အခုတေလာ သတင္းေတြထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ သတင္းေတြ အေတာ္မ်ားေနတာကို သတိျပဳမိ ပါတယ္။ ေလယာဥ္စင္းလုံး ငွားၿပီးသြားေနၾကတ့ဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ ေတြရဲ့ခရီးစဥ္၊ လက္နက္နဲ႔ ကားပါမစ္ အလဲအလွယ္လုပ္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေပးအယူ၊ ေအာက္တုိဘာလ မကုန္ခင္မွာ တနုိင္ငံလုံး အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထုိးပဲြ လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ စသည္ျဖင့္ လူအမ်ား စိတ္၀င္စားမႈ အမ်ားဆုံး လုိ႔ထင္ပါတယ္။
ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သတင္းေတြ ၾကားရတာဟာ စစ္ပဲြသတင္း ၾကားရတာနဲ႔ စာရင္ပုိ ေကာင္းတယ္ မဟုတ္လား။ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ရင္ ၂ ဖက္ စစ္သားေတြ ေသမယ္၊ ဒဏ္ရာရမယ္၊ ေဒသခံေတြ၊ အမ်ားျပည္သူေတြ ဒုကၡေရာက္မယ္၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမယ္၊ တုိင္းျပည္ ဆင္းရဲမယ္။ စစ္ပဲြေတြ မရွိေတာ့ဘူး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီ ဆုံးရံႈးမႈေတြ မရွိေတာ့ဘဲ အမ်ားျပည္သူေတြ အဆင္ေျပ ၿငိမ္းခ်မ္းလာမယ္၊ တုိင္းျပည္လည္း ခ်မ္းသာလာမယ္ေပါ့။
ဒါေပမယ့္ အခုအထိေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ေသး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ေတြက စင္းလုံးငွား ေလယဥ္ေတြနဲ႔ လြန္းပ်ံ ခရီးနွင္ေနခ်ိန္မွာ ေဒသခံျပည္သူေတြ၊ စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ ေနစရာမရွိ၊ စားစရာမရွိ ျဖစ္ေနဆဲလုိ႔ သတင္းေတြ ၾကားေနရ ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖြဲ႔၀င္ေတြက ကားနဲ႔ လက္နက္ အလဲလွယ္လုပ္ေနစဥ္မွာ ေဒသခံျပည္သူေတြ၊ ဒုကၡသည္ ေတြက စီးစရာ ဖိနပ္ေတာင္ မရွိ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ၾကားေနရဆဲပါ။
ဒါဆိုရင္ ဒီေန႔ လူေျပာမ်ားေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္၊ လူအမ်ား လိုလားေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ဘာေတြမ်ား အားနည္းေနပါသလဲ။ ဒီေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ဘယ္သူနဲ႔ ဘယ္သူ႔ၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလဲ။ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြ အခ်င္းခ်င္း ၾကားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သက္သက္လား။ အစိုးရစစ္ဗုိလ္နဲ႔ သူပုန္စစ္ဗုိလ္ၾကားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သက္သက္လား။ အမ်ားျပည္သူ အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မပါဘူးလား။ ဒါမဟုတ္ အမ်ားျပည္သူဆီ အကူညီေပးတဲ့ အဆင့္ဆီ မေရာက္ေသးဘူး၊ အခုမွ အပစ္ရပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားဆဲ အဆင့္မွာပဲ ရွိေသးတယ္ လုိ႔ ဆင္ေျခ ေပးၾကမလား။
ABSDF ေက်ာင္းသား တပ္မေတာ္ အရွိန္အ၀ါ ႀကီးစဥ္ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ နွစ္ေတြတုန္းက ေခတ္စားခဲ့တဲ့ စကားတခြန္းကို သြားသတိရမိ ပါတယ္။ “သားတုိ႔က အေမတုိ႔လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တုိက္ပဲြ၀င္ေန တာပါ” ဆုိၿပီး ေရွ႕တန္းေရာက္ ေက်ာင္းသား ရဲေဘာ္ေတြက ေဒသခံလူထုကို စည္း႐ံုးေရးစကား ေျပာပါတယ္။ အဲဒီခ်ိန္မွာ နုိင္ငံေရး အေၾကာင္း ဘာမွမသိတဲ့ ေဒသခံ အဖြားအုိတဦးက “ေၾသာ္ သားတုိ႔အတြက္ သားတုိ႔ လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ထင္ေနတာ။ အေမတုိ႔ အတြက္ ဆုိရင္ေတာ့ အဲေလာက္ ပင္ပန္းခံၿပီး လုပ္မေနပါနဲ႔ သားတုိ႔ရယ္” လုိ႔ ျပန္ေျဖတယ္ လို႔ဆုိပါတယ္။ အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အေျခေနေကာ အဲဒီလုိမ်ား ျဖစ္ေနၿပီလား။ စဥ္းစားစရာပါ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္လုိ႔ လူသိမ်ားေနတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိစၥ ေနာက္ေၾကာင္းကုိ နည္းနည္း ျပန္ၾကည့္ရ ေအာင္ပါ။ ၁၉၄၈ ၿဗိတိသွ်ဆီကေန လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးကတည္းက စတင္ျဖစ္ပြား လာခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ဟာ အခုခ်ိန္ထိ အဆုံးမသတ္ နုိင္ေသးပါဘူး။ အဲဒီ ျပည္တြင္းစစ္ကုိ အဆုံးသတ္နုိင္ဖုိ႔ အစိုးရ အဆက္ဆက္ ႀကိဳးစားလာ ခဲ့တာလည္း အခု ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအထိ ပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ မ်ဳိးဆက္ လက္လွမ္း မမီခဲ့တဲ့ ဖဆပလ ေခတ္၊ မဆလ ေခတ္က ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကို ထားလုိက္ပါေတာ့။
အခု ၁၉၈၈ ေနာက္ပုိင္း န၀တ ေခတ္နဲ႔ ဒီေန႔ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလအစိုးရေခတ္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ကိုပဲ တင္ျပခ်င္ ပါတယ္။ သမုိင္း မွတ္တမ္းေတြ အရ ၁၉၈၈ ေနာက္ပုိင္း ပထမဆုံး အပစ္ရပ္တဲ့ အဖြဲ႔ဟာ ကုိးကန္႔ (MNDAA) နဲ႔ ၀ UWSA အဖြဲ႔ ျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၉ မတ္လနဲ႔ ေမလကတည္းက ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးတာ့ မုိင္းလား (NDAA)၊ ရွမ္း-ေျမာက္ (SSA-North)နဲ႔ ဒီမုိေကရစီသစ္ တပ္မေတာ္-ကခ်င္ (NDA-K) အပါ၀င္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ရွိ ကြန္ျမဴနစ္ ခဲြထြက္အဖြဲ႔အားလုံး ၁၉၈၉ တနွစ္ထဲမွာတင္ အပစ္ ရပ္လုိက္ၾက ပါတယ္။
၁၉၉၁ ကေန ၁၉၉၅ အတြင္းမွာေတာ့ တ႐ုတ္နယ္စပ္ အေျခစိုက္ သူပုန္အဖြဲ႔ေတြ အျပင္ ထုိင္းနယ္စပ္ မာနယ္ပုေလာ အေျခစိုက္ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ တပ္ေပါင္းစု NDF (National Democratic Front) ထဲ က အဖြဲ႔တခ်ဳိ႕ပါ အပစ္ရပ္ လုိက္ၾက ပါတယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႔ေတြကို အခ်ိန္ကာလ အလုိက္တန္းစီ ေျပာရမယ္ ဆုိ ရင္ KIA တပ္မဟာ ၄ (KDA)၊ ပအုိ႔အမ်ဳိးသား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (PNO)၊ ပေလာင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ (PSLA)၊ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO)၊ ကရင္နီ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ လြတ္လပ္ေရး တပ္ဦး (KNPLF)၊ ကယန္းျပည္သစ္ ပါတီ (KNLP)၊ ရွမ္းျပည္လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ (SSNPLO)၊ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ (NMSP) နဲ႔ ဒီမုိကရက္တစ္ ဗုဒၵဘာသာကရင့္တပ္မေတာ္ DKBA တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ကရင္နီ အမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရး ပါတီ KNPP ကေတာ့ ၂၀၀၅ ခုနွစ္မွာ အပစ္ရပ္ၿပီး ၃ လအတြင္းမွာ ျပန္ ပ်က္သြား ပါတယ္။ ပုိရွင္းေအာင္ ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ KNPP, KNU (ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းရံုး), SSA-South, (ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္-ေတာင္ပုိင္း) ABSDF နဲ႔ အဖြဲ႔တခ်ဳိ႕ဟာ အခု ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ အလြန္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရတက္လာတဲ့ အထိ အပစ္မရပ္ဘဲ ဆက္တုိက္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀ အလြန္မွာ တက္လာတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရေခတ္ ထူးျခားတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ ကေတာ့ ဆက္တုိက္ေနဆဲ KNPP, KNU, SSA-South, ABSDF အပါ၀င္ အဖြဲ႔အားလုံးနီးပါးကို ဆက္မတုိက္နုိင္ေအာင္ စည္း႐ံုးနုိင္ခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရင္ ၁၉၉၄ ကတည္းက အပစ္အခတ္ ရပ္ထားတဲ့ KIO နဲ႔ေတာ့ တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ခဲ့တာ ဒီေန႔အထိ ပါပဲ။ အလားတူ DKBA ထဲက အဖြဲ႔ တခ်ဳိ႕ဟာလည္း အပစ္ရပ္ သေဘာတူညီခ်က္ ပ်က္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ေန႔မွာကို ျမ၀တီနဲ႔ ဘုရားသုံးဆူ ၿမိဳ႕ေတြကို ၀င္တုိက္ခဲ့တာ ေတြရွိခဲ့ပါတယ္။
အခုေတာ့ ဆက္တုိက္ေနဆဲ KIO နဲ႔ ေဆြးေႏြးနုိင္ဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ေတြ၊ အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ အသီးသီးက ကုိယ္စားလွယ္ေတြ၊ တပ္မေတာ္ အရာရွိေတြ၊ ဧည့္သည္ေတာ္ေတြဟာ စင္လုံးငွားေလယာဥ္နဲ႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ကုိ ေရာက္ရွိေနပါၿပီ။ KIO ကုိ ၀ုိင္း၀န္းနားခ်ၿပီး ေအာက္တုိဘာ မကုန္ခင္ တနုိင္ငံလုံး အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထုိးနုိင္ဖုိ႔ သူတုိ႔ ႀကိဳးစား ပါလိမ့္မယ္။
ဒါက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာရဲ့ ဒီေန႔ လုပ္ငန္းစဥ္ပါ။ အရင္ န၀တ ေခတ္နဲ႔ ဒီေန႔ေခတ္ လူေတြ၊ မူေတြ စဥ္းစားပုံေတြ ဘာကြာသလဲ။ အရင္ ၁၉၈၉ ၀န္းက်င္က န၀တ ဘက္ကေန တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ကေတာ့ အတြင္းေရးမႈး ၁၊ တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးမႉး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔ပါပဲ။ “မူ၀ါဒ” အားျဖင့္ကေတာ့ တုိ႔တာ၀န္ အေရး ၃ ပါးကုိ လက္ခံဖို႔နဲ႔ က်န္တဲ့ နုိင္ငံေရး ကိစၥအားလုံးကို ေရြးေကာက္ခံ အစိုးရသစ္ တက္လာမွ ဆက္ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသခ်ာတာကေတာ့ အရင္နဲ႔အခု ပါ၀င္တဲ့ လူေတြ မတူေတာ့ပါဘူး။ အရင္ ဗိုလ္္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔ ေနရာမွာ အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ဒုတိယ ဥကၠ႒၊ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ နုိင္ငံျခားျပန္ ပညာတတ္ေတြ၊ သူပုန္ေဟာင္းေတြ၊ စီးပြားေရးသမားေတြ ပါ၀င္တဲ့ MPC ေခၚ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာက ဦးစီးေဆာင္ရြက္ ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ အရင္ န၀တ ေခတ္က ဘယ္ကရတဲ့ ဘတ္ဂ်က္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ လုပ္ကိုင္မွန္း မသိရေပမယ့္ အခု ဦးေအာင္မင္း ေခတ္မွာေတာ့ နုိင္ငံတကာက အလႉရွင္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑က အေရးႀကီးလာ ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေဆာင္ ေတြနဲ႔ နုိင္ငံတကာ သံတမန္ေတြပါ ပါ၀င္လာတဲ့အတြက္ ဒီအခ်က္ကလည္း အရင္ေခတ္ထက္ ပုိထူးျခား လာပါတယ္။
