ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလအတြင္းက တပ္မေတာ္နဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေၿမာက္ေရး တပ္မေတာ္ ေကအိုင္ေအ တို႔အႀကား တိုက္ပြဲေတြ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားခဲ့မႈ၊
ရွမ္းၿပည္နယ္ေၿမာက္ပိုင္းေဒသအတြင္း တုိက္ပြဲမ်ား ခပ္စိပ္စပ္ၿဖစ္ေပၚ
လာမႈေတြေႀကာင့္ အစို္းရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြ အႀကား
တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးၿဖစ္စဥ္အေပၚ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ေပၚေပါက္ ခဲ့ရ
ပါတယ္။ တိုက္ပဲြေတြ ဘာေႀကာင့္ ၿပန္လည္ ၿဖစ္ပြား ခဲ့တယ္။
ၿပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တိုင္းရင္းသားအေရး၊ ဖြဲ႔စည္းပုံအေၿခခံဥပေဒ
ၿပင္ဆင္ေရးနွင့္ ပတ္သက္လုိ႔ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္ ၂၀၁၅
အလြန္္ၿမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အေနအထား ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔
ဒီမုိကေရစီတူေဒးက ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ အဆင့္ၿမင့္အရာရွိႀကီး တစ္ဦးကို
ဧၿပီလ ေနာက္ဆုံးပတ္က ဆက္သြယ္ေမးၿမန္းခဲ့ရာမွာ ေမလတြင္ ေအာက္ပါ အတုိင္း
ၿပန္လည္ ေၿဖႀကားခဲ့ပါတယ္။
သို႔
ဦးကိုကို (ကိုကို စက္မႈတကၠသိုလ္)
၁။ ဦးကိုကုိ၏စာကို လက္ခံရရွိပါတယ္။ စာပါ အေႀကာင္းအရာမ်ားကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ေအာက္ပါ အတုိင္း ေတြ႔ရပါတယ္-
(က) တပ္မေတာ္နဲ႔ KIA တို႔ တို္က္ပြဲၿဖစ္စဥ္အေၿခအေန
(ခ) အၿခားတိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားၿဖစ္တဲ့ SSA၊ RCSS၊ “ဝ” တို႔နွင့္ အေၿခအေန
(ဂ) အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးမႈ အေၿခအေန
(ဃ) အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အေပၚ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ရပ္တည္ခ်က္
(င) တပ္မေတာ္၏ ရပ္တည္ခ်က္
၂။ ဦးကိုကိုရဲ႕ စာအရ ေမးခြန္းေတြကို ႀကည့္ရင္ ဦးကိုကိုတို႔အပါအဝင္ စာနယ္ဇင္း သမားေတြအေနနဲ႔ တစ္ဘက္မွ KIAနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ ေလထဲက စကား ေတြကို ဟုတ္ေသာ္ရွိ၊ မဟုတ္ေသာ္ရွိ အမွန္လို႔ ထင္ၿမင္ေနတဲ့အၿပင္ တပ္မေတာ္ အေပၚ မွာလည္း နဂိုကတည္းက အၿမင္မရွင္း ခ်င္တာေႀကာင့္ တပ္မေတာ္အေပၚ အေကာင္း မၿမင္တာ သဘာဝက်ပါတယ္။ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ကလည္း အထက္မွ ေပးတဲ့အမိန္႔နွင့္ တာဝန္အတိုင္း စည္းကမ္းနွင့္အညီ လုပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအေနနဲ႔၊ တာဝန္မရွိရင္၊ တာဝန္ေပးမခံရရင္ ဘယ္သူေတြဘာေၿပာေၿပာ ကိုယ့္အလုပ္ကိုယ္လုပ္၊ ကိုယ့္လမ္း ကိုယ္ ေလ်ွာက္တာပဲဆုိတဲ့အသိနဲ႔ Media မွာပါတာေတြ၊ ေရးတာေတြ အေပၚမွာလည္း သိပ္ၿပီး မတုံၿပန္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေႀကာင့္လည္း တခ်ိိဳ႕ၿဖစ္စဥ္၊ ၿဖစ္ရပ္ေတြဟာ အရင္ေၿပာတဲ့သူက အမွန္လိုၿဖစ္ေနၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္က ေရးမယ့္၊ ေၿပာမယ့္သူလည္း မရွိပါဘူး။ အခုလည္း ဦးကိုကိုအေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္ က အေၿခအေနမွန္ သိခ်င္တာေႀကာင့္ ေမးတယ္လို႔ပဲ ယူဆၿပီး ရွင္းၿပရတာၿဖစ္ပါတယ္။
၃။ ဧၿပီလအတြင္း တပ္မေတာ္နဲ႔ KIA တို႔အႀကား ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ တိုက္ပဲြၿဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး (၂၀-၄-၂၀၁၄) ရက္ေန႔ထုတ္ သတင္းစာမွာ ပါတာေတြဟာ အမွန္တရားေတြပါပဲ။ လုံးဝ လိမ္ညာေရးထားတာ မပါဘူး။ ကြဲလြဲခ်က္ဘာေႀကာင့္ ရွိရလဲဆိုရင္ KIA အေနနဲ႕ အစကတည္းက တို္က္ပဲြၿဖစ္စဥ္ေတြအေပၚမွာ အမွန္မေၿပာခဲ့၊ မေရးခဲ့တာေႀကာင့္ ၿဖစ္ပါ တယ္။ KIA ဘက္က ေရးတဲ့ Media ေတြ အေနနဲ႔လည္း ထင္ရာၿမင္ရာ ေရးတဲ့အၿပင္ တပ္မေတာ္ကလည္း သတင္းမထုတ္တဲ့အေပၚမွာ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး တစ္ဆိတ္ကို တစ္အိတ္ လုပ္ေရးေတာ့တာပါပဲ။ ၿပီးခဲ့တဲ့တို္က္ပြဲေတြမွာ တပ္မေတာ္ဘက္မွ ၅၀၀၀၀ ေလာက္ က်တယ္လို႔ ေရးတဲ့သူက ေရးသလို ယုံခ်င္တဲ့သူကလည္း ယုံတတ္ႀကပါတယ္။ KIA နဲ႔ ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ စခန္းသိမ္းတိုက္ပြဲေတြမွာ ရခဲ့တ့ဲ အေလာင္းလက္နက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မွတ္တမ္းဓာတ္ပုံေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ သူတို႔ဆီက ထုတ္ၿပန္ေရးသလို ေရးလို႔ မၿဖစ္ပါဘူး။ ဘာေႀကာင့္လဲဆိုေတာ့ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ စည္းကမ္းရွိပါတယ္။ တပ္မေတာ္ က တိုက္တယ္ဆိုတာ လူမ်ိဳးကို တိုက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူမ်ိဳးေရးအသြင္သ႑ာန္ ေဆာင္သြားမယ့္ ၿဖစ္စဥ္ၿဖစ္ရပ္မ်ိဳး မၿဖစ္ေအာင္ နာႀကည္းခ်က္ မၿဖစ္သြားေအာင္ ထိန္းရ ပါတယ္။ သူတို႔ဘက္က က်ေတာ့ ဘာမွ မထိန္းပါဘူး။ ပူတာအိုဘက္မွာ ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ အရာရွိ ေခါင္းၿဖတ္ အသတ္ခံရတဲ့ၿဖစ္စဥ္မ်ိဳးကို သူတို႔ဘက္ကက်ေတာ့ ဝန္မခံတဲ့အၿပင္ ထမင္းရည္ပူ လ်ွာလြဲ လုပ္တာ အားလုံးအသိပါပဲ။
၄။ မန္ဝိန္းႀကီးဘက္မွာ ၿဖစ္တဲ့ ၿဖစ္စဥ္ေတြ သတင္းစာမွာ ပါၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ထပ္ရွင္းၿပ ခ်င္တယ္။ မန္ဝိန္းေဒသဟာ တကယ္ေတာ့ ရွမ္းလူမ်ိဳးစုေတြ အမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ေနရာ ၿဖစ္တယ္။ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး စခန္း ဖြင့္လွစ္ထားခဲ့ေတာ့ ရဲစခန္းေရာ၊ တပ္မေတာ္ စခန္းေရာ၊ အေကာက္ခြန္စခန္းေတြေရာ ရွိတယ္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ KIA က လက္နက္ကိုင္ၿပီး ၿပန္လည္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ၿပဳလုပ္ခဲ့လို႔ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး စခန္းကို ပိတ္ပစ္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေနာက္ေတာ့ KIA ေတြဝင္ၿပီးေနတယ္ ။ ေဒသခံေတြကို ႏွိပ္စက္ တယ္။ လူေတြကို အဓမၼ ဖမ္းဆီးၿပီး KIA စစ္သားလုပ္ခိုင္းတယ္။ ဆက္ေႀကးေတြ ေကာက္တယ္။ ဥပေဒမဲ့ သတ္ၿဖတ္တယ္။ ႏို္င္ငံရဲ႕ သယံဇာတေတြကို ခိုးထုတ္တယ္။ ဒါေႀကာင့္ ေဒသခံေတြက သူတို႔နယ္ေၿမကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈေတြ ရွိလာခဲ့ တယ္။
