2.10.2013
ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုေဒသ ျမင္ကြင္းတခု (ဓာတ္ပံု – Reuters)
ျမစ္ဆံု စီမံကိန္းႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး China Power Investment (CPI) ကုမၸဏီဘက္မွ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ (EIA) တြင္ အားနည္း ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈ မ်ားႏွင့္ ျပည္စံုမႈမ ရွိေသာ ေကာက္ခ်က္ ခ်မႈမ်ား ေတြ႕ရွိရသည္ဟု စိမ္းလန္းအမိေျမ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး တက္ေရး အသင္းမွ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
အဆိုပါ အသင္းက ႏိုင္ငံတကာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား၏ သံုးသပ္ခ်က္ မ်ားကို အေျချပဳ၍ အထက္ပါကဲ့သို႔ ထုတ္ျပန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းေၾကာင့္ ေဂဟစနစ္၊ ေရလုပ္ငန္း၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရးဆုိင္ရာ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈမ်ားအေပၚ ေရးသားထားေသာ CPI ၏ EIA အစီရင္ခံစာကို ျမန္မာပညာရွင္ ၂ ဦးအပါအ၀င္ တ႐ုတ္၊ အေမရိကန္ စေသာ ပညာရွင္ ၁၂ ဦးတို႔မွ ျပန္လည္ သံုးသပ္ထား၍ ထုတ္ျပန္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း စိမ္းလန္းအမိေျမ အသင္း၏ ဥကၠ႒ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ပညာရွင္ ဦး၀င္းမ်ိဳးသူက ဆိုသည္။
“CPI ရဲ႕ အစီရင္ခံစာက တပတ္အတြင္း အၿပီးေရးတဲ့ အစီရင္ခံစာပဲ။ တိက်တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ၊ ကြင္းဆင္းေလ့လာ ခ်က္ေတြ မေတြ႕ရဘူး။ ဒီအစီရင္ခံစာက လံုေလာက္မႈ မရွိဘူး။ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးရမယ့္ သူေတြရဲ႕ အနာဂတ္၊ စီမံကိန္းရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြ၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြနဲ႔ ေရာဂါအက်ိဳးဆက္၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲ မႈေတြကို ေလ့လာထားတာ အရမ္းကို အားနည္းပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ ေလ့လာဖို႔ကိုလည္း CPI က မလုပ္ခဲ့ဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို သိပၸံနည္းက် ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း နားလည္ႏိုင္ရန္မွာ ခက္ခဲေၾကာင္း၊ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေလ့လာသုေသသန ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ေနခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ခဏအတြင္း အစီရင္ခံစာ ေရးျခင္းမွာ အလြန္ အႏၱရာယ္ မ်ားေသာ လုပ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ CPI ကုမၸဏီဘက္မွ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ငန္းျပန္ စႏိုင္ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ား၊ အစိုးရပိုင္းမ်ား၊ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းတခ်ိဳ႕ႏွင့္ စည္း႐ံုးမႈ မ်ား ျပဳလုပ္ေနသကဲ့သို႔၊ ေဒသခံမ်ား အၾကားတြင္ လည္း စည္း႐ံုးမႈ မ်ား ျပဳလုပ္လာ သည္ကို ေတြ႕ ရေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ အဖြဲ႕အေနျဖင့္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို အၿပီးတိုင္ ကန္႔ကြက္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး တိုင္းျပည္၏ အေမြအႏွစ္ျဖစ္ေသာ ျမစ္ဆံုေနရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မည္သည့္ကုမၸဏီမ်ားမဆို ဆည္လာေဆာက္လွ်င္ ကန္႔ကြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ CPI ကုမၸဏီ၏ အစီရင္ခံစာ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိလွ်င္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ၿပီးျပည့္စံုမႈ ရွိလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း ကန္႔ကြက္သြားမည္ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို အစဥ္တစိုက္ ကန္႔ကြက္ေနေသာ ဓာတ္ပံုပညာရွင္ ဦးစိုး၀င္းၿငိမ္းက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔က ဘယ္ကုမၸဏီမို႔လို႔ ကန္႔ကြက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေမြအႏွစ္ေနရာ၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ေတြနဲ႔ စုေပါင္းထားတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြ ပိုင္တဲ့ ဧရာ၀တီ ျမစ္ေပၚမွာ ဘယ္ ဆည္မွ ေဆာက္တာ မလိုခ်င္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည္သူလူထုေတြလည္း ဒီဆႏၵ အတိုင္းပဲ ရွိၾကလိမ့္မယ္လို႔ ယံုပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႕မ်ား၊ CPI ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ကတည္းက ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို အၿပီးတိုင္ ကန္႔ကြက္သြားမည္ ဟု ေျပာဆုိ ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုအစိုးရလက္ထက္တြင္ ခတၱ ရပ္ဆိုင္းထားေသာ္ လည္း ေနာက္ အစိုးရသစ္ တက္လာလွ်င္ ယခု စီမံကိန္း ကိစၥကို ဆက္လက္ ကန္႔ကြက္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည့္ ကိုျမေအးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“သူတို႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာက ဘယ္လိုပဲျဖစ္ေနပါေစ။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနတာေတြက အလကားေျပာေန ၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ သူတုိ႔တေတြ ေတြ႕ဆံုတုန္းကလည္း ဒီစီမံကိန္း ရပ္တန္႔ဖို႔ပဲေျပာခဲ့တာ။ ဘာေၾကာင့္ ရပ္တန္႔ေစခ်င္ရတာလဲ ဆိုေတာ့ ပထမတခ်က္က ႏိုင္ငံေရးအရ၊ ဒုတိယတခ်က္က ယဥ္ေက်းမႈအရ၊ တတိယတခ်က္က စီးပြားေရးအရ ဆိုတာ အတိအလင္း ေျပာၿပီးသားပါ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယခု အစိုးရလက္ထက္တြင္ ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵအရ ရပ္ဆိုင္းထားေသာ္လည္း ေနာက္အစိုးရသစ္ တက္လာလွ်င္ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ အခ်က္အလက္က်က် သိရွိႏိုင္ေစရန္ ထုတ္ျပန္ ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဒသတခု၏ မိုးေရခ်ိန္ကိုပင္ အတိအက်ရရွိရန္ အေသးစိတ္ အခ်က္ အလက္ စုေဆာင္း ထားႏိုင္ျခင္း အားနည္းေနခ်ိန္တြင္ ယခုကဲ့သို႔ “အားလံုး ေကာင္းပါသည္” ဆုိေသာ CPI ၏ အစီရင္ခံစာကုိ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ မွန္ကန္မႈရွိမရွိ သိရွိေစရန္အတြက္ မိမိတို႔၏ အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဦး၀င္းမ်ိဳးသူက ေျပာသည္။
စိမ္းလန္းအမိေျမ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအသင္းမွ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ အဆိုပါစီမံကိန္းႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ေလ့လာစမ္းစစ္မႈမ်ား (EIA) ကို ႏွစ္အတန္ၾကာ ထပ္မံေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း၊ ဆည္မ်ား၏ သက္ေရာက္မႈ တခုတည္းမဟုတ္ပဲ ေရအားလွ်ပ္စစ္ လုပ္ငန္းမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈမ်ား အထိပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း စိမ္းလန္းအမိေျမ အသင္း၏ Program Officer ကိုေအာင္စိုးႏိုင္က ဆိုသည္။
“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ေနာက္အစိုးရ ဒီကိစၥဆက္လုပ္ရင္လည္း ကန္႔ကြက္ဦးမွာပဲ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဘက္က ေျပာသလို ျပည္သူေတြရဲ႕ အသံအတိုင္း လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြမွာ ဒီစီမံကိန္းရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို သိေအာင္ အခ်က္အလက္နဲ႔ ခ်ျပတာပါ။ က်ေနာ္ ဆုိခ်င္တာက ဒီစီမံကိန္း လုပ္မွ ေငြေတြရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ တျခား ၀င္ေငြရတဲ့ စီမံကိန္းေတြ ဘာေတြလုပ္လုိရမလဲ၊ လွ်ပ္စစ္မီး လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဆုိရင္လည္း ဒီေနရာမဟုတ္ဘဲ ဒီလို တျခား ဘယ္ေနရာမွာ လုပ္လို႔ရမလဲ၊ ဒါေတြကို စဥ္းစားေစခ်င္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ အစီရင္ခံစာကို အစိုးရပိုင္းေတြကိုလည္း ေပးပို႔ပါမယ္” ဟု ဦး၀င္းမ်ိဳးသူက ဆိုသည္။
The Irrawaddy (Burmese Version)
