ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ မဟာဗႏၶဳလ ပန္းျခံလမ္းရွိ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး တရားလႊတ္ေတာ္ အေဆာက္ အအံုအား ေတြ႔ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု-ၾကည္ႏုိင္)
18.11.2013
လက္ရွိကာလ၌ အဂတိ လုိက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ အသက္၀င္ေနၿပီ ျဖစ္သည့္အတြက္ လက္ရွိ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ အဂတိတရား လိုက္စားမႈမ်ား ရွိပါက ေနာင္လာမည့္ အစိုးရသစ္က အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူႏုိင္ေၾကာင္း အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ တြင္ ျပ႒ာန္း ထားခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ ၂၃ ( ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၊ ၾသဂုတ္ ၇) ရက္စြဲျဖင့္ ျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုး အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္၊ ၇၃/ ၂၀၁၃ ျဖင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္မွ စတင္၍ အာဏာတည္သည္ဟု သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ-၂ အရ ဤဥပေဒအရ အေရးယူႏုိင္ေသာ ျပစ္မႈ တစ္ရပ္ရပ္ ကို ျပည္တြင္းတြင္ မည္သူမဆို က်ဴးလြန္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ျပည္ပတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား သို႔မဟုတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ အျမဲတမ္း အေျခစိုက္ ေနထိုင္သူက က်ဴးလြန္လွ်င္ျဖစ္ေစ ဤဥပေဒႏွင့္ သက္ဆုိင္ေစရမည္ဟု လည္း ျပ႒ာန္းထားသည္။
အဆုိပါ ဥပေဒအရ ေကာ္မရွင္က စြပ္စြဲခ်က္အေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆး ေနစဥ္အတြင္း စြပ္စြဲခံရသူသည္ ရာထူး စြန္႔လႊတ္ သြားၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဆက္လက္အေရးယူရန္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ၀န္ထမ္း စည္းကမ္းႏွင့္အညီ အေရးယူရန္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္က သက္ဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ားကို သိမ္းဆည္းယူႏုိင္ရန္ေသာ္ လည္းေကာင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကို လိုအပ္သလို ဆက္လက္ျပဳလုပ္ ႏိုင္သည္ဟု ပုဒ္မ-၃၁ တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္။
"ဥပေဒကေတာ့ စာရြက္ေပၚမွာ ရွိတာေပါ့။ စာရြက္ေပၚမွာေတာ့ အကုန္လံုး ေကာင္းတာခ်ည္းပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒတုိင္းမွာ အျပစ္ေပး အေရးယူေရးဆိုတာ အျမဲပါတယ္။ အဲဒီ အျပစ္ေပး အေရးယူေရးကို အေကာင္ အထည္ေဖာ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းဟာ ျပႆနာ မရွိဘူး။ တကယ္ေတာ့ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာ အဂတိ လိုက္စားခဲ့ တာေတြ ရွိတယ္။ အခြန္ကို ေရွာင္ခဲ့တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ မီလ်ံခ်ီၿပီးေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေန႔ ဒီကိစၥေတြ အားလံုးမရွင္းၾကဘူး။ ဆိုေတာ့ အေရးယူဖို႔ စဥ္းစားရာမွာ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒီမိုကေရ စီ ႏုနယ္ေသးလို႔ ေျပာတာလည္း ရွိတယ္။ အေရးယူတယ္ ဆိုတဲ့ ကိစၥမွာ တခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥေတြ က ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီလို ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေတြကို မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးဘဲ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ဆိုတာ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာရဲ႕ လက္ေအာက္ခံလို႔ပဲ တစ္လံုးတည္း ေျပာရမွာေပါ့။ စာရြက္ေပၚမွာရွိတဲ့ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈက တကယ့္ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အဂတိ တရား လိုက္စားမႈဆိုတာ တရား႐ံုးေတြမွာလည္း ရွိတာပဲ။ ေနာင္လည္း ရွိေနဦးမွာပဲ။ သို႔ေသာ္ ႀကီးထြား မလာေအာင္ တားႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းကိုပဲ စဥ္းစားရမွာ။ လက္ရွိ အေျခအေနေတြ က ႏုိင္ ငံေရး ျပႆ နာေတြ ဆိုေတာ့ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ကေတာ့ အခ်ိန္ယူ ရဦးမွာပါ" ဟု ေရွ႕ေနဦး ဟန္ရွင္၀င္း က ေျပာၾကားသည္။
လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျဖစ္ေစ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိသူ တစ္ဦးဦးက လာဘ္ေပး လာဘ္ယူျခင္းျဖင့္ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာလာမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျဖစ္ေစ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေၾကာင့္ နစ္နာသူက သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ေကာ္မရွင္သို႔ ျဖစ္ေစ၊ ေကာ္မရွင္႐ံုးသို႔ ျဖစ္ေစ ဤဥပေဒအရ ဖြဲ႔စည္းေသာ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ၊ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔၊ ပဏာမ စိစစ္ေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔တစ္ခုခုသို႔ ျဖစ္ေစ၊ သက္ဆုိင္ရာ အစိုးရဌာန အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုခုသို႔ ျဖစ္ေစ၊ သတင္းေပးပို႔ခ်က္ႏွင့္ တုိင္တန္းခ်က္မ်ား ကို ေပးပို႔ႏုိင္သည္ဟုလည္း အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ ပုဒ္မ-၄၄ တြင္ ျပ႒ာန္းထားပါသည္။
"အဂတိတရား လိုက္စားမႈဆိုတာ သက္ေသသကၠာယက ဆိုလိုတာက ေပးတဲ့သူက တိုင္မွပဲ ေပၚမွာေလ။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူဆိုတာ ေပးတဲ့သူကတုိင္မွ ေပၚမွာေပါ့။ လူမသိေအာင္ တိတ္တိတ္ကေလး က်ိတ္ၿပီး လုပ္တဲ့ ကိစၥကိုး" ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသန္းစိုး (ထြန္း)က သံုးသပ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ-၅၅ အရ ႏုိင္ငံေရးရာထူး လက္ရွိျဖစ္သူ မည္သူမဆို လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း၊ ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္း ခံရလွ်င္ ထိုသူကို ၁၅ ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
ထို႔ျပင္ ပုဒ္မ-၅၆ အရ ႏုိင္ငံေရးရာထူး လက္ရွိျဖစ္သူမွအပ အျခားလုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိသူ မည္သူမဆို လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္း ခံရလွ်င္ ထိုသူကို ၁၀ ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
"အဂတိတရား လိုက္စားမႈေတြက အခုလည္း အေရးယူလို႔ ရတယ္။ အရင္ကလည္း အေရးယူလို႔ ရတယ္။ အေရးယူတဲ့ ဥပေဒသာ ကြာသြားတာ။ ဒီဥပေဒ မတုိင္ခင္က ပထမ ဥပေဒ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရက အေရးမယူခဲ့ဘူး။ သူတို႔က ဒါကို အေရးယူဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္တာ။ အေရးယူတဲ့ အလုပ္ကို သူတို႔လုပ္ကို မလုပ္ခ်င္တာ" ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသန္းစိုး (ထြန္း) က ေျပာၾကားသည္။
ပုဒ္မ-၅၇ အရ ႏုိင္ငံေရးရာထူး လက္ရွိျဖစ္သူႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိသူမွအပ အျခားမည္သူမဆို လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူကို ခုနစ္ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
