27.11.2013
အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေနခ်ိန္မွာ ႏွစ္ဘက္ စလံုး က ေျမျမႇဳပ္မုိင္းေတြ မသံုးၾကဖို႔ LCM (Landmine And Cluster Munition Monitor) လို႔ေခၚ တဲ့ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနဲ႔ ထပ္ဆင့္ေပါက္ကြဲေစတဲ့ ဗံုးလက္နက္ပစၥည္းမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔က ေတာင္းဆို လုိက္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကမၻာေပၚမွာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ ေသဆံုး၊ ထိခိုက္မႈ တတိယ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ပြားေန တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနေပမဲ့ အခုထိ ႏိုင္ငံတြင္း ေျမျမႇဳပ္မို္င္း ရွင္းလင္းေရးအတြက္ မလုပ္ေသးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းအႏၱရာယ္ ႀကီးမားေနတာကို အမ်ားသတိျပဳမိလာၾကေစဖို႔နဲ႔ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း တားဆီး မႈဆိုင္ရာ လက္မွတ္ေရးထုိးမထားေသးတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကိုအမ်ား ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း ျမင္လာေစဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနဲ႔ ထပ္ဆင့္ ေပါက္ကြဲေစတဲ့ ပစၥည္းမ်ား ေစာင့္ ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔က အဂၤါေန႔မွာ ရန္ကုန္ေတာ္ဝင္ႏွင္းဆီးၿခံမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့တာပါ။
အဖြဲ႔တာဝန္ခံ Yeshua Moser Puangsuwan က ေျမျမႇဳပ္မိုင္းအႏၱရာယ္ကို လူထုၾကား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သိဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျမျမႇုဳပ္မုိင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးထိခုိက္ရသူ အမ်ားအျပားရွိေနၿပီး တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ ကမၻာမွာ ထိခုိက္ေသဆံုးမႈ တတိယအမ်ားဆံုး လုိက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ႏိုင္ငံတြင္း ေနရာ အေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ မိုင္းရွင္းလင္းေရးလုပ္ဖို႔ လိုေနေပမဲ့ အခုထိ တေနရာမွာမွ မလုပ္ရေသးပါဘူး။”
ဒါ့အျပင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြ ေနာက္အသစ္ ထပ္ၿပီးခ်မွာကို ခ်က္ခ်င္းဆိုင္းငံ့ထားဖုိ႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကိုပါ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း မသံုးဖို႔အတြက္ ယာယီတားျမစ္မႈေတြ လုပ္ႏုိင္သလို အၿမဲတမ္း တားျမစ္မယ္ဆိုရင္ အခု ျမန္မာအစိုးရ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြး မႈေတြမွာ ပိုၿပီး ေအာင္ျမင္ႏုိင္မယ္လို႔ အႀကံေပးသလို ႏွစ္ဘက္ စလံုးက ေျမျမႇဳပ္ မိုင္းေတြ မသံုးၾကဖို႔ပါ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
“အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္ေနခ်ိန္မွာ ႏွစ္ဘက္ စလံုးက ေျမျမႇဳပ္မိုင္း မသံုးဘူးဆိုတာ လူထုသိေအာင္ ေၾကညာေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းဖို႔ ေဆြးေႏြးေနၾကတာမို႔ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းကို သံုးစရာအေၾကာင္း မရွိပါဘူး။”
အခု ႏွစ္ဘက္စလံုးက ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြ သံုးေနၾကဆဲျဖစ္ၿပီး ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကယားျပည္ နယ္ေတြ မွာေတာ့ အဆိုးရြားဆံုးလို႔ ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းအမ်ားဆံုး ရွိေနတဲ့ေဒသအျဖစ္ စာရင္းသြင္းထားတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္က ၅၀ ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကယားျပည္နယ္ေတြက ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းမွာရွိေနၿပီး ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခုိင္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြထဲမွာလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။”
ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ ၁၉၉၉ ကစၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈေတြအရ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကုန္ အထိ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ဒဏ္ေၾကာင့္ ေသဆံုး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူေပါင္း ၃၃၀၀ ေက်ာ္ ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ အခုလို အႏၱရာယ္ ႀကီးမားေပမဲ့ ျမန္မာအစိုးရက ဒီအႏၱရာယ္ႀကီးတဲ့ စစ္လက္နက္ကုိ ထုတ္လုပ္ေနဆဲျဖစ္သလို ေျမျမႇဳပ္မိုင္း မသံုးစြဲေရး ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို အခုထိ လက္မွတ္ မေရးထိုးေသးပါဘူး။
“ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းသံုးစဲြမႈ တားျမစ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို အျမန္ဆံုး လက္မွတ္ေရး ထိုးမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ အဲဒီလို လက္မွတ္ေရးထိုးရင္ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီေတြ အမ်ားအျပား ရလာမွာျဖစ္သလို ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္လည္း သိပ္ကို ဆိုးရြားတဲ့ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အႏၱရာယ္ ေလ်ာ့ပါးသြားမွာပါ။”
ဒီႏွစ္ဆန္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ကလည္း ေျမျမႇဳပ္မိုင္း သံုးစြဲမႈေတြ ရပ္ဆိုင္းဖို႔ ထပ္မံေတာင္းဆိုခဲ့သလို မိုင္းေတြ ျမႇဳပ္ထားတဲ့ ေနရာေတြကို အတိအက် ေဖာ္ျပေပးၿပီး စနစ္ တက် ျပန္လည္တူးေဖာ္ ဖယ္ရွားေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
VOA