ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပည္ပဆန္တင္ပို႔မႈသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ဆန္တန္ခ်ိန္ တသန္းေက်ာ္ တင္ပို႔ႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းမွ သတင္းရရွိသည္။
၁၉၉၆-၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆန္ တန္ခ်ိန္ ၇ သိန္းေက်ာ္သာ တင္ပို႔ႏိုင္ခဲ့ရာမွ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္ တြင္ တန္ခ်ိန္ တသန္း ေက်ာ္ ျပန္လည္တင္ပို႔ႏိုင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြာေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ထားသည့္ စာရင္းဇယားမ်ားအရ သိရသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမာၻ႕ဆန္တင္ပို႔မႈမွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၆၀- ၆၃ ခုႏွစ္ အထိ ဆိပ္ကမ္းတင္ပို႔မႈမွာ တန္သန္းေပါင္း ၁.၆ မွ ၁.၇ အထိ ရွိခဲ့သည္။
ျပည္ပသို႔ အဓိကတင္ပို႔ေသာ ဆန္မ်ားမွာ ဧည့္မထ ၂၅ မတ္တန္ဆန္၊ ငစိန္၊ ပုလဲသြယ္၊ မေနာ္ဟရီ ဆန္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့ ဆန္ မွာယူမႈအမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားမွာ တ႐ုတ္၊ အာဖရိက၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ စင္ကာပူ တို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆန္ တင္ပို႔မႈမွာ ဗီယက္နမ္ကို မမီေသးေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့ဆန္ တင္ပို႔မႈမွာ အာရွ၌ နံပါတ္ ၈ ေနရာတြင္ရွိၿပီး လက္ရွိ လယ္ယာက႑တြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ မရွိေသးေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေဒါက္တာ စိုးထြန္းက ေျပာသည္။
“အရင္က ျပည္ပကို ဆန္တင္ပို႔ရင္ တရား၀င္လမ္းေၾကာင္းကပဲ တင္ပို႔ခြင့္ ျပဳထားရာကေန ေနာက္ပိုင္းမွာ နယ္စပ္ကေနလည္း တင္ပို႔ခြင့္ ျပဳလုပ္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ တ႐ုတ္သံအမတ္နဲ႔ ေတြ႕ၿပီး MOU ထိုးမယ့္ ကိစၥေတြ လုပ္ဖို႔ ရွိတယ္။ ျပည္ပကို ဆန္တင္ပို႔ေနတာက ဆိပ္ကမ္းတင္ပို႔မႈ တန္ခ်ိန္ ၈ သိန္း၊ ေနာက္ထပ္ တန္ခ်ိန္ ၄ သိန္း ေက်ာ္က နယ္စပ္ကေန တ႐ုတ္ျပည္ တင္ပို႔ ေနတာ။ ဆန္တန္ခ်ိန္ တသန္းေက်ာ္သြားတယ္”ဟု စီးပြားကူးသန္း ညႊန္ၾကားေရးမႈး ဦးသန္းေအာင္ေက်ာ္ကလည္း ေျပာျပသည္။
ျပည္ပကို ဆန္တင္ပို႔ရာတြင္ ဆန္အရည္အေသြး ညံ့ဖ်င္းမႈေၾကာင့္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ႀကံဳေနရေၾကာင္း၊ ယင္းအခက္အခဲမ်ား ေျပ လည္ရန္ ရွမ္းျပည္နယ္ မူဆယ္နယ္စပ္တြင္ ဆန္အရည္အေသြး အဆင့္မီေရးအတြက္ ဆန္ အေျခာက္ခံသည့္ စက္႐ုံ ေဆာက္လုပ္ ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း စီးပြား ကူးသန္း ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္ကလည္း ေျပာဆိုထားသည္။
“က်ေနာ္တို႔ မူဆယ္ဘက္ကေန တေန႔ကို တန္ခ်ိန္ ၁၂၀၀ ကေန ၁၃၀၀ ေလာက္ကို တင္ပို႔ေနရတာ။ ၿပီးေတာ့ တရား၀င္ တင္ပို႔ခြင့္ ျပဳတာကလည္း ၂၀၁၁ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းေလာက္မွ ခြင့္ျပဳခဲ့တာ။ ဆန္ကေတာ့ တင္ပို႔လို႔ ရပါတယ္။ ဆန္တင္ပို႔ရာမွာ အခက္အခဲေတာ့ ရွိတယ္။ နယ္စပ္ေရာက္ရင္ ဆန္ေတြက အစိုျပန္ၿပီး လံုးသြားတာေတြ ရွိတယ္။ ခုလို၀န္ႀကီးက နယ္စပ္မွာ ဆန္အေျခာက္ခံစက္ေတြ ေဆာက္ေပးမယ္ ဆိုေတာ့ နယ္စပ္က တင္ပို႔တဲ့ သူေတြ အတြက္ အဆင္ေျပတာေပါ့။ နယ္စပ္ကေန အမ်ားဆံုး တင္ပို႔ေနတာက ငစိန္၊ ဧည့္မထ၊ မေနာ္ဟရီ၊ ပုလဲသြယ္ အမ်ားဆံုးတင္ပို႔ရတယ္”ဟု မူဆယ္ကုန္စည္ဒိုင္မွ ကိုႏိုင္၀င္းက ေျပာျပသည္။
