ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိသည့္ အေနာက္ဘက္တံခါးသာ က်ဳိးေပါက္ သြားမည္ဆိုလွ်င္ ေရႊတိဂံုဘုရားသည္
ျပတိုက္ျဖစ္သြားႏိုင္သည္ဟု ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ MICT Park တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ Seminer တြင္ ေျပာၾကားသည္။
“လူဦးေရ အရမ္းမ်ားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြၾကားမွာ အေနာက္ဖက္တံခါးကို ႏိုင္ငံကို ခ်စ္တဲ့စိတ္၊ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္တဲ့စိတ္တစ္ခုတည္းနဲ႔ ကာကြယ္ခဲ့တာ။ အရင္တုန္းက ကိုလိုနီေတြကေသနတ္ကုိင္ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ တာ။ အခု ၂၁ ရာစု နယ္ခ်ဲ႕နည္းက သိပ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္” ဟု ယင္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးသာ ရွိၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဟူ၍ မရွိေၾကာင္း၊ ရခိုင္တြင္ မၾကာေသးမွီကာလ က ျဖစ္သြားခဲ့ေသာ ရုပ္ပံုလႊာမ်ား သည္ ရုပ္ပံုမွားမ်ားျဖစ္သည္ကို ကမာၻကသိေအာင္ ရွင္းျပရန္ လို အပ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္သည္ နယ္ခ်ဲ႕လိုသူတို႔၏ ဝင္ေပါက္တစ္ခုျဖစ္ေနၿပီး လူမႈေရးျဖင့္ လႊမ္းမိုးျခင္းခံေနရေၾကာင္းဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ဳိၿမိဳ႕ရွိ ကန္ဒတကၠသိုလ္မွ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရး သမိုင္းပညာရွင္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ေျပာၾကားသည္။
“ရခိုင္ေတြ ဘဂၤါလားဘက္ကို ျမန္မာဘက္ကေန ေျပးတဲ့အခါ ဒီလူေတြ ဘယ္ကလူေတြလဲ လို႔ ေမးတဲ့အခါ စကားမပီဘဲ ရရႊန္း၊ ရဟြန္းဟု ေခၚေလ့ရွိတယ္။ ဒါဟာ ရခိုင္ျပည္မွ ေျပးလာတဲ့ ရခိုင္ေတြလို႔ ေျပာတာျဖစ္ ၿပီး ဂ်ာဆိုတာက သူတို႔ဆီမွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုေျပာတာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ပိုင္း ရဟြန္းဂ်ာဟု ေျပာရာကေန
ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္လာတာ။ အရင္တုန္းက ဘဂၤလားမွာ ရခိုင္ေတြကိုေခၚခဲ့တဲ့ ရဟြန္းဂ်ာဆိုတဲ့ အမည္ ကို ျပန္လုဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာ။
သူတို႔ေျပာေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ မလိမ့္တပတ္ လုပ္ထားျခင္း သာ ျဖစ္တယ္” ဟု
ယင္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္းရွိ ကယ္လီဖိုးနီးယား၊ အရီဇိုုးနား၊ တကၠဆက္၊ နယူးမကၠဆီကို၊ ဖေလာ္ရီဒါ စသည့္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ မကၠဆီကန္ လူမ်ဳိးမ်ား ခို၀င္ေနထိုင္ၾကေသာ္လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္ ခ်မွတ္ထားသည့္ ဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္
စသည္တို႔ႏွင့္ အက်ဳံးမဝင္သည့္အတြက္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ
ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရၾကေၾကာင္း ၊ ရုစဗက္ေရးသားသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း သည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ကဲ့သို႔
ႏုိင္ငံမ်ားမွာေတာင္ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ဘဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို
လက္ညိႈးထိုး အျပစ္ေျပာေနသည္မွာ အဓိပၸါယ္မရွိေၾကာင္း ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက
ေျပာၾကားသည္။
