ထိန္းသိမ္းသင့္သည့္ ဆာေစာခ်ယ္၏ စခန္းသာ ေႏြရာသီေဟာ္နန္း

ေက်ာက္မဲျမိဳ႕နယ္ စခန္းသာ ေက်းရြာအနီး တည္ရွိသည့္ စခန္းသာ ေႏြရာသီ ေဟာ္နန္းကို သီေပါေစာ္ဘြားၾကီး ဆာေစာခ်ယ္မွ ၁၉၀၀ ခုႏွစ္မ်ား အစပိုင္းတြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္ဟု မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရပါသည္။ စာေရးဆရာၾကီး ျမသန္းတင့္က သူ၏ လြမ္းေမာဖြယ္ ကေမ ၻာဇ သို႔မဟုတ္ သံလြင္၊ ဒုဠ၀တီ၊ ေရႊလီ ရုပ္ပံုလႊာ စာအုပ္တြင္ စခန္းသာ ေဟာ္နန္းအေၾကာင္း အေသးစိတ္ ေရးသား မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။

စခန္းသာ ေဟာ္နန္းသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အတြင္း အမ်ိိဳးမ်ိဳးေသာ ေလာကဓံကို ခံယူရင္း တျဖည္းျဖည္း ယိုယြင္းပ်က္ဆီး လာေနျပီ။ တႏွစ္ထက္ တႏွစ္ ဆိုးရြားစြာ ျပိဳလဲလာေနျပီ။ အေသးစိတ္ မွတ္တမ္းမ်ား မရွိသျဖင့္ မည္မွ် ပ်က္ဆီးေနျပီကို မသိႏိုင္ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လ အတြင္းက ဓါတ္ပံုမ်ားကို ႏွႈိင္းယွဥ္ၾကည့္မည္ ဆိုပါက အနည္းငယ္ေတာ့ မွန္းဆႏို္င္မည္ဟု ထင္ပါသည္။ (၂၀၁၀ ဇန္န၀ါရီလအတြင္းက ရိုက္ကူးထားသည့္ ဓါတ္ပံုမ်ားကို ဤေနရာတြင္ ၾကည္႔ရႈႏိုင္ပါသည္။ http://www.mingalarpar.org/2011/03/blog-post.html)

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အတြင္းတြင္ေတာ့ လူမ်ား၏ ပေရာဂျဖင့္ အဆံုးတိုင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားဖို႔ နီးကပ္ေနျပီဟု ထင္ပါသည္။ ေဟာ္နန္းရွိ အုတ္နံရံမ်ား၊ ၾကမ္းခင္းမ်ားကို ျဖိဳဖ်က္ျပီး အုတ္မ်ား၊ ေက်ာက္ျပားမ်ားကို ခြာယူေနသည့္ ပံုမ်ားကို ေအာက္တြင္ ၾကည့္ရႈႏိုင္ပါသည္။ ၂၃-၃-၁၂ ေန႔က ဓါတ္ပံုမွတ္တမ္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။

ယခု အခ်ိန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား အားလံုး ခင္မင္ရင္းႏွီးစြာ ယံုၾကည္မႈျဖင့္ လက္တြဲျပီး ဒီမိုကေရစီ ပန္းတိုင္သို႔ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ပူးေပါင္း ခ်ီတက္ေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္သည္ဟု မီဒီယာမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိႏိုင္ပါသည္။ တဦးကို တဦး နားလည္စြာျဖင့္ယံုၾကည္ျပီး မနက္ျဖန္မ်ားကို တည္ေဆာက္ၾကမည့္နည္းတူ မေန႔က တည္ေဆာက္ျပီးခဲ့သည့္ သမိုင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား၊ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦမ်ားကို ကူညီထိန္းသိမ္းၾကမည္ ဆိုရင္ျဖင့္ ယခုထက္ တဦးကို တဦး ပိုမို ယံုၾကည္ နားလည္လာလိမ့္မည္ဟု ထင္ပါသည္။

စခန္းသာ ေႏြရာသီေဟာ္နန္းကို ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦ အေနျဖင့္ သမိုင္းတန္ဖိုးအတြက္ ထိန္းသိမ္းသင့္သည္သာမက စီးပြားေရး တန္ဖိုးအေနျဖင့္လည္း ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား စိတ္၀င္စားရာ ေနရာတခု အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖန္တီးျပီး အသံုးခ်ႏိုင္သည္ကို အားလံုး သိနားလည္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။