ထို႔ျပင္ ပုဒ္မ-၅၈ အရ မည္သူမဆို ဤဥပေဒပါ ျပစ္မႈတစ္ရပ္ရပ္ႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ေငြေၾကးႏွင့္ ပစၥည္းမ်ား အေပၚ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မျပဳႏုိင္ရန္ ဖံုးကြယ္ျခင္း၊ ေဖ်ာက္ဖ်က္ျခင္း၊ ေျပာင္းလဲျခင္း သို႔မဟုတ္ လႊဲေျပာင္းျခင္းျပဳေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူအား ငါးႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
"အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ ကိုယ္၌ကိုက အေရးယူႏိုင္ဖို႔ က်ဥ္းေျမာင္းေနတယ္။ အဂတိ လိုက္စားတာကို အေရးယူဖို႔ ခြင့္ျပဳမိန္႔ ေပးရမယ့္ ၀န္ႀကီးဌာန ကိုယ္တိုင္က သူ႔လက္ေအာက္ကလူကို အေရးယူဖို႔ ခြင့္ျပဳမိန္႔ ေပးပါ့မလားဆိုတာ ေမးစရာ ရွိေနတယ္။ လူအေဟာင္းေတြနဲ႔ မူအသစ္ကို က်င့္သံုးရတာျဖစ္လို႔ အဂတိတရား လုိက္စားမႈ ေပ်ာက္သြားေအာင္ လုပ္ဖို႔ဆိုတာ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ၂၀၁၅ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာကို ဒီဥပေဒ အရဆိုရင္ လုပ္ႏုိင္ကိုင္ႏုိင္ဖို႔ အခက္အခဲ ရွိေနတယ္။ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္း၊ ေၾကာက္ျခင္းနဲ႔ တံစုိးလက္ေဆာင္ ရယူျခင္းေတြဟာ အဂတိ လိုက္စား မႈေတြ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဥပေဒ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္တာကလည္း အဂတိ တရား လိုက္စားတာပဲ။ ဒါေတြအားလံုးကို အဂတိတရား လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒနဲ႔ အေရးယူလို႔ ရတယ္" ဟု ဥပေဒ အတိုင္ပင္ခံ ဦးဖိုးျဖဴက ဆိုသည္။
"ဒီဥပေဒေပၚတာ ၾကာၿပီ။ ဒီဥပေဒနဲ႔ အေရးယူတာ ဘယ္ႏွမႈ ၾကားဖူးလဲ။ ဟိုတုန္းက ရွိခဲ့တဲ့ ဥပေဒကိုလည္း ဒီအစိုးရ မတုိင္ခင္က ဘယ္သူမွ အေရးမယူခဲ့တာ။ ဘာေၾကာင့္ အေရးမယူလဲဆုိေတာ့ မယူရဲလို႔။ အေရးယူလို႔ရွိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာဖူးတဲ့ စကားတစ္ခု ရွိတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို အုတ္တံ တုိင္းခတ္ၿပီး ေထာင္လုပ္လုိက္ရမွာ။ သူတို႔၀န္ထမ္းေတြ အကုန္လံုးမွာ ေအာက္က အငယ္ေလးေတြက မေလာက္လို႔ စားတာ။ အေပၚက ႀကီးတဲ့သူေတြက ခ်မ္းသာခ်င္လို႔ စားတာ။ သူ႔ထက္ႀကီးတဲ့ သူေတြ က်ေတာ့ ပိုခ်မ္းသာခ်င္လို႔ စားတာ။ ဒါပဲ။ ဒီသေဘာပဲ" ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသန္းစိုး (ထြန္း) က သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။
မည္သူမဆို ဤဥပေဒပါ ျပစ္မႈတစ္ရပ္ရပ္ကို က်ဴးလြန္ရန္ လႈ႔ံေဆာ္ျခင္း၊ အားထုတ္ျခင္း၊ ပူးေပါင္း ၾကံစည္ျခင္း သို႔မဟုတ္ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း ျပဳလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာတြင္ အားေပးကူညီလွ်င္ျဖစ္ေစ ယင္းျပစ္မႈ အတြက္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ျခင္း ခံရမည္ဟု ပုဒ္မ- ၆၃ တြင္ ျပ႒ာန္းထားၿပီး ပုဒ္မ-၆၉ အရ ဤဥပေဒအရ အေရးယူပိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ျပစ္မႈမ်ားကို ရဲအေရးယူ ပိုင္ခြင့္ရွိေသာ ျပစ္မႈမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္ဟုလည္း ျပ႒ာန္းထားသည္။
"ရန္ကုန္မွာ ေျမေစ်းေတြ ႀကီးျမင့္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အိမ္ျခံေျမ ပိုင္ဆုိင္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ ျပႆ နာေတြ က ေနရာအေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ေတြ႕လာရတယ္။ ဒီလုိ ကိစၥေတြမွာ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရ အဖြဲ႕နဲ႔ စည္ပင္လုိ အဖြဲ႕အစည္းေတြက လူအခ်ဳိ႕နဲ႔ ပတ္သက္မႈေတြ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ၾကားတယ္။ အံ့ၾသစ ရာေကာင္းတဲ့ ပုိင္ဆုိင္မႈေတြကုိလည္း ေတြ႕ေနရတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႐ႈပ္ေထြးမႈေတြ၊ နစ္နာမႈေတြ အတြက္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေနာက္ကြယ္မွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကင္း၊ မကင္း၊ အဂတိ လုိက္စားမႈ ရွိ၊ မရွိ ဆုိတာေတြ ေသခ်ာဆန္းစစ္ သင့္တယ္။ နစ္နာတဲ့ သူေတြဘက္က အမွန္တရားအတုိင္း ျဖစ္ဖုိ႔လုိတယ္။ အဂတိ လုိက္စားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒလည္း ရွိၿပီဆုိေတာ့ သက္ဆုိင္သူေတြ အေနနဲ႔ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ႀကိဳရွင္းထားဖို႔ လိုပါမယ္။ ဒါမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ေနာင္တက္ လာမယ့္ အစုိးရ လက္ထက္မွာ ဒီဥပေဒေတြနဲ႔ ျပန္လည္စစ္ေဆး အေရးယူတာေတြ ရွိလာမွာပဲ" ဟု အမည္ မေဖာ္လိုသူ လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ျပႆနာမ်ားအား ထိေရာက္စြာ ကိုင္တြယ္ႏိုင္ ရန္အတြက္ ယခင္ကပင္ ဥပေဒမ်ား ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း အေရးယူမႈ တစ္စံုတစ္ရာ ျပဳလုပ္ျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံသစ္အျဖစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ လက္ရွိ အစိုးရ လက္ထက္တြင္လည္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဂတိတရား လိုက္စား မႈမ်ားအား အေရးယူရန္ ဥပေဒမ်ား ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း ထိေရာက္သည့္ အေရးယူမႈမ်ား မရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အသစ္တက္လာမည့္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္မူ လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္ တြင္ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့သည့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ားကို အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မည္ ဆိုပါက အဂတိလုိက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒအရ အေရးယူႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ခဲ့သည္။
EMG
လက္ရွိကာလ၌ အဂတိ လုိက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ အသက္၀င္ေနၿပီ ျဖစ္သည့္အတြက္ လက္ရွိ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ အဂတိတရား လိုက္စားမႈမ်ား ရွိပါက ေနာင္လာမည့္ အစိုးရသစ္က အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူႏုိင္ေၾကာင္း အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ တြင္ ျပ႒ာန္း ထားခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ ၂၃ ( ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၊ ၾသဂုတ္ ၇) ရက္စြဲျဖင့္ ျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုး အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္၊ ၇၃/ ၂၀၁၃ ျဖင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္မွ စတင္၍ အာဏာတည္သည္ဟု သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ-၂ အရ ဤဥပေဒအရ အေရးယူႏုိင္ေသာ ျပစ္မႈ တစ္ရပ္ရပ္ ကို ျပည္တြင္းတြင္ မည္သူမဆို က်ဴးလြန္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ျပည္ပတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား သို႔မဟုတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ အျမဲတမ္း အေျခစိုက္ ေနထိုင္သူက က်ဴးလြန္လွ်င္ျဖစ္ေစ ဤဥပေဒႏွင့္ သက္ဆုိင္ေစရမည္ဟု လည္း ျပ႒ာန္းထားသည္။
အဆုိပါ ဥပေဒအရ ေကာ္မရွင္က စြပ္စြဲခ်က္အေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆး ေနစဥ္အတြင္း စြပ္စြဲခံရသူသည္ ရာထူး စြန္႔လႊတ္ သြားၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဆက္လက္အေရးယူရန္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ၀န္ထမ္း စည္းကမ္းႏွင့္အညီ အေရးယူရန္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္က သက္ဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ားကို သိမ္းဆည္းယူႏုိင္ရန္ေသာ္ လည္းေကာင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကို လိုအပ္သလို ဆက္လက္ျပဳလုပ္ ႏိုင္သည္ဟု ပုဒ္မ-၃၁ တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္။
