ၾသဂုတ္လ(၈)ရက္
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မင္းဓမၼလမ္းရွိ ျမန္မာ ကြန္ဗန္းရွင္း စင္တာမွာ က်င္းပေနတဲ့ ရွစ္ေလးလံုး ဒီမုိကေရစီ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံု ေငြရတု အထိမ္းအမွတ္ပြဲ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကေန ဒီမုိကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ေဖာ္ေဆာင္ေရး အပါအ၀င္ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကို သေဘာတူလိုက္ၾကပါတယ္။
“ဒီမုိကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ေဖာ္ထုတ္ေရး၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး (သို႔) အသစ္ ျပန္ လည္ ေရးဆြဲေရး၊ အားလံုးပါ၀င္သည့္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ညီလာခံတရပ္ က်င္းပေရး”ဆုိသည့္ မူ ၃ ခ်က္ ကို ျပည္သူတရပ္လံုး နဲ႔ တက္ေရာက္လာသူမ်ားက လက္တြဲေဆာင္ရြက္သြားၾကမယ္လို႔ ေငြရတု အခမ္းအနား က်င္းပေရး ေကာ္ မတီရဲ႕ မေန႔က ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ အသီးသီး၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား၊ လူမႈနယ္ပယ္၊ ပညာရွင္ေတြ စံုလင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြက အခုလို သေဘာတူ ခ်မွတ္လိုက္တာျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေပါင္း ၂၅ ႏွစ္အၾကာမွာ ပထမဆံုး ႏုိင္ငံေရးအရ ဘံုအေျခ ခံ သေဘာတူမႈ တခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ကလည္း စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပၚထြန္းေရးအတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒသစ္ တရပ္ ေရး ဆဲြဖုိ႔နဲ႔ ဖယ္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းေရးတုိ႔ကုိ ျပည္ပမွာက်င္းပတဲ့ တုိင္းရင္းသား ညီလာခံတရပ္က သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။
ျပည္တြင္း ျပည္ပအေျခစိုက္ၾကတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ညီညႊတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား မဟာမိတ္ အဖြဲ႔ (UNA)၊ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြ၊ လူငယ္အဖြဲ႔ေတြ၊ တတ္သိ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ တသီးပုဂၢလ စုစုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕က တုိင္းရင္းသား ညီလာခံတရပ္က အဲဒီလို သေဘာတူ လိုက္ၾကတာပါ။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္း ပထမဆံုး တုိင္းရင္းသား အင္အားစုေတြ စံုလင္စြာ ေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီညီလာခံကို ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) က ကမကထ လုပ္ၿပီး က်င္းပခဲ့တာပါ။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ျဖစ္စဥ္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း အသီး သီး၊ လူမ်ိဳးအသီးသီးဟာ အေျခခံ သေဘာတူညီခ်က္ ရဖုိ႔လိုတယ္။ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တခ်ိဳ႕မူေတြကို တုိင္းရင္း သားေတြ အဖြဲ႔အစည္းေတြ သေဘာတူညီဖို႔ လိုတယ္။ အရင္တုန္းက ဒီလို အခြင့္အေရးမ်ိဳး မရခဲ့ဘူး”လုိ႔ ျမန္မာျပည္တြင္းကေန ညီလာခံကုိ တက္ ေရာက္လာတဲ့ ရခုိင္ ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးသာေအာင္ က UNFC သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ဧရာ၀တီကို ေျပာ ပါတယ္။
အခု ညီလာခံကို တက္ေရာက္ခြင့္ရတဲ့အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြ အခ်င္းခ်င္း ဘံုသေဘာတူညီမႈတခု ရဖုိ႔ေဆြးေႏြးႏုိင္လုိ႔ အစုိးရ နဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာလည္း ေဆြးေႏြးဖုိ႔ အားေကာင္းသြားေစမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ ဆုိတာ တုိင္းရင္းသားေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လိုလားေနတာျဖစ္ေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ကာလက ခြဲထြက္ေရး ဆုိတဲ့ မွားယြင္းတဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဖက္ဒရယ္ တေစၦေျခာက္ေနခဲ့ရာက အခုေတာ့ လႊတ္ေတာ္၊ အစုိးရ တာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြကပါ ဖက္ဒရယ္ စနစ္ကို ေျပာလာတယ္လုိ႔ ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ဖက္ဒရယ္ပါလို႔ အစုိးရဘက္က ေျပာဆုိေနေပမယ့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ထဲက ႂကြင္း က်န္ အာဏာဆုိတဲ့ သင့္တင့္တဲ့ အာဏာခြဲေ၀မႈ ဆုိတာေတြကို ဗဟုိ အစိုးရလက္ထဲမွာပဲ ထားပါတယ္။