၅။ တစ္ခါ ဧၿပီ ၃ရက္မွာ မန္ဝိန္းႀကီးနဲ႔ ေကာင္းမုယန္လမ္းေပၚမွာ ပုံမွန္တပ္လဲလွယ္ဖို႔ တာဝန္နဲ႔ သြားေနတဲ့ကားကို KIAက ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္လို႔ တပ္မေတာ္က ဗိုလ္မွဴး တစ္ေယာက္ က်ဆုံးခဲ့ရတယ္။ ဧၿပီ ၁၁ရက္မွာ မိုးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္စခန္းအနီး ပုံမွန္စစ္ဆင္ေရး တာဝန္လဲလွယ္ဖို႔ သြားေနတဲ့ ယာဥ္တန္းကို မိုင္းဆြဲၿပီး ပစ္ခတ္ခဲ့လို႔ စစ္သည္ႏွစ္ဦး က်ဆုံးၿပီး စစ္သည္ကိုးဦး ဒဏ္ရာရခဲ့သလို ယာဥ္ေပၚပါတဲ့ လက္နက္မ်ိဳးစုံ ၁၃ လက္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးစက္ေတြ၊ ခဲယမ္းေတြ မီးေလာင္ပ်က္စီးခဲ့ရတယ္။ ဒါေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဗန္းၿပၿပီး ဥပေဒမဲ့လုပ္ရပ္မ်ိဳးနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့ KIAရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြထဲက တခိ်ဳ႕ ၿဖစ္တယ္။ဒီေတာ့ ေဒသခံၿပည္သူ လူထုရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈေတြ တပ္မေတာ္က လ်စ္လ်ဴရႈ ထားလို႔ မရသလို တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ နယ္ေၿမ လုံၿခံဳေရးတာဝန္ေတြအရ တပ္မေတာ္က အကန္႔အသတ္န႔ဲ ရွင္းလင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ရွင္းလင္းတဲ့ အခါမွာ လည္း KIA ဘက္က စတင္ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မွ မိမိဘက္က အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိန္းသိမ္း ပစ္ခတ္ခဲ့တာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ နယ္ေၿမေဒသအတြင္းမွာ ၿပည္သူလူထုေတြ တစ္စုံံ တစ္ရာ ထိခိုက္နစ္နာမႈမရွိခဲ့ဘူး ဆိုတာ သက္ေသအၿဖစ္နဲ႔ တည္ရွိေနပါတယ္လို႔ ေၿပာခ်င္ ပါတယ္။ KIA ဘက္က ထုတ္ၿပန္တာကို ယုံတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ မတတ္ႏုိ္င္ပါ။ အကယ္၍ ၿငိ္မ္းခ်မ္းသြားရင္ ၿဖစ္ရပ္မွန္ဟာ ဖုံးကြယ္ထားလို႔မရဘဲ ဘူးေပၚသလုိ ေပၚလာမွာပါ။ ဒါေႀကာင့္ အခ်ိန္ကိုပဲ ေစာင့္ပါလို႔ ေၿပာခ်င္ပါတယ္။
၆။ တစ္ဆက္တည္း ကခ်င္ၿပည္နယ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ပေလာင္ေဒသ အပါအဝင္ ရွမ္း(ေၿမာက္) မွာၿဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲၿဖစ္စဥ္ေတြကို တပ္မေတာ္က စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ႕လို႔လား၊ KIA ကေၿမွာက္ေပးလို႔ လုပ္ရတဲ့ TNLA အပါအဝင္ SSA နဲ႕ TNLA တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ နယ္ေၿမ ခ်ဲ႕ထြင္မႈေႀကာင့္ ၿဖစ္တာလား စဥ္းစားသုံးသပ္ႏို္င္ပါတယ္။ ဥပမာ-မိုးကုတ္၊ မိုးမိတ္နယ္ေၿမ ဆိုတာ KIA လည္း မရွိသလို ရွမ္းအဖြဲ႕အစည္းလည္း မရွိပါ။ သို႔ေသာ္လည္း မိမိနယ္ေၿမ မဟုတ္တဲ့ နယ္ေၿမမွာ ဝင္လာတဲ့ မည္သည့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းကိုမဆို၊ ေနရာ သတ္မွတ္ခ်က္မရွိဘဲ ဝင္လာတဲ့ မည္သည့္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ကိုမဆုိ နယ္ေၿမ ထိန္းသိမ္း ေရး နယ္ေၿမစိုးမိုးေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္တပ္ရင္း/ တပ္ဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ တားမရရင္ ပစ္ခတ္ထိန္းသိမ္းရတာ တာဝန္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ တိုက္ပြဲေတြ ၿဖစ္တဲ့ အေပၚမွာ တပ္မေတာ္ဟာ နယ္ေၿမခ်ဲ႕ထြင္လို႔ မဟုတ္ပါ။ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ကတိမတည္လို႔ ၿဖစ္ပါတယ္။ နယ္ေၿမခ်ဲ႕ထြင္ လို႔ၿဖစ္ပါတယ္။ အထူးသၿဖင့္ KIA နဲ႕ TNLA နွစ္ဖြဲ႔စလုံးဟာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မထုိး ထားတဲ့အၿပင္ စည္းကမ္းလည္းမရွိ၊ ကတိလည္း မတည္။ နယ္ေၿမလည္း ခ်ဲ႕ဆိုေတာ့ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈေတြ မလႊဲမေရွာင္သာ ၿဖစ္ရတာ ၿဖစ္ပါတယ္။
၇။ ဒီေနရာမွာ TNLA နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။ ဦးကိုကိုတို႔ သိၿပီးသားပါ။ TNLA ဆိုတာ ဦးအိုက္မုန္းတို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူၿပီးကတည္းက လံုးဝမရွိေတာ့ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ ခြဲထြက္ၿပီး က်န္ရစ္တဲ့ အနည္းစုက မထင္မရွား ဆက္ေႀကးေကာက္၊ ဓားျပတိုက္တဲ့ အဆင့္ ပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ NCCT က UNFC ထဲမွာ အဖြဲ႔ဝင္အေနနဲ႔ပါလို႔ဆိုၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ထဲကို ဆြဲသြင္းလာခဲ့တဲ့အတြက္ လူသိသူသိျဖစ္လာတဲ့ ေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ပေလာင္နယ္ေျမ အတြင္းမွာ လူထုရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္၊ ႏွိပ္စက္မႈေေတြေႀကာင့္ နယ္ေျမခံတပ္မ်ားနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ ေဆာင္ရြက္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက်ေတာ့ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲမႈ လက္မွတ္ ထုိးထားပါလ်က္ ဘာေႀကာင့္ျဖစ္ရလဲဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း အလားတူပါပဲ။ သူတို႔ကို သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ နယ္ေျမမွာမျဖစ္ဘဲ၊ ဝမ္ဟိုင္းလိုေနရာမ်ိဳးမွာ မျဖစ္ဘဲ၊ သူတို႔မရွိမယ့္ေနရာ၊ သတ္မွတ္မထားတဲ့ေနရာမွာ ျဖစ္တာကို သိသာထင္ရွားလွ ပါတယ္။
၈။ အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အပစ္ရပ္စဥ္က ေနရာသတ္မွတ္ခ်က္ မေဆြးေႏြးခဲ့လို႔ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ရတာ မဟုတ္ပါ။ အပစ္ရပ္စဥ္မွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ေနရာကို သေဘာတူၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မေရးထုိးရေသးတဲ့ KIA အဖြဲ႔သာ နယ္ေျမ သတ္မွတ္ခ်က္ မေဆြးေႏြးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈကို ႀကည့္ရင္ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းလို ျမန္မာႏုိင္ငံအထက္ပိုင္းက အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပဲ ျပန္ျဖစ္ေနၿပီး ေကအင္န္ယူအပါအဝင္ ေတာင္ပိုင္းေဒသေတြမွာ မျဖစ္တာ၊ တပ္မေတာ္က ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိတာဟာ ခြဲျခားဆက္ဆံတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ေတာင္ပိုင္းကို နည္းလည္ မႈရေအာင္ ယူၿပီး အထက္ဘက္ကို ဖိတိုက္၊ ထုိးစစ္ဆင္တယ္ဆုိတဲ့ နည္းဗ်ဴဟာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ တပ္မေတာ္ဟာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစအခ်ိန္ကလို ရွိတဲ့ တပ္ရင္း (၄/၅) ရင္းနဲ႔ တိုက္ေနရတဲ့ေခတ္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ေျခလ်င္၊ အကူလက္ရံုးတပ္ဖြဲ႔၊ ဝန္ထမ္းတပ္ဖြဲ႔ေတြ အျပင္ တပ္မေတာ္(ေလ)၊ တပ္မေတာ္(ေရ) နဲ႔ ေခတ္မီတဲ့ အင္အားရွိတဲ့ စြမ္းရည္ရွိတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္တပ္မေတာ္၊ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံေတြက ေလးစားရတဲ့ တပ္မေတာ္၊ Modernized Army၊ Standard Army၊ Mechanized Army အျဖစ္ကို တည္ေဆာက္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
၉။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္သလို ဘယ္ရန္သူကို မဆိုလည္း ေခ်မႈန္းႏုိင္ ပါတယ္။ အင္အားရွိလို႔ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေပၚမွာ အႏိုင္က်င့္ ၿပီး တိုက္ေနတာ မ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ KNU နဲ႔ ဘာေႀကာင့္မျဖစ္လဲ၊ KNU က ကတိတည္ၿပီး စည္းကမ္းနဲ႔ အညီ ေနထုိင္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲေတြ မျဖစ္လို႔ တပ္ေတြမထားတာ၊ မရွိတာလည္း မဟုတ္ပါ။ ယခင္အတိုင္း သတ္မွတ္တဲ့ ေနရာမွာ တပ္မတပ္ေတြ၊ တိုင္းတပ္ေတြ၊ နယ္ေျမထိန္း၊ နယ္ေျမလႈပ္ရွားတပ္ေတြဟာ အရင္အတိုင္း ပါပဲ။ ေအာက္ပိုင္းမွာ တိုက္ပြဲေတြမရွိလို႔ ထုတ္ၿပီးအေပၚပိုင္းကို ပို႔တာလည္း မဟုတ္ပါ။ အေပၚပိုင္းမွာရွိတဲ့တပ္ေတြက သူ႔တာဝန္နဲ႔ သူထမ္းေဆာင္ရင္း သူ႔လံုၿခံဳေရး တာဝန္ယူရင္း စည္းကမ္း မလိုက္နာတဲ့ ကတိမတည္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ရ တာပါ။ ေဒသခံ ျပည္သူလူထုအတြက္ အကာအကြယ္ျပဳရင္း ျဖစ္ရတာပါ။ လက္နက္ကိုင္ၿပီး ဆက္ေႀကးေကာက္ တာ၊ အတင္းအဓမၼလူသစ္စုတာ၊ လူသစ္ ေခၚတာေတြကို ေဒသခံ ျပည္သူလူထုက လက္မခံသလို တပ္မေတာ္ကလည္း လက္မခံပါ။လက္နက္အားကိုးနဲ႔ ျပည္သူ လူထုအေပၚ အႏိုင္က်င့္တာ၊ ႏွိပ္စက္တာကေတာ့ ျပည္သူကို အလုပ္အေကၽြး ျပဳရတဲ့ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရတဲ့ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ လက္ပိုက္ႀကည့္ေနလို႔ မရပါ။ မ်က္ႏွာလႊဲေနလို႔ မျဖစ္ပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရေအာင္ဆိုၿပီး ေျမြမေသ၊ တုတ္မက်ိဳးနဲ႔ အလိုက္ သင့္ၿပီးၿပီးေရာ ေနလို႔မရပါ။ အခုရႈပ္မွေနာင္ရွင္း၊ ရွင္းလင္းရင္းနဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ရတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူၿပီး လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ကတိမတည္ရင္ေတာ့ တိုက္ပြဲထပ္ျဖစ္ ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က ကတိမတည္တာ မဟုတ္ပါ။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တခ်ိဳ႕က ကတိမတည္တာ၊ စည္းမေစာင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို တာဝန္ရွိသူတစ္ဦး အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမွတ္ခ်က္ျပဳရမလဲ။ ကတိတည္ပါလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
၁၀။ ႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ မူႀကမ္းေရးဆြဲရာမွာ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ကိစၥကို အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာ ဘာကို ေဆြးေႏြးမွာလဲ၊ လက္ရွိ တပ္မေတာ္ဟာ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ တပ္မေတာ္ကို ဖ်က္ၿပီး တိုင္းရင္းသားအသီးသီးက အင္အားေတြ ေပါင္းထည့္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ျဖစ္ခ်င္ လို႔မရပါ။ ကမၻာမွာ ဘယ္တပ္မေတာ္မဆို စစ္မႈထမ္း စည္းမ်ဥ္းဆိုတာ ရွိပါတယ္။ စစ္မႈထမ္း စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းနဲ႔အညီ မတည္ေဆာက္၍ မရပါ။ ျဖစ္ခ်င္တာကို ဦးစားေပးမလား။ ျဖစ္သင့္တာကို လက္ခံမလား၊ လက္ရွိအစုိးရဟာ အစိုးရပါပဲ။ လက္ရွိအစုိးရကိုေက်ာ္ၿပီး အစိုးရလုပ္ခ်င္၍ မရသလို လက္ရွိတပ္မေတာ္ကို ေက်ာ္ၿပီး တပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ခ်င္ ၍ေတာ့ မရပါ။ ဥပေဒနဲ႔အညီ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္နဲ႔အညီပဲ ေျပာႏိုင္၊ လက္ခံႏိုင္မွာ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၁။ ေမလေဆြးေႏြးပြဲ အေျခအေနဘယ္လို ရွိႏိုင္မလဲဆိုတာေတာ့ ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္း ေျပာဆို ရခက္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္တာကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လေဆြးေႏြးပြဲက သေဘာတူ ထားတဲ့ Single Text မူႀကမ္းကို ဆက္ၿပီး ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မတ္လ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ရခဲ့တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြအျပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ဘက္က အဆိုျပဳတဲ့ အခ်က္ေတြ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က အဆိုျပဳတဲ့အခ်က္ေတြ ဒါေတြကို အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးၿပီး ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီမႈေတြရေအာင္ ညွိႏႈိင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခန္း (၇) ခန္းစလံုး ႏွစ္ဘက္သေဘာတူညီၿပီ ဆိုလ်ွင္ေတာ့ လက္မွတ္ေရးထုိးႀကရမွာ ျဖစ္ၿပီး ေမလ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ သေဘာတူညီမႈ အကုန္မရေသးရင္ အကုန္လံုး သေဘာတူညီမႈရသည္ အထိ ေဆြးေႏြးရဦးမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမ်ွာ္မွန္းထားတဲ့အတိုင္း ႀသဂုတ္လ ၁ ရက္မတိုင္မီေတာ့ သေဘာတူညီမႈရမယ္ ထင္ပါတယ္။ အေရးအႀကီးဆံုး ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊ တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးဆိုတဲ့ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုး လက္ခံ ယံုႀကည္ လိုက္နာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရတဲ့ ဒို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးအေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ေဆြးေႏြးႀကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၂။ ဒီေနရာမွာ တစ္ဆက္တည္းေျပာလိုတာက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့မူဝါဒေျခာက္ရပ္ျဖစ္တဲ့-
(က) ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူရန္၊ အမွန္တကယ္ဆႏၵရွိရန္၊
(ခ) သေဘာတူစာခ်ဳပ္အတိုင္း ကတိတည္ရန္၊
(ဂ) ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္အေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္၊
(ဃ) ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေပၚ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးမျဖစ္ရန္၊
(င) ႏိုင္ငံေတာ္မွ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို တိတိက်က်လိုက္နာရန္၊
(စ) ဒို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအႏွစ္သာရကို လက္ခံၿပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ဒီမိုကေရစီေလ်ွာက္လွမ္းမႈတြင္ လုိက္ပါ ေဆာင္ ရြက္ရန္။