"ဥပေဒကေတာ့ စာရြက္ေပၚမွာ ရွိတာေပါ့။ စာရြက္ေပၚမွာေတာ့ အကုန္လံုး ေကာင္းတာခ်ည္းပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒတုိင္းမွာ အျပစ္ေပး အေရးယူေရးဆိုတာ အျမဲပါတယ္။ အဲဒီ အျပစ္ေပး အေရးယူေရးကို အေကာင္ အထည္ေဖာ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းဟာ ျပႆနာ မရွိဘူး။ တကယ္ေတာ့ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာ အဂတိ လိုက္စားခဲ့ တာေတြ ရွိတယ္။ အခြန္ကို ေရွာင္ခဲ့တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ မီလ်ံခ်ီၿပီးေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေန႔ ဒီကိစၥေတြ အားလံုးမရွင္းၾကဘူး။ ဆိုေတာ့ အေရးယူဖို႔ စဥ္းစားရာမွာ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒီမိုကေရ စီ ႏုနယ္ေသးလို႔ ေျပာတာလည္း ရွိတယ္။ အေရးယူတယ္ ဆိုတဲ့ ကိစၥမွာ တခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥေတြ က ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီလို ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေတြကို မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးဘဲ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ဆိုတာ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာရဲ႕ လက္ေအာက္ခံလို႔ပဲ တစ္လံုးတည္း ေျပာရမွာေပါ့။ စာရြက္ေပၚမွာရွိတဲ့ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈက တကယ့္ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အဂတိ တရား လိုက္စားမႈဆိုတာ တရား႐ံုးေတြမွာလည္း ရွိတာပဲ။ ေနာင္လည္း ရွိေနဦးမွာပဲ။ သို႔ေသာ္ ႀကီးထြား မလာေအာင္ တားႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းကိုပဲ စဥ္းစားရမွာ။ လက္ရွိ အေျခအေနေတြ က ႏုိင္ ငံေရး ျပႆ နာေတြ ဆိုေတာ့ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ကေတာ့ အခ်ိန္ယူ ရဦးမွာပါ" ဟု ေရွ႕ေနဦး ဟန္ရွင္၀င္း က ေျပာၾကားသည္။
လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျဖစ္ေစ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိသူ တစ္ဦးဦးက လာဘ္ေပး လာဘ္ယူျခင္းျဖင့္ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာလာမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျဖစ္ေစ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေၾကာင့္ နစ္နာသူက သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ေကာ္မရွင္သို႔ ျဖစ္ေစ၊ ေကာ္မရွင္႐ံုးသို႔ ျဖစ္ေစ ဤဥပေဒအရ ဖြဲ႔စည္းေသာ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ၊ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔၊ ပဏာမ စိစစ္ေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔တစ္ခုခုသို႔ ျဖစ္ေစ၊ သက္ဆုိင္ရာ အစိုးရဌာန အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုခုသို႔ ျဖစ္ေစ၊ သတင္းေပးပို႔ခ်က္ႏွင့္ တုိင္တန္းခ်က္မ်ား ကို ေပးပို႔ႏုိင္သည္ဟုလည္း အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ ပုဒ္မ-၄၄ တြင္ ျပ႒ာန္းထားပါသည္။
