ထင္လင္းေအာင္| ေသာၾကာေန႔၊ ႏုိဝင္ဘာလ ၈ ရက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္
အာဆီယံ စီးပြားေရးအသုိက္အ၀န္း AEC စတင္မည္ဆုိေသာ္လည္း စံႏႈန္းမ်ားအတုိင္း ရာႏႈန္းျပည့္ မ ေဆာင္ရြက္ေသးဘဲ ေလးႏွစ္တာသက္သာခြင့္ရရွိေရး အစုိးရအဖြဲ႔က တင္ျပေပးေစလုိေၾကာင္း စက္မႈ ဒုတိယ ၀န္ႀကီးအား လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ AEC ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံမွပါ၀င္ရန္ သေဘာတူညီထားေသာ္လည္း ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနျဖင့္ ေဒသတြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသး၍ ျပည္တြင္းအေသး စားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးတိ ုးတက္ႏုိင္ေရး အားေပးသည့္အေနျဖင့္ ယင္းသုိ႔ သက္သာ ခြင့္ ေတာင္း ဆိုျခင္းျဖစ္သည္ ဟု လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
အေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးတု ိးတက္ေရး
အေထာက္အကူျပဳဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တာ၀န္ယူထားေသာ စက္မႈ၀န္ႀကီးဌာန
ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးမ်ိဳးေအာင္ႏွင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ႏုိ၀င္ဘာ ၆ ရက္က
ေတြ႔ဆုံခဲ့ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံစက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ မ်ားအသင္း အလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးထြန္းႏုိင္ေအာင္ ယင္းသို႔ တင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။
အာဆီယံ စီးပြားေရးအသုိက္အ၀န္း AEC စတင္မည္ဆုိပါကပါ၀င္သည့္ ႏုိင္ငံမ်ားအားလုံးသည္ ႏုိင္ငံ အခ်င္းခ်င္း ကုန္စည္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈျပဳရာ တြင္ အေရးႀကီးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ကုန္စည္မ်ား မွအပ က်န္ ကုန္စည္မ်ားအားလုံးကုိ အေကာက္ခြန္မဲ့ေရာင္း၀ယ္လုပ္ကုိင ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေဒသ တြင္း ႏိုင္ငံ မ်ားအားလုံးမွ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္
အေကာက္ခြန္မဲ့ တင္သြင္းေရာင္းခ်ႏုိင္ သျဖင့္ ျပည္ တြင္းေစ်းကြက္ တြင္
ေစ်းႏႈန္းသက္သာစြာေရာင္းခ်ႏုိင္ မည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွာမူ ေငြေၾကးအရင္းအႏွီး၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္မႈ၊ အေျခခံ အေဆာက္အအုံ အားနည္းခ်က္၊ ထုတ္ကုန္နည္းပညာအားနည္းခ်က္မ်ား
ရွိေနဆဲျဖစ္ရာ AEC စတင္ပါက ျပည္ပမွ ၀င္ေရာက္ လာမည့္ ကုန္စည္မ်ားႏွင့္
ေစ်းကြက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္မွာ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိေန ဆဲျဖစ္ ေၾကာင္း
ျပည္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကေျပာ သည္။
သုိ႔ျဖစ္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ တင္သြင္းသည့္ ကုန္စည္မ်ားကုိ အခြန္စည္းၾကပ္ျခင္းႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွတင္ပုိ႔ သည့္ ကုန္စည္မ်ားကုိ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးျခင္းကဲ့သ ုိ႔ေသာအစီအစဥ္မ်ားကုိ
ေလးႏွစ္ခန္႔ေပးရန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက စက္မႈဒုတိယ၀န္ႀကီးမွတစ္ဆင့္
အစုိးရထံတင္ျပေပးႏုိင္ေရး ေတာင္းဆုိျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးႏွင္းဦးက “AEC သေဘာတူညီမႈလက္မွတ္ေရးထုိးထား ၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ သက္သာခြင့္ရဖုိ႔ဆုိတာကေတာ့ သိပ္မလြယ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆုံး ျဖတ္ခ်က္နဲ႔ပဲဆုိင္ေတာ့ ရေကာင္းလည္းရႏုိင္တယ္။ ေတာင္းဆုိၾကည့္ဖုိ႔ကေတာ့ ကုိယ့္တာ၀န္ပဲေလ။ တစ္ခုပဲရွိတယ္။ အစုိးရကေရာ ဒီကိစၥကုိ ေတာင္းဆုိေပးမလားေပါ့။ ခုပုံစံအတုိင္းကေတာ့ ျပည္တြင္းလုပ္ ငန္းရွင္ေတြ မလြယ္ေလာက္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ဦးထြန္းႏုိင္ေအာင္က “အခုဆုိရင္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ေပါင္းမလား၊ ေရာင္းမလားဆုိတာေတြ ျဖစ္ေနၿပီ” ဟု ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးမ်ိဳးေအာင္အား ေျပာသည္။
