ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းရွိ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အေရာင္းဆုိင္တဆုိင္ ျမင္ကြင္း (ဓာတ္ပံု – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာဝတီ)ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စိုက္ပ်ိဳးသူ အမ်ားစုသည္ အရြက္မ်ားကို ေဆးဖ်န္းၿပီး ခ်က္ျခင္း ေစ်းကြက္တြင္း ျဖန္႔ခ်ိေရာင္းခ်ျခင္း၊ ဓာတုေဗဒ ေဆးဝါးမ်ားႏွင့္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို အလြန္အကၽြံ အသုံးျပဳေနျခင္းေၾကာင့္ စားသုံးသူမ်ားမွာ အစာဆိပ္သင့္သည့္ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္လာေၾကာင္း သိရသည္။
“အစိုးရမွာ တာဝန္ရွိတယ္၊ စိုက္ပ်ိဳးသူေတြအားလုံးကို ပညာေပးရမယ္၊ အဲဒီလိုမွမလုပ္ႏိုင္ရင္ လူေတြ ဒုကၡေရာက္ကုန္လိမ့္ မယ္” ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ ေအာ္ဂင္းနစ္အဖဲြ႕ဥကၠ႒ ဦးႏွင္းဦးက ေျပာသည္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားမွာလည္း ဓာတုပိုးသတ္ေဆး လုံးဝ သုံးစဲြျခင္းမရွိသည့္ ေအာ္ဂင္းနစ္ နည္းျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳး ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးႏုိင္ရန္လည္း စီးပြားေရး မေျပလည္ၾကေသးေၾကာင္း၊ စားသုံးသူ အမ်ားစုကလည္း ေစ်းႀကီးေသာ ေအာ္ဂင္းနစ္ အသီးအရြက္မ်ားထက္ ေစ်းနည္းၿပီး ဝယ္ယူရလြယ္ကူသည့္ အသီးအရြက္မ်ားကိုသာ စားသုံးေနၾကေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
ျမန္မာေအာ္ဂင္းနစ္ အစုအဖဲြ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဓာတုေျမၾသဇာ သုံးစဲြမႈ လုံးဝမရွိသည့္ အသီးအႏွံမ်ား၊ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားကို စိုက္ပ်ိဳး ေရာင္းခ်ႏိုင္ရန္ ေလ့က်င့္ေပးျခင္း၊ သင္တန္းမ်ားပို႔ခ်ျခင္း၊ အသိပညာ ေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ ေပးလွ်က္ရွိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား အတြင္း ဓာတုေဗဒသုံံးစဲြမႈႏွင့္ ပိုးသတ္ေဆး ပါဝင္မႈတို႔ကို စနစ္တက်စစ္ေဆးသည့္ စရိတ္ျမင့္မားေသာေၾကာင့္ သာမန္ ေတာင္သူမ်ားမွာ ပိုးသတ္ေဆးပါဝင္မႈႏႈန္းကို စစ္ေဆးမႈ မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို ေျမၾသဇာ အျဖစ္ မစင္ ေကၽြးရတာမ်ိဳးရွိတယ္၊ အဲဒီမွာက အီကုိလိုင္ ဆိုတဲ့ ပိုးမ်ိဳးပါႏုိင္တယ္။
အီကိုလိုင္က အူနံရံေတြကုိ စားတယ္၊ ေသြးထြက္ေအာင္ လုပ္တယ္” ဟု က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမႉး တဦးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
လူအမ်ားစုက ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားေၾကာင့္ အစာဆိပ္သင့္သည္ဟု အလြယ္တကူ ေျပာဆို ေနၾကေသာ္လည္း ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားကို ေရစင္ေအာင္ မေဆးဘဲ ခ်က္ျပဳတ္ၾကေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္တြင္း ဘက္တီးရီးယားမ်ား ဝင္ေရာက္ကာ ေရာဂါဝင္ၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားကို တက္ကၽြမ္း နားလည္သူမ်ားက ပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေပး သင့္ေၾကာင္း၊ ေအာ္ဂင္းနစ္ အသီးအရြက္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္စားသုံးၾကရန္လည္း ပညာေပးသင့္ေၾကာင္း ဦးႏွင္းဦးက သုံးသပ္သည္။
“ေအာ္ဂဲနစ္ သူံးစိုက္တဲ့သူ သိပ္မမ်ားေသးဘူး။ စိုက္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္လည္း စီးပြားေရးက မေျပလည္ေသးဘူး။ ေအာ္ဂင္းနစ္ ပစၥည္းက ပိုေစ်းႀကီးေတာ့ လူေတြက သိပ္မသုံးခ်င္ဘူး” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ သစ္သီးဝလံႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္သူမ်ား အသင္းမွ တာဝန္ရွိသူကလည္း ဓာတု ပိုးသတ္ေဆး အမ်ားစုမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ ဝင္ေရာက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပိုးသတ္ေဆး သုံးစဲြရန္အညြန္းမ်ားကို ဘာသာျပန္ၿပီးမွ ျပည္တြင္းတြင္ ေရာင္းခ်ရန္ စည္းကမ္း ထုတ္ထားေသာ္လည္း အေရာင္းဆိုင္မ်ားက အညႊန္းကို ဘာသာျပန္ျခင္း မရွိဘဲ ေရာင္းခ်ေနသည့္ အတြက္ စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားက အလြယ္ ဝယ္ယူ သုံးစဲြေနၾကေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“ေတာင္သူေတြက ဓာတု ပိုးသတ္ေဆး သုံးနည္း မမွန္ၾကဘူး။ အဲဒီေတာ့ အဆင္ေျပသလို သုံးလိုက္ၾကေရာ၊ သူတို႔ကို မသုံးရဘူးလို႔ေတာ့ သတိေပးလို႔မရဘူး၊ အသိပညာ ေပးတာမ်ိဳးပဲ လုပ္လို႔ရမယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို ဓာတု ပိုးသတ္ေဆး ဖ်န္းၿပီး အနည္းဆုံး ၁၅ ရက္ၾကာၿပီးမွသာ ခူးဆြတ္၍ ေစ်းကြက္တြင္ ေရာင္းခ်သင့္ေၾကာင္း၊ စားသုံးသူ မ်ားကလည္း ဟင္းရြက္မ်ားကို ေရမေဆးဘဲ အစိမ္းစားျခင္း မလုပ္သင့္ဘဲ ေရေသခ်ာ ေဆးေၾကာ၍ က်က္သည္အထိ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္သင့္ေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာလ အတြင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဘူးသီးမ်ား ခ်က္ျပဳတ္ရာမွ အျပာေရာင္ သန္းလာခဲ့သျဖင့္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သုဝဏၰၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ကုိေက်ာ္စိုးႏွင့္ မတင္ေအး ဇနီးေမာင္ႏွံ ႏွစ္ေယာက္မွာလည္း ကိုက္လန္ရြက္မ်ား ေၾကာ္စားရာမွ မူးေဝေအာ့အန္ လာသျဖင့္ ေဆးခန္း ျပခဲ့ရေၾကာင္း၊ ဆရာဝန္က အစာဆိပ္သင့္သည့္ လကၡဏာ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎တို႔ႏွစ္ဦး စားသုံးမိေသာ ကိုက္လန္ရြက္တြင္ ဓာတုေဗဒ ပိုးသတ္ေဆး ပါဝင္မႈမ်ားျပားသျဖင့္ အသည္းကို ထိခုိက္မိခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားအရ သိရသည္။
ဧရာ၀တီ