Forbidden Glimpses of Shan State စာအုပ္မွာ ေရးသားထားသည့္ စခန္းသာေဟာ္နန္း

google earth ေကာင္းကင္ဓါတ္ပံုမွ ျမင္ေတြ႔ရသည့္ ေဟာ္နန္း တည္ေနရာ (၂၀၀၄ ပံုရိပ္)

၂၀၁၂ မတ္လ အတြင္းက ေဟာ္နန္း အနီး၀န္းက်င္ကို ျမင္ေတြ႔ရသည္ပံု (ေကာင္းကင္ပံုႏွင့္ ႏွိဳင္းယွဥ္ၾကည့္ႏိုင္ရန္ ျဖစ္သည္။ ေရကန္ကုိ reference point ယူႏိုင္သည္)

လြမ္းေမာဖြယ္ ကေမ ၻာဇ သို႔မဟုတ္ သံလြင္၊ ဒုဠ၀တီ၊ ေရႊလီ ရုပ္ပံုလႊာ စာအုပ္တြင္ စာေရးဆရာၾကီး ျမသန္းတင့္က စခန္းသာ ေဟာ္နန္း တည္ေနရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဤသို႔ ေရးသားခဲ့သည္။ (.... ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကားႏွစ္စင္းသည္ စခန္းသာရြာကို လြန္လွ်င္ လက္ယာဘက္သို႔ ဆင္းေသာ လွည္းလမ္းကေလးအတိုင္း ဆင္းလာခဲ့သည္။ ေမာ္ေတာ္ကားသည္ ၾကမ္းတမ္းေသာ ေျမနီလမ္းကေလးအတိုင္း ေတာင္ကုန္းေပၚသို႔ ေကြ႔ပတ္ တက္လာခဲ့ျပီးေနာက္ ေတာင္ကုန္းထိပ္ရွိ အုတ္တံတိုင္း နိမ့္နိမ့္ ကာထားသည့္ ၀င္းၾကီးတစ္ခုထဲသို႔ ၀င္လိုက္ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ကားေပၚမွဆင္းကာ တစ္ပိုင္းတစ္စ ျပိဳပ်က္ေနသည့္ ေခတ္မီ အေဆာက္အအံုၾကီးကို တအံ့တၾသျဖင့္ ေငးၾကည့္မိၾကသည္။ ထိုအေဆာက္အအံုကား ကြယ္လြန္သူ သီေပါေစာ္ဘြားၾကီး ဆာေစာခ်ယ္၏ ေႏြရာသီ ေဟာ္နန္းျဖစ္၍ "စခန္းသာေဟာ္" ဟု အမည္တြင္ေလသတည္း။ တအံ့တၾသျဖင့္ ေငးၾကည့္မိၾကသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခဲ့ပါသည္။ အျခားေၾကာင့္မဟုတ္။ ဤမွ် ေခ်ာင္က်၍ ဤမွ် အထီးက်န္ႏိုင္လွေသာ ေတာေခါင္ေခါင္ ေတာင္ကုန္းၾကီးေပၚတြင္ ဤမွ် ေခတ္မီ၊ ဤမွ် ခမ္းနား၊ ဤမွ် လွပေသာ အေဆာက္အအံုၾကီးကို အထီးတည္း ေတြ႔ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။)

၁၉၀၀ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ားက စခန္းသာ ေဟာ္နန္း တည္ေဆာက္ရာတြင္ အသံုးျပဳခဲ့ေသာ အုတ္မ်ား။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္သည့္တိုင္ေအာင္ အုတ္မ်ား၏ အရည္အေသြးက ျမင့္မားေနဆဲ ျဖစ္သည္။ သည့္အတြက္ေၾကာင့္ပင္ ျဖိဳဖ်က္ခံေနရသည္လား မသိႏိုင္။ အုတ္နံရံမ်ားကို ျဖိဳဖ်က္ျပီး အုတ္ခဲမ်ားကို စုပံုကာ သယ္ယူရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။

ေျမေအာက္ခန္း

ၾကမ္းခင္း သမံတလင္းမ်ားကိုလည္း တူးဆြ ထားပါသည္။ ၾကမ္းခင္း ေလာင္းခဲ့စဥ္က ေအာက္ေျခတြင္ သတင္းစာမ်ား ခင္းထားသျဖင့္ ထိုေခတ္ ထိုအခါက အဂၤလိပ္ သတင္းစာမ်ားကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ သတင္းစာမ်ားသည္ ယခုေတာ့ မိုးေလတို႔ျဖင့္ ပ်က္ဆီး သြားၾကေပေတာ့မည္။ (သတင္းစာထဲတြင္ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ ဟု ေတြ႔ႏိုင္သည္။ ရက္စြဲေတာ့ မသိႏိုင္)