မၾကာေသးမီရက္ပိုင္းအတြင္း “၀”တပ္ဖြဲ႕ဗဟို ပန္ဆန္းက ထုတ္ျပန္တဲ့ ရာထူးေျပာင္းေရႊ႕မႈအမိန္႔ ေၾကညာခ်က္ဟာ “၀”အဖြဲ႕အေပၚ ေပါက္အုပ္စုရဲ႕ ေရရွည္အာဏာရယူေရးအစီအစဥ္တစ္ခုသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ “၀”ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းနဲ႔နီးစပ္ေသာ သတင္းတစ္ရပ္ ကဆိုပါတယ္။
ပန္ဆန္းရဲ႕အမိန္႔ထဲမွာ ေပါက္ယူလွ်ံရဲ႕သား ေပါက္အားခ်န္ကို တပ္မဟာ(၄၁၈) တပ္မဟာမွဴးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့ျခင္းဟာ တပ္မဟာ မွဴးေဟာင္း ေက်ာက္ဆိုင္ေသာင္းအတြက္ မခံရပ္ႏိုင္စရာ ကိစၥပဲျဖစ္ ပါတယ္။ တပ္မဟာ(၄၁၈)ဟာ ပန္ဆန္းနားက ၾကဴေဟ့မွာရွိၿပီး ပန္ဆန္း ဌာနခ်ဳပ္အတြက္ လြန္စြာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မိုင္းဖ်န္မွာရွိတဲ့ တပ္မဟာ(၄၆၈)က တပ္မဟာမွဴး လီအိုက္စုကို တပ္မဟာမွဴး အဆင့္ကေန ၿမိဳ႕နယ္မွဴးအဆင့္ကို ေလ်ာ့ခ်ခဲ့ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း တစ္ခုသာ တာ၀န္ယူေစတာကလည္း အေတာ္ပဲဆိုးရြားပါတယ္။ တပ္မဟာမွဴးအသစ္က ေပါက္ယူခ်မ္းရဲ႕ေမြးစားသား ေပါက္အိုက္ပန္း ျဖစ္ေနေလေတာ့ ေမြးစားသားကိုေနရာေပးခ်င္လို႔ အရင္လူကို ကန္ထုတ္ လိုက္တယ္ဆိုတာ ရွင္းလင္းျမင္သာလြန္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပန္ဆန္းနယ္ခံေတြကေတာ့ “၀”တပ္ဖြဲ႕ဟာ ေပါက္ေဆြမ်ိဳးေတြရဲ႕ တပ္မေတာ္ လို႔ေတာင္ ေျပာေနၾကပါၿပီ။
တပ္မဟာ(၄၆၈)ဟာ မိုင္းဖ်န္မွာရွိတဲ့အတြက္ “၀”အဖြဲ႕အတြက္ အသက္ေသြးေၾကာတမွ် အေရးႀကီး ပါတယ္။ ဘိန္းခ်က္စက္႐ံုေတြ ရွိေနျခင္း၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးသယ္ေဆာင္ရာလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ျခင္းအျပင္ မိုင္းလားအဖြဲ႕နဲ႔ ဆက္သြယ္ရာ အဓိကလမ္းေၾကာင္းေပၚ မွာရွိေနျခင္း တို႔ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ ေပါက္ညီအစ္ကို ေတြထဲက အငယ္ဆံုး ေပါက္ယူဟြာဟာ အရင္က ဒီတပ္မဟာမွာ တပ္မဟာမွဴး လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
လီအိုက္စုဟာ မိုင္းေပါက္မွာ “၀”အဖြဲ႕အတြက္ စိုက္ပ်ိဳးေျမေတြ တိုးခ်ဲ႕ေပးခဲ့သလို ပန္ဆန္း၊ မိုင္းေပါက္ ကားလမ္းအတြက္လည္း ကိုယ္တိုင္ေငြစိုက္ထုတ္လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြကိုမေထာက္ထားဘဲ ေပါက္အုပ္စုက သူ႔ကိုေနရာဖယ္ပစ္ခဲ့ျခင္းအတြက္ အလြန္ခံျပင္းလ်က္ ရွိပါတယ္။ မိုင္းဖ်န္ဘက္က ေဒသခံတစ္ခ်ဳိ႕ကိုေမးၾကည့္ေတာ့ “လီအိုက္စုက ေနာက္ပိုင္းမွာ ေ၀ေရွာက္ကန္းနဲ႔ အေနနီးစပ္လာ ၿပီး ေပါက္မိသား စုအေပၚ ဆန္႔က်င္တာေတြ လုပ္လာတယ္။ ေ၀ေရွာက္ကန္းနဲ႔အတူ တစ္စင္ေထာင္ခ်င္လာတဲ့သေဘာလို႔ ယူဆရတဲ့အတြက္ ေပါက္မိသားစုက သူ႕ကို စစ္ေရးတာ၀န္ေတြရပ္ဆိုင္းၿပီး ေစာေစာစီးစီးေဘးဖယ္လိုက္ျခင္းပါပဲ” လို႔ေျပာပါတယ္။
“၀”တပ္ဖြဲ႕အေပၚ ေပါက္အုပ္စုႀကီးစိုးခဲ့တာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာရွိခဲ့ပါၿပီ။ ဒါဟာ “၀”တပ္ဖြဲ႕အတြင္း အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးခိုင္မာေန တယ္ဆိုတဲ့သေဘာကို ျပသေနျခင္းပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေျပာင္းလဲမႈကိုလိုလားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ငယ္ ေတြကေတာ့ ေပါက္အုပ္စုက ဆံျဖဴသြား က်ိဳးတဲ့အထိ “၀”တပ္ဖြဲ႕အေပၚ မင္းမူေနမွာကို လက္ခံႏိုင္ဖြယ္မရွိပါဘူး။
