4.12.2013
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္လည္း ပါ၀င္ေနၿပီး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ မ်ား ျပဳ လုပ္ရန္ ႏုိင္ငံတကာ ခုံသမာဓိေကာ္မရွင္ International Commission of Jurists အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ ေဒသ ဆိုင္ရာ ၫႊန္ ၾကားေရး မွဴး Mr. Sam Zarifi က တိုက္တြန္းလုိက္သည္။
“အစုိးရအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ကိုျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေန႐ံုနဲ႔ မရပါဘူး၊ တရားစီရင္ ေရးမ႑ိဳင္က အေျခအေန မေကာင္းေသးရင္ ဘာမွ မတိုးတတ္လာႏုိင္ဘူး၊ သက္ႀကီး၀ါႀကီး အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ ေရွ႕ေနႀကီး ေတြနဲ႔ အစုိးရနဲ႔ေတြ႔ဆံုၿပီး ဘယ္လိုလုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာေဆြးေႏြး သင့္တယ္၊ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ကို ေျပာင္းလဲသင့္ၿပီ” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Chatrium Hotel တြင္ ေျပာဆုိ သြားျခင္းျဖစ္သည္။
Mr. Sam Zarifi က ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ေရွ႕ေန အေယာက္ ၆၀ ေက်ာ္ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းအၿပီး ျမန္မာ့တရားစီရင္ ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ အစီရင္ခံစာကို လည္း ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္က ထုတ္ျပန္မႈအၿပီး ေျပာဆိုသြားျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္မွာ လြတ္လပ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာႏွင့္ ကင္းလြတ္သည့္ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ျဖစ္လာရန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ သက္ေရာက္မႈကင္းၿပီး ေရွ႕ေနမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးမည့္ Bar Council ေကာင္စီတစ္ရပ္ လိုအပ္သည္ ဟုလည္း Mr. Sam Zarifi က ေျပာသည္။
Mr. Sam Zarifi ထုတ္ျပန္ထားသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း Bar Council ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖၚျပထားရာတြင္ ႏုိင္ငံ့ ေရွ႕ေနမ်ား၏ အက်ိဳးကို ကာကြယ္ေပးျခင္းမရွိဘဲ မွ်တထိေရာက္သည့္ တရားစီ ရင္ေရး မ႑ိဳင္ျဖစ္ေပၚလာရန္ ေရွ႕ေနမ်ား၏ က႑ကို ျမႇင့္ တင္းေပးျခင္း မရွိဟု ဆိုထားသည္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ဆိုတာ ရွိေနတာကလည္းအင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာပဲ၊ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ကို ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ျပင္သင့္ေနၿပီ” ဟု ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာဆိုသည္။
တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္အား အေျခ ခိုင္စြာ တိုးတက္ရန္ အဂတိလိုက္စားမႈ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားအား ထိေရာက္စြာ စံုစမ္းေမးျမန္းျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္ရန္၊ ျပည္ေထာင္ စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔က အထူးလြတ္လပ္သည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း မ်ား ျပ႒ာန္း ရန္ လိုအပ္ သည္ ဟု လည္း ICJ ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။
ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဥပေဒဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းကာ ဥပေဒ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသားသစ္မ်ားအတြက္ စံလိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းမ်ား၊ သင္ၾကားျခင္းႏွင့္ အကဲျဖတ္ျခင္းတို႔ ပံ့ပိုးမွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံဥပေဒပညာေရး တုိးတက္လာမည္ ဟုလည္း အစီရင္ခံစာက ဆိုထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္လည္း ပါ၀င္ေနၿပီး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ မ်ား ျပဳ လုပ္ရန္ ႏုိင္ငံတကာ ခုံသမာဓိေကာ္မရွင္ International Commission of Jurists အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ ေဒသ ဆိုင္ရာ ၫႊန္ ၾကားေရး မွဴး Mr. Sam Zarifi က တိုက္တြန္းလုိက္သည္။
“အစုိးရအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ကိုျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေန႐ံုနဲ႔ မရပါဘူး၊ တရားစီရင္ ေရးမ႑ိဳင္က အေျခအေန မေကာင္းေသးရင္ ဘာမွ မတိုးတတ္လာႏုိင္ဘူး၊ သက္ႀကီး၀ါႀကီး အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ ေရွ႕ေနႀကီး ေတြနဲ႔ အစုိးရနဲ႔ေတြ႔ဆံုၿပီး ဘယ္လိုလုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာေဆြးေႏြး သင့္တယ္၊ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ကို ေျပာင္းလဲသင့္ၿပီ” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Chatrium Hotel တြင္ ေျပာဆုိ သြားျခင္းျဖစ္သည္။
Mr. Sam Zarifi က ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ေရွ႕ေန အေယာက္ ၆၀ ေက်ာ္ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းအၿပီး ျမန္မာ့တရားစီရင္ ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ အစီရင္ခံစာကို လည္း ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္က ထုတ္ျပန္မႈအၿပီး ေျပာဆိုသြားျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္မွာ လြတ္လပ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာႏွင့္ ကင္းလြတ္သည့္ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ျဖစ္လာရန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ သက္ေရာက္မႈကင္းၿပီး ေရွ႕ေနမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးမည့္ Bar Council ေကာင္စီတစ္ရပ္ လိုအပ္သည္ ဟုလည္း Mr. Sam Zarifi က ေျပာသည္။
Mr. Sam Zarifi ထုတ္ျပန္ထားသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း Bar Council ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖၚျပထားရာတြင္ ႏုိင္ငံ့ ေရွ႕ေနမ်ား၏ အက်ိဳးကို ကာကြယ္ေပးျခင္းမရွိဘဲ မွ်တထိေရာက္သည့္ တရားစီ ရင္ေရး မ႑ိဳင္ျဖစ္ေပၚလာရန္ ေရွ႕ေနမ်ား၏ က႑ကို ျမႇင့္ တင္းေပးျခင္း မရွိဟု ဆိုထားသည္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ဆိုတာ ရွိေနတာကလည္းအင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာပဲ၊ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ကို ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ျပင္သင့္ေနၿပီ” ဟု ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာဆိုသည္။
တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္အား အေျခ ခိုင္စြာ တိုးတက္ရန္ အဂတိလိုက္စားမႈ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားအား ထိေရာက္စြာ စံုစမ္းေမးျမန္းျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္ရန္၊ ျပည္ေထာင္ စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔က အထူးလြတ္လပ္သည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း မ်ား ျပ႒ာန္း ရန္ လိုအပ္ သည္ ဟု လည္း ICJ ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။
ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဥပေဒဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းကာ ဥပေဒ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသားသစ္မ်ားအတြက္ စံလိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းမ်ား၊ သင္ၾကားျခင္းႏွင့္ အကဲျဖတ္ျခင္းတို႔ ပံ့ပိုးမွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံဥပေဒပညာေရး တုိးတက္လာမည္ ဟုလည္း အစီရင္ခံစာက ဆိုထားသည္။
Mizzima