သင့္တင့္တဲ့ အာဏာခြဲေ၀မႈ မရွိတဲ့အတြက္ ဖက္ဒရယ္မူ စစ္စစ္မဟုတ္တာေၾကာင့္ အသစ္ေရးဆြဲဖုိ႔ သေဘာတူတာျဖစ္ၿပီး ဖြဲ႔ စည္း ပံုသစ္ကုိ မၾကာခင္ စတင္ေရးဆြဲကာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ အၿပီးေရးဆြဲသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ UNFC ေျပာခြင့္ရ ဦးခြန္ဥကၠာ က ေျပာပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္မူရဲ႕ အႏွစ္သာရက ဗဟုိ အစုိးရနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြၾကား အာဏာခြဲေ၀မႈဆုိင္ရာ အဓိက က်ပါတယ္။ ဗဟုိ အစုိးရက လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ အခြင့္အေရးေတြကို ပုိယူထားတာမ်ိဳးနဲ႔ ျပည္နယ္အစုိးရေတြက လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ အခြင့္အေရး ပုိယူ တာမ်ိဳးေတြဟာ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျဖစ္လာဖုိ႔ မရွိပါဘူး။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု မူ စစ္မွန္ျခင္း မရွိတဲ့ အဓိက အခ်က္ေတြက အာဏာဟာ ျပည္သူက ဆင္းသက္ တယ္ဆုိၿပီး တပ္မေတာ္က အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑မွာ အစဥ္ရွိေနပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကလည္း လႊတ္ေတာ္ေတြထဲ အလိုအေလ်ာက္ ပါ၀င္ေနတာ၊ ဒီ့အျပင္ တုိင္းျပည္အတြက္ လုိအပ္လွ်င္ တပ္မေတာ္က အခ်ိန္မေရြး အာဏာကို ျပန္လည္ ရယူႏိုင္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြပါပဲ။
ဖက္ဒရယ္စနစ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ တည္ေဆာက္ခ်င္ခဲ့တာက တခ်ိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ ၁၉၉၇ ခု ဇန္န၀ါရီလ က ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တေနရာမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ မဲသေရာထ ေၾကညာခ်က္ မထြက္ေပၚလာခင္ကတည္းက တုိင္းရင္း သား အားလံုး ဆႏၵရွိေနခဲ့ၾကတာ အထင္အရွားေတြ႔ရႏိုင္ပါတယ္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆုိတာ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ အလြန္ခက္ခဲၿပီး အခ်ိန္အလြန္ ၾကာျမင့္ႏုိင္တာေၾကာင့္ အခုလို တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ညီလာခံက အသစ္ေရးဆြဲဖုိ႔ သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္တာျဖစ္တယ္ လုိ႔ မြန္ျပည္သစ္ပါတီက ႏုိင္ဟံသာ က ၾသဂုတ္ ၂ ရက္ က က်င္းပတဲ့ UNFC သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။
“၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို သူတုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ မူအရေပါ့ဗ်ာ၊ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ျပင္သြားဖို႔ ဆုိတာ က ေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ျမင္တယ္”လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးျမေအးကလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ဒီမုိကေရစီ အႏွစ္သာရေတြ သိပ္ မေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္မယ္ဆုိရင္ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအသစ္တခု ေရးဆြဲမလား၊ ဒီ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးဆြဲဖုိ႔ တဆင့္ခ်င္း လုပ္သြားမလား ဆိုတာ အားလံုး ပါ၀င္ေဆြးေႏြးတဲ့ ညီလာခံတခု ေခၚယူၿပီး ဆံုးျဖတ္လုပ္ေဆာင္သြားတာ ပုိေကာင္းမယ္လုိ႔လည္း သူက ဆက္ေျပာတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္တာေတြ ေဆြးေႏြးေျပာဆုိလာေနၾကၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္းကေတာ့ တုိင္းရင္းသားညီလာခံက သဘာတူတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အသစ္ေရးဆြဲတာကို မေထာက္ခံဘဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုမွာ ဖက္ဒရယ္မူ သေဘာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ေပးထားတယ္လုိ႔ ဆုိသြားပါတယ္။ လုိအပ္ရင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ ဆင္ ေရးသာ ဦးေရႊမန္းက လုိလားဟန္ျပတာ သတိထားမိပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီကလည္း ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရား ဥပေဒ စုိးမုိးေရးနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးမူ ၃ ခ်က္ ကိုင္စြဲၿပီး ယမန္ႏွစ္က ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ကာ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္သြားခဲ့ေပမယ့္ အခုထိ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး အဆင္မေျပေသးပါဘူး။
ဖက္ဒရယ္ ဆိုရာမွာ တုိင္းရင္းသားေတြက ၈ ျပည္နယ္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ကို လုိလားေနၾကတာပါ။
“ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ႔စည္းပံုမွာပါမယ့္ ၈ ျပည္နယ္ဆုိတာက လူမ်ိဳးကိုအေျခခံတဲ့ ျပည္နယ္ ၈ ခု ပံုစံနဲ႔ တည္ေဆာက္ဖို႔ ဆုိလုိတာပါ၊ လက္ရွိ ျပည္နယ္ ၇ ခုအျပင္ ဗမာတုိင္းရင္းသား အမ်ားစုေနထုိင္တဲ့ တိုင္းေတြကုိ စုစည္းၿပီး ဗမာျပည္နယ္တခု ဖြဲ႔စည္းေရး ေဆြးေႏြးၾကတာပါ”လို႔ ဦးေအးသာေအာင္က ဆုိပါတယ္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးကိုကိုႀကီးက တိုင္းရင္းသား အေရးလို႔ ေျပာလုိက္တုိင္းမွာ ဗမာကို တုိင္းရင္း သားေတြထဲက တခုအေနနဲ႔ ထည့္သြင္း စဥ္းစားဖုိ႔ ေျပာထားတယ္။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေတြ အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ ရဲ႕ ခံစားမႈ၊ ဆႏၵေတြကို အေလးအနက္ထား႐ံုသာမက ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ေပၚထြန္းလာေရးကိုလည္း အေလးအနက္ ေထာက္ခံတယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။
အလားတူ ဦးျမေအးကလည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကာလကစၿပီး အက်ဥ္းေထာင္က ျပန္ထြက္လာခဲ့စဥ္အထိ ေလာကပါလ တရားေတြနဲ႔ ညီညႊတ္ အာမခံႏိုင္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္ ကို ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေတြက လိုလားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဦးဆံုးေျပာခ်င္တာက လြတ္လပ္မႈ ရွိရမယ္။ တရားမွ်တမႈ ရွိရမယ္။ တန္းတူညီမွ်မႈ ရွိရမယ္။ ဒါေတြကို အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္ စု စစ္စစ္ျဖစ္ရမယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ တေလွ်ာက္လံုး ေျပာလာတာပါ”လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။
ဆက္လက္ၿပီး သူက “က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ မူကိုယ္တုိင္က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုပါပဲ”လုိ႔ ဆုိ ပါတယ္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ျပည္နယ္ ၁၄ ခုရွိၿပီး တုိင္းတခုခ်င္း၊ ျပည္နယ္ တခုခ်င္း စီမွာ ဗမာ တိုင္းရင္းသား အပါအ၀င္ အျခားတုိင္းရင္းသားေတြလည္း ေရာေႏွာ ေနထိုင္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္ လူမ်ိဳးကို အေျခခံတည္ေဆာက္မယ့္ ၈ ျပည္နယ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆုိတာ လက္ေတြ႔မက်တဲ့ ခ်ည္းကပ္မႈ မ်ိဳး ျဖစ္မေနဘူးလားလုိ႔ ဧရာ၀တီက ေမးျမန္းရာမွာ မူအားျဖင့္ အခုလို သေဘာတူၾကတာျဖစ္ၿပီး အခုမွ အစပဲရွိေသးတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးခြန္ဥကၠာက ေျဖပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဖက္ဒရယ္လုိ႔ ေျပာလိုက္ရင္ မည္သည့္ ဖြဲ႔စည္းပံု၌ မဆုိ အာဏာခြဲေ၀ေရးက အဓိက ျပႆနာျဖစ္ၿပီး နယ္ေျမ အေပၚ အေျခခံတဲ့ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ ေျမေပၚ၊ ေျမေအာက္ သယံဇာတ ဆုိင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ အခ်ိဳးတခု ရၾကဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပဒေတြျဖစ္တဲ့ ၁၉၄၇၊ ၁၉၇၄ နဲ႔ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုေတြမွာ သယံဇာတ ဆုိတာ ႏုိင္ငံ ေတာ္ပုိင္ ျဖစ္ၿပီး ႏို္င္ငံသား အားလံုးနဲ႔ သက္ဆုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။
ပင္လံုညီလာခံက ျမစ္ဖ်ားခံလာတဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ သေဘာအရ တုိင္းရင္းသားေတြကို ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္ စု ျဖစ္လာဖုိ႔ ရွိလာခဲ့တာေၾကာင့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုကုိ ဖ်က္ဖုိ႔ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ဖက္ဒရယ္ ဆုိတာကုိ အစဥ္တစိုက္ ျမန္မာ စစ္အစုိးရေတြ ဆက္တုိက္ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါဟာ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚ တခ်ိန္က ျမန္မာစစ္အစုိးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြဘက္က အသိအမွတ္မျပဳလုိ႔ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာပါ။
ထိုင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ တုိင္းရင္းသား ညီလာခံက သေဘာတူၿပီး အသစ္ေရးဆြဲမယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒမွာ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းေရးပါ ထည့္သြင္းမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦးခြန္ဥကၠာက ေျပာထားပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ဖြဲ႔စည္းေရးဟာ အနာဂတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မ႐ွိမျဖစ္ လိုအပ္ေနၿပီး လက္ရွိ အင္အား ၅ သိန္းရွိတဲ့ တပ္မေတာ္သားနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကို ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး လုပ္သား အင္အားစုေတြအျဖစ္ အသြင္ ေျပာင္းသင့္တာ ေျပာင္းသြားရမွာျဖစ္တယ္လိ္ု႔လည္း UNFC ေျပာခြင့္ရ ပဒုိ ေဒးဗစ္သာကေဘာ က ေျဖပါတယ္။
တုိင္းရင္းသား ညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတဲ့ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ဆုိတာမွာ လူမ်ိဳးစုေတြ အခ်ိဳးညီ ပါ၀င္တဲ့ တပ္မေတာ္ မ်ိဳးကို လိုလားတာပါ။ လက္ေတြ႔မွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အားလံုးရဲ႕အင္အား စုစုေပါင္းဟာ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ ရဲ႕ အင္အားနဲ႔ ခ်ိန္ညႇိလို႔ မရႏုိင္ေသးတာလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမယ္ ထင္ပါတယ္။
တဘက္မွာလည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွာ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္ စတဲ့ ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္းေတြဆုိၿပီး ဖြဲ႔စည္းမႈရွိခဲ့ေပမယ့္ ႏုိင္ငံေတာ္ စရိတ္နဲ႔ ေတာခုိ သြားခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာ ရွိခဲ့ဖူးေတာ့ ဒီလို အခြင့္အေရးေပးဖုိ႔ မျမင္ဘူးလုိ႔ တပ္မေတာ္ အရာရွိေဟာင္း တခ်ိဳ႕ က ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
အခု ျမန္မာ့ႏို္င္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ေတြ အားလုံး အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ အသိမွတ္ျပဳမႈ စတင္လာၿပီလား လို႔လည္း ေတြးစရာ ရွိပါတယ္။
ပြင့္လင္းမႈတခ်ိဳ႕ ရွိလာတယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ အခုလိုအခ်ိန္မွာ လႊတ္ေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕ကပါ လႊတ္ေတာ္တြင္း ဖက္ဒရယ္ ဆုိတဲ့ စကားလံုးကိုသံုးၿပီး ေဆြးေႏြးေျပာဆုိလာတာ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုေတြ အခုက်င္းပေနတဲ့ ရွစ္ေလးလံုး ေငြရတု အထိမ္းအမွတ္ပြဲေတြမွာ ဖက္ဒရယ္အေရး ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းခြင့္ ရွိလာတာေတြကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပၚေပါက္ ေရး အတြက္ အေပါင္း လကၡဏာ ေဆာင္တဲ့ ကနဦး ေျခလွမ္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ ေဆာင္တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကလည္း အခုထိ မထင္မရွား ရွိေနေသးတာ၊ တမ်ိဳးသား လံုး ညီညြတ္ေရး နဲ႔ ျပည္လံုးကြ်တ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက စိတ္ကူးပံုရိပ္ အျဖစ္ပဲ ရွိေနေသးတာေၾကာင့္ ဤခရီး မနီးႏိုင္ေသးဘူးလုိ႔ ယူဆၿပီး တင္ျပ ေရးသားလိုက္ပါတယ္။ ။
Irrawaddy
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မင္းဓမၼလမ္းရွိ ျမန္မာ ကြန္ဗန္းရွင္း စင္တာမွာ က်င္းပေနတဲ့ ရွစ္ေလးလံုး ဒီမုိကေရစီ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံု ေငြရတု အထိမ္းအမွတ္ပြဲ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကေန ဒီမုိကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ေဖာ္ေဆာင္ေရး အပါအ၀င္ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကို သေဘာတူလိုက္ၾကပါတယ္။
“ဒီမုိကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ေဖာ္ထုတ္ေရး၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး (သို႔) အသစ္ ျပန္ လည္ ေရးဆြဲေရး၊ အားလံုးပါ၀င္သည့္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ညီလာခံတရပ္ က်င္းပေရး”ဆုိသည့္ မူ ၃ ခ်က္ ကို ျပည္သူတရပ္လံုး နဲ႔ တက္ေရာက္လာသူမ်ားက လက္တြဲေဆာင္ရြက္သြားၾကမယ္လို႔ ေငြရတု အခမ္းအနား က်င္းပေရး ေကာ္ မတီရဲ႕ မေန႔က ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ အသီးသီး၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား၊ လူမႈနယ္ပယ္၊ ပညာရွင္ေတြ စံုလင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြက အခုလို သေဘာတူ ခ်မွတ္လိုက္တာျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေပါင္း ၂၅ ႏွစ္အၾကာမွာ ပထမဆံုး ႏုိင္ငံေရးအရ ဘံုအေျခ ခံ သေဘာတူမႈ တခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ကလည္း စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပၚထြန္းေရးအတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒသစ္ တရပ္ ေရး ဆဲြဖုိ႔နဲ႔ ဖယ္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းေရးတုိ႔ကုိ ျပည္ပမွာက်င္းပတဲ့ တုိင္းရင္းသား ညီလာခံတရပ္က သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။
ျပည္တြင္း ျပည္ပအေျခစိုက္ၾကတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ညီညႊတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား မဟာမိတ္ အဖြဲ႔ (UNA)၊ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြ၊ လူငယ္အဖြဲ႔ေတြ၊ တတ္သိ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ တသီးပုဂၢလ စုစုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕က တုိင္းရင္းသား ညီလာခံတရပ္က အဲဒီလို သေဘာတူ လိုက္ၾကတာပါ။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္း ပထမဆံုး တုိင္းရင္းသား အင္အားစုေတြ စံုလင္စြာ ေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီညီလာခံကို ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) က ကမကထ လုပ္ၿပီး က်င္းပခဲ့တာပါ။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ျဖစ္စဥ္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း အသီး သီး၊ လူမ်ိဳးအသီးသီးဟာ အေျခခံ သေဘာတူညီခ်က္ ရဖုိ႔လိုတယ္။ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တခ်ိဳ႕မူေတြကို တုိင္းရင္း သားေတြ အဖြဲ႔အစည္းေတြ သေဘာတူညီဖို႔ လိုတယ္။ အရင္တုန္းက ဒီလို အခြင့္အေရးမ်ိဳး မရခဲ့ဘူး”လုိ႔ ျမန္မာျပည္တြင္းကေန ညီလာခံကုိ တက္ ေရာက္လာတဲ့ ရခုိင္ ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးသာေအာင္ က UNFC သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ဧရာ၀တီကို ေျပာ ပါတယ္။
အခု ညီလာခံကို တက္ေရာက္ခြင့္ရတဲ့အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြ အခ်င္းခ်င္း ဘံုသေဘာတူညီမႈတခု ရဖုိ႔ေဆြးေႏြးႏုိင္လုိ႔ အစုိးရ နဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာလည္း ေဆြးေႏြးဖုိ႔ အားေကာင္းသြားေစမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ ဆုိတာ တုိင္းရင္းသားေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လိုလားေနတာျဖစ္ေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ကာလက ခြဲထြက္ေရး ဆုိတဲ့ မွားယြင္းတဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဖက္ဒရယ္ တေစၦေျခာက္ေနခဲ့ရာက အခုေတာ့ လႊတ္ေတာ္၊ အစုိးရ တာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြကပါ ဖက္ဒရယ္ စနစ္ကို ေျပာလာတယ္လုိ႔ ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ဖက္ဒရယ္ပါလို႔ အစုိးရဘက္က ေျပာဆုိေနေပမယ့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ထဲက ႂကြင္း က်န္ အာဏာဆုိတဲ့ သင့္တင့္တဲ့ အာဏာခြဲေ၀မႈ ဆုိတာေတြကို ဗဟုိ အစိုးရလက္ထဲမွာပဲ ထားပါတယ္။
သင့္တင့္တဲ့ အာဏာခြဲေ၀မႈ မရွိတဲ့အတြက္ ဖက္ဒရယ္မူ စစ္စစ္မဟုတ္တာေၾကာင့္ အသစ္ေရးဆြဲဖုိ႔ သေဘာတူတာျဖစ္ၿပီး ဖြဲ႔ စည္း ပံုသစ္ကုိ မၾကာခင္ စတင္ေရးဆြဲကာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ အၿပီးေရးဆြဲသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ UNFC ေျပာခြင့္ရ ဦးခြန္ဥကၠာ က ေျပာပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္မူရဲ႕ အႏွစ္သာရက ဗဟုိ အစုိးရနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြၾကား အာဏာခြဲေ၀မႈဆုိင္ရာ အဓိက က်ပါတယ္။ ဗဟုိ အစုိးရက လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ အခြင့္အေရးေတြကို ပုိယူထားတာမ်ိဳးနဲ႔ ျပည္နယ္အစုိးရေတြက လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ အခြင့္အေရး ပုိယူ တာမ်ိဳးေတြဟာ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျဖစ္လာဖုိ႔ မရွိပါဘူး။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု မူ စစ္မွန္ျခင္း မရွိတဲ့ အဓိက အခ်က္ေတြက အာဏာဟာ ျပည္သူက ဆင္းသက္ တယ္ဆုိၿပီး တပ္မေတာ္က အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑မွာ အစဥ္ရွိေနပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကလည္း လႊတ္ေတာ္ေတြထဲ အလိုအေလ်ာက္ ပါ၀င္ေနတာ၊ ဒီ့အျပင္ တုိင္းျပည္အတြက္ လုိအပ္လွ်င္ တပ္မေတာ္က အခ်ိန္မေရြး အာဏာကို ျပန္လည္ ရယူႏိုင္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြပါပဲ။
ဖက္ဒရယ္စနစ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ တည္ေဆာက္ခ်င္ခဲ့တာက တခ်ိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ ၁၉၉၇ ခု ဇန္န၀ါရီလ က ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တေနရာမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ မဲသေရာထ ေၾကညာခ်က္ မထြက္ေပၚလာခင္ကတည္းက တုိင္းရင္း သား အားလံုး ဆႏၵရွိေနခဲ့ၾကတာ အထင္အရွားေတြ႔ရႏိုင္ပါတယ္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆုိတာ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ အလြန္ခက္ခဲၿပီး အခ်ိန္အလြန္ ၾကာျမင့္ႏုိင္တာေၾကာင့္ အခုလို တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ညီလာခံက အသစ္ေရးဆြဲဖုိ႔ သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္တာျဖစ္တယ္ လုိ႔ မြန္ျပည္သစ္ပါတီက ႏုိင္ဟံသာ က ၾသဂုတ္ ၂ ရက္ က က်င္းပတဲ့ UNFC သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။
“၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို သူတုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ မူအရေပါ့ဗ်ာ၊ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ျပင္သြားဖို႔ ဆုိတာ က ေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ျမင္တယ္”လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးျမေအးကလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ဒီမုိကေရစီ အႏွစ္သာရေတြ သိပ္ မေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္မယ္ဆုိရင္ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအသစ္တခု ေရးဆြဲမလား၊ ဒီ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးဆြဲဖုိ႔ တဆင့္ခ်င္း လုပ္သြားမလား ဆိုတာ အားလံုး ပါ၀င္ေဆြးေႏြးတဲ့ ညီလာခံတခု ေခၚယူၿပီး ဆံုးျဖတ္လုပ္ေဆာင္သြားတာ ပုိေကာင္းမယ္လုိ႔လည္း သူက ဆက္ေျပာတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္တာေတြ ေဆြးေႏြးေျပာဆုိလာေနၾကၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္းကေတာ့ တုိင္းရင္းသားညီလာခံက သဘာတူတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အသစ္ေရးဆြဲတာကို မေထာက္ခံဘဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုမွာ ဖက္ဒရယ္မူ သေဘာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ေပးထားတယ္လုိ႔ ဆုိသြားပါတယ္။ လုိအပ္ရင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ ဆင္ ေရးသာ ဦးေရႊမန္းက လုိလားဟန္ျပတာ သတိထားမိပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီကလည္း ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရား ဥပေဒ စုိးမုိးေရးနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးမူ ၃ ခ်က္ ကိုင္စြဲၿပီး ယမန္ႏွစ္က ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ကာ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္သြားခဲ့ေပမယ့္ အခုထိ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး အဆင္မေျပေသးပါဘူး။
ဖက္ဒရယ္ ဆိုရာမွာ တုိင္းရင္းသားေတြက ၈ ျပည္နယ္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ကို လုိလားေနၾကတာပါ။
“ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ႔စည္းပံုမွာပါမယ့္ ၈ ျပည္နယ္ဆုိတာက လူမ်ိဳးကိုအေျခခံတဲ့ ျပည္နယ္ ၈ ခု ပံုစံနဲ႔ တည္ေဆာက္ဖို႔ ဆုိလုိတာပါ၊ လက္ရွိ ျပည္နယ္ ၇ ခုအျပင္ ဗမာတုိင္းရင္းသား အမ်ားစုေနထုိင္တဲ့ တိုင္းေတြကုိ စုစည္းၿပီး ဗမာျပည္နယ္တခု ဖြဲ႔စည္းေရး ေဆြးေႏြးၾကတာပါ”လို႔ ဦးေအးသာေအာင္က ဆုိပါတယ္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးကိုကိုႀကီးက တိုင္းရင္းသား အေရးလို႔ ေျပာလုိက္တုိင္းမွာ ဗမာကို တုိင္းရင္း သားေတြထဲက တခုအေနနဲ႔ ထည့္သြင္း စဥ္းစားဖုိ႔ ေျပာထားတယ္။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေတြ အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ ရဲ႕ ခံစားမႈ၊ ဆႏၵေတြကို အေလးအနက္ထား႐ံုသာမက ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ေပၚထြန္းလာေရးကိုလည္း အေလးအနက္ ေထာက္ခံတယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။
အလားတူ ဦးျမေအးကလည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကာလကစၿပီး အက်ဥ္းေထာင္က ျပန္ထြက္လာခဲ့စဥ္အထိ ေလာကပါလ တရားေတြနဲ႔ ညီညႊတ္ အာမခံႏိုင္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္ ကို ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေတြက လိုလားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဦးဆံုးေျပာခ်င္တာက လြတ္လပ္မႈ ရွိရမယ္။ တရားမွ်တမႈ ရွိရမယ္။ တန္းတူညီမွ်မႈ ရွိရမယ္။ ဒါေတြကို အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္ စု စစ္စစ္ျဖစ္ရမယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ တေလွ်ာက္လံုး ေျပာလာတာပါ”လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။
ဆက္လက္ၿပီး သူက “က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ မူကိုယ္တုိင္က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုပါပဲ”လုိ႔ ဆုိ ပါတယ္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ျပည္နယ္ ၁၄ ခုရွိၿပီး တုိင္းတခုခ်င္း၊ ျပည္နယ္ တခုခ်င္း စီမွာ ဗမာ တိုင္းရင္းသား အပါအ၀င္ အျခားတုိင္းရင္းသားေတြလည္း ေရာေႏွာ ေနထိုင္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္ လူမ်ိဳးကို အေျခခံတည္ေဆာက္မယ့္ ၈ ျပည္နယ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆုိတာ လက္ေတြ႔မက်တဲ့ ခ်ည္းကပ္မႈ မ်ိဳး ျဖစ္မေနဘူးလားလုိ႔ ဧရာ၀တီက ေမးျမန္းရာမွာ မူအားျဖင့္ အခုလို သေဘာတူၾကတာျဖစ္ၿပီး အခုမွ အစပဲရွိေသးတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးခြန္ဥကၠာက ေျဖပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဖက္ဒရယ္လုိ႔ ေျပာလိုက္ရင္ မည္သည့္ ဖြဲ႔စည္းပံု၌ မဆုိ အာဏာခြဲေ၀ေရးက အဓိက ျပႆနာျဖစ္ၿပီး နယ္ေျမ အေပၚ အေျခခံတဲ့ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ ေျမေပၚ၊ ေျမေအာက္ သယံဇာတ ဆုိင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ အခ်ိဳးတခု ရၾကဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပဒေတြျဖစ္တဲ့ ၁၉၄၇၊ ၁၉၇၄ နဲ႔ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုေတြမွာ သယံဇာတ ဆုိတာ ႏုိင္ငံ ေတာ္ပုိင္ ျဖစ္ၿပီး ႏို္င္ငံသား အားလံုးနဲ႔ သက္ဆုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။
ပင္လံုညီလာခံက ျမစ္ဖ်ားခံလာတဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ သေဘာအရ တုိင္းရင္းသားေတြကို ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္ စု ျဖစ္လာဖုိ႔ ရွိလာခဲ့တာေၾကာင့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုကုိ ဖ်က္ဖုိ႔ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ဖက္ဒရယ္ ဆုိတာကုိ အစဥ္တစိုက္ ျမန္မာ စစ္အစုိးရေတြ ဆက္တုိက္ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါဟာ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚ တခ်ိန္က ျမန္မာစစ္အစုိးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြဘက္က အသိအမွတ္မျပဳလုိ႔ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာပါ။
ထိုင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ တုိင္းရင္းသား ညီလာခံက သေဘာတူၿပီး အသစ္ေရးဆြဲမယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒမွာ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းေရးပါ ထည့္သြင္းမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦးခြန္ဥကၠာက ေျပာထားပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ဖြဲ႔စည္းေရးဟာ အနာဂတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မ႐ွိမျဖစ္ လိုအပ္ေနၿပီး လက္ရွိ အင္အား ၅ သိန္းရွိတဲ့ တပ္မေတာ္သားနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကို ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး လုပ္သား အင္အားစုေတြအျဖစ္ အသြင္ ေျပာင္းသင့္တာ ေျပာင္းသြားရမွာျဖစ္တယ္လိ္ု႔လည္း UNFC ေျပာခြင့္ရ ပဒုိ ေဒးဗစ္သာကေဘာ က ေျဖပါတယ္။
တုိင္းရင္းသား ညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတဲ့ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ဆုိတာမွာ လူမ်ိဳးစုေတြ အခ်ိဳးညီ ပါ၀င္တဲ့ တပ္မေတာ္ မ်ိဳးကို လိုလားတာပါ။ လက္ေတြ႔မွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အားလံုးရဲ႕အင္အား စုစုေပါင္းဟာ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ ရဲ႕ အင္အားနဲ႔ ခ်ိန္ညႇိလို႔ မရႏုိင္ေသးတာလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမယ္ ထင္ပါတယ္။
တဘက္မွာလည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွာ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္ စတဲ့ ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္းေတြဆုိၿပီး ဖြဲ႔စည္းမႈရွိခဲ့ေပမယ့္ ႏုိင္ငံေတာ္ စရိတ္နဲ႔ ေတာခုိ သြားခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာ ရွိခဲ့ဖူးေတာ့ ဒီလို အခြင့္အေရးေပးဖုိ႔ မျမင္ဘူးလုိ႔ တပ္မေတာ္ အရာရွိေဟာင္း တခ်ိဳ႕ က ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
အခု ျမန္မာ့ႏို္င္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ေတြ အားလုံး အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ အသိမွတ္ျပဳမႈ စတင္လာၿပီလား လို႔လည္း ေတြးစရာ ရွိပါတယ္။
ပြင့္လင္းမႈတခ်ိဳ႕ ရွိလာတယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ အခုလိုအခ်ိန္မွာ လႊတ္ေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕ကပါ လႊတ္ေတာ္တြင္း ဖက္ဒရယ္ ဆုိတဲ့ စကားလံုးကိုသံုးၿပီး ေဆြးေႏြးေျပာဆုိလာတာ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုေတြ အခုက်င္းပေနတဲ့ ရွစ္ေလးလံုး ေငြရတု အထိမ္းအမွတ္ပြဲေတြမွာ ဖက္ဒရယ္အေရး ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းခြင့္ ရွိလာတာေတြကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပၚေပါက္ ေရး အတြက္ အေပါင္း လကၡဏာ ေဆာင္တဲ့ ကနဦး ေျခလွမ္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ ေဆာင္တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကလည္း အခုထိ မထင္မရွား ရွိေနေသးတာ၊ တမ်ိဳးသား လံုး ညီညြတ္ေရး နဲ႔ ျပည္လံုးကြ်တ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက စိတ္ကူးပံုရိပ္ အျဖစ္ပဲ ရွိေနေသးတာေၾကာင့္ ဤခရီး မနီးႏိုင္ေသးဘူးလုိ႔ ယူဆၿပီး တင္ျပ ေရးသားလိုက္ပါတယ္။ ။
Irrawaddy