အထူးသျဖင့္ အမွတ္(၁၇၁)စစ္ေဒသ ေတာင္ပိုင္း“၀”တပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ေ၀ေရွာက္ကန္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူက အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုအေပၚ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းရွိသူျဖစ္တဲ့အတြက္ ေပါက္အုပ္စုနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႕လာမယ့္ အေျခအေန ရွိေနပါ တယ္။ ေ၀ေရွာက္ကန္းဟာ တကယ္တမ္းေတာ့ UWSA ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၉၈၅ မွာ ခြန္ဆာဆီကေနခြဲထြက္ၿပီး (Wa National Council-WNC)ကို တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၉ မွာ အေျခအေနအရ UWSA နဲ႔ ပူးေပါင္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး UWSA နဲ႔ WNC တို႔ဟာ အဖြဲ႕ခ်င္းသီးျခားစီျဖစ္သလို နယ္ေျမေဒသခ်င္းလည္း သီးျခားစီျဖစ္ပါတယ္။
မံုးကၽြတ္ဘက္က သတင္းေတြအရ ေ၀ေရွာက္ကန္းဟာ ၁၉၉၈ မွာ အေမရိကန္ DEA ရဲ႕ ေဒၚလာ ၂ သန္း ဆုေၾကးနဲ႔ ဖမ္းမိန္႔ထုတ္ျပန္ခံရျခင္း၊ ၂၀၀၅ မွာလည္း UWSA ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ မူးယစ္ေဆး၀ါးကူးသန္းမႈနဲ႔ DEA ရဲ႕ စြဲခ်က္တင္ခံခဲ့ရျခင္း တို႔ေၾကာင့္သာ UWSA အဖြဲ႕ႏွင့္ ဆက္ၿပီးပူးေပါင္းေနခဲ့ေပမယ့္ ေပါက္အုပ္စုရဲ႕ အာဏာခ်ဳပ္ကိုင္လိုမႈေအာက္ မွာေတာ့ ေရရွည္ေနသြားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
“၀”အဖြဲ႕ရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနေတြအေပၚ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူေတြရဲ႕ အဆိုအရ အဓိကျပႆနာဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါးက ရလာတဲ့ ေငြေၾကးခြဲေ၀ခံစားမႈမညီမွ်ျခင္းေၾကာင့္လို႔ သိရပါတယ္။ ေပါက္အုပ္စုဟာ သူတို႔ရဲ႕ ဘိန္းလုပ္ငန္းအေပၚ အျပည့္အ၀ပူးေပါင္း ပါ၀င္မယ့္ ေသြးသားအရင္း သို႔မဟုတ္ လူယံုေတြကို အေရးႀကီးေနရာ ေတြမွာထားၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ စစ္ေရးအာဏာေတြ အားလံုးသိမ္းပိုက္ ကာ ေရရွည္အာဏာတည္တံ့ေရး ေဆာင္ရြက္ ေနတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အျခားတစ္ဘက္မွာေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးနဲ႔ ကင္းကင္းရွင္းရွင္းေန လိုၿပီး ေခတ္အျမင္ရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ငယ္ေတြဟာ အေျပာင္းအလဲေတြကို ဆႏၵျပင္းျပစြာ ေတာင္းဆိုလာေနပါၿပီ။
ေတာင္ပိုင္း“၀”တပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ေ၀ေရွာက္ကန္းနဲ႔ လီအိုက္စုတို႔အေနနဲ႔ သီးျခားျဖစ္တဲ့ မံုးကၽြတ္ ေဒသကို ေပါက္အဖြဲ႕ရဲ႕ ဗဟိုဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္ထားရွိမႈေအာက္မွ ခြဲထြက္ဖို႔တာစူလ်က္ရွိေနပါတယ္။ အမွတ္(၁၇၁) စစ္ေဒသ ေတာင္ပိုင္း“၀”တပ္ဖြဲ႕ကို ယခင္ရွိၿပီး Wa National Council (WNC)အေနနဲ႔ ခြဲထြက္ရပ္တည္ႏိုင္ေရးမွာ ေပါက္အုပ္စုကိုတြန္းလွန္ႏိုင္မွသာ ေအာင္ျမင္ပါလိမ့္မယ္။ အာဏာရွင္ေပါက္အုပ္စုကိုဖယ္ရွားႏိုင္ဖို႔ ေ၀ေရွာက္ကန္းရဲ႕ အစြမ္းအစအေပၚယံုၾကည္မႈရွိၿပီး ေထာက္ခံသူအင္အားမ်ားျပားလာျခင္းက ပန္ဆန္းရဲ႕အနာဂတ္အတြက္ စိုးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနကို တြန္းပို႔လ်က္ရွိေၾကာင္း ႐ႈျမင္ရပါတယ္။
တ႐ုတ္နယ္စပ္စစ္ေရးေစာင့္ၾကည့္သူတစ္ဦး
