ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း ထက္ပိုမိုႀကီးမားသည့္ ေရအားလၽွပ္စစ္စီမံကိန္းႀကီးကို သံလြင္ျမစ္တြင္ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ျခင္း ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္သူမ်ားအား ပြင့္လင္းစြာခ်ျပရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္း သိမ္းေရး ပညာရွင္ မ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆိုၾကသည္။
''ဒီလိုစီမံကိန္းႀကီးေတြ လုပ္ေဆာင္တဲ့အခါ မွာ ပြင့္လင္းျမင္ သာမႈရွိဖို႔လိုအပ္တယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ အခု လတ္တေလာျဖစ္ပ်က္ေန တဲ့ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္း ျပႆနာလိုပဲ ဆက္ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ'' ဟု သတၱဳတြင္း ဝန္ႀကီးဌာန အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ(ၿငိမ္း) ဦးေစာ မိုးျမင့္က ေျပာသည္။
ယင္းစီမံကိန္းကို မေဖာ္ေဆာင္မီ ပတ္ဝန္း က်င္ဆိုင္ရာဆန္းစစ္ခ်က္(EIA)၊ လူမႈဝန္းက်င္ ဆိုင္ရာ ဆန္းစစ္ခ်က္(SIA)ျဖင့္ စစ္ေဆးၿပီး ရရွိလာေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအား ျပည္သူကို ခ်ျပၿပီးမွသာ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ လည္း အဆိုပါပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ပညာရွင္ မ်ားက တိုက္တြန္း ေျပာၾကားၾကသည္။
အဆိုပါစီမံကိန္းကို ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ ပိုင္း လင္းေခးခရိုင္ႏွင့္ မိုင္းဆတ္ ခရိုင္ၾကား တာ ဆန္းတံတား ေျမာက္ဘက္ ၁၃ကီလိုမီတာခန႔္ အကြာတြင္တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိတြင္ အဆိုပါစီမံကိန္း တည္ေဆာက္ရန္ သက္ ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာန၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိၿပီးျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့ျပန္လည္ျပည့္ၿဖိဳးျမဲစြမ္းအင္အသင္း မွ အတြင္းေရးမႉး ဦးေအာင္ျမင့္က ''ဒီလိုစီမံ ကိန္းႀကီးေတြ လုပ္ကိုင္တာ ဟာ သဘာဝပတ္ဝန္း က်င္နဲ႔ Natural Resources ေတြကို ထိခိုက္ နိုင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ဖြံ့ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ ကို တားျမစ္ေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ တိုင္းျပည္လဲ ဖြံ့ၿဖိဳးရမယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္း က်င္ကိုလဲ ထိ ခိုက္မႈအနည္းဆုံးျဖစ္ေစမယ့္ နည္းလမ္းေတြ ၾကည့္ပါ။ စီမံကိန္းေတြလုပ္ကိုင္ေတာ့မယ္ဆို ရင္ အဲဒါေတြကို အသုံးခ်ၿပီး လုပ္ကိုင္ၾကဖို႔ပဲ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရကို တိုက္တြန္းခ်င္ ပါတယ္''ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ ေရအားလၽွပ္စစ္စီမံကိန္းသည္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ရပ္ဆိုင္းလိုက္ေသာ ျမစ္ဆုံစီမံ ကိန္းထက္ႀကီးမားၿပီး တမံအျမင့္ ၂၂၈မီတာ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ အျမင့္ဆုံး၊ လၽွပ္စစ္တပ္ ဆင္အား၇၁၁ဝမဂၢါဝပ္ ရွိကာ ျမစ္ဆုံ ေရအား လၽွပ္စစ္စီမံကိန္းမွာ လၽွပ္စစ္မဂၢါဝပ္ ၆၀၀၀ ထုတ္လုပ္ရန္ရည္ရြယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
ျမစ္ႀကီးမ်ားေပၚတြင္ ဆည္ေဆာက္လုပ္ ျခင္းေၾကာင့္ စီးဆင္းေနေသာျမစ္ေျခပိုင္း ေရ စီးဆင္းမႈ၊ ေရစီးျပင္းအား အခ်ိန္ကာလႏွင့္ စီးဆင္းႏႈန္းေျပာင္းလဲျခင္းမ်ား တို႔အျပင္ စီးဆင္း ေနေသာေရကို ၿငိမ္သက္ေသာ ေရအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲေစျခင္း၊ ျပန္ျပည့္ၿဖိဳးျမဲ သဘာဝသယံ ဇာတတို႔အေပၚ အက်ိဳး သက္ေရာက္နိုင္ ကာ ေရသိုေလွာင္သည့္ ပမာဏေပၚမူတည္၍ ကုန္း တြင္းပိုင္း ေဂဟစနစ္ကို ပ်က္စီးေစျခင္း၊ စီးဆင္း ေနေသာေရကို ၿငိမ္သက္ေစေသာေၾကာင့္ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပါဝင္မႈနည္းကာ ေရေနအပင္ ႏွင့္ သတၱဝါ ေနထိုင္ရာ ေဒသေျပာင္း လဲေစၿပီး ေရေနသတၱဝါမ်ား အသက္ရွင္ေနထိုင္နိုင္မႈ ကို ထိခိုက္ေစမည္ျဖစ္ကာ ေအာက္ဆီဂ်င္ နည္းပါးျခင္းေၾကာင့္ ေရအရည္ အေသြးညံ့လာ ၿပီး အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမၽွ ေရပုပ္သိုးျခင္း ျဖစ္ေစ နိုင္ေၾကာင္း ပတ္ဝန္းက်င္ ပညာရွင္မ်ား ကဆို သည္။
ယင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေရသုေတသန ပညာရွင္တစ္ဦးက ''ျမစ္ႀကီးေတြေပၚ မွာ ေရ ေလွာင္ကန္ေတြ ေဆာက္မယ္ ဆိုရင္ စီးပြားေရး တြက္ေျခကိုက္ မႈရွိရမယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ကို ထိခိုက္မႈနည္းရမယ္။ လူထု တစ္ရပ္လုံး အတြက္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီး အားလုံးပါဝင္ နိုင္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရမယ္။ ဒီသုံးခ်က္ညီမွသာ ေရေလွာင္ ကန္ေဆာက္သင့္ပါတယ္''ဟု သုံးသပ္ ေျပာသည္။
သံလြင္ျမစ္သည္ ကမၻာေပၚတြင္ ၂၆စင္း ေျမာက္ အရွည္ဆုံးျမစ္ျဖစ္ၿပီး ေရကာတာ လုံးဝ မရွိေသး ေသာျမစ္အျဖစ္ ကမၻာက သက္မွတ္ ထားကာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ UNESCO ကမၻာ့ အေမြအႏွစ္ ယဥ္ေက်းမႈရႈခင္း အျဖစ္ သတ္မွတ္ ျခင္းခံထား ရေသာ ျမစ္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္သည္။
ေအာင္ေအာင္
Yangon Media Group