၁၃။ ဒီအခ်က္ေျခာက္ခ်က္ဟာ မူႀကမ္းေရးဆြဲရာမွာ ပါဖို႔၊ မပါဖို႔ထက္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွလည္း ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ပါ အခ်က္ေတြကို လိုက္နာတဲ့အဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ ၎တို႔အက်ိဳးစီးပြား ဆုတ္ယုတ္မသြားသလို လက္မခံႏိုင္စရာမရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကလည္း သူတို႔ကို အက်ပ္ကိုင္တာ မဟုတ္သလို တပ္မေတာ္က လက္ေတြ႔ကိုယ္တိုင္ လိုက္နာ ေဆာင္ ရြက္ ေနတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္သေဘာထား မွန္ကန္ၿပီး တည္ႀကည္ ေျဖာင့္မတ္ တဲ့ KNU လို အဖြဲ႔မ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ အားလံုး လက္ခံေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေစာဒက တက္စရာမရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၄။ အပစ္ရပ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လက္မွတ္ေရးထိုးရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရက ပါဝင္ရေလာက္ေအာင္ တိုင္းရင္းသားေတြ ဘက္ ေတာင္းဆိုေန တယ္ဆိုတာ KIA တစ္ဖြဲ႔ တည္းကိုၾကည့္ၿပီး ေၿပာတာလား။ က်န္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကိုေရာ ထည့္မစဥ္းစား ေတာ့ဘူးလား။ အေရးၾကီးဆံုးက သေဘာတူညီမႈပါ။ ကိုယ့္ၿပည္တြင္းေရးကိစၥကို ကိုယ့္ ဘာသာ ေၿဖရွင္းတာ အေကာင္းဆံုးၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဘယ္သူေတြ ဘယ္လို စိုးရိမ္ တယ္ ဆိုတာထက္ လက္မွတ္ေရးထိုးခ်င္သလား။ မထိုးခ်င္ဘူးလားက ပိုအေရးၾကီး ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္တစ္ခုလံုးရဲ႕ ႏိုင္ငံသား အားလံုး တိုင္းရင္းသားအားလံုးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြား နဲ႕ယွဥ္ၿပီး စဥ္းစားဆံုးၿဖတ္ရမွာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဟာ အမ်ိဳးသားေရးတာဝန္ကို ဘယ္ေတာ့မွ သစၥာမေဖာက္ ဆိုသလိုပါပဲ၊ အမ်ိဳးသားေရး ၿပည္ေထာင္စုသား အားလံုးရဲ႕ အေရး၊ တိုင္းရင္းသား အားလံုးရဲ႕ အေရးဟာ ဒို႕တာဝန္အေရးသံုးပါးပါပဲ။ ကိုယ့္အေရးကို သူမ်ားအားကိုးလို႕ မရသလို ကိုယ့္ဘာသာယံုၾကည္မႈရွိရွိနဲ႕ ေၿဖရွင္းရမွာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈရွိရင္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈလည္း ေပ်ာက္သြားမွာပါ။
၁၅။ တိုင္းရင္းသားေတြက ႏိုင္ငံေရးအရ အာမခံခ်က္ရွိမွာ အပစ္ရပ္ေရး လက္မွတ္ေရးထိုး လိုၾကတယ္ဆိုတာ လက္ေတြ႕က်၊ မက်ဆိုတာထက္ ၿဖစ္သင့္တဲ့ အေၿခအေနတစ္ရပ္ၿဖစ္လို႔ လက္ခံပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအာမခံခ်က္ ရွိ၊ မရွိဆိုတာလည္း ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးဖို႔ Political Dialogue သြားဖို႔၊ Frame work တည္ေဆာက္ဖို႔ လက္ခံထားၿပီးလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးၿပီးတာနဲ႕ ဆက္သြားမယ့္ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ Time Frame ကို ခ်ၿပီးလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။ လက္ခံေဆာင္ရြက္မယ့္ အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ အမ်ားစုၿဖစ္ၿပီး က်န္တဲ့ KIA နဲ႔ TNLA ကလည္း ဒါကို လက္ခံမယ္ဆိုရင္ ၿပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လက္မွတ္မေရးထိုးႏိုင္စရာ မရွိပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနၿဖင့္လည္း အတင္း အက်ပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႕လည္း ခိုင္းစရာ အေၾကာင္းမရွိပါ။ ၿဖစ္ေနတဲ့ ပကတိ အေၿခအေန ေပၚမွာ မွန္ကန္စြာ ရႈၿမင္သံုးသပ္ၿပီး နားလည္မႈ ေပးဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။
၁၆။ တစ္ဖက္မွာလည္း တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္မွာ ပူပန္ေနတယ္။ သူတို႔ ပူပန္ေနသလို ပ်က္သြားႏိုင္လားဆိုတာ ခြဲၿခားၿပီး ေၿပာဆိုလိုပါတယ္။ ယခု ၿဖစ္ေနတဲ့ အေၿခအေနကို ၾကည့္ပါ၊ အဓိက ဘယ္သူနဲ႕ ၿဖစ္ေနတာလဲ၊ ဘယ္သူေတြက မလိုက္နာတာလဲ၊ ဘယ္သူေတြ က လက္မွတ္မထိုးခ်င္တာလဲ၊ ဘယ္သူေတြက စိတ္ပူ ေနတာလဲ၊ ဘက္နွစ္ဘက္ရွိပါတယ္။ တစ္ဘက္တည္းမဟုတ္တာေတာ့ နားလည္ဖို႔ လိုပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကေတာ့ အမွန္တရားေပၚ ရပ္တည္ပါတယ္။ သစၥာ တရားနဲ႕ အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ ေၿပာတဲ့အတိုင္းလုပ္သလို လုပ္တဲ့အတိုင္း လည္း ေၿပာပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တပ္မေတာ္က တံခါးဖြင့္ထားသလို လက္ကမ္းၿပီး ၾကိဳေနပါတယ္။ မလာခ်င္တဲ့သူက ဘယ္သူလဲ။ ေရႊလက္နဲ႔ ေခၚေပမယ့္ ကမ္းေသာလက္ကိုမၾကိဳဘဲ လက္တြဲ ၿဖဳတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဘယ္သူ႕ အၿပစ္လဲ။ တြဲခ်င္တဲ့သူကို လက္တြဲေခၚၿပီး လက္မတြဲ ခ်င္တဲ့သူကိုေတာ့ ထားခဲ့ရမွာပါပဲ။
၁၇။ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႕ သမၼတတို႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအရ ရပ္တည္မႈေတြက နီးစပ္တယ္ဆိုတာထက္ တစ္ထပ္တည္း က်တယ္ဆိုရင္ ပိုမွန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဆိုတာ ဖဲြ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ အရ ႏိုင္ငံသားအားလံုး၏ အထြတ္အထိပ္ ေနရာ ရရွိသည္ လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အၾကီးအကဲႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အၾကီးအကဲသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ႏိုင္ငံေရးအရ ရပ္တည္မႈဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတရဲ႕ သေဘာအတိုင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထားေတြကို (၆၉) နွစ္ေၿမာက္ တပ္မေတာ္ေန႔ မိန္႕ခြန္းမွာ ၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ၂၀၁၅ အလြန္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္ ကလည္း ေၿပာင္းလဲစရာ မရွိပါဘူး။
၁၈။ ယခုရွင္းလင္း တင္ၿပတာေတြဟာ အမွန္တရားေတြပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ ၿပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ၿဖစ္လို႔ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းေတြ အေပၚမွာ တစ္ေၿပးညီ၊ တစ္သေဘာတည္း ဆက္ဆံပါတယ္။ ဒို႕တာဝန္ အေရးသံုးပါးဟာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ တာဝန္၊ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလမ္းစဥ္လည္း ၿဖစ္ပါ တယ္။ စစ္မွန္၍ စည္းကမ္းၿပည့္ဝေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးၿပီး ၿပည္ေထာင္စုစနစ္ၿဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားတဲ့ ၿပည္ေထာင္စု သမၼတၿမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ မွာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစံုကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ အဓိက တာဝန္ရွိတဲ့ တပ္မေတာ္ အေနၿဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳး၊ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသား အားလံုးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို အၿမဲ ဦးထိပ္ပန္ဆင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ တက္ၾကြစြာ ပါဝင္ေဆာင္ ရြက္ေနပါတယ္ဆိုတာ ၿခြင္းခ်က္ မရွိ အၿပည့္အဝ လက္ခံ ယံုၾကည္ ပါလို႕ ေၿပာၾကားလိုပါတယ္။