"အဂတိတရား လိုက္စားမႈဆိုတာ သက္ေသသကၠာယက ဆိုလိုတာက ေပးတဲ့သူက တိုင္မွပဲ ေပၚမွာေလ။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူဆိုတာ ေပးတဲ့သူကတုိင္မွ ေပၚမွာေပါ့။ လူမသိေအာင္ တိတ္တိတ္ကေလး က်ိတ္ၿပီး လုပ္တဲ့ ကိစၥကိုး" ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသန္းစိုး (ထြန္း)က သံုးသပ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ-၅၅ အရ ႏုိင္ငံေရးရာထူး လက္ရွိျဖစ္သူ မည္သူမဆို လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း၊ ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္း ခံရလွ်င္ ထိုသူကို ၁၅ ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
ထို႔ျပင္ ပုဒ္မ-၅၆ အရ ႏုိင္ငံေရးရာထူး လက္ရွိျဖစ္သူမွအပ အျခားလုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိသူ မည္သူမဆို လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္း ခံရလွ်င္ ထိုသူကို ၁၀ ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
"အဂတိတရား လိုက္စားမႈေတြက အခုလည္း အေရးယူလို႔ ရတယ္။ အရင္ကလည္း အေရးယူလို႔ ရတယ္။ အေရးယူတဲ့ ဥပေဒသာ ကြာသြားတာ။ ဒီဥပေဒ မတုိင္ခင္က ပထမ ဥပေဒ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရက အေရးမယူခဲ့ဘူး။ သူတို႔က ဒါကို အေရးယူဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္တာ။ အေရးယူတဲ့ အလုပ္ကို သူတို႔လုပ္ကို မလုပ္ခ်င္တာ" ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသန္းစိုး (ထြန္း) က ေျပာၾကားသည္။
ပုဒ္မ-၅၇ အရ ႏုိင္ငံေရးရာထူး လက္ရွိျဖစ္သူႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိသူမွအပ အျခားမည္သူမဆို လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူကို ခုနစ္ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
ထို႔ျပင္ ပုဒ္မ-၅၈ အရ မည္သူမဆို ဤဥပေဒပါ ျပစ္မႈတစ္ရပ္ရပ္ႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ေငြေၾကးႏွင့္ ပစၥည္းမ်ား အေပၚ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မျပဳႏုိင္ရန္ ဖံုးကြယ္ျခင္း၊ ေဖ်ာက္ဖ်က္ျခင္း၊ ေျပာင္းလဲျခင္း သို႔မဟုတ္ လႊဲေျပာင္းျခင္းျပဳေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူအား ငါးႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္ႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
"အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ ကိုယ္၌ကိုက အေရးယူႏိုင္ဖို႔ က်ဥ္းေျမာင္းေနတယ္။ အဂတိ လိုက္စားတာကို အေရးယူဖို႔ ခြင့္ျပဳမိန္႔ ေပးရမယ့္ ၀န္ႀကီးဌာန ကိုယ္တိုင္က သူ႔လက္ေအာက္ကလူကို အေရးယူဖို႔ ခြင့္ျပဳမိန္႔ ေပးပါ့မလားဆိုတာ ေမးစရာ ရွိေနတယ္။ လူအေဟာင္းေတြနဲ႔ မူအသစ္ကို က်င့္သံုးရတာျဖစ္လို႔ အဂတိတရား လုိက္စားမႈ ေပ်ာက္သြားေအာင္ လုပ္ဖို႔ဆိုတာ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ၂၀၁၅ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာကို ဒီဥပေဒ အရဆိုရင္ လုပ္ႏုိင္ကိုင္ႏုိင္ဖို႔ အခက္အခဲ ရွိေနတယ္။ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္း၊ ေၾကာက္ျခင္းနဲ႔ တံစုိးလက္ေဆာင္ ရယူျခင္းေတြဟာ အဂတိ လိုက္စား မႈေတြ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဥပေဒ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္တာကလည္း အဂတိ တရား လိုက္စားတာပဲ။ ဒါေတြအားလံုးကို အဂတိတရား လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒနဲ႔ အေရးယူလို႔ ရတယ္" ဟု ဥပေဒ အတိုင္ပင္ခံ ဦးဖိုးျဖဴက ဆိုသည္။
"ဒီဥပေဒေပၚတာ ၾကာၿပီ။ ဒီဥပေဒနဲ႔ အေရးယူတာ ဘယ္ႏွမႈ ၾကားဖူးလဲ။ ဟိုတုန္းက ရွိခဲ့တဲ့ ဥပေဒကိုလည္း ဒီအစိုးရ မတုိင္ခင္က ဘယ္သူမွ အေရးမယူခဲ့တာ။ ဘာေၾကာင့္ အေရးမယူလဲဆုိေတာ့ မယူရဲလို႔။ အေရးယူလို႔ရွိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာဖူးတဲ့ စကားတစ္ခု ရွိတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို အုတ္တံ တုိင္းခတ္ၿပီး ေထာင္လုပ္လုိက္ရမွာ။ သူတို႔၀န္ထမ္းေတြ အကုန္လံုးမွာ ေအာက္က အငယ္ေလးေတြက မေလာက္လို႔ စားတာ။ အေပၚက ႀကီးတဲ့သူေတြက ခ်မ္းသာခ်င္လို႔ စားတာ။ သူ႔ထက္ႀကီးတဲ့ သူေတြ က်ေတာ့ ပိုခ်မ္းသာခ်င္လို႔ စားတာ။ ဒါပဲ။ ဒီသေဘာပဲ" ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသန္းစိုး (ထြန္း) က သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။