“ဘဂၤါလီေတြက ရခိုင္မွာတင္ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ေန႔ တစ္ေန႔ ရန္ကုန္ကို ၀င္ေနတာမွ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒီဘဂၤါလီေတြ တစ္ျပည္လံုးအႏွံ႔ မ်ဳိးဆက္ ျပန္႔ပြားေရး လုပ္ေနတဲ့ကိစၥကို
တရားဥပေဒေၾကာင္းနဲ႔ ကာကြယ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေတြ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေျခအေနဟာ စုိးရိမ္စရာ
ရွိပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး မ်ဳိးဆက္ျပန္႔ပြားေရး၊ ထိန္းသိမ္းေရးဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြေပၚမွာ အမ်ားႀကီး တာဝန္ရွိတယ္” ဟု ပြဲတက္ေရာက္သူ ရခိုင္တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
“အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ ဒူဘိုင္းနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားမွာျဖန္႔တဲ့ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြမွာ ရခိုင္ျပည္က ဘာသာေရးစစ္ပြဲအတြက္ ပိုက္ဆံေတြ လွဴၾကပါ။ အဲ့ဒီမွာ ဘဏ္အေကာင့္ နံပါတ္ေတြလဲ ေပးထားတယ္။ ဒီလိုအႀကံရွိတဲ့သူေတြက ရခိုင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနလိုပါတယ္ဆို ဘယ္ရခိုင္က ယံုမွာလဲ” ဟု
ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးသမိုင္းပညာရွ င္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ေျပာၾကားသည္။
The Myanma Age
ဓာတ္ပံု - သီဟ
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိသည့္ အေနာက္ဘက္တံခါးသာ က်ဳိးေပါက္ သြားမည္ဆိုလွ်င္ ေရႊတိဂံုဘုရားသည္
ျပတိုက္ျဖစ္သြားႏိုင္သည္ဟု ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ MICT Park တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ Seminer တြင္ ေျပာၾကားသည္။
“လူဦးေရ အရမ္းမ်ားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြၾကားမွာ အေနာက္ဖက္တံခါးကို ႏိုင္ငံကို ခ်စ္တဲ့စိတ္၊ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္တဲ့စိတ္တစ္ခုတည္းနဲ႔ ကာကြယ္ခဲ့တာ။ အရင္တုန္းက ကိုလိုနီေတြကေသနတ္ကုိင္ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ တာ။ အခု ၂၁ ရာစု နယ္ခ်ဲ႕နည္းက သိပ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္” ဟု ယင္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးသာ ရွိၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဟူ၍ မရွိေၾကာင္း၊ ရခိုင္တြင္ မၾကာေသးမွီကာလ က ျဖစ္သြားခဲ့ေသာ ရုပ္ပံုလႊာမ်ား သည္ ရုပ္ပံုမွားမ်ားျဖစ္သည္ကို ကမာၻကသိေအာင္ ရွင္းျပရန္ လို အပ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္သည္ နယ္ခ်ဲ႕လိုသူတို႔၏ ဝင္ေပါက္တစ္ခုျဖစ္ေနၿပီး လူမႈေရးျဖင့္ လႊမ္းမိုးျခင္းခံေနရေၾကာင္းဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ဳိၿမိဳ႕ရွိ ကန္ဒတကၠသိုလ္မွ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရး သမိုင္းပညာရွင္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ေျပာၾကားသည္။
“ရခိုင္ေတြ ဘဂၤါလားဘက္ကို ျမန္မာဘက္ကေန ေျပးတဲ့အခါ ဒီလူေတြ ဘယ္ကလူေတြလဲ လို႔ ေမးတဲ့အခါ စကားမပီဘဲ ရရႊန္း၊ ရဟြန္းဟု ေခၚေလ့ရွိတယ္။ ဒါဟာ ရခိုင္ျပည္မွ ေျပးလာတဲ့ ရခိုင္ေတြလို႔ ေျပာတာျဖစ္ ၿပီး ဂ်ာဆိုတာက သူတို႔ဆီမွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုေျပာတာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ပိုင္း ရဟြန္းဂ်ာဟု ေျပာရာကေန
ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္လာတာ။ အရင္တုန္းက ဘဂၤလားမွာ ရခိုင္ေတြကိုေခၚခဲ့တဲ့ ရဟြန္းဂ်ာဆိုတဲ့ အမည္ ကို ျပန္လုဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာ။ သူတို႔ေျပာေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ မလိမ့္တပတ္ လုပ္ထားျခင္း သာ ျဖစ္တယ္” ဟု ယင္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္းရွိ ကယ္လီဖိုးနီးယား၊ အရီဇိုုးနား၊ တကၠဆက္၊ နယူးမကၠဆီကို၊ ဖေလာ္ရီဒါ စသည့္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ မကၠဆီကန္ လူမ်ဳိးမ်ား ခို၀င္ေနထိုင္ၾကေသာ္လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္ ခ်မွတ္ထားသည့္ ဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ စသည္တို႔ႏွင့္ အက်ဳံးမဝင္သည့္အတြက္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရၾကေၾကာင္း ၊ ရုစဗက္ေရးသားသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း သည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ကဲ့သို႔
ႏုိင္ငံမ်ားမွာေတာင္ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ဘဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို
လက္ညိႈးထိုး အျပစ္ေျပာေနသည္မွာ အဓိပၸါယ္မရွိေၾကာင္း ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက
ေျပာၾကားသည္။
“ဘဂၤါလီေတြက ရခိုင္မွာတင္ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ေန႔ တစ္ေန႔ ရန္ကုန္ကို ၀င္ေနတာမွ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒီဘဂၤါလီေတြ တစ္ျပည္လံုးအႏွံ႔ မ်ဳိးဆက္ ျပန္႔ပြားေရး လုပ္ေနတဲ့ကိစၥကို တရားဥပေဒေၾကာင္းနဲ႔ ကာကြယ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေတြ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေျခအေနဟာ စုိးရိမ္စရာ
ရွိပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး မ်ဳိးဆက္ျပန္႔ပြားေရး၊ ထိန္းသိမ္းေရးဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြေပၚမွာ အမ်ားႀကီး တာဝန္ရွိတယ္” ဟု ပြဲတက္ေရာက္သူ ရခိုင္တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
“အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ ဒူဘိုင္းနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားမွာျဖန္႔တဲ့ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြမွာ ရခိုင္ျပည္က ဘာသာေရးစစ္ပြဲအတြက္ ပိုက္ဆံေတြ လွဴၾကပါ။ အဲ့ဒီမွာ ဘဏ္အေကာင့္ နံပါတ္ေတြလဲ ေပးထားတယ္။ ဒီလိုအႀကံရွိတဲ့သူေတြက ရခိုင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနလိုပါတယ္ဆို ဘယ္ရခိုင္က ယံုမွာလဲ” ဟု
ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးသမိုင္းပညာရွ င္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ေျပာၾကားသည္။
ျပတိုက္ျဖစ္သြားႏိုင္သည္ဟု ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ MICT Park တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ Seminer တြင္ ေျပာၾကားသည္။
“လူဦးေရ အရမ္းမ်ားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြၾကားမွာ အေနာက္ဖက္တံခါးကို ႏိုင္ငံကို ခ်စ္တဲ့စိတ္၊ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္တဲ့စိတ္တစ္ခုတည္းနဲ႔ ကာကြယ္ခဲ့တာ။ အရင္တုန္းက ကိုလိုနီေတြကေသနတ္ကုိင္ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ တာ။ အခု ၂၁ ရာစု နယ္ခ်ဲ႕နည္းက သိပ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္” ဟု ယင္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးသာ ရွိၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဟူ၍ မရွိေၾကာင္း၊ ရခိုင္တြင္ မၾကာေသးမွီကာလ က ျဖစ္သြားခဲ့ေသာ ရုပ္ပံုလႊာမ်ား သည္ ရုပ္ပံုမွားမ်ားျဖစ္သည္ကို ကမာၻကသိေအာင္ ရွင္းျပရန္ လို အပ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္သည္ နယ္ခ်ဲ႕လိုသူတို႔၏ ဝင္ေပါက္တစ္ခုျဖစ္ေနၿပီး လူမႈေရးျဖင့္ လႊမ္းမိုးျခင္းခံေနရေၾကာင္းဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ဳိၿမိဳ႕ရွိ ကန္ဒတကၠသိုလ္မွ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရး သမိုင္းပညာရွင္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ေျပာၾကားသည္။
“ရခိုင္ေတြ ဘဂၤါလားဘက္ကို ျမန္မာဘက္ကေန ေျပးတဲ့အခါ ဒီလူေတြ ဘယ္ကလူေတြလဲ လို႔ ေမးတဲ့အခါ စကားမပီဘဲ ရရႊန္း၊ ရဟြန္းဟု ေခၚေလ့ရွိတယ္။ ဒါဟာ ရခိုင္ျပည္မွ ေျပးလာတဲ့ ရခိုင္ေတြလို႔ ေျပာတာျဖစ္ ၿပီး ဂ်ာဆိုတာက သူတို႔ဆီမွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုေျပာတာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ပိုင္း ရဟြန္းဂ်ာဟု ေျပာရာကေန
ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္လာတာ။ အရင္တုန္းက ဘဂၤလားမွာ ရခိုင္ေတြကိုေခၚခဲ့တဲ့ ရဟြန္းဂ်ာဆိုတဲ့ အမည္ ကို ျပန္လုဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာ။ သူတို႔ေျပာေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ မလိမ့္တပတ္ လုပ္ထားျခင္း သာ ျဖစ္တယ္” ဟု ယင္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္းရွိ ကယ္လီဖိုးနီးယား၊ အရီဇိုုးနား၊ တကၠဆက္၊ နယူးမကၠဆီကို၊ ဖေလာ္ရီဒါ စသည့္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ မကၠဆီကန္ လူမ်ဳိးမ်ား ခို၀င္ေနထိုင္ၾကေသာ္လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္ ခ်မွတ္ထားသည့္ ဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ စသည္တို႔ႏွင့္ အက်ဳံးမဝင္သည့္အတြက္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရၾကေၾကာင္း
“ဘဂၤါလီေတြက ရခိုင္မွာတင္ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ေန႔ တစ္ေန႔ ရန္ကုန္ကို ၀င္ေနတာမွ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒီဘဂၤါလီေတြ တစ္ျပည္လံုးအႏွံ႔ မ်ဳိးဆက္ ျပန္႔ပြားေရး လုပ္ေနတဲ့ကိစၥကို တရားဥပေဒေၾကာင္းနဲ႔ ကာကြယ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေတြ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေျခအေနဟာ စုိးရိမ္စရာ
ရွိပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး မ်ဳိးဆက္ျပန္႔ပြားေရး၊ ထိန္းသိမ္းေရးဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြေပၚမွာ အမ်ားႀကီး တာဝန္ရွိတယ္” ဟု ပြဲတက္ေရာက္သူ ရခိုင္တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
“အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ ဒူဘိုင္းနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားမွာျဖန္႔တဲ့ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြမွာ ရခိုင္ျပည္က ဘာသာေရးစစ္ပြဲအတြက္ ပိုက္ဆံေတြ လွဴၾကပါ။ အဲ့ဒီမွာ ဘဏ္အေကာင့္ နံပါတ္ေတြလဲ ေပးထားတယ္။ ဒီလိုအႀကံရွိတဲ့သူေတြက ရခိုင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနလိုပါတယ္ဆို ဘယ္ရခိုင္က ယံုမွာလဲ” ဟု
ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးသမိုင္းပညာရွ