ခ်စ္ၾကည္စြာၿဖင့္
ေေေေ ေမာင္ေမႊး
ေမလ ၅ ရက္ထုတ္ ဒီမိုကေရစီတူေဒး သတင္းစာ အတြဲ(၁) အမွတ္(၅၇) မွ ကူးယူ ေဖာ္ျပသည္
သို႔
ဦးကိုကို (ကိုကို စက္မႈတကၠသိုလ္)
၁။ ဦးကိုကုိ၏စာကို လက္ခံရရွိပါတယ္။ စာပါ အေႀကာင္းအရာမ်ားကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ေအာက္ပါ အတုိင္း ေတြ႔ရပါတယ္-
(က) တပ္မေတာ္နဲ႔ KIA တို႔ တို္က္ပြဲၿဖစ္စဥ္အေၿခအေန
(ခ) အၿခားတိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားၿဖစ္တဲ့ SSA၊ RCSS၊ “ဝ” တို႔နွင့္ အေၿခအေန
(ဂ) အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးမႈ အေၿခအေန
(ဃ) အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အေပၚ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ရပ္တည္ခ်က္
(င) တပ္မေတာ္၏ ရပ္တည္ခ်က္
၂။ ဦးကိုကိုရဲ႕ စာအရ ေမးခြန္းေတြကို ႀကည့္ရင္ ဦးကိုကိုတို႔အပါအဝင္ စာနယ္ဇင္း သမားေတြအေနနဲ႔ တစ္ဘက္မွ KIAနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ ေလထဲက စကား ေတြကို ဟုတ္ေသာ္ရွိ၊ မဟုတ္ေသာ္ရွိ အမွန္လို႔ ထင္ၿမင္ေနတဲ့အၿပင္ တပ္မေတာ္ အေပၚ မွာလည္း နဂိုကတည္းက အၿမင္မရွင္း ခ်င္တာေႀကာင့္ တပ္မေတာ္အေပၚ အေကာင္း မၿမင္တာ သဘာဝက်ပါတယ္။ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ကလည္း အထက္မွ ေပးတဲ့အမိန္႔နွင့္ တာဝန္အတိုင္း စည္းကမ္းနွင့္အညီ လုပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအေနနဲ႔၊ တာဝန္မရွိရင္၊ တာဝန္ေပးမခံရရင္ ဘယ္သူေတြဘာေၿပာေၿပာ ကိုယ့္အလုပ္ကိုယ္လုပ္၊ ကိုယ့္လမ္း ကိုယ္ ေလ်ွာက္တာပဲဆုိတဲ့အသိနဲ႔ Media မွာပါတာေတြ၊ ေရးတာေတြ အေပၚမွာလည္း သိပ္ၿပီး မတုံၿပန္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေႀကာင့္လည္း တခ်ိိဳ႕ၿဖစ္စဥ္၊ ၿဖစ္ရပ္ေတြဟာ အရင္ေၿပာတဲ့သူက အမွန္လိုၿဖစ္ေနၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္က ေရးမယ့္၊ ေၿပာမယ့္သူလည္း မရွိပါဘူး။ အခုလည္း ဦးကိုကိုအေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္ က အေၿခအေနမွန္ သိခ်င္တာေႀကာင့္ ေမးတယ္လို႔ပဲ ယူဆၿပီး ရွင္းၿပရတာၿဖစ္ပါတယ္။
၃။ ဧၿပီလအတြင္း တပ္မေတာ္နဲ႔ KIA တို႔အႀကား ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ တိုက္ပဲြၿဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး (၂၀-၄-၂၀၁၄) ရက္ေန႔ထုတ္ သတင္းစာမွာ ပါတာေတြဟာ အမွန္တရားေတြပါပဲ။ လုံးဝ လိမ္ညာေရးထားတာ မပါဘူး။ ကြဲလြဲခ်က္ဘာေႀကာင့္ ရွိရလဲဆိုရင္ KIA အေနနဲ႕ အစကတည္းက တို္က္ပဲြၿဖစ္စဥ္ေတြအေပၚမွာ အမွန္မေၿပာခဲ့၊ မေရးခဲ့တာေႀကာင့္ ၿဖစ္ပါ တယ္။ KIA ဘက္က ေရးတဲ့ Media ေတြ အေနနဲ႔လည္း ထင္ရာၿမင္ရာ ေရးတဲ့အၿပင္ တပ္မေတာ္ကလည္း သတင္းမထုတ္တဲ့အေပၚမွာ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး တစ္ဆိတ္ကို တစ္အိတ္ လုပ္ေရးေတာ့တာပါပဲ။ ၿပီးခဲ့တဲ့တို္က္ပြဲေတြမွာ တပ္မေတာ္ဘက္မွ ၅၀၀၀၀ ေလာက္ က်တယ္လို႔ ေရးတဲ့သူက ေရးသလို ယုံခ်င္တဲ့သူကလည္း ယုံတတ္ႀကပါတယ္။ KIA နဲ႔ ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ စခန္းသိမ္းတိုက္ပြဲေတြမွာ ရခဲ့တ့ဲ အေလာင္းလက္နက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မွတ္တမ္းဓာတ္ပုံေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ သူတို႔ဆီက ထုတ္ၿပန္ေရးသလို ေရးလို႔ မၿဖစ္ပါဘူး။ ဘာေႀကာင့္လဲဆိုေတာ့ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ စည္းကမ္းရွိပါတယ္။ တပ္မေတာ္ က တိုက္တယ္ဆိုတာ လူမ်ိဳးကို တိုက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူမ်ိဳးေရးအသြင္သ႑ာန္ ေဆာင္သြားမယ့္ ၿဖစ္စဥ္ၿဖစ္ရပ္မ်ိဳး မၿဖစ္ေအာင္ နာႀကည္းခ်က္ မၿဖစ္သြားေအာင္ ထိန္းရ ပါတယ္။ သူတို႔ဘက္က က်ေတာ့ ဘာမွ မထိန္းပါဘူး။ ပူတာအိုဘက္မွာ ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ အရာရွိ ေခါင္းၿဖတ္ အသတ္ခံရတဲ့ၿဖစ္စဥ္မ်ိဳးကို သူတို႔ဘက္ကက်ေတာ့ ဝန္မခံတဲ့အၿပင္ ထမင္းရည္ပူ လ်ွာလြဲ လုပ္တာ အားလုံးအသိပါပဲ။
၄။ မန္ဝိန္းႀကီးဘက္မွာ ၿဖစ္တဲ့ ၿဖစ္စဥ္ေတြ သတင္းစာမွာ ပါၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ထပ္ရွင္းၿပ ခ်င္တယ္။ မန္ဝိန္းေဒသဟာ တကယ္ေတာ့ ရွမ္းလူမ်ိဳးစုေတြ အမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ေနရာ ၿဖစ္တယ္။ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး စခန္း ဖြင့္လွစ္ထားခဲ့ေတာ့ ရဲစခန္းေရာ၊ တပ္မေတာ္ စခန္းေရာ၊ အေကာက္ခြန္စခန္းေတြေရာ ရွိတယ္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ KIA က လက္နက္ကိုင္ၿပီး ၿပန္လည္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ၿပဳလုပ္ခဲ့လို႔ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး စခန္းကို ပိတ္ပစ္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေနာက္ေတာ့ KIA ေတြဝင္ၿပီးေနတယ္ ။ ေဒသခံေတြကို ႏွိပ္စက္ တယ္။ လူေတြကို အဓမၼ ဖမ္းဆီးၿပီး KIA စစ္သားလုပ္ခိုင္းတယ္။ ဆက္ေႀကးေတြ ေကာက္တယ္။ ဥပေဒမဲ့ သတ္ၿဖတ္တယ္။ ႏို္င္ငံရဲ႕ သယံဇာတေတြကို ခိုးထုတ္တယ္။ ဒါေႀကာင့္ ေဒသခံေတြက သူတို႔နယ္ေၿမကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈေတြ ရွိလာခဲ့ တယ္။
၅။ တစ္ခါ ဧၿပီ ၃ရက္မွာ မန္ဝိန္းႀကီးနဲ႔ ေကာင္းမုယန္လမ္းေပၚမွာ ပုံမွန္တပ္လဲလွယ္ဖို႔ တာဝန္နဲ႔ သြားေနတဲ့ကားကို KIAက ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္လို႔ တပ္မေတာ္က ဗိုလ္မွဴး တစ္ေယာက္ က်ဆုံးခဲ့ရတယ္။ ဧၿပီ ၁၁ရက္မွာ မိုးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္စခန္းအနီး ပုံမွန္စစ္ဆင္ေရး တာဝန္လဲလွယ္ဖို႔ သြားေနတဲ့ ယာဥ္တန္းကို မိုင္းဆြဲၿပီး ပစ္ခတ္ခဲ့လို႔ စစ္သည္ႏွစ္ဦး က်ဆုံးၿပီး စစ္သည္ကိုးဦး ဒဏ္ရာရခဲ့သလို ယာဥ္ေပၚပါတဲ့ လက္နက္မ်ိဳးစုံ ၁၃ လက္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးစက္ေတြ၊ ခဲယမ္းေတြ မီးေလာင္ပ်က္စီးခဲ့ရတယ္။ ဒါေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဗန္းၿပၿပီး ဥပေဒမဲ့လုပ္ရပ္မ်ိဳးနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့ KIAရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြထဲက တခိ်ဳ႕ ၿဖစ္တယ္။ဒီေတာ့ ေဒသခံၿပည္သူ လူထုရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈေတြ တပ္မေတာ္က လ်စ္လ်ဴရႈ ထားလို႔ မရသလို တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ နယ္ေၿမ လုံၿခံဳေရးတာဝန္ေတြအရ တပ္မေတာ္က အကန္႔အသတ္န႔ဲ ရွင္းလင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ရွင္းလင္းတဲ့ အခါမွာ လည္း KIA ဘက္က စတင္ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မွ မိမိဘက္က အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိန္းသိမ္း ပစ္ခတ္ခဲ့တာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ နယ္ေၿမေဒသအတြင္းမွာ ၿပည္သူလူထုေတြ တစ္စုံံ တစ္ရာ ထိခိုက္နစ္နာမႈမရွိခဲ့ဘူး ဆိုတာ သက္ေသအၿဖစ္နဲ႔ တည္ရွိေနပါတယ္လို႔ ေၿပာခ်င္ ပါတယ္။ KIA ဘက္က ထုတ္ၿပန္တာကို ယုံတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ မတတ္ႏုိ္င္ပါ။ အကယ္၍ ၿငိ္မ္းခ်မ္းသြားရင္ ၿဖစ္ရပ္မွန္ဟာ ဖုံးကြယ္ထားလို႔မရဘဲ ဘူးေပၚသလုိ ေပၚလာမွာပါ။ ဒါေႀကာင့္ အခ်ိန္ကိုပဲ ေစာင့္ပါလို႔ ေၿပာခ်င္ပါတယ္။
၆။ တစ္ဆက္တည္း ကခ်င္ၿပည္နယ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ပေလာင္ေဒသ အပါအဝင္ ရွမ္း(ေၿမာက္) မွာၿဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲၿဖစ္စဥ္ေတြကို တပ္မေတာ္က စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ႕လို႔လား၊ KIA ကေၿမွာက္ေပးလို႔ လုပ္ရတဲ့ TNLA အပါအဝင္ SSA နဲ႕ TNLA တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ နယ္ေၿမ ခ်ဲ႕ထြင္မႈေႀကာင့္ ၿဖစ္တာလား စဥ္းစားသုံးသပ္ႏို္င္ပါတယ္။ ဥပမာ-မိုးကုတ္၊ မိုးမိတ္နယ္ေၿမ ဆိုတာ KIA လည္း မရွိသလို ရွမ္းအဖြဲ႕အစည္းလည္း မရွိပါ။ သို႔ေသာ္လည္း မိမိနယ္ေၿမ မဟုတ္တဲ့ နယ္ေၿမမွာ ဝင္လာတဲ့ မည္သည့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းကိုမဆို၊ ေနရာ သတ္မွတ္ခ်က္မရွိဘဲ ဝင္လာတဲ့ မည္သည့္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ကိုမဆုိ နယ္ေၿမ ထိန္းသိမ္း ေရး နယ္ေၿမစိုးမိုးေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္တပ္ရင္း/ တပ္ဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ တားမရရင္ ပစ္ခတ္ထိန္းသိမ္းရတာ တာဝန္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ တိုက္ပြဲေတြ ၿဖစ္တဲ့ အေပၚမွာ တပ္မေတာ္ဟာ နယ္ေၿမခ်ဲ႕ထြင္လို႔ မဟုတ္ပါ။ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ကတိမတည္လို႔ ၿဖစ္ပါတယ္။ နယ္ေၿမခ်ဲ႕ထြင္ လို႔ၿဖစ္ပါတယ္။ အထူးသၿဖင့္ KIA နဲ႕ TNLA နွစ္ဖြဲ႔စလုံးဟာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မထုိး ထားတဲ့အၿပင္ စည္းကမ္းလည္းမရွိ၊ ကတိလည္း မတည္။ နယ္ေၿမလည္း ခ်ဲ႕ဆိုေတာ့ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈေတြ မလႊဲမေရွာင္သာ ၿဖစ္ရတာ ၿဖစ္ပါတယ္။
၇။ ဒီေနရာမွာ TNLA နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။ ဦးကိုကိုတို႔ သိၿပီးသားပါ။ TNLA ဆိုတာ ဦးအိုက္မုန္းတို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူၿပီးကတည္းက လံုးဝမရွိေတာ့ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ ခြဲထြက္ၿပီး က်န္ရစ္တဲ့ အနည္းစုက မထင္မရွား ဆက္ေႀကးေကာက္၊ ဓားျပတိုက္တဲ့ အဆင့္ ပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ NCCT က UNFC ထဲမွာ အဖြဲ႔ဝင္အေနနဲ႔ပါလို႔ဆိုၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ထဲကို ဆြဲသြင္းလာခဲ့တဲ့အတြက္ လူသိသူသိျဖစ္လာတဲ့ ေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ပေလာင္နယ္ေျမ အတြင္းမွာ လူထုရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္၊ ႏွိပ္စက္မႈေေတြေႀကာင့္ နယ္ေျမခံတပ္မ်ားနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ ေဆာင္ရြက္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက်ေတာ့ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲမႈ လက္မွတ္ ထုိးထားပါလ်က္ ဘာေႀကာင့္ျဖစ္ရလဲဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း အလားတူပါပဲ။ သူတို႔ကို သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ နယ္ေျမမွာမျဖစ္ဘဲ၊ ဝမ္ဟိုင္းလိုေနရာမ်ိဳးမွာ မျဖစ္ဘဲ၊ သူတို႔မရွိမယ့္ေနရာ၊ သတ္မွတ္မထားတဲ့ေနရာမွာ ျဖစ္တာကို သိသာထင္ရွားလွ ပါတယ္။
၈။ အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အပစ္ရပ္စဥ္က ေနရာသတ္မွတ္ခ်က္ မေဆြးေႏြးခဲ့လို႔ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ရတာ မဟုတ္ပါ။ အပစ္ရပ္စဥ္မွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ေနရာကို သေဘာတူၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မေရးထုိးရေသးတဲ့ KIA အဖြဲ႔သာ နယ္ေျမ သတ္မွတ္ခ်က္ မေဆြးေႏြးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈကို ႀကည့္ရင္ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းလို ျမန္မာႏုိင္ငံအထက္ပိုင္းက အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပဲ ျပန္ျဖစ္ေနၿပီး ေကအင္န္ယူအပါအဝင္ ေတာင္ပိုင္းေဒသေတြမွာ မျဖစ္တာ၊ တပ္မေတာ္က ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိတာဟာ ခြဲျခားဆက္ဆံတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ေတာင္ပိုင္းကို နည္းလည္ မႈရေအာင္ ယူၿပီး အထက္ဘက္ကို ဖိတိုက္၊ ထုိးစစ္ဆင္တယ္ဆုိတဲ့ နည္းဗ်ဴဟာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ တပ္မေတာ္ဟာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစအခ်ိန္ကလို ရွိတဲ့ တပ္ရင္း (၄/၅) ရင္းနဲ႔ တိုက္ေနရတဲ့ေခတ္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ေျခလ်င္၊ အကူလက္ရံုးတပ္ဖြဲ႔၊ ဝန္ထမ္းတပ္ဖြဲ႔ေတြ အျပင္ တပ္မေတာ္(ေလ)၊ တပ္မေတာ္(ေရ) နဲ႔ ေခတ္မီတဲ့ အင္အားရွိတဲ့ စြမ္းရည္ရွိတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္တပ္မေတာ္၊ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံေတြက ေလးစားရတဲ့ တပ္မေတာ္၊ Modernized Army၊ Standard Army၊ Mechanized Army အျဖစ္ကို တည္ေဆာက္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
