ျမန္မာႏိုင္ငံ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေဒသေတြက ပဋိပကၡေၾကာင့္ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကေန ေဒၚလာ ၂၅ သန္း ေထာက္ပံ့ကူညီသြားမယ္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေျပာပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရးေပၚ လူမႈအက်ပ္အတည္းေတြကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ အသက္ရွင္ေရး မျဖစ္မေန လိုအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ ကူညီသြားမွာပါ။ ကိုသားညြန္႔ဦးက စံုစမ္းေမးျမန္းထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဘက္ျခမ္း ကရင္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္၊ရွမ္းျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ဘက္ေတြမွာ ယခင္ ကတည္းကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ေက်းရြာစြန္႔ခြာေျပးရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရိွခဲ့သလိုပဲ အခုေနာက္ပိုင္းျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡသစ္ေတြေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ဘက္မွာ ဒုကၡသည္ေတြ ပိုၿပီးေတာ့တိုးလာပါတယ္။ ဒီ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ပကတိအေျခအေနေတြကိုသိႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ သံကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ေတြဟာ အဲဒီေနရာေတြအထိ သြားေရာက္ေလ့လာၿပီးေတာ့မွ အခုလို အကူအညီေတြေပးဖို႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္လိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ျပန္ၾကားေရးအရာရိွတဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းေဒသက ဒုကၡသည္ေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး လူမႈအက်ပ္အတည္း အေျခအေနေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္း ေထာက္ပံ့ ကူညီသြားပါမယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၂ ရက္၊ ၁၃ ရက္ေန႔ေတြမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဆြဒ္ဇာလန္ နဲ႔ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေတြက ပူးတဲြသံကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္တာ၊ ေအာက္တုိဘာလ ၁၄ ရက္ကေန ၂၆ ရက္ေန႔အထိ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို သြားခဲ့တာ၊ ႏိုဝင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ကေန ၃ ရက္ေန႔အထိ အေမရိကန္ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ မြန္ျပည္နယ္ေတြကို သြားေရာက္ခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီက ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာကူညီမႈအေျခအေနေတြကို ကြင္းဆင္းေလ့လာ ၾကည့္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုလို အကူအညီေပးဖို႔ ေၾကညာခ်က္ ထြက္လာတာပါ။”
အကူအညီေတြထဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြက္ကေတာ့ အစားအစာ၊ ေသာက္သံုးေရနဲ႔ အညစ္အေၾကးစြန္႔ သန္႔စင္ေရး အစီအစဥ္ေတြမွာ အဓိကထား သံုးစဲြသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေမြးကင္းစကေလးေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ အာဟာရဖံြၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြေနရာမွာ ေရလႊမ္းမိုးမႈနဲ႔ က်န္းမာေရးထိခိုက္ႏိုင္စရာေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ေျမာင္းစနစ္ ျပင္ဆင္ မြမ္းမံမႈေတြမွာလည္း သံုးသြားမယ္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေၾကညာထားပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ယာယီအမိုးအကာေဆာက္လုပ္ေရး၊ အိမ္ယာ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ အစားအစာနဲ႔ ေရေထာက္ပံ့မႈ၊ သန္႔စင္ေရးနဲ႔ အဟာရဖံြၿဖိဳးေရးအတြက္ ကူညီ ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျမန္္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ေတာင္ဘက္ျခမ္းက ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေနရပ္ျပန္လာသူေတြ အတြက္ကေတာ့ အသက္ေမြး၀မ္းမႈ လုပ္ငန္းေတြ ဖန္တီးေပးဖို႔၊ လူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းကို အေျခခံတဲ့ အစီအစဥ္ေတြအားေကာင္းလာဖို႔၊ ဒုကၡသည္ေတြ မိမိဆႏၵအေလွ်ာက္ ေနရပ္ျပန္ေရးအစီအစဥ္အတြက္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကိစၥရပ္ေတြမွာ ေထာက္ပံ့ကူညီသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအကူအညီေတြကိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက အလႉရွင္အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တိုင္းရင္းသားဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေတြေပးဖို႔ ေၾကညာခ်ိန္မွာပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းဆဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ဘက္မွာေတာ့ မေန႔ကေတာ့ တိုက္ပဲြအခ်ိဳ႕ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အရပ္သားဒုကၡသည္ေတြ ႏွစ္ေထာင္နီးပါး ေဘးလြတ္ရာကို ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ ဘယ္ဘက္က စတင္ပစ္ခတ္တယ္ဆိုတဲ့ အေသးစိတ္မွာ ႏွစ္ဘက္အေျပာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ေနပါတယ္။
အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနသူတဦးျဖစ္တဲ့ ဗကသမ်ားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္က တဲြဖက္အတြင္းေရးမႉး ကိုမင္းေသြးသစ္ ကေတာ့ အခုလို ႏိုင္ငံတကာအကူအညီေတြေပးမယ္ဆိုရင္ အစိုးရကတဆင့္ ေပးတာထက္၊ ေဒသခံ အကူအညီေပးေရး လုပ္ေနတဲ့ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြကတဆင့္ ေပးတာ ပိုၿပီးထိေရာက္မယ္လို႔ သူ႔အျမင္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔အျမင္ကေတာ့ အစိုးရဘက္က ဒုကၡသည္ေတြကို ေထာက္ပံ့တဲ့ ေနရာမွာ တခ်ဳိ႕လက္လွမ္းမမီတဲ့ ေဒသေတြ အထိ တကူးတကသြားၿပီး ေထာက္ပံ့တာ မေတြ႔ရဘူး။ အဲဒီေတာ့ အေမရိကန္က တကယ္တန္း ဒါမ်ဳိး အကူအညီ ေပးတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အစိုးရဆီကေပးတာမ်ဳိး မျဖစ္ဘဲနဲ႔ ျပည္တြင္းက CSO (အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္း) အႀကီးႀကီးေတြကတဆင့္ သူတို႔နဲ႔တိုက္႐ိုက္ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ေပးတာ ပိုၿပီးအဆင္ေျပမယ္လို႔ ထင္တယ္ခင္ဗ်။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ ဘယ္လိုမ်ဳိး CSO အႀကီးႀကီးေတြ ေျပာတာလဲခင္ဗ်။ ဘယ္လိုအဖဲြ႔အစည္းမ်ဳိးလဲ- ဥပမာအားျဖင့္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေပါ့။
“ကခ်င္မွာဆိုရင္ ဒီကိစၥကိုလုပ္ေနတဲ့ Kachin Peace Network လို၊ ေနာက္ အျဖဴေရာင္တဲြလက္မ်ား-လို၊ ဒီအဖဲြ႔ေတြက ကခ်င္လူထုရဲ႕ယံုၾကည္ကိုးစားမႈကို သူတို႔ရၿပီးသား ျဖစ္ေနတယ္။ စစ္ပဲြစျဖစ္ကတည္းက ေက်းရြာေဒသ ဟိုးေတာႀကံဳအံုၾကားအထိ ဆင္းၿပီးေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔အတူတူေနၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အခက္အခဲေတြကို survey လိုမ်ဳိး assessment ေတြလုပ္ၿပီးေတာ့မွ အကူအညီေပးတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီအဖဲြ႔အစည္းေတြလိုမ်ဳိး အဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဆင္ေျပေလာက္ပါတယ္။”
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာေတာ့ ဒီအကူအညီေတြကို ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီေတြက တဆင့္ ေထာက္ပံ့သြားမယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္းစာနာ ကူညီမႈ စံႏႈန္း စံထားေတြအတိုင္း လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ေနာက္ခံအေျခအေနေတြ မခဲြျခားဘဲ ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီအေထာက္အပံ့ ေပးသြားႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကေရာ ေဒသခံျပည္နယ္အာဏာပို္င္ေတြကပါ ကတိက၀တ္ျပဳ ေျပာဆိုခဲ့တာေတြကိုလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ခ်ီးက်ဴးထားပါတယ္။
လက္ရိွအားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္က ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီေပးေရး အဖဲြ႔ေတြအျပင္ ေဒသခံလူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြေရာ ျပည္တြင္းက အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အရပ္ဘက္လူမႈအဖဲြ႔ေတြကပါ သြားေရာက္ အကူအညီေပးမႈေတြရိွေပမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကေတာ့ ႀကီးမားေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ အကူအညီေပးေရး လုပ္သားေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
VOA