ေဒါက္တာစိုးထြန္းက ဆက္လက္ၿပီး“စီးပြားကူးသန္း ၀န္ႀကီးဌာနက တဦးခ်င္း ဆန္တင္ပို႔ခြင့္လိုင္စင္ လုပ္ေပးဖ႔ို စီစဥ္ေနတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က တရား၀င္ ဖြင့္ေပး တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ဘက္ ေရာက္လို႔ရွိရင္ တရား၀င္ျဖစ္ဖို႔ စီးပြားကူးသန္းနဲ႔ ညွိေနတယ္။ ျမန္မာျပည္ ဘက္က ပို႔လိုက္တဲ့ ေစ်းႏႈန္း ကုိ သူတို႔က မကုိက္ဘူးဆိုၿပီး မဝယ္ၾကတာေတြ ရွိေနတယ္။ လက္ရွိက တ႐ုတ္က အဝယ္ လိုက္တယ္။ တျခားႏိုင္ငံေတြက ပုံမွန္ပဲရွိတယ္။ ဆန္တင္ပို႔တာက အင္ဒိုနဲ႔ မေလး အမ်ားဆုံးျဖစ္တယ္။ ျပည္တြင္း ဆန္ေစ်းျမင့္ခ်ိန္မွာ ျပည္ပပို႔ရတာ မကိုက္တာေတြ ရွိတယ္”ဟု ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းမွ တာ၀န္ရွိသူကမူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ တရား၀င္လမ္းေၾကာင္းအရ ဆန္တင္ပို႔ရာတြင္ အဓိက အခက္အခဲမွာ နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာ(MOU) မထိုးႏိုင္ေသးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ MOU ထိုးရန္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အရည္အေသြးပိုင္းဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ား ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈၿပီးမွ MOU လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာ သည္။
“ဆန္တန္ခ်ိန္ တသန္းေက်ာ္ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔ႏိုင္လာၿပီဆိုေတာ့ Export country ျပန္လည္ျဖစ္လာႏိုင္တာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ျပည္ပကို ဆန္တင္ပို႔ႏိုင္ရင္ လယ္သမားေတြအတြက္လည္း သြယ္၀ိုက္ၿပီးအက်ိဳးရွိလာမယ္။ အထြက္ႏႈန္းေကာင္းရင္ ျပည္ပတင္ပို႔လို႔ ရမယ္။ လယ္သမားေတြ ေစ်းေကာင္းရမယ္။ ဒါေပမယ့္ အထြက္ႏႈန္းက ေကာင္းၿပီး ျပည္ပ၀ယ္လက္ မရွိရင္လည္း အဆင္မေျပႏိုင္ေသး ဘူး။ ေစ်းကြက္လည္း ရွိဖို႔ လိုတယ္”ဟု ေဒါက္တာ စိုးထြန္းက ဆက္လက္ေျပာျပသည္။
ယခုအခါ ျပည္တြင္း ဆန္စပါးစိုက္ဧကမွာ ဟက္တာ ၂၂.၅ သန္းရွိၿပီး စိုက္ဧရိယာ ဟက္တာ သန္းေပါင္း ၇.၅၉ သန္း၊ စိုက္ပ်ိဳးႏႈန္း ထား ၃၃.၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေၾကာင္း၊ ဆန္ထုတ္လုပ္မႈမွာ ၁၉၉၆-၉၇ ကေန ၂၀၁၁ -၂၀၁၂ ထိ ၈၄.၃ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာေၾကာင္း ၉ ႀကိမ္ေျမာက္ အာရွ-ဥေရာပ မ်က္ႏွာစံုညီ ထိပ္သီးအစည္းေ၀းတြင္ သမၼတဦးသိ္န္းစိန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ေတြ႕ဆုံစဥ္ကလည္း ဆန္စပါး ဖူလုံမႈႈရွိေစရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အရန္ဆန္ တန္ခ်ိန္ တသန္း သိုေလွာင္ထားရွိရန္ အစိုးရႏွင့္ ပုဂၢလိက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္ အစီအစဥ္မ်ားကို ဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားခဲ့ေသးသည္။
အရန္ဆန္ အေနျဖင့္ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၃၀၀၀၀ သတ္မွတ္ထားၿပီး ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးတြင္ တန္ခ်ိန္ ၂၀၀၀၀၊ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး (အေနာက္)တြင္ တန္ခ်ိန္ ၁၅၀၀၊ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး(အေရွ႕) တြင္ တန္ခ်ိန္ ၁၅၀၀ ႏွင့္ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီးတြင္ ၅၀၀၀၊ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ တန္ခ်ိန္ ၁၀၀၀ စီကို ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ စုေဆာင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒုတိယ အဆင့္ကို ၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာႏွင့္ ၂၀၁၃ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၂၀၀၀၀ စုေဆာင္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒါက္တာ စိုးထြန္းက“အရန္ဆန္ကို ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက ထုတ္ေခ်းေငြ က်ပ္ ၁၀ ဘီလ်ံ၊ သမ၀ါယမ အသင္းက ထုတ္ေခ်းေငြ ၁ ဘီလ်ံနဲ႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆန္စပါး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က အသင္း၀င္ေတြ စိုက္ထုတ္ေငြ ၃ ဒသမ ၅ ဘီလ်ံနဲ႔ ၀ယ္ယူသြားမွာပါ”ဟု ေျပာသည္။
ယခုႏွစ္ အရန္ဆန္၀ယ္ယူျခင္းကို ယခင္ႏွစ္ကကဲ့သို႔ ကိုယ္စားလွယ္ထားရွိၿပီး လယ္သမားမ်ားထံမွ စပါးမ်ားကို တိုက္႐ိုက္၀ယ္ယူျခင္း မလုပ္ေတာ့ဘဲ တင္ဒါစနစ္ျဖင့္ ၀ယ္ယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဧရာ၀တီ