၉။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္သလို ဘယ္ရန္သူကို မဆိုလည္း ေခ်မႈန္းႏုိင္ ပါတယ္။ အင္အားရွိလို႔ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေပၚမွာ အႏိုင္က်င့္ ၿပီး တိုက္ေနတာ မ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ KNU နဲ႔ ဘာေႀကာင့္မျဖစ္လဲ၊ KNU က ကတိတည္ၿပီး စည္းကမ္းနဲ႔ အညီ ေနထုိင္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲေတြ မျဖစ္လို႔ တပ္ေတြမထားတာ၊ မရွိတာလည္း မဟုတ္ပါ။ ယခင္အတိုင္း သတ္မွတ္တဲ့ ေနရာမွာ တပ္မတပ္ေတြ၊ တိုင္းတပ္ေတြ၊ နယ္ေျမထိန္း၊ နယ္ေျမလႈပ္ရွားတပ္ေတြဟာ အရင္အတိုင္း ပါပဲ။ ေအာက္ပိုင္းမွာ တိုက္ပြဲေတြမရွိလို႔ ထုတ္ၿပီးအေပၚပိုင္းကို ပို႔တာလည္း မဟုတ္ပါ။ အေပၚပိုင္းမွာရွိတဲ့တပ္ေတြက သူ႔တာဝန္နဲ႔ သူထမ္းေဆာင္ရင္း သူ႔လံုၿခံဳေရး တာဝန္ယူရင္း စည္းကမ္း မလိုက္နာတဲ့ ကတိမတည္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ရ တာပါ။ ေဒသခံ ျပည္သူလူထုအတြက္ အကာအကြယ္ျပဳရင္း ျဖစ္ရတာပါ။ လက္နက္ကိုင္ၿပီး ဆက္ေႀကးေကာက္ တာ၊ အတင္းအဓမၼလူသစ္စုတာ၊ လူသစ္ ေခၚတာေတြကို ေဒသခံ ျပည္သူလူထုက လက္မခံသလို တပ္မေတာ္ကလည္း လက္မခံပါ။လက္နက္အားကိုးနဲ႔ ျပည္သူ လူထုအေပၚ အႏိုင္က်င့္တာ၊ ႏွိပ္စက္တာကေတာ့ ျပည္သူကို အလုပ္အေကၽြး ျပဳရတဲ့ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရတဲ့ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ လက္ပိုက္ႀကည့္ေနလို႔ မရပါ။ မ်က္ႏွာလႊဲေနလို႔ မျဖစ္ပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရေအာင္ဆိုၿပီး ေျမြမေသ၊ တုတ္မက်ိဳးနဲ႔ အလိုက္ သင့္ၿပီးၿပီးေရာ ေနလို႔မရပါ။ အခုရႈပ္မွေနာင္ရွင္း၊ ရွင္းလင္းရင္းနဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ရတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူၿပီး လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ကတိမတည္ရင္ေတာ့ တိုက္ပြဲထပ္ျဖစ္ ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က ကတိမတည္တာ မဟုတ္ပါ။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တခ်ိဳ႕က ကတိမတည္တာ၊ စည္းမေစာင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို တာဝန္ရွိသူတစ္ဦး အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမွတ္ခ်က္ျပဳရမလဲ။ ကတိတည္ပါလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
၁၀။ ႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ မူႀကမ္းေရးဆြဲရာမွာ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ကိစၥကို အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာ ဘာကို ေဆြးေႏြးမွာလဲ၊ လက္ရွိ တပ္မေတာ္ဟာ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ တပ္မေတာ္ကို ဖ်က္ၿပီး တိုင္းရင္းသားအသီးသီးက အင္အားေတြ ေပါင္းထည့္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ျဖစ္ခ်င္ လို႔မရပါ။ ကမၻာမွာ ဘယ္တပ္မေတာ္မဆို စစ္မႈထမ္း စည္းမ်ဥ္းဆိုတာ ရွိပါတယ္။ စစ္မႈထမ္း စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းနဲ႔အညီ မတည္ေဆာက္၍ မရပါ။ ျဖစ္ခ်င္တာကို ဦးစားေပးမလား။ ျဖစ္သင့္တာကို လက္ခံမလား၊ လက္ရွိအစုိးရဟာ အစိုးရပါပဲ။ လက္ရွိအစုိးရကိုေက်ာ္ၿပီး အစိုးရလုပ္ခ်င္၍ မရသလို လက္ရွိတပ္မေတာ္ကို ေက်ာ္ၿပီး တပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ခ်င္ ၍ေတာ့ မရပါ။ ဥပေဒနဲ႔အညီ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္နဲ႔အညီပဲ ေျပာႏိုင္၊ လက္ခံႏိုင္မွာ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၁။ ေမလေဆြးေႏြးပြဲ အေျခအေနဘယ္လို ရွိႏိုင္မလဲဆိုတာေတာ့ ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္း ေျပာဆို ရခက္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္တာကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လေဆြးေႏြးပြဲက သေဘာတူ ထားတဲ့ Single Text မူႀကမ္းကို ဆက္ၿပီး ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မတ္လ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ရခဲ့တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြအျပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ဘက္က အဆိုျပဳတဲ့ အခ်က္ေတြ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က အဆိုျပဳတဲ့အခ်က္ေတြ ဒါေတြကို အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးၿပီး ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီမႈေတြရေအာင္ ညွိႏႈိင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခန္း (၇) ခန္းစလံုး ႏွစ္ဘက္သေဘာတူညီၿပီ ဆိုလ်ွင္ေတာ့ လက္မွတ္ေရးထုိးႀကရမွာ ျဖစ္ၿပီး ေမလ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ သေဘာတူညီမႈ အကုန္မရေသးရင္ အကုန္လံုး သေဘာတူညီမႈရသည္ အထိ ေဆြးေႏြးရဦးမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမ်ွာ္မွန္းထားတဲ့အတိုင္း ႀသဂုတ္လ ၁ ရက္မတိုင္မီေတာ့ သေဘာတူညီမႈရမယ္ ထင္ပါတယ္။ အေရးအႀကီးဆံုး ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊ တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးဆိုတဲ့ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုး လက္ခံ ယံုႀကည္ လိုက္နာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရတဲ့ ဒို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးအေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ေဆြးေႏြးႀကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၂။ ဒီေနရာမွာ တစ္ဆက္တည္းေျပာလိုတာက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့မူဝါဒေျခာက္ရပ္ျဖစ္တဲ့-
(က) ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူရန္၊ အမွန္တကယ္ဆႏၵရွိရန္၊
(ခ) သေဘာတူစာခ်ဳပ္အတိုင္း ကတိတည္ရန္၊
(ဂ) ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္အေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္၊
(ဃ) ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေပၚ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးမျဖစ္ရန္၊
(င) ႏိုင္ငံေတာ္မွ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို တိတိက်က်လိုက္နာရန္၊
(စ) ဒို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအႏွစ္သာရကို လက္ခံၿပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ဒီမိုကေရစီေလ်ွာက္လွမ္းမႈတြင္ လုိက္ပါ ေဆာင္ ရြက္ရန္။