AEC စတင္ျခင္းမွာ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖ င့္
ျပည္ပ၀င္ေရာက္လာသည့္ ကုန္စည္မ်ားအား ေစ်း ကြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေရး
အခက္အခဲျဖစ္လာႏုိင္ေသာ္လည္း ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္မူ ႏုိင္ငံျခားမွတင္သြင္းလာ
သည့္ ကုန္ ပစၥည္းမ်ားကုိ ေစ်းႏႈန္းသက္သာစြာ၀ယ္ယူႏုိင္မည္ ့အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ရရွိလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးျမတ္ သင္းေအာင္း က ဆုိသည္။
အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္AEC စတင္ရန္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကပင္ စည္းေ၀းတုိင္ပင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ကာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ ရက္တြင္ “အာဆီယံ ပဋိညာဥ္စာတမ္း” စတင္အသက္၀င္ခဲ့သည္။
အာဆီယံ စီးပြားေရးအသုိက္အ၀န္း AEC စတင္မည္ဆုိေသာ္လည္း စံႏႈန္းမ်ားအတုိင္း ရာႏႈန္းျပည့္ မ ေဆာင္ရြက္ေသးဘဲ ေလးႏွစ္တာသက္သာခြင့္ရရွိေရး အစုိးရအဖြဲ႔က တင္ျပေပးေစလုိေၾကာင္း စက္မႈ ဒုတိယ ၀န္ႀကီးအား လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ AEC ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံမွပါ၀င္ရန္ သေဘာတူညီထားေသာ္လည္း ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနျဖင့္ ေဒသတြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား
အေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးတု
အာဆီယံ စီးပြားေရးအသုိက္အ၀န္း AEC စတင္မည္ဆုိပါကပါ၀င္သည့္ ႏုိင္ငံမ်ားအားလုံးသည္ ႏုိင္ငံ အခ်င္းခ်င္း ကုန္စည္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈျပဳရာ
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွာမူ ေငြေၾကးအရင္းအႏွီး၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္မႈ၊
သုိ႔ျဖစ္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ တင္သြင္းသည့္ ကုန္စည္မ်ားကုိ အခြန္စည္းၾကပ္ျခင္းႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွတင္ပုိ႔ သည့္ ကုန္စည္မ်ားကုိ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးျခင္းကဲ့သ
ျမန္မာႏုိင္ငံ ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးႏွင္းဦးက “AEC သေဘာတူညီမႈလက္မွတ္ေရးထုိးထား ၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ သက္သာခြင့္ရဖုိ႔ဆုိတာကေတာ့ သိပ္မလြယ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆုံး ျဖတ္ခ်က္နဲ႔ပဲဆုိင္ေတာ့ ရေကာင္းလည္းရႏုိင္တယ္။ ေတာင္းဆုိၾကည့္ဖုိ႔ကေတာ့ ကုိယ့္တာ၀န္ပဲေလ။ တစ္ခုပဲရွိတယ္။ အစုိးရကေရာ ဒီကိစၥကုိ ေတာင္းဆုိေပးမလားေပါ့။ ခုပုံစံအတုိင္းကေတာ့ ျပည္တြင္းလုပ္ ငန္းရွင္ေတြ မလြယ္ေလာက္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ဦးထြန္းႏုိင္ေအာင္က “အခုဆုိရင္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ေပါင္းမလား၊ ေရာင္းမလားဆုိတာေတြ ျဖစ္ေနၿပီ” ဟု ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးမ်ိဳးေအာင္အား ေျပာသည္။
AEC စတင္ျခင္းမွာ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖ
အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္AEC စတင္ရန္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကပင္ စည္းေ၀းတုိင္ပင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ကာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ ရက္တြင္ “အာဆီယံ ပဋိညာဥ္စာတမ္း” စတင္အသက္၀င္ခဲ့သည္။