသူေတြကုိ ဥပေဒကုိ ေလးစားလုိက္နာတဲ့ အေလ့အက်င့္၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ တာ၀န္ယူရမယ္ဆုိတဲ့ အသိ၊ ဘ၀ကုိ ဘယ္လုိျပန္လည္ ထူေထာင္မယ္ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကုိ အက်ဥ္းေထာင္ တာ၀န္ရႇိသူေတြက ဘယ္ေလာက္ အတုိင္းအတာအထိ ေပးလုိက္ ႏုိင္သလဲ ဆုိတာနဲ႔ တုိင္းတာေလ့ ရႇိၾကပါတယ္။ လက္ရႇိ အက်ဥ္းေထာင္ေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစြမ္းေဆာင္ရည္ကုိ ေလ့လာၾကည့္မိမယ္ဆုိရင္ မၾကာခဏ သတင္းေတြမႇာ ဖတ္ေနရသလုိ ေထာင္ကလြတ္လာၿပီး မၾကာခင္ ျပစ္မႈေတြကုိ ျပန္လည္က်ဴးလြန္တဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ ယခင္ခုိးမႈေလာက္သာ က်ဴးလြန္ေလ့ ရႇိသူက အႏုၾကမ္း စီးတဲ့အထိ က်ဴးလြန္လာတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ အက်ဥ္းေထာင္ေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စြမ္းေဆာင္ရည္ကုိ ယခုထက္ ျမႇင့္တင္ရမယ့္ အေျခအေနမႇာ ရႇိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လူသစ္ စိတ္သစ္
တကယ္ေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ေတြ ထားရႇိရျခင္းဟာ လူအဖြဲ႕အစည္းအတြင္း လူအမ်ားလုိက္နာဖုိ႕ သေဘာတူ သတ္မႇတ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကုိ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေဖာက္ဖ်က္မိသူေတြကုိ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ အျပစ္အေပၚ ေနာင္တရရႇိေစရန္၊ မိမိ၏အမႇားကုိ ျပဳျပင္ၿပီး လူသစ္ စိတ္သစ္ျဖင့္ လူအဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျပန္လည္ေနထုိင္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းေပးရန္၊ လုိအပ္ပါက အသက္ေမြးမႈ ပညာသင္ၾကားေပးရန္ အပါအ၀င္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေကာင္းေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားရႇိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိမဟုတ္ဘဲ အက်ဥ္းသားေတြကုိ အျပစ္က်ဴးလြန္ ထားသူေတြ လုိ႔သာျမင္ၿပီး ႏႇိပ္စက္ညႇဥ္းပန္း အႏုိင္က်င့္ေနမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ ၀န္ထမ္းေကာင္းေတြ ျဖစ္လာမႇာ မဟုတ္သလုိ အက်ဥ္းေထာင္ေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စြမ္းေဆာင္ရည္ကုိလည္း လူအမ်ားက ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ၾကမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။
တုိင္းျပည္ရဲ႕ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရး
ဒီလုိအက်ဥ္းေထာင္ေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ တုိးျမင့္လာဖုိ႕ဆုိရင္ အက်ဥ္းေထာင္ ၀န္ထမ္းေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြနဲ႔အညီ ျဖစ္လာေစဖုိ႕ သင္တန္းေတြ ဖြင့္လႇစ္သင္ၾကား ေပးရမႇာျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းေတြလာမႇ ဖုတ္ပူမီးတုိက္ အျပေကာင္းေအာင္ လုပ္ေနတာထက္ ကုိယ့္၀န္ထမ္းေတြကုိ အျမဲစည္းကမ္း ဥပေဒနဲ႔အညီ အက်ဥ္းသားေတြအေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္ၾကဖုိ႔ မႇာၾကားထားရမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ဥ္းေထာင္ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ခံစားခြင့္ေတြကုိလည္း ေခတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီေအာင္ စီမံေပးျခင္းျဖင့္လည္း အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈက ကာကြယ္ႏုိင္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္။
အက်ဥ္းေထာင္ေတြကုိ စနစ္တက် စီမံခန္႔ခြဲမႈေတြဟာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရး ေဆာင္ရြက္ရာမႇာ အေရးပါတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္အျဖစ္ ပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ တုိးျမင့္လာဖုိ႔ အစီအမံေတြ ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီး ေသနတ္နဲ႔ ေျဖရႇင္းျခင္းအထိ မေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ လုိအပ္မႇာပဲ ျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ ရသင့္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြကုိ ဂ႐ုျပဳ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကဖုိ႔ လုိအပ္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္။
Eleven