၁၃။ ဒီအခ်က္ေျခာက္ခ်က္ဟာ မူႀကမ္းေရးဆြဲရာမွာ ပါဖို႔၊ မပါဖို႔ထက္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွလည္း ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ပါ အခ်က္ေတြကို လိုက္နာတဲ့အဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ ၎တို႔အက်ိဳးစီးပြား ဆုတ္ယုတ္မသြားသလို လက္မခံႏိုင္စရာမရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကလည္း သူတို႔ကို အက်ပ္ကိုင္တာ မဟုတ္သလို တပ္မေတာ္က လက္ေတြ႔ကိုယ္တိုင္ လိုက္နာ ေဆာင္ ရြက္ ေနတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္သေဘာထား မွန္ကန္ၿပီး တည္ႀကည္ ေျဖာင့္မတ္ တဲ့ KNU လို အဖြဲ႔မ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ အားလံုး လက္ခံေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေစာဒက တက္စရာမရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၄။ အပစ္ရပ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လက္မွတ္ေရးထိုးရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရက ပါဝင္ရေလာက္ေအာင္ တိုင္းရင္းသားေတြ ဘက္ ေတာင္းဆိုေန တယ္ဆိုတာ KIA တစ္ဖြဲ႔ တည္းကိုၾကည့္ၿပီး ေၿပာတာလား။ က်န္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကိုေရာ ထည့္မစဥ္းစား ေတာ့ဘူးလား။ အေရးၾကီးဆံုးက သေဘာတူညီမႈပါ။ ကိုယ့္ၿပည္တြင္းေရးကိစၥကို ကိုယ့္ ဘာသာ ေၿဖရွင္းတာ အေကာင္းဆံုးၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဘယ္သူေတြ ဘယ္လို စိုးရိမ္ တယ္ ဆိုတာထက္ လက္မွတ္ေရးထိုးခ်င္သလား။ မထိုးခ်င္ဘူးလားက ပိုအေရးၾကီး ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္တစ္ခုလံုးရဲ႕ ႏိုင္ငံသား အားလံုး တိုင္းရင္းသားအားလံုးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြား နဲ႕ယွဥ္ၿပီး စဥ္းစားဆံုးၿဖတ္ရမွာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဟာ အမ်ိဳးသားေရးတာဝန္ကို ဘယ္ေတာ့မွ သစၥာမေဖာက္ ဆိုသလိုပါပဲ၊ အမ်ိဳးသားေရး ၿပည္ေထာင္စုသား အားလံုးရဲ႕ အေရး၊ တိုင္းရင္းသား အားလံုးရဲ႕ အေရးဟာ ဒို႕တာဝန္အေရးသံုးပါးပါပဲ။ ကိုယ့္အေရးကို သူမ်ားအားကိုးလို႕ မရသလို ကိုယ့္ဘာသာယံုၾကည္မႈရွိရွိနဲ႕ ေၿဖရွင္းရမွာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈရွိရင္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈလည္း ေပ်ာက္သြားမွာပါ။
၁၅။ တိုင္းရင္းသားေတြက ႏိုင္ငံေရးအရ အာမခံခ်က္ရွိမွာ အပစ္ရပ္ေရး လက္မွတ္ေရးထိုး လိုၾကတယ္ဆိုတာ လက္ေတြ႕က်၊ မက်ဆိုတာထက္ ၿဖစ္သင့္တဲ့ အေၿခအေနတစ္ရပ္ၿဖစ္လို႔ လက္ခံပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအာမခံခ်က္ ရွိ၊ မရွိဆိုတာလည္း ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးဖို႔ Political Dialogue သြားဖို႔၊ Frame work တည္ေဆာက္ဖို႔ လက္ခံထားၿပီးလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးၿပီးတာနဲ႕ ဆက္သြားမယ့္ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ Time Frame ကို ခ်ၿပီးလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။ လက္ခံေဆာင္ရြက္မယ့္ အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ အမ်ားစုၿဖစ္ၿပီး က်န္တဲ့ KIA နဲ႔ TNLA ကလည္း ဒါကို လက္ခံမယ္ဆိုရင္ ၿပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လက္မွတ္မေရးထိုးႏိုင္စရာ မရွိပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနၿဖင့္လည္း အတင္း အက်ပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႕လည္း ခိုင္းစရာ အေၾကာင္းမရွိပါ။ ၿဖစ္ေနတဲ့ ပကတိ အေၿခအေန ေပၚမွာ မွန္ကန္စြာ ရႈၿမင္သံုးသပ္ၿပီး နားလည္မႈ ေပးဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။
၁၆။ တစ္ဖက္မွာလည္း တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္မွာ ပူပန္ေနတယ္။ သူတို႔ ပူပန္ေနသလို ပ်က္သြားႏိုင္လားဆိုတာ ခြဲၿခားၿပီး ေၿပာဆိုလိုပါတယ္။ ယခု ၿဖစ္ေနတဲ့ အေၿခအေနကို ၾကည့္ပါ၊ အဓိက ဘယ္သူနဲ႕ ၿဖစ္ေနတာလဲ၊ ဘယ္သူေတြက မလိုက္နာတာလဲ၊ ဘယ္သူေတြ က လက္မွတ္မထိုးခ်င္တာလဲ၊ ဘယ္သူေတြက စိတ္ပူ ေနတာလဲ၊ ဘက္နွစ္ဘက္ရွိပါတယ္။ တစ္ဘက္တည္းမဟုတ္တာေတာ့ နားလည္ဖို႔ လိုပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကေတာ့ အမွန္တရားေပၚ ရပ္တည္ပါတယ္။ သစၥာ တရားနဲ႕ အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ ေၿပာတဲ့အတိုင္းလုပ္သလို လုပ္တဲ့အတိုင္း လည္း ေၿပာပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တပ္မေတာ္က တံခါးဖြင့္ထားသလို လက္ကမ္းၿပီး ၾကိဳေနပါတယ္။ မလာခ်င္တဲ့သူက ဘယ္သူလဲ။ ေရႊလက္နဲ႔ ေခၚေပမယ့္ ကမ္းေသာလက္ကိုမၾကိဳဘဲ လက္တြဲ ၿဖဳတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဘယ္သူ႕ အၿပစ္လဲ။ တြဲခ်င္တဲ့သူကို လက္တြဲေခၚၿပီး လက္မတြဲ ခ်င္တဲ့သူကိုေတာ့ ထားခဲ့ရမွာပါပဲ။
၁၇။ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႕ သမၼတတို႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအရ ရပ္တည္မႈေတြက နီးစပ္တယ္ဆိုတာထက္ တစ္ထပ္တည္း က်တယ္ဆိုရင္ ပိုမွန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဆိုတာ ဖဲြ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ အရ ႏိုင္ငံသားအားလံုး၏ အထြတ္အထိပ္ ေနရာ ရရွိသည္ လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အၾကီးအကဲႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အၾကီးအကဲသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ႏိုင္ငံေရးအရ ရပ္တည္မႈဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတရဲ႕ သေဘာအတိုင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထားေတြကို (၆၉) နွစ္ေၿမာက္ တပ္မေတာ္ေန႔ မိန္႕ခြန္းမွာ ၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ၂၀၁၅ အလြန္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္ ကလည္း ေၿပာင္းလဲစရာ မရွိပါဘူး။
၁၈။ ယခုရွင္းလင္း တင္ၿပတာေတြဟာ အမွန္တရားေတြပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ ၿပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ၿဖစ္လို႔ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းေတြ အေပၚမွာ တစ္ေၿပးညီ၊ တစ္သေဘာတည္း ဆက္ဆံပါတယ္။ ဒို႕တာဝန္ အေရးသံုးပါးဟာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ တာဝန္၊ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလမ္းစဥ္လည္း ၿဖစ္ပါ တယ္။ စစ္မွန္၍ စည္းကမ္းၿပည့္ဝေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးၿပီး ၿပည္ေထာင္စုစနစ္ၿဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားတဲ့ ၿပည္ေထာင္စု သမၼတၿမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ မွာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစံုကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ အဓိက တာဝန္ရွိတဲ့ တပ္မေတာ္ အေနၿဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳး၊ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသား အားလံုးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို အၿမဲ ဦးထိပ္ပန္ဆင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ တက္ၾကြစြာ ပါဝင္ေဆာင္ ရြက္ေနပါတယ္ဆိုတာ ၿခြင္းခ်က္ မရွိ အၿပည့္အဝ လက္ခံ ယံုၾကည္ ပါလို႕ ေၿပာၾကားလိုပါတယ္။
ခ်စ္ၾကည္စြာၿဖင့္
ေေေေ ေမာင္ေမႊး
ေမလ ၅ ရက္ထုတ္ ဒီမိုကေရစီတူေဒး သတင္းစာ အတြဲ(၁) အမွတ္(၅၇) မွ ကူးယူ ေဖာ္ျပသည္