ျပန္ၿပီး အနွစ္ခ်ဳပ္ရရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေဖာ္ေဆာင္ေရး “မူ၀ါဒ” အားျဖင့္ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း မရွိလွေပမယ့္ စဥ္းစားပုံ အားျဖင့္ ကေတာ့ အရင္ န၀တ ေခတ္ထက္ နည္းနည္းတုိးတက္ လာတဲ့ သေဘာ ရွိပါတယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထား႐ံုနဲ႔ မရ၊ နုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ ဆက္လုပ္ၿပီး အေျဖရွာဖုိ႔ လုိတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြ အျပင္ လူထု လူတန္းစား အသီးသီး ပါ၀င္ဖုိ႔ လုိတယ္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြဆီ ထည့္သြင္း စဥ္းစားလိုတယ္လို႔ နားလည္ရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီလို စဥ္းစားခ်က္ဟာ ဘယ္ေတာ့ လက္ေတြ႔ ျဖစ္လာမွာလဲ။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အခ်င္းခ်င္း ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္တာ ေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးေနၾကရတဲ့ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ အေျခေနေကာ ဘယ္လိုရွိသလဲ။ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ရွိတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္က စစ္ေျပးဒုကၡေတြ အေရး အျပင္ ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေလွ်ာက္ရွိ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ တသိန္းေက်ာ္ အေရးကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားဖို႔ လုိပါတယ္။ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ နွစ္ခုၾကား အပစ္ရပ္လုိက္႐ံုနဲ႔ ကိစၥက ၿပီးမသြားပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္း မသြားႏိုင္ေသးပါ။ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ ရသူ ျပည္သူေတြရဲ့ ဘ၀အတြက္ပါ စဥ္စားေပးဖုိ႔လိုပါတယ္။
ကုိယ္စားလွယ္ တခ်ဳိ႕က စင္လုံးငွား ေလယာဥ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပဲြေတာ္ဆီ သြားေနခ်ိန္မွာ ကခ်င္ဒုကၡသည္ စခန္းက ကေလးငယ္ေတြမွာ စီးစရာ ဖိနပ္ေတာင္မရွိ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး Seminar တခုအတြက္ ေဒၚလာ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ သုံးစြဲ ေနခ်ိန္ မွာ ကခ်င္ဒုကၡသည္ ကေလးေတြအတြက္ စာသင္ေက်ာင္း မရွိျဖစ္ေနဆဲပါ။ ဆီမီနာ ၿပီးလုိ႔၊ လက္မွတ္ထုိးပဲြၿပီးလုိ႔ နွစ္ဖက္ စစ္ဗုိလ္ေတြက ေဒၚလာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ အကုန္အက်ခံ စီစဥ္ရတဲ့ ညစာစားပဲြ က်င္းပေနခ်ိန္ မွာ ဒုကၡသည္ ကေလးငယ္ေတြမွာ ညစာ ဆန္မရွိလို႔ ျပတ္လပ္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေနနုိင္ပါတယ္။ အခုလို ေျပာရတာက တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ အဖြဲ႔အစည္းတိုင္း အေနနဲ႔က တကယ့္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ေပးၾကဖို႔ လိုေနၿပီဆိုတာ ပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတးသံသာ ဆုိတာဟာ သီခ်င္းေရးတဲ့လူ၊ သီခ်င္းဆုိတဲ့လူ အနီး၀န္းက်င္ေလာက္ ၾကားေနရ႐ံုနဲ႔ မၿပီးပါ။ တနုိင္လုံး ၾကားရဖုိ႔ လုိပါတယ္။ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ နွစ္ဦးၾကား လက္ဆြဲ နႈတ္ဆက္႐ံုနဲ႔ မၿပီးေသးပါ။ ေအာက္ေျခ လူတန္းစားေတြအထိ အဆင္ေျပဖုိ႔ လုိပါတယ္။ လက္ရွိသြားတဲ့ေနလမ္း ေၾကာင္းထဲမွာ အမ်ားျပည္သူေတြပါ၀င္ခြင့္ရေအာင္၊ ေအာက္ေျခ လူထုရဲ့ဘ၀ ပုိမုိအဆင္ေျပ လာေအာင္ပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေပးသူေတြ အေနနဲ႔ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးဖုိ႔ လိုေနပါေၾကာင္း။ ။
Irrawaddy