မည္သူမဆို ဤဥပေဒပါ ျပစ္မႈတစ္ရပ္ရပ္ကို က်ဴးလြန္ရန္ လႈ႔ံေဆာ္ျခင္း၊ အားထုတ္ျခင္း၊ ပူးေပါင္း ၾကံစည္ျခင္း သို႔မဟုတ္ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း ျပဳလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာတြင္ အားေပးကူညီလွ်င္ျဖစ္ေစ ယင္းျပစ္မႈ အတြက္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ျခင္း ခံရမည္ဟု ပုဒ္မ- ၆၃ တြင္ ျပ႒ာန္းထားၿပီး ပုဒ္မ-၆၉ အရ ဤဥပေဒအရ အေရးယူပိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ျပစ္မႈမ်ားကို ရဲအေရးယူ ပိုင္ခြင့္ရွိေသာ ျပစ္မႈမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္ဟုလည္း ျပ႒ာန္းထားသည္။
"ရန္ကုန္မွာ ေျမေစ်းေတြ ႀကီးျမင့္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အိမ္ျခံေျမ ပိုင္ဆုိင္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ ျပႆ နာေတြ က ေနရာအေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ေတြ႕လာရတယ္။ ဒီလုိ ကိစၥေတြမွာ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရ အဖြဲ႕နဲ႔ စည္ပင္လုိ အဖြဲ႕အစည္းေတြက လူအခ်ဳိ႕နဲ႔ ပတ္သက္မႈေတြ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ၾကားတယ္။ အံ့ၾသစ ရာေကာင္းတဲ့ ပုိင္ဆုိင္မႈေတြကုိလည္း ေတြ႕ေနရတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႐ႈပ္ေထြးမႈေတြ၊ နစ္နာမႈေတြ အတြက္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေနာက္ကြယ္မွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကင္း၊ မကင္း၊ အဂတိ လုိက္စားမႈ ရွိ၊ မရွိ ဆုိတာေတြ ေသခ်ာဆန္းစစ္ သင့္တယ္။ နစ္နာတဲ့ သူေတြဘက္က အမွန္တရားအတုိင္း ျဖစ္ဖုိ႔လုိတယ္။ အဂတိ လုိက္စားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒလည္း ရွိၿပီဆုိေတာ့ သက္ဆုိင္သူေတြ အေနနဲ႔ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ႀကိဳရွင္းထားဖို႔ လိုပါမယ္။ ဒါမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ေနာင္တက္ လာမယ့္ အစုိးရ လက္ထက္မွာ ဒီဥပေဒေတြနဲ႔ ျပန္လည္စစ္ေဆး အေရးယူတာေတြ ရွိလာမွာပဲ" ဟု အမည္ မေဖာ္လိုသူ လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ျပႆနာမ်ားအား ထိေရာက္စြာ ကိုင္တြယ္ႏိုင္ ရန္အတြက္ ယခင္ကပင္ ဥပေဒမ်ား ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း အေရးယူမႈ တစ္စံုတစ္ရာ ျပဳလုပ္ျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံသစ္အျဖစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ လက္ရွိ အစိုးရ လက္ထက္တြင္လည္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဂတိတရား လိုက္စား မႈမ်ားအား အေရးယူရန္ ဥပေဒမ်ား ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း ထိေရာက္သည့္ အေရးယူမႈမ်ား မရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အသစ္တက္လာမည့္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္မူ လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္ တြင္ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့သည့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ားကို အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မည္ ဆိုပါက အဂတိလုိက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒအရ အေရးယူႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ခဲ့သည္။